Οι προβολείς έσβησαν, η λάμψη όμως όχι… έμεινε άφθιτη στο τέλος μιας καριέρας λουσμένης από το ανέσπερο φως των θριάμβων.
Ήταν σαν σήμερα πριν από 23 χρόνια, 15/11/1994, όταν η Μαρτίνα Ναβρατίλοβα αποφάσισε να ρίξει την αυλαία της σπουδαίας καριέρας της, μετά την ήττα από τη Γκαμπριέλα Σαμπατίνι στο Virginia Slims Championship. Επέλεξε να αποφύγει τη φθίνουσα πορεία και να αποχωρήσει όταν ακόμη κατακτούσε περισσότερα από το χειροκρότημα.
Όπως απεχθανόταν να λυγίζει απέναντι σε κάθε αντίπαλο, έτσι απεχθανόταν και το ενδεχόμενο να λυγίσει από το χρόνο. Ακόμη και ο καρκίνος δεν τη λύγισε στο κρισιμότερο tie break της ζωής της άλλωστε…
Αποχώρησε με τον ίδιο εντυπωσιακό τρόπο που εμφανίστηκε στα κορτ, ως μαχήτρια.
Μαχήτρια ήταν και στη ζωή. Αν ήταν χώρα η Ναβρατίλοβα για εθνικό ύμνο θα επέλεγε το «My Way» του Φρανκ Σινάτρα. Ακολούθησε το δικό της δρόμο, διαφορετικό από το συνηθισμένο των σπουδαίων του τένις, ωστόσο τίποτε δεν την εμπόδισε να φτάσει στην κορυφή. Ήταν τόσο ίδια με τα ινδάλματα της ρακέτας και τόσο διαφορετική από αυτά! Ενέπνευσε με τη στάση της εντός των κορτ κι εκτός αυτών, με την προσπάθεια της για την κατάκτηση του δικαιώματος των ομοφυλοφίλων για κοινωνική ισότητα.
Υπό την αμερικανική υπηκοότητα και την ευρεία αποδοχή του κόσμου η Ναβρατίλοβα αποκάλυψε το σεξουαλικό της προσανατολισμό με τρόπο που κέρδισε το σεβασμό όλων, καθώς δεν αποσκοπούσε να μαγνητίσει την προσοχή, αλλά να τη στρέψει πάνω σε ένα ζήτημα ύψιστης σημασίας για την ισορροπία της κοινωνίας. Με τη στάση της πρωτίστως ήθελε να ενώσει κι όχι να διχάσει…
Αρνήθηκε την τσεχοσλοβάκικη υπηκοότητα της, ως ένδειξη αποστροφής σε κάθε μορφή ηγεμονίας, την οποία ασκούσε τότε στη γενέτειρα της – μέλος του Ανατολικού Μπλοκ – η Ε.Σ.Σ.Δ.
Ενέπνευσε ακόμη περισσότερο όλο τον πλανήτη όταν αποκάλυψε το 2010 ότι είχε νικήσει, μετά από εξάμηνη μάχη, τον καρκίνο!
Η απλή απαρίθμηση όσων πέτυχε με τη ρακέτα στο αριστερό της χέρι δεν αντικατοπτρίζει πλήρως τη σπουδαιότητα τους. Μάλλον την αμβλύνει…Απλά κρατήστε τον αριθμό 18 που είναι τα Grand Slam που πανηγύρισε αλλά και το γεγονός ότι έχει κατακτήσει και τα τέσσερα Majors, σε απλό, διπλό και μεικτό!
Το επίθετο της είναι εκείνο του πατριού της, ο οποίος ήταν και ο πρώτος της προπονητής. Είχε γεννηθεί με το όνομα Μαρτίνα Σουμπέρτοβα στην Πράγα της τότε Τσεχοσλοβακίας αλλά οι γονείς της είχαν χωρίσει ενώ εκείνη ήταν 3 χρόνων.
Μικρή σημασία το επώνυμο της θα μας πείτε. Άλλωστε το «Μαρτίνα» είναι αρκετό κι όχι μόνο για τους μυημένους στον κόσμο του τένις. Μάρτυρας μας η αυτοβιογραφία της που κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ με τον τίτλο «Martina» ενώ για τον υπόλοιπο κόσμο έφερε τον επίσης δηλωτικό για την ίδια τίτλο «Being Myself»…