5 πράγματα που δεν ξέρατε για τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ
Με αφορμή το «Ταξίδι στην Αλαμπάμα» με πρωταγωνιστή τον 79χρονο θρύλο, πάμε να μάθουμε λίγο καλύτερα ποιος είναι ο άνθρωπος πίσω από τον σταρ.
Αν έχει κανείς ποτέ την τύχη να βρεθεί στο ίδιο δωμάτιο με τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ δεν το ξεχνά ποτέ. Γιατί όταν ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ μπαίνει σ’ ένα δωμάτιο οι ομιλίες κόβονται μαχαίρι. Ακόμα και σήμερα, 45 χρόνια μετά τη χρυσή του εποχή. Ακόμα κι αν εκείνος δεν κουβαλά την παραμικρή έπαρση, προσποίηση ή στήσιμο.
Ένα μπουκαλάκι νερό κρατά στα ακόμα δυνατά αν και ριτιδιασμένα του χέρια, είναι απορροφημένος στη συζήτησή του με τον νεαρό σκηνοθέτη του, κι όταν αντιλαμβάνεται το σοκ που προκαλεί, σαστίζει κι αυτός. Σαν πρωτάρης. Ντροπαλά κάνει νεύμα να καθίσουμε, χαμογελά και κοκκινίζει. Και τότε η ερωτοχτυπημένη αίθουσα γκρεμίζεται από το χειροκρότημα.
Οχι δεν είναι πια τέλειος. Το δέρμα του έχει σπάσει, ψηθεί από τις ώρες που έχει αφιερώσει στην περιποίηση του ράντσο του. Τα έντονα γαλανά μάτια του έχουν κάπως βουλιάξει ανάμεσα στη τσαλακωμένη σάρκα. Τα μαλλιά του έχουν δεχθεί περιποίηση για να παραμένουν ξανθά.
Κι όμως, με κάποιον τρόπο, αυτό το ανεμορδαμένο, σιτεμένο πρόσωπο καδραρισμένο με τετράγωνο σαγώνι και φωτισμένο από αβίαστη αυτοπεποίθηση και εσωτερική λάμψη μεγατόνων, παραμένει απαράμιλλα γοητευτικό.
Μπροστά μας στέκεται ένας άρχοντας. Δεν είναι ριτιδιασμένος, είναι χαραγμένος από εμπειρίες που εμείς μπορούμε μόνο να φαντασιωθούμε. Δεν είναι ταλαιπωρημένος, είναι ταξιδιώτης που θα πιει μια γουλιά από το νερό του, θα πάρει μια ανάσα και θα μας πει ιστορίες που θα φέρουν δάκρυα στα μάτια μας. Δεν είναι γερασμένος, είναι ακόμα ένας 79χρονος νεαρός που μιλάει με πάθος για το σινεμά, τους ρόλους και τη ζωή του.
Γεννήθηκε το 1936 στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνια. Ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ ήταν κακός μαθητής. Αυτό που τον ενδιέφερε μεγαλώνοντας ήταν να αθλείται καθημερινά και να ζωγραφίζει και όταν στα τέλη της δεκαετίας του ’50 βρέθηκε στη Νέα Υόρκη αποφάσισε πως μάλλον θα γινόταν ηθοποιός. Συμμετείχε ως γκεστ στην τηλεόραση (ανάμεσά τους και το «Alfred Hitchcock Presents» αλλά και το «Twilight Zone»), πριν κερδίσει τον πρώτο του σημαντικό ρόλο σε ένα από τα τελευταία επεισόδια του τηλεοπτικού «Rescue 8». Ταυτόχρονα ξεκίνησε και την καριέρα του στο Broadway που θα κορυφωνόταν το 1963 με το «Ξυπόλυτοι στο Πάρκο» του Νιλ Σάιμον. Ο πρώτος του κινηματογραφικός ρόλος ήρθε το 1962 στο «War Hunt» του Ντένις Σάντερς στο οποίο θα συμπρωταγωνιστούσε με τον ηθοποιό ακόμη τότε Σίντνεϊ Πόλακ, με τον οποίο θα γύριζε μερικές από τις ωραιότερες ταινίες του τη δεκαετία του ’70. Ηταν όμως ακόμη νωρίς, Και ο Ρον Γκριν που τον φωτογράφισε το 1959 όταν ήταν σπουδαστής στο American Academy of Dramatic Arts, σε μια σειρά από χαμένες φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο περιοδικό Esquire, δεν είχε ιδέα για το ρόλο που το νεαρό αγόρι θα έπαιζε στην ιστορία του αμερικανικού σινεμά.
Ο ωραιότερος σταρ δεν αισθάνεται όμορφος, ούτε σταρ. «Oταν ήμουν παιδί, κανείς δεν μου είπε πως ήμουν όμορφος. Ευχόμουν κάποιος να το είχε κάνει. Θα είχα περάσει καλύτερα τη ζωή μου. Ξεκινώνοντας την καριέρα μου, αυτή η εμμονή με την αναφορά στην ομορφιά μου με νευρίαζε. Με είχε κλειδώσει σ’ ένα χρυσό κλουβί. Το πάλεψα. Είπα “όχι εγώ είμαι ηθοποιός πάνω από όλα”. Επαιξα τα πάντα για να σπάσω το στερεότυπο. Μετά συνειδητοποίησα ότι πρέπει να πάψω να το παλεύω.
Τι σημαίνει άλλωστε το “σταρ”; Σου πετάνε αυτή τη λέξη μ’ ευκολία και μετά στην παίρνουν πίσω, με την ίδια άνεση, αν η ταινία σου αποτύχει. Εσύ παίρνεις την ευθύνη για τη χαζοταινία τους, αυτό σημαίνει η λέξη. Αν είμαι υπεύθυνος, με το όνομά μου να βρίσκεται πάνω απ’ τον τίτλο, τότε δώστε μου και την αληθινή ευθύνη. Αυτό είναι όλο.»
Τα καλύτερά του χρόνια Από τον «Υπέροχο Γκάτσμπι» του 1974 μέχρι τις «Τρεις Μέρες του Κόνδορα» το 1975 και από το «Ολοι οι Ανθρωποι του Προέδρου» το 1976 μέχρι το «Κεντρί» του 1973, ο Ρέντφορντ έκανε το πολιτικό σινεμά να μοιάζει με ανάγκη, απέδειξε το εύρος του ερμηνευτικού του ταλέντου, σε μεγάλες επιτυχίες όπως το «Jeremiah Johnson» του 1972 αλλά και σε υποτιμημένα αριστουργήματα, όπως ο «Ηλεκτρικός Καβαλάρης» του 1979) και εμπιστευόμενος τον μέντορά του, Σίντνεϊ Πόλακ γύρισε το 1973 τη μοναδικό love story που θα έκανε μέσα στη δεκαετία. Το «The Way We Were» δεν είναι η καλύτερη ταινία του Ρόμπερτ Ρέντφορντ και σίγουρα δεν είναι η καλύτερη ταινία του Σίντνεϊ Πόλακ. Αλλά με έναν περίεργο τρόπο είναι η ταινία που θα συμπυκνώνει για πάντα αυτό που ο ίδιος θα έλεγε πολλές φορές μέσα στα χρόνια: «Ολη μου τη ζωή καταδιωκόμουν από ενοχές γιατί υπάρχει διαφορά ανάμεσα στον τρόπο που φαίνομαι και σε αυτό που νιώθω μέσα μου». Σε μια από τις σπουδαιότερες ερμηνείες του, ο τρόπος που μεταφέρει μελαγχολικά το αμερικάνικο όνειρο από την απόλυτη άνοδο στην κατακόρυφη πτώση του, ο Χάμπελ του Ρέντφορντ θα είναι για πάντα ένας από τους πιο πολιτικούς του ρόλους, ίσως γιατί ήταν ο μοναδικός που αφηγήθηκε χωρίς να το κρύβει την ιστορία της ζωής του και τον τρόπο με τον οποίο θα έμπαινε στα γρανάζια του Χόλιγουντ για να κατασπαραχθεί και στη συνέχεια να ακολουθήσει στη συνέχεια το μοναχικό του δρόμο στη βιομηχανία.
Sundance Film Festival. Tο 1978 ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ, έχοντας βγάλει αρκετά χρήματα από τα «Butch Cassidy and the Sundance Kid» και «Downhill Racer», ίδρυσε το Φεστιβάλ του Σάντανς, στην περιοχή που είχε αγοράσει στην ανατολική πλευρά του Ορους Τιμπανόγκος, βορειοανατολικά του Πρόβο στη Γιούτα. Το, για πολλά χρόνια, σημαντικότερο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Αμερικής, ήταν προορισμένο αποκλειστικά στο να προωθεί και να ενισχύει τον αμερικάνικο ανεξάρτητο κινηματογράφο. Από τις αίθουσες του πέρασαν οι σημαντικότεροι Αμερικάνοι δημιουργοί, πριν το Φεστιβάλ αρχίσει να μεταλλάσσεται σε μια ισχυρή εμπορική δύναμη που συνάντησε την έτσι κι αλλιώς στουντιοποίηση του ανεξάρτητου σινεμά. Tρεις δεκαετίες μετά, ο Ρέντφορντ αναρωτιέται: «Μήπως το Sundance έγινε πολύ μεγάλο; Αυτό είναι κάτι που θα αποφασίσουν οι άλλοι.
Εγινε πολύ μεγάλο για μένα; Αυτό είναι πιθανό, με την έννοια ότι συνειδητοποίησα πως πνίγομαι μέσα σ’ αυτό. Νιώθω πολύ ευχαριστημένος με το να μπορώ απλά να επιστρέφω σε αυτό περιοδικά για να εξασφαλίζω ότι μένει πιστό στους αρχικούς του στόχους και πως δεν ξοδεύει τόσο πολύ χρόνο στο να βγάζει λεφτά. Το Sundance είναι στην πραγματικότητα ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός. Υποτίθεται ότι αφορά τους ανεξάρτητους δημιουργούς, ανθρώπους που αλλιώς δεν θα είχαν κάποια τύχη στη βιομηχανία. Πρέπει να μείνουμε πιστοί σε αυτήν την αξία. Δεν μπορούμε να το αφήσουμε να γίνει σαν το Μπέβερλι Χιλς. Την πρώτη χρονιά που το Φεστιβάλ έγινε στο Παρκ Σίτι, υπήρχε μόνο ένα σινεμά και αυτό σε κακή κατάσταση. Χρειάστηκε να βρίσκομαι έξω από αυτό και να πείθω τον κόσμο να μπει μέσα, σαν τους κράχτες έξω από τα στριπτιζάδικα. Πολύ γρήγορα έγινε κάτι διαφορετικό από αυτό που οραματίστηκα.»
Μη σταματάτε ούτε για το θάνατο. Οπως κι ο ήρωας του στο «Ταξίδι στην Αλαμπάμα», ο Ρέντφορντ δεν είναι ο τυπικός 8οχρονος. Γυρίζει ταινίες, σκηνοθετεί, φροντίζει το ράντσο του, ταξιδεύει στα φεστιβάλ, υποδέχεται τους καλεσμένους του στο Σάντανς. Για εκείνον αυτό δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο. Είναι τρόπος ζωής. «Ο τρόπος να αντιμετωπίσεις το χρόνο είναι να συνεχίσεις να κινείσαι.
Οσο μπορώ να παίζω τέννις, να κάνω σκι, να καβαλάω τα άλογά μου, όσο μπορώ να τρέχω με 200 με τ’ αυτοκίνητά μου σε μία ανοιχτή λεωφόρο, όσο μπορώ να ακονίζω το μυαλό μου και να αποδέχομαι την πρόκληση σε ό,τι έρχεται στο δρόμο μου, είμαι ζωντανός. Ο πατέρας μου βγήκε στη σύνταξη και πέθανε μετά από μερικούς μήνες.
Συνεχίστε να κινείστε με ταχύτητα. Μη σταματάτε ούτε για το θάνατο…»
