Μια από τις πλέον εμπνευσμένες κριτικές προσεγγίσεις της κοσμογονίας που επέφερε η Ρωσική Επανάσταση από τον Φεβρουάριο του 1917 με κορύφωση την κατάληψη της εξουσίας από τους μπολσεβίκους στις 7 Νοεμβρίου, ήταν το κείμενο της Ρόζας Λούξεμπουργκ με τίτλο «Ρωσική Επανάσταση».
Η Λούξεμπουργκ έγραψε το κείμενο μέσα στο κελί της φυλακής της στη Γερμανία, στα τέλη του 1918 – λίγο πριν τη δολοφονία της – έχοντας πληροφορηθεί για όλα τα στάδια της ιστορικής εξέλιξης στη Ρωσία μετά τον Οκτώβρη του ’17. Στο κείμενο αυτό επισήμανε τα λάθη και τις παραλήψεις της πρώτης περιόδου, που επρόκειτο να σφραγίσουν δραματικά το σοβιετικό πείραμα.
Διαφώνησε με την πολιτική του Λένιν στο ζήτημα της χωριστής ειρήνης Ρώσων – Γερμανών εν μέσω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Λούξεμπουργκ θεωρούσε ότι το ζήτημα της ειρήνης είχε μπει σωστά από τους μπολσεβίκους ως σύνθημα κατά της κυβέρνησης του Κερένσκι. Όμως το σύνθημα είχε ως στόχο την πλήρη και ολοκληρωτική ειρήνευση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και όχι την μερική, χωριστή ειρήνη που ενίσχυε τον γερμανικό ιμπεριαλισμό και οδηγούσε στην παράταση του πολέμου. Θεωρούσε ότι η πρακτική της ξεχωριστής ειρήνης βασιζόταν στην αντίληψη που διακατείχε τον Λένιν ότι θα μπορούσε να χτιστεί «σοσιαλισμός σε μία χώρα».
Σχολίασε αρνητικά δύο βασικές θέσεις των Λένιν και Τρότσκι που έμελε να προκαλέσουν τα μεγαλύτερα προβλήματα στην προσπάθεια εδραίωσης του νέου καθεστώτος: το μοίρασμα της γης των γαιοκτημόνων, της εκκλησίας και του κράτους στους φτωχούς αγρότες που είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μικρού και καθυστερημένου κλήρου και το σύνθημα για το «δικαίωμα αυτοδιάθεσης των εθνοτήτων και απόσχισης από τη Ρωσία». Η Λούξεμπουργκ υποστήριξε ότι η κυβέρνηση των μπολσεβίκων είχε την μεγάλη ευκαιρία να προσχωρήσει εξαρχής στην μετατροπή της γης σε μεγάλες συνεταιριστικές επιχειρήσεις των αγροτών αποφεύγοντας τη δημιουργία μιας εχθρικής τάξης νέων ιδιοκτητών.
Δείτε επίσης: «Μικρή ιστορία της Ρωσικής Επανάστασης» του Έντουαρντ Καρ
