Στους παλαιότερους, η κατάσταση θυμίζει λίγο και την εποχή προ δεκαπενταετίας όταν οι δύο πλευρές είχαν οδηγήσει το Ευρωπαϊκό μπάσκετ στο πρώτο –και μοναδικό μέχρι τώρα- σχίσμα της ιστορίας τους. Μόνο που οι τότε συνθήκες ήταν πολύ διαφορετικές από τις σημερινές.
Τότε, στην αλλαγή του αιώνα η ΦΙΜΠΑ αποτελούσε ένα πολύ ισχυρό πόλο του αθλήματος σε συλλογικό επίπεδο, ενώ η νεοσύστατη Ευρωλίγκα είχε πείσει περίπου τους μισούς συλλόγους για την αναγκαιότητα ύπαρξης της και την αυτονόμηση των κορυφαίων επαγγελματικών κλαμπ της ηπείρου από την αγκαλιά της παγκόσμιας ομοσπονδίας.
Σταδιακά, τα δεδομένα άλλαξαν και πέρσι το καλοκαίρι όταν έγινε η ευθεία αντιπαράθεση η Ευρωλίγκα κράτησε με χαρακτηριστική άνεση τις δυνάμεις και τις ομάδες της. Η ΦΙΜΠΑ παρότι προσπάθησε να πείσει τα κορυφαία κλαμπ να δημιουργήσουν υπό την αιγίδα της ένα υπερ-πρωτάθλημα, αντίπαλο δέος στην Ευρωλίγκα δεν τα κατάφερε για ένα απλό λόγο. Μπορεί η εποχή του Μπόρισλαβ Στάνκοβιτς να έχει περάσει πια στα διοικητικά της παγκόσμιας ομοσπονδίας αλλά και οι σημερινοί τεχνοκράτες υπό την ηγεσία του Ελβετού Πάτρικ Μπάουμαν έχουν αντίστοιχα τις δικές τους ‘’αγκυλώσεις’’. Μπορεί τα κορυφαία κλαμπ της Ευρώπης να έχουν τα τελευταία χρόνια μόνιμα παράπονα από τα λιγοστά έσοδα της Ευρωλίγκας και από το γεγονός ότι η ανταποδοτικότητα είναι μικρή αλλά ο Τζόρντι Μπερτομέου δεν δυσκολεύτηκε να πείσει τα σωματεία να μείνουν μαζί του. Παρουσίασε την κατάλληλη στιγμή τη χορηγία με την ΙΜG, υποσχέθηκε μια μεγάλη αύξηση στα έσοδα των ομάδων, άλλαξε ριζικά τη μορφή της διοργάνωσης και γενικά άκουσε και ερμήνευσε με καλύτερο –του αναμενομένου- τρόπο την πίεση και το καμπανάκι συναγερμού της ΦΙΜΠΑ.
Γιατί λοιπόν φτάσαμε στην πρόσφατη αντιπαράθεση και πόσο σημαντικό είναι τελικά ποιες ομάδες θα πάρουν μέρος στο FIBA Champions League από τη μια πλευρά και στο Eurocup από την άλλη; Για τη ΦΙΜΠΑ είναι ζωτικής σημασίας να πείσει τις ομάδες που δεν χώρεσαν στις 16 της Ευρωλίγκα ότι η δική της διοργάνωση μπορεί να είναι μια πραγματική λύση. Όπως όλα δείχνουν στην επόμενη Ευρωλίγκα δεν χωράνε σπουδαίες ομάδες και θα μείνουν εκτός κάποιες εκ των Χίμκι, Λοκομοτίβ Κούμπαν, Βαλένθια, Μάλαγα, Γαλατά, Νταρουσάφακα, Καρσίγιακα και φυσικά ούτε συζήτηση για ΑΕΚ και Άρη, δύο ομάδες που απέκτησαν νέους χορηγούς και δείχνουν έτοιμες να κάνουν ακόμη μεγαλύτερα οικονομικά ανοίγματα. Ο πυρήνας αυτών των ομάδων μοιάζει ικανός να δημιουργήσει ένα δεύτερο δυνατό πρωτάθλημα που μπορεί να μην έχει την αίγλη και τα brand names της Ευρωλίγκας αλλά δεν είναι αμελητέα ποσότητα. Ακόμη όμως και σε αυτό το επίπεδο η Ευρωλίγκα δείχνει να κερδίσει την παρτίδα. Γιατί; Γιατί η ΦΙΜΠΑ δεν είναι μια αυτόνομη οργάνωση ιδιωτικού δικαίου αλλά έχει τις δεσμεύσεις μια παγκόσμιας ομοσπονδίας. Και αντί για ένα ευέλικτο πρωτάθλημα με λιγοστές συμμετοχές και υψηλό ανταγωνισμό θέλει να στεγάσει 32 ομάδες ώστε να έχουν εκπροσώπηση όσο το δυνατόν περισσότερες χώρες.
Αυτό μπορεί να μην είναι κακό για την ανάπτυξη του μπάσκετ αλλά αυτομάτως μετατρέπει τη διοργάνωση του FCL σε ένα πρωτάθλημα που μεγάλο μέρος του δεν θα είναι ανταγωνιστικό. Κάτι που οι ομάδες μεταφράζουν σε περιορισμό των εσόδων τους και μικρότερο ενδιαφέρον (με ότι αυτό συνεπάγεται για τις εμπορικές συμφωνίες τους) από την πλευρά των φιλάθλων. Κάπως έτσι οι δύο φορείς έχουν επιδοθεί σε μια διαμάχη που στην ουσία γίνεται για ένα άδειο πουκάμισο και όχι για την ουσία του θέματος. Τα καλύτερα κλαμπ δεύτερης ταχύτητας φαίνεται ότι διαλέγουν την Ευρωλίγκα κρατώντας σε πολύ ικανοποιητικό επίπεδο το Eurocup, η ΦΙΜΠΑ θα κάνει τη δική της αντίστοιχη διοργάνωση με 32 ομάδες ελπίζοντας ότι σταδιακά θα πείσει και θα αποτελέσει πραγματικό αντίπαλο δέος και η ζωή θα συνεχιστεί.
Άνθρωποι του χώρου που γνωρίζουν αρκετά καλά τα διεθνή δεδομένα και μπορούν να ερμηνεύσουν τις εκατέρωθεν θέσεις πιστεύουν ότι τελικά δεν θα είναι μακριά η μέρα που οι δύο φορείς θα υποχρεωθούν να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι και να συνεργαστούν. Μέχρι τότε, η μεν Ευρωλίγκα θα κατηγορεί την παγκόσμια ομοσπονδία για τον ρόλο της μιλώντας για συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού, η δε ΦΙΜΠΑ θα εκτοξεύει ‘’κούφιες απειλές’’ όπως η πρόσφατη σύμφωνα με την οποία θα αποκλείσει τις ομοσπονδίες των οποίων ομάδες τους θα παίξουν στο Eurocup. Ακόμη, και αν προχωρούσε σε μια τέτοια κίνηση η ζημιά θα στρεφόταν ως ένα οδυνηρό μπούμερανγκ πάνω της.
Σκεφθείτε να αποκλείσει τις ομοσπονδίες και κατ΄επέκταση τις εθνικές ομάδες της Ελλάδας, της Ρωσίας, της Τουρκίας, της Γερμανίας, της Ισπανίας και της Γαλλίας επειδή ομάδες από αυτές τις χώρες θα παίξουν στο Eurocup. Πολύ ωραία. Στο επόμενο Ευρωμπάσκετ ή στο προσεχές παγκόσμιο κύπελλο λοιπόν θα δούμε να παίζουν υπερδυνάμεις του Ευρωπαϊκού μπάσκετ όπως η Μάλτα, το Αζερμπαιτζάν, το Λουξεμβούργο και το Κιργκιστάν. Γιατί πολύ απλά καμία ομοσπονδία πλέον στην Ευρώπη δεν μπορεί να πιέσει ή να ασκήσει βέτο σε επαγγελματικές ομάδες που μπορούν να επιλέξουν σε ποια διοργάνωση θα παίξουν. Αυτά γίνονταν την αλήστου μνήμης εποχή Στάνκοβιτς.
Υ.Γ. Σίγουρα πάντως το ελληνικό μπάσκετ βγαίνει κερδισμένο από την όλη ιστορία. Από εκεί που πριν από ένα χρόνο είχαμε δύο θέσεις στην Ευρωλίγκα και μια wild card στο Eurocup τώρα στις τρεις διοργανώσεις υπάρχουν πέντε –σίγουρες και εξασφαλισμένες- θέσεις. Κάτι που θα βελτιώσει την ποιότητα του ανταγωνισμού και στις ψηλές θέσεις του βαθμολογικού πίνακα της Basket League.