«Αν τρέξεις, το θηρίο θα σε πιάσει. Αν μείνεις, το θηρίο θα σε φάει». Αυτή ήταν η κεντρική ιδέα της ταινίας του 2002 «Πόλη του Θεού», η οποία αποτύπωνε τη ζωη στην ομώνυμη διαβόητη φαβέλα του Ρίο ντε Τζανέιρο και ήταν υποψήφια για τέσσερα Όσκαρ.
Η Ραφαέλα Σίλβα, «τέκνο» της Cidade De Deus (της αυθεντικής «Πόλης του Θεού», στο δυτικό Ρίο Ντε Τζανέιρο), δεν διάλεξε να μείνει απαθής αλλά ούτε και να τρέξει. Αντίθετα, έβαλε το θηρίο απέναντί της στο τατάμι και το νίκησε. Από χθες, είναι η πρώτη χρυσή Ολυμπιονίκης της Βραζιλίας στους δικούς της Αγώνες, θριαμβεύοντας στην κατηγορία των 57 κιλών στο τζούντο μετά την νίκη της επί της Ντορζσούρεν από την Μονγκολία.
Η 24χρονη, γεννήθηκε και μεγάλωσε στην διαβόητη «Πόλη του Θεού», την μεγαλύτερη παραγκούπολη της Βραζιλίας, σε απόσταση μόλις 15 χιλιομέτρων από το Ολυμπιακό Πάρκο. Εκεί που προτεραιότητα για τους περισσότερους είναι η επιβίωση και όχι η ζωή, όπου η ημέρα περνούσε παίζοντας ποδόσφαιρο ανάμεσα στις παράγκες.
«Πριν εγώ και η αδελφή μου ασχοληθούμε με το τζούντο, ήμασταν ιδιαίτερα ατίθασες. Δεν ενδιαφερόμασταν για το σχολείο, όμως ο αθλητισμός άλλαξε τις ζωές μας, της μεταμόρφωσε εντελώς», δηλώνει η αδελφή της Σίλβα, Ρακέλ, τζουντόκα και η ίδια.
Για την Ραφαέλα, η στιγμή της μεταμόρφωσης έφτασε στα εννέα της χρόνια, όταν εντάχθηκε στο Instituto Reação, μία μη κυβερνητική οργάνωση με σκοπό να στρέψει φτωχά παιδιά στον αθλητισμό. Το ινστιτούτο είχε ιδρύσει ο Φλάβιο Κόντο, ένας από τους γνωστότερους βραζιλιάνους τζουντόκα.
Το 2004, ο Κόντο επέστρεψε από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας με το χάλκινο μετάλλιο και η Ραφαέλα Σίλβα κατάλαβε ότι με σκληρή δουλειά θα μπορούσε να ξεφύγει από την «Πόλη του Θεού».
Ο δρόμος της δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα παρά την συνεχή αγωνιστική της πρόοδο. Το 2012 αποκλείστηκε πρόωρα στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου για μία παράνομη λαβή και δέχτηκε ακόμα και ρατσιστικές επιθέσεις από τους συμπατριώτες της, με σχόλια όπως «η θέση ενός πιθήκου είναι μέσα σε κλουβί»!
Έναν χρόνο αργότερα όμως, η Σίλβα θα έδινε την απάντησή της, καθώς έγινε η πρώτη Βραζιλιάνα παγκόσμια πρωταθλήτρια τζουντόκα, θριαμβεύοντας στο παγκόσμιο πρωτάθλημα που έγινε στο Ρίο ντε Τζανέιρο.
Έμελλε μπροστά στους συμπατριώτες της, απέναντι σε αυτούς που την κατηγορούσαν, τρία χρόνια μετά να δώσει την οριστική της απάντηση, κατακτώντας το χρυσό.
«Δούλεψα σκληρά γι’ αυτό το μετάλλιο. Μεγάλωσα σε μία φτωχή γειτονιά και δεν είχα αληθινό στόχο στη ζωή. Τώρα είμαι χρυσή Ολυμπιονίκης. Μου ασκήθηκε σκληρή κριτική. Πολλοί έλεγαν ότι είχα ντροπιάσει την οικογένειά μου το 2012. Όμως τώρα όλοι ήταν μαζί μου. Ο κόσμος που έζησε από κοντά όσα υπέφερα, ξέρει ότι δεν μου αρέσει η προπόνηση, όμως κανείς δεν προπονήθηκε σκληρότερα από εμένα σε αυτό τον Ολυμπιακό κύκλο», τόνισε μετά τον θρίαμβό της η χρυσή Ολυμπιονίκης, ενώ η μητέρα της, ένα από τα πολλά μέλη της οικογένειάς της που βρέθηκαν στην Carioca Arena 2 για να παρακολουθήσουν την προσπάθειά της από κοντά, ανέφερε:
«Το αξίζει πολύ. Είναι μία μοναδική μαχήτρια. Μία μαχήτρια από χρυσάφι».
Ο προπονητής της Ζεράλντο Μπερνάρντες, δήλωσε ότι η σκληρή παιδική της ηλικία, τελικά την βοήθησε για να φτάσει στον θρίαμβο, σε έναν τελικό που κράτησε μόλις 47 δευτερόλεπτα:
«Το τζούντο χρειάζεται πολλές θυσίες από τον αθλητή. Αλλά σε μία φτωχή κοινότητα, ο κόσμος είναι συνηθισμένος στις θυσίες. Υπάρχει πολλή βία, μπορεί να μην έχουν καν φαγητό. Όταν ήταν μικρή η Ραφαέλα, έβλεπα ότι είχε πολλή επιθετικότητα. Όμως επειδή κατάγεται από το συγκεκριμένο μέρος, ήθελε κάτι καλύτερο».
