Η θρυλική φράση του αρχηγού των Γαλατών πριν από 2.500 χρόνια, το διαχρονικό Vae victis, μοιάζει να επαναλαμβάνεται κάθε φορά που φέρνουμε στο μυαλό μας τους μεγάλους ηττημένους της κορυφαίας Ευρωπαϊκής διοργάνωσης. Η αλήθεια είναι ότι η ήττα παραμένει….ορφανή, ενώ η νίκη έχει πολλούς….πατεράδες αλλά στην άλλη πλευρά του νομίσματος υπάρχει γραμμένη μια διαφορετική άποψη: Την αξία του νικητή την καθορίζει η δύναμη του ηττημένου. Και στη διαδρομή της σημερινής Ευρωλίγκας από το 1957 μέχρι σήμερα υπήρξαν πολλοί μεγάλοι ηττημένοι.
Οι παίκτες
1 Νίκος Γκάλης: Διέλυσε όλα τα ρεκόρ σκοραρίσματος, είναι ο παίκτης που έγινε συνώνυμος με την έκρηξη του Άρη και την Ευρωπαϊκή του καταξίωση αλλά δεν αξιώθηκε να στεφθεί πρωταθλητής Ευρώπης σε συλλογικό επίπεδο. Το πέτυχαν με πολύ λιγότερα αγωνιστικά κατορθώματα παίκτες με μηδενική αξία σε σχέση με τον ‘’γκάγκστερ’’ του ελληνικού μπάσκετ. Παραμένει ο μοναδικός παίκτης στην ιστορία του θεσμού που έχει πάνω από 100 συμμετοχές και περισσότερους από 4000 πόντους καριέρας στη διοργάνωση που δεν ευτύχησε να σηκώσει στα χέρια του το βαρύτιμο τρόπαιο. Έχασε τρεις ευκαιρίες σε ισάριθμα φάιναλ φορ με τον Άρη και μάλιστα συνεχόμενα, ενώ ούτε το 1994 με τον Παναθηναϊκό βρήκε τη ‘’γη της επαγγελίας’’ στο Τελ Αβίβ.
2 Χουάν Αντόνιο Σαν Επιφάνιο. Ο εμβληματικός αρχηγός της Μπαρτσελόνα, ο θρυλικός ‘’Επι’’ ανήκει στην ίδια κατηγορία με τον Γκάλη. Συμπτωματικά είδε και τις δικές του ευκαιρίες να περνάνε και να χάνονται η μια πίσω από την άλλη. Η Μπαρτσελόνα της εποχής του δεν δικαίωσε ποτέ τον τίτλο του φαβορί αν και με αυτόν παρουσιάστηκε σε αρκετούς τελικούς ή φάιναλ φορ. Έχασε τον τίτλο για πρώτη φορά το 1984 σε μονό τελικό από τη Μπάνκο Ρόμα ενώ σε τρία ακόμη φάιναλ φορ ήταν παρών αλλά δεν μπόρεσε είτε να κερδίσει με τους Καταλανούς τελικούς ή να παίξει σε αυτόν. Τελείωσε την καριέρα του με περισσότερους από 130 αγώνες και σκόραρε 2300 πόντους αλλά ποτέ δεν ακούμπησε το τρόπαιο.
3 Ντορόν Τζάμσι: Στο Ισραήλ χόρτασε τίτλους (11 πρωταθλήματα, 7 Κύπελλα) με τη Μακάμπι. Παρότι ήταν ο συνδετικός κρίκος δύο μεγάλων γενιών της ομάδας του λαού και έπαιξε με όλους τους μεγάλους παίκτες που φόρεσαν τη φανέλα της εκείνη την εποχή ήταν μόνιμα στην πλευρά του ηττημένου. Θεωρήθηκε ο διάδοχος του πρώτου παίκτη-σημαία στην ιστορία της ομάδας του Μίκι Μπέρκοβιτς αλλά πέρα από τις διαφορές που είχαν σαν συμπαίκτες θα τους χωρίζει αιώνια το τρόπαιο που ο ένας (Μπέρκοβιτς) κατέκτησε και ο Τζάμσι όχι! Είναι ο παίκτης με τις περισσότερες συμμετοχές στον θεσμό που δεν πήρε ποτέ το τρόπαιο και ο μοναδικός που ξεπέρασε τις 150 παρουσίες στη διοργάνωση χωρίς ποτέ να φτάσει στο τέλος του δρόμου.
Οι προπονητές
1 Αλεχάνντρο Γκαρθία Ρενέσες: Ο ‘’Αϊτο’΄ είναι ένας προπονητής που απολαμβάνει τον σεβασμό όλων όχι μόνο στην Ισπανία αλλά και σε ολόκληρο το Ευρωπαϊκό μπάσκετ. Κατάφερε όμως με μια ομάδα που πάντοτε κουβαλούσε την ετικέτα του φαβορί και κατέληγε να γίνεται συνώνυμο της ηττοπάθειας να χάσει ούτε, ούτε δύο, ούτε τρία αλλά επτά φάιναλ φορ στην καριέρα του…Τελικά αξιώθηκε να πάρει Ευρωπαϊκό τίτλο και να κερδίσει φάιναλ φορ στην….8η προσπάθεια αλλά στο μικρότερης εμβέλειας Eurocup. Είναι ένας από τους τρεις προπονητές στην ιστορία του θεσμού που ξεπέρασε τις 100 προπονητικές νίκες στη διοργάνωση χωρίς ποτέ να στεφθεί πρωταθλητής Ευρώπης.
2 Γιάννης Ιωαννίδης: Τελειώνοντας την καριέρα του σε συλλογικό επίπεδο το καλοκαίρι του 2000 με τον Ολυμπιακό ο Ιωαννίδης είχε καταφέρει το…ακατόρθωτο. Είχε μόλις ξεπεράσει τον Μπόζινταρ Μάλκοβιτς σε νίκες, ήταν 2ος πολυνίκης προπονητής στην ιστορία της διοργάνωσης, ένας από τους μόλις τρεις προπονητές με +100 νίκες (μόνο ο Ισπανός Λόλο Σάινθ είχε περισσότερες στο τέλος της σεζόν 1999-2000) αλλά μετρούσε μόνο χαμένες ευκαιρίες. Έξι φάιναλ φορ πέρασαν για τον ΄΄ξανθό’’ χωρίς ούτε μια πρωτιά. Τρία με τον Άρη, δύο με τον Ολυμπιακό και η τελευταία του ευκαιρία το 1998 με την ΑΕΚ. Είναι επίσης ο μοναδικός προπονητής που πήγε με τρεις διαφορετικές ομάδες σε φάιναλ φορ και δεν κέρδισε ποτέ το τρόπαιο. Ο μεγαλύτερος έλληνας προπονητής όλων των εποχών όταν περνούσε τα…σύνορα για να πάει σε ένα φάιναλ φορ κατάφερνε να γυρίζει πάντοτε ηττημένος.
3 Σβι Σερφ. Μέχρι την περασμένη δεκαετία ο Σερφ κρατούσε μια σειρά από ρεκόρ: Πολυνίκης προπονητής στην ιστορία της Μακάμπι (πριν τον ξεπεράσει ο Πίνι Γκέρσον), ο τέταρτος προπονητής που ξεπέρασε τις 100 νίκες (μετά τους Σάινθ, Ιωαννίδη, Μάλκοβιτς) και ένας μόνιμα…ηττημένος! Πήρε 16 τρόπαια εντός Ισραήλ, πήρε Κύπελλο Κυπελλούχων με τον Άρη το 1993 αλλά γύρισε στο Τελ Αβίβ τέσσερις φορές ηττημένος από φάιναλ φορ. Μάλιστα έχασε τρεις φορές σε τελικό με τελευταία του ευκαιρία αυτή του 2008 στη Μαδρίτη, όταν κατάφερε να οδηγήσει ως απόλυτο αουτσάιντερ την ομάδα του λαού στο μεγάλο φινάλε. Δηλωμένος φιλέλληνας ο ‘’Σβίκα’’ με σήμα κατατεθέν την….οδοντογλυφίδα που έχει στο στόμα του όταν κοουτσάρει (συνήθεια που του έμεινε από την εποχή που έκοψε το κάπνισμα) αφοσιώθηκε στο μπάσκετ εγκαταλείποντας το τμήμα διασώσεων του Ισραηλινού στρατού ενώ είχε φτάσει σε βαθμό λοχαγού. Κάθισε στον πάγκο της Μακάμπι από το 1983 μέχρι το 2008 σε τέσσερις διαφορετικές περιόδους και από αυτά τα 25 χρόνια πέρασε τα 14 συνολικά στη Νόκια Αρίνα που τη θεωρεί περίπου δεύτερο….σπίτι του! Αλλά στο πάνθεον της Μακάμπι δεν θα μνημονεύεται ποτέ πιο μπροστά από τον Γκέρσον, τον Ραλφ Κλάιν και τον Ρούντι Ντ΄Αμίκο που κατάφεραν αυτό που εκείνος δεν πέτυχε ποτέ…