Η γέννηση του ταε κβο ντό, έστω και στην πρωτόγονή μορφή του, εντοπίζεται στη διάρκεια της δυναστείας «Κόριο» στα τέλη της πρώτης χιλιετίας. Η ανάπτυξη της συγκεκριμένης πολεμικής τέχνης με τον όρο «Ταεκιόν» της ήταν ολοένα και αυξανόμενη. Περίπου τετρακόσια χρόνια μετά το πέρας της πρώτης χιλιετίας στην αυτοκρατορική Κορέα, κατά τη διάρκεια της δυναστείας Κοσούν (1392 – 1910) το Ταεκβοντό μετονομάζεται από «Ταεκιόν» σε «Σουμπακούι». Ενδεικτικό της δύναμης και της εξάπλωσης του «Σουμπακούι» είναι το γεγονός ότι υπήρχε διάταγμα που προέβλεπε, πως οι πολεμιστές για να ενταχθούν στη μάχιμη δύναμη της χώρας τους, θα έπρεπε να είναι νικητές σε τουλάχιστον τρεις αναμετρήσεις του συγκεκριμένου αθλήματος. Οι ρίζες του αθλήματος χάνονται κάπου εκεί? Προσωρινά όμως…
Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο όμως και την απελευθέρωση της Κορέας από την Ιαπωνία οι Κορεάτες στράφηκαν και πάλι στις παραδόσεις τους, ανάμεσα στις οποίες περιλαμβανόταν και το «Ταεκιόν». Μετά τον κορεατικό πόλεμο (1950-1953) σε όλη την επικράτεια της Κορέας σημειώθηκε ραγδαία εμφάνιση σχολών Ταεκβοντό. Ο αριθμός των δασκάλων ανήλθε με ταχύτατους ρυθμούς στους 2.000, ενώ οι χώρες στις οποίες εξαπλώθηκε το άθλημα ξεπέρασαν τις 100. Κατά τη διάρκεια αυτή το άθλημα άλλαξε τουλάχιστον τρεις ονομασίες. Αρχικά ονομάστηκε Κονγκ Σου (άδειο χέρι), στην συνέχεια Χουαράγκ Ντο (το πνεύμα του πολεμιστή) και τελικά Ταε Κιουν (κλωτσιές και γροθιές). Αξιωματικοί του στρατού, οι οποίοι επανέφεραν το άθλημα, διαμόρφωσαν το νέο του πρόσωπο, ενώ το 1956 καθιερώθηκε η σημερινή του ονομασία (Ταεκβοντό), η οποία αποτελεί συνένωση των λέξεων «Τάε» (λάκτισμα), «Κβον» (γροθιά) και «Ντο» (τέχνη) και στα ελληνικά σημαίνει «η τέχνη των χεριών και των ποδιών». Το 1956 διεξήχθησαν τα πρώτα πρωταθλήματα στην Κορέα και το 1965 ακολούθησε η ίδρυση της Κορεατικής ομοσπονδίας καθιστώντας πλέον και επίσημα το Ταεκβοντό, το εθνικό άθλημα της χώρας. Η γρήγορη διάδοσή του και η άμεση ανταπόκριση που βρήκε από την παγκόσμια κοινότητα είχε ως αποτέλεσμα το 1973 να ιδρυθεί η Παγκόσμια Ομοσπονδία Ταεκβοντό (WTF), της οποίας μέλη έγιναν 162 κράτη.
Στις 25 Μαϊου του 1973 διοργανώθηκε στην Κορέα το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα με τη συμμετοχή 200 αθλητών από 19 χώρες. Την πρώτη θέση κατέλαβε με …συνοπτικές διαδικασίες η Κορέα, την δεύτερη οι ΗΠΑ και την τρίτη μοιράστηκαν Μεξικό και Κίνα. Το 1974 το Ταεκβοντό συμπεριλήφθηκε στους Ασιατικούς Αγώνες. Το 1975 έγινε επίσημο άθλημα της Αμερικανικής Αθλητικής Ένωσης και εντάχθηκε στην Ένωση των Διεθνών Αθλητικών Ομοσπονδιών(GAISF). Ο Πρόεδρος της WTF Un Yong KIM, το 1979 χρίστηκε Πρόεδρος και στην Παγκόσμια Ομοσπονδία των μη Ολυμπιακών Αθλημάτων. Το 1988 στους Αγώνες της Σεούλ, καθώς και σε αυτούς του 1992, το Ταεκβοντό συμπεριλαμβανόταν στο Ολυμπιακό πρόγραμμα ως άθλημα επίδειξης. Το Σεπτέμβριο του 1994 και ύστερα από απόφαση, η οποία ελήφθη στην 103η ολομέλεια της ΔΟΕ στο Παρίσι, το Ταεκβοντό χρίστηκε πλέον και επισήμως Ολυμπιακό Άθλημα και η πρώτη του εμφάνιση στην κορυφαία αθλητική διοργάνωση πραγματοποιήθηκε το 2000 στους Αγώνες του Σίδνεϊ. Σε τέσσερις Ολυμπιακές παρουσίες, μέχρι στιγμής, (δύο σαν άθλημα επίδειξης και μια σαν επίσημο) έχουν λάβει συνολικά μέρος 103 αθλητές από 51 χώρες (55 άνδρες και 48 γυναίκες).
ΤΟ ΑΘΛΗΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Στην Ελλάδα το Ταεκβοντό εμφανίστηκε το 1968, όταν άρχισε να καλλιεργείται με ιδιωτική πρωτοβουλία και πρώτο δάσκαλο τον Σταμάτη Κάση. Με προσωπική του πρωτοβουλία το ΤΑΕΚΒΟΝΤΟ άρχισε να διδάσκεται σε Λιμενικό, Αστυνομία και Ειδικές Δυνάμεις. Την εποπτεία του αθλήματος από το 1979 έως το 1987 είχε ο Σύνδεσμος Ελληνικών Γυμναστικών και Αθλητικών Σωματείων (ΣΕΓΑΣ). Το 1987 ιδρύθηκε η Ελληνική Ομοσπονδία Ταεκβοντό (ΕΛΟΤ), η οποία σε συνεργασία με τρεις γεωγραφικά χωρισμένες περιφερειακές ενώσεις και 12 τοπικές επιτροπές φέρει την ευθύνη για την ανάπτυξη του αθλήματος. Στους κύκλους της ΕΛΟΤ περικλείονται περίπου 550 σωματεία με 35.000 και πλέον εγγεγραμμένοι αθλητές και αθλήτριες. Κάθε χρόνο διοργανώνονται πανελλήνια, προκριματικά, συλλογικά και περιφερειακά πρωταθλήματα όλων των ηλικιακών κατηγοριών, καθώς και πλήθος ημερίδων. Η ΕΛΟΤ έχει επίσης διοργανώσει με μεγάλη επιτυχία τρία Βαλκανικά, τέσσερα Ευρωπαϊκά και δύο Παγκόσμια Πρωταθλήματα.
Το ελληνικό Ταεκβοντό έχει παρουσιάσει τα τελευταία χρόνια σημαντική άνοδο και αξιόλογα βήματα προόδου με σπουδαιότερο την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σύδνεϊ, από τον Μιχάλη Μουρούτσο στην κατηγορία των 58 κιλών. Αυτή την επιτυχία ακολούθησε μια «έκρηξη» θετικών αποτελεσμάτων για τους αθλητές και τις αθλήτριες του ελληνικού Ταεκβοντό, καθώς μόνο στη διάρκεια του έτους 2001 κατέκτησαν συνολικά 53 μετάλλια. Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2001 η Ελλάδα κατέκτησε τρία χρυσά μετάλλια με τους Θανάση Μπαλίλη, Μάγδα Σεϊρεκίδου και Έλλη Μυστακίδου. Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2003 η Αρετή Αθανασοπούλου ανέβηκε στο πρώτο σκαλί του βάθρου, ενώ η Έλλη Μυστακίδου και Κυριακή Κούβαρη κατέκτησαν χάλκινα μετάλλια. Στους Ολυμπιακούς της Αθήνας το 2004 ο Αλέξανδρος Νικολαϊδης και η Ελλη Μυστακίδου επιβεβαίωσαν την άνοδο του αθλήματος και την σωστή προετοιμασία των αθλητών, ανεβαίνοντας στο δεύτερο σκαλί του βάθρου. Ο Νικολαϊδης ο οποίος θα είναι σημαιοφόρος της ελληνικής αποστολής στο Λονδίνο κατέκτησε το ασημένιο μετάλλιο και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου στην κατηγορία των +80 κιλών.
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΤΑΕΚΒΟΝΤΟ
1) Κάθε αγώνας στο Ταεκβοντό πραγματοποιείται σε τρεις γύρους μεταξύ των οποίων μεσολαβεί μονόλεπτο διάλειμμα. Η διάρκεια του κάθε γύρου είναι τρία λεπτά στους άνδρες και δύο λεπτά στις γυναίκες.
2) Οι δύο αθλητές, ο «Τσονγκ» (μπλε) και ο «Χόνγκ» (κόκκινος) παίρνουν πόντους, όταν καταφέρουν λακτίσματα στο κεφάλι και στο σώμα του αντιπάλου ή με γροθιές στο σώμα.
3) Κάθε νόμιμο κτύπημα στο σώμα δίνει έναν πόντο ενώ στο κεφάλι δίνει δύο. Σε περίπτωση, που σε ένα από αυτά τα κτυπήματα, ο διαιτητής αρχίσει να μετράει για νοκ άουτ, μόλις φτάσει στον αριθμό 3, οι κριτές αυτομάτως χρεώνουν έναν επιπλέον πόντο (π.χ. αν είναι στο κεφάλι, αντί για δύο ο αθλητής που έκανε το λάκτισμα, θα πάρει τρεις πόντους).
4) Νόμιμο θεωρείται το κτύπημα στο κεφάλι ή στον κορμό με το μέρος του ποδιού κάτω από τον αστράγαλο, καθώς επίσης και το κτύπημα στον κορμό με κλειστή γροθιά, εφόσον το έχουν καταγράψει τουλάχιστον οι δύο από τους τρεις κριτές.
5) Απαγορεύονται οι λαβές, το σπρώξιμο, το κράτημα, η προσποίηση τραυματισμού, οι ανατροπές και τα κτυπήματα στην πλάτη.
6) Στους Ολυμπιακούς Αγώνες και μόνο για τον τελικό που κρίνει το χρυσό μετάλλιο, εάν με τη λήξη των τριών γύρων οι αθλητές / τριες είναι ισόπαλοι τότε διεξάγεται ένας 4ος γύρος στον οποίο εφαρμόζεται ο κανονισμός του «ξαφνικού θανάτου» και ο αθλητής που θα πάρει πρώτος σημείο, αναδεικνύεται αυτομάτως νικητής.
Νικητής αναδεικνύεται ο αθλητής που:
1) Βγάζει εκτός αγώνα (νοκ άουτ) με καίριο κτύπημα τον αντίπαλό του
2) Συγκεντρώνει περισσότερους πόντους από τον αντίπαλό του
3) Ο αντίπαλός του τιμωρηθεί με τρεις ποινές.
ΕΞΑΡΤΗΣΗ
Οι αθλητές φορούν ειδικά προστατευτικά πάνω από την στολή τους. Εκτός από το προστατευτικό κράνος, το προστατευτικό της κοιλιάς και του θώρακα και το προστατευτικό των βουβώνων, οι αθλητές χρησιμοποιούν περικνημίδες που αμβλύνουν τα χτυπήματα στο καλάμι, όπως και προστατευτικά μπράτσων που επίσης μειώνουν την ένταση των χτυπημάτων στα άκρα. Ντομπόκ λέγεται η λευκή βαμβακερή στολή που φοράει ο αθλητής. Αποτελείται από σακάκι και παντελόνι.
ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
Ο αγώνας διεξάγεται πάνω σε ένα τετράγωνο στρώμα καλυμμένο με ειδική ελαστική επιφάνεια, διαστάσεων 12 επί 12 μέτρα. Ο αγωνιστικός χώρος είναι 10 επί 10 μέτρα, έχει διαφορετικό χρώμα, ανά επίπεδο και είναι υπερυψωμένος σε μια πλατφόρμα ύψους 50-60 εκατοστών από την βάση. Γύρω από το ταπί εκτείνεται μια περιοχή πλάτους δύο μέτρων, η οποία έχει κλίση μικρότερη των 30 μοιρών, ώστε να προφυλάσσονται οι αθλητές από τραυματισμούς σε περιπτώσεις πτώσης. Όταν ένας αθλητής βγαίνει έξω από το μικρότερο τετράγωνο (10 επί 10) υφίσταται ποινή μισού πόντου. Αν βγει έξω από το μεγαλύτερο τετράγωνο, τότε η ποινή ανέρχεται σε έναν πόντο.
ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ
1) Γροθιά όταν ο αντίπαλος έχει γυρισμένη την πλάτη
2) Χτύπημα κάτω από την ζώνη
3) Ακινητοποίηση του αντιπάλου και χτύπημα στο κεφάλι
4) Τρικλοποδιά
ΔΙΑΙΤΗΤΕΣ
Πέντε είναι οι διαιτητές του ταεκβοντό. Ο βασικός βρίσκεται μέσα στον αγωνιστικό χώρο, κοντά στους αθλητές. Οι υπόλοιποι τέσσερις κάθονται σε καθεμιά από τις γωνίες του ταπί.
ΟΡΟΛΟΓΙΑ
«Chung»: Μπλε
«Hong»: Κόκκινος
«Cha-ryeot»: Προσοχή
«Kyeong-rye»: Υπόκλιση
«Joon-bi»: Έτοιμοι
«Shi-jak»: Έναρξη
«Kal-yeo»: Διάλειμμα
«Keu-man»: Διακοπή αγώνα
«Kye-sok»: Συνέχεια αγώνα
«Kye-shi»: Αποκλεισμός, λόγω τραυματισμού
«Shi-gan»: Αποκλεισμός, λόγω άλλης αιτίας
«Kyong-go»: Ποινή προειδοποίησης
«Gam-jeom»: Αφαίρεση βαθμών
«Chung Seung»: Νικητής ο μπλε αγωνιζόμενος
«Hong Seung»: Νικητής ο κόκκινος αγωνιζόμενος
«Ha-nah»: Ένα
«Duhl»: Δύο
«Seht»: Τρία
«Neht»: Τέσσερα
«Da-seot»: Πέντε
«Yeo-seot»: Έξι
«Il-gop»: Επτά
«Yeo-dul»: Οκτώ
«A-hop»: Εννέα
«Yeol»: Δέκα
«Hyu-sik»: Ανάπαυση
ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ
Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου θα συμμετέχουν 128 αθλητές, 64 άνδρες και 64 γυναίκες οι οποίοι θα λάβουν μέρος στις οκτώ συνολικά κατηγορίες. Από ελληνικής πλευράς θα αγωνιστεί ο Αλέξανδρος Νικολαίδης, ο οποίος θα είναι και ο σημαιοφόρος της γαλανόλευκης αποστολής. Ο Νικολαίδης που έχει κατακτήσει δύο ασημένια ολυμπιακά μετάλλια σε Αθήνα και Πεκίνο, θα συμμετέχει στην κατηγορία +80 κιλών.
ΜΕΓΑΛΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΤΟΥ ΑΘΛΗΜΑΤΟΣ
Πρώτη και καλύτερη η Μόρφω Δροσίδου η οποία το 1992, στη Βαρκελώνη, όπου το Ταεκβοντό παρουσιάσθηκε ως άθλημα επίδειξης κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο και μάλιστα μια ημέρα πριν από τον θρίαμβο της Βούλας Πατουλίδου στα 100 μ. εμπόδια. Εκείνο το βράδυ η Δροσίδου έδωσε το μετάλλιό της, στην Πατουλίδου η οποία το κράτησε όλη τη νύχτα και αυτό της έφερε γούρι, αφού την επόμενη ημέρα ανέβηκε στην κορυφή του βάθρου. Η Δροσίδου είχε κατακτήσει και τέσσερα μετάλλια (τρία ασημένια και ένα χάλκινο) σε Παγκόσμια Πρωταθλήματα. Περίοπτη θέση στην ιστορία του αθλήματος κατέχει στο διεθνές στερέωμα ο Κορεάτης, Γιανκ Κουκ Χιούν, ο οποίος έχει αναδειχθεί τέσσερις φορές Παγκόσμιος Πρωταθλητής, αλλά στάθηκε άτυχος, αφού λόγω ηλικίας δεν πρόλαβε να αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες, με εξαίρεση το 1988 στη Σεούλ, όπου είχε κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο, καθώς και σε εκείνη τη διοργάνωση το Ταεκβοντό ήταν άθλημα επίδειξης. Μάλιστα το όνομά του αναφέρεται και στο βιβλίο Γκίνες. Μεγάλες μορφές, αποτελούν επίσης ο Αμερικανός, Στίβεν Λόπεζ (χρυσός Ολυμπιονίκης το 2000 και παγκόσμιος πρωταθλητής το 2001) και η Κορεάτισσα, Χάε Φαν Γιανγκ (χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2000 και στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 2001).
