Μπορεί η νίκη του Εκρέμ Ιμάμογλου στην Κωνσταντινούπολη να είναι η αρχή του τέλους του Ερντογάν; Μια καταφατική απάντηση μπορεί να είναι βεβιασμένη, το ερώτημα όμως θα απασχολήσει έντονα και βαθιά τους επόμενους μήνες τη Δύση μαζί με το παράπλευρο, και καταλυτικό, ζητούμενο: Εάν όντως ο Ερντογάν βρίσκεται πλέον σε τροχιά αποδρομής πόσο απρόβλεπτο και επώδυνο – σε γεωπολιτικούς όρους – μπορεί ο ίδιος να κάνει το πολιτικό του τέλος;
Επί του παρόντος η μόνη ασφαλής προσέγγιση που μπορεί να γίνει στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται στην Τουρκία είναι «η ανάγνωση της ίδιας της πραγματικότητας», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά στο Tvxs.gr έμπειρος διπλωματικός παράγοντας. Κι αυτή η πραγματικότητα, όπως προσθέτει, λέει τα εξής: Στην πρώτη εκλογική αναμέτρηση για τον δήμο της Κωνσταντινούπολης πριν από περίπου τρεις μήνες, ο Ιμάμογλου είχε κερδίσει τον Μπιναλί Γιλντιρίμ, τον «άνθρωπο του Ερντογάν», με οριακή διαφορά μόλις 13.000 ψήφων. Χθες, η δεύτερη νίκη του μετατράπηκε σε θρίαμβο με μια διαφορά της τάξης των 770.000 ψήφων. Αυτή η διαφορά, όπως επισημαίνει η ίδια διπλωματική πηγή, παραπέμπει σαφώς σε «τιμωρητική ψήφο» – είτε πρόκειται για τιμωρία ενός δυναστικού, αντιδημοκρατικού καθεστώτος, είτε για καταδίκη της συνολικής πολιτικής του Τούρκου προέδρου.
Η ίδια πραγματικότητα λέει επίσης ότι η Κωνσταντινούπολη των 16 εκατομυρίων κατοίκων παράγει το ένα τρίτο του ΑΕΠ ολόκληρης της Τουρκίας, και είναι μακράν το οικονομικό κέντρο της χώρας. Προφανώς, με την τουρκική λίρα σε κατάρρευση – με απώλειες 22% τον τελευταίο χρόνο – και με το ΔΝΤ προ των πυλών, η οικονομική και επιχειρηματική ελίτ της Τουρκίας δεν επενδύει πλέον στον Ερντογάν και στο AKP.
Σε επίπεδο προσωπικού πολιτικού γοήτρου και ισχύος επίσης, η Κωνσταντινούπολη ήταν η πόλη που ανέδειξε το πολιτικό άστρο του Ερντογάν και βρισκόταν υπό τον απόλυτο έλεγχό του επί 25 ολόκληρα χρόνια. Η ανάδυση ενός νέου πρωταγωνιστή, και δη προερχόμενου από το κεμαλικό κατεστημένο, δείχνει αν μη τι άλλο πως η ισλαμική παντοκρατορία του Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι πλέον αδιαμφισβήτητη. Πόσο μάλλον, από την στιγμή που ο Εκρέμ Ιμάμογλου κατάφερε να ενώσει γύρω από την υποψηφιότητά του όλες τις αντίπαλες δυνάμεις του Ερντογάν – από τους εθνικιστές του Iyi έως τους Κούρδους του HDP. Εν ολίγοις, η χθεσινή ήττα για τον Ερντογάν δεν ήταν μόνον η απώλεια της Κωνσταντινούπολης αλλά και το γεγονός ότι απέκτησε έναν εν δυνάμει ισότιμο πολιτικό αντίπαλο. Άλλωστε, ο ίδιος ο Ερντογάν ήταν εκείνος που ελεγε επί σχεδόν δύο δεκαετίες πως «όποιος κερδίζει την Κωνσταντινούπολη κερδίζει και την Τουρκία».
Όλα αυτά δεν σημαίνουν πως η ηγεμονία του Τούρκου προέδρου τελειώνει απαραιτήτως είτε αύριο, είτε σε κάποιους μήνες. Μπορεί όμως, σε πρώτο χρόνο, να σημαίνουν ακόμη πιο αυταρχική διακυβέρνηση εντός Τουρκίας και ακόμη μεγαλύτερη δόση αναθεωρητισμού εκτός τουρκικών συνόρων. Ο Ταγίπ Ερντογάν, προσωπικά τραυματισμένος μετά τις χθεσινές εκλογές, θεωρείται βέβαιο ότι θα μετέλθει κάθε μέσο στην εσωτερική πολιτική σκηνή για να διαφυλάξει την ισχύ του και τον έλεγχο του κράτους. Και θεωρείται επίσης πολύ πιθανό ότι, για τους ίδιους λόγους, θα εντείνει και την επιθετική ρητορική του στο γεωπολιτικό μέτωπο με πρώτο πεδίο «άσκησης» την Ανατολική Μεσόγειο.
Διαβάστε όλο το θέμα στο TVXS.gr