Οι καλύτερες ταινίες από τα γειτονικά Βαλκάνια, απολαυστικές μικρού μήκους κι ένα αφιέρωμα στην εποχή που γεννήθηκε το αστέρι του ρουμάνικου κινηματογράφου μέσα σε καθεστώς απαγόρευσης και λογοκρισίας, συνθέτουν το φετινό ιστορικό τμήμα Ματιές στα Βαλκάνια, του 59ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το οποίο επιμελείται ο Δημήτρης Κερκινός.
Αφιέρωμα «Πριν Ξεσπάσει το Κύμα»
Ο Ρουμάνικος Κινηματογράφος έχει το δικό του αστέρι στο παγκόσμιο Σινεμά. Δρέπει τις δάφνες του, ταυτόχρονα όμως ανανεώνεται διαρκώς και επανατοποθετείται απέναντι σε όλα όσα αλλάζουν τον κόσμο. Από τις μεγαλύτερες κινηματογραφικές δυνάμεις, με ένα φυτώριο από το οποίο ξεπηδούν διαρκώς νέα ταλέντα, το Ρουμάνικο Σινεμά παραμένει σταθερά κάτω από τους προβολείς.
Πώς όμως άρχισαν όλα; Και μάλιστα μέσα σε ένα καθεστώς που για δεκαετίες χρησιμοποιούσε τις ταινίες ως εργαλεία προπαγάνδας; Το 59ο ΦΚΘ πραγματοποιεί ένα σπάνιο αφιέρωμα με τίτλο «Πριν Ξεσπάσει το Κύμα», παρουσιάζοντας οκτώ μοναχικούς καβαλάρηδες, οκτώ τολμηρούς δημιουργούς οι οποίοι έδειξαν την πραγματικότητα ωμή, ντροπιαστική, άνευ παραπλανητικού περιτυλίγματος. Ήρθαν αντιμέτωποι με την απαγόρευση και τη λογοκρισία, όμως δεν εγκατέλειψαν τη μάχη. Είναι οι πρωτοπόροι που άνοιξαν το δρόμο για το εκρηκτικό νέο κύμα του Ρουμάνικου Σινεμά – Το αφιέρωμα πραγματοποιείται με την υποστήριξη της Ταινιοθήκης της Ρουμανίας:
Λουτσιάν Πιντιλίε (1933 – 2018). Εμβληματική μορφή του ρουμάνικου κινηματογράφου. Το 1969 στην αιρετική «Αναπαράσταση», με μια ταινία μέσα στην ταινία κατά το θέατρο εν θεάτρω, καταγγέλλει την κοινωνία του Τσαουσέσκου και ξεσκεπάζει τους τρόπους χειραγώγησης του καθεστώτος. Το φιλμ απαγορεύτηκε, όμως έσπειρε τον καρπό για τις επόμενες γενιές. Πλέον, θεωρείται η σημαντικότερη ρουμάνικη ταινία όλων των εποχών.
