Η εκ Φαλήρου ορμώμενη εθελοντική ομάδα «Χρώματα & Όνειρα» βρίσκεται στο νησί του Βορειοανατολικού Αιγαίου έπειτα από πρόσκληση του Δήμου Δυτικής Λέσβου και δίνει νέα όψη σε εξωτερικούς χώρους με τις πινελιές και τα σπρέι της, όπως ακριβώς κάνει στο Παλαιό Φάληρο.
Αν κάνεις βόλτα στις γειτονιές του Παλαιού Φαλήρου, υπάρχει περίπτωση να συναντήσεις τη Μαρία Κάλλας, τη Frida Kahlo, τον Γιάννη Αντετοκούνμπο, τον Νίκο Γκάλη, τον Jimmy Hendrix ή τον Θανάση Βέγγο. Ίσως βρεθεί στο δρόμο σου ένα πανέμορφο κολίμπρι. Ίσως θαυμάσεις την Αγιά Σοφιά. Ίσως ταξιδέψεις στο παρελθόν αντικρίζοντας ένα Game Boy ή τους ήρωες της παιδικής σου ηλικίας. Εξαρτάται από το ποια διαδρομή θα ακολουθήσεις.
Σε κάθε περίπτωση τα σχέδια και τα χρώματα φωτίζουν το αστικό τοπίο και προκαλούν όχι μόνο έκπληξη, αλλά και το χαμόγελο του περιπατητή και του περαστικού. Η αξία του ευχάριστου ξαφνιάσματος στους δρόμους της πόλης αναφέρεται στο βιβλίο του Τάκη Σπυρόπουλου «Χ-ΑΡΧΕΙΑ uncensored – Τα συνθήματα και τα graffiti των Εξαρχείων 2009-2012» (Εκδόσεις Ρακοσυλλέκτης). «Στον Μεσοπόλεμο ο πάπας του σουρεαλισμού Αντρέ Μπρετόν, λάτρης ενός περιπάτου που αναζητά στο αστικό τοπίο τη συνάντηση με το τυχαίο και το ευχάριστο ξάφνιασμα που προκαλεί, μετέδωσε στον γνωστό Ούγγρο φωτογράφο Μπρασάι την ανάγκη να ανιχνεύσει και να αποκαλύψει με τις φωτογραφίες του τον αινιγματικό και γοητευτικό κόσμο των τοίχων του Παρισιού».
Από το Παρίσι, πίσω στο Παλαιό Φάληρο, όπου δημιουργήθηκε η εθελοντική ομάδα «Χρώματα & όνειρα» με επικεφαλής τον εμπνευστή της, τον δημοτικό σύμβουλο Δημήτρη Μητρέλλο. Στόχος μέσα από τις δράσεις της να βελτιωθεί η ποιότητα της καθημερινότητας στις γειτονιές του παραθαλάσσιου προαστίου.
Καλλιτέχνες, αλλά και ενεργοί πολίτες που βοηθούν με όποιον τρόπο μπορούν απαρτίζουν την ομάδα. Ομάδα με όλη την έννοια της λέξης, όπως τονίζουν από την αρχή της συζήτησής μας δύο μέλης της που δημιουργούν πάντα μαζί, ο γκραφιτάς και tattoo artist Monk και ο «μάνατζερ» Ven. «Eίμαστε τόσο δεμένη ομάδα που ό,τι κάνουμε το κάνουμε ως ομάδα. Κάποιες ιδέες περνούν από όλα τα μυαλά. Το θέμα είναι να συναντηθούν οι κατάλληλοι άνθρωποι και να γίνει ένα έργο. Εμείς αυτό ουσιαστικά βρήκαμε. Θέλαμε να ομορφύνουμε κατά κύριο λόγο την περιοχή μας. Είμαστε από το Παλαιό Φάληρο. Ζούμε στο Παλαιό Φάληρο και θα τα βλέπαμε πρώτα εμείς. Οπότε μας κάλυπτε ένα έργο που ξεκίνησε από τη συνεργασία εθελοντών. Να πάμε στα ΚΑΦΑΟ, να κάνουμε αυτό για αρχή ως δράση».
Ωστόσο, το πρώτο ΚΑΦΑΟ δεν το έβαψαν στο πλαίσιο της δράσης, αλλά ένα χρόνο πριν δημιουργηθεί η ομάδα. «Εμείς ξεκινήσαμε πρόπερυσι. Βάψαμε παράνομα ένα ΚΑΦΑΟ κάτω από το σπίτι μου!», λέει ο Monk λίγο πριν μου αποκαλύψει ο Ven ακόμα μία παράνομη καλλιτεχνική δημιουργία τους, αυτή στα σκαλάκια της οδού Νηρηίδων. «Ξεκινήσαμε μία νύχτα. Κάναμε μόνο το κεντρικό κομμάτι που είναι τα σκαλιά. Δύο καρδιές και ένα ουράνιο τόξο ανάμεσά τους. Μας βοήθησαν φίλοι μας με κίνδυνο πολύ μεγάλο».
Μία άλλη ενέργεια, όμως, ήταν η αφορμή της συμμετοχής τους στην ομάδα «Χρώματα & Όνειρα». «Πέρυσι το καλοκαίρι πριν από τα Φαληρικά (σ.σ. Δεκαπενθήμερο φεστιβάλ μουσικών και θεατρικών παραστάσεων στον Μπάτη με ελεύθερη είσοδο και προαιρετική προσφορά για το Κοινωνικό Παντοπωλείο), περάσαμε μία μέρα με τον Monk και είδαμε ότι το background ήταν γκρι. Την επομένη, τρεις ημέρες πριν από το πρώτο live, μιλήσαμε με τον Δήμο Παλαιού Φαλήρου, έτσι ώστε να ενημερωθούν οι ομάδες και να μην κάνουμε κάτι που θα χαλούσε την εικόνα του φεστιβάλ. Δεν είχαν αντίρρηση. Αντιθέτως, χάρηκαν» υπογραμμίζει ο Ven και συμπληρώνει «Σκεφτήκαμε να περάσουμε ένα οικολογικό μήνυμα για το μέλλον του πλανήτη. Αποτυπώσαμε δύο εικόνες. Αριστερά, ένα καταπράσινο τοπίο με ζώα, ηλιοβασίλεμα και χρώματα και δεξιά ένα σχεδόν ίδιο τοπίο, αλλά καμμένο. Με το που το είπαμε μάς είπαν χίλια ναι. Οπότε, ουσιαστικά αυτή ήταν η πρώτη μας γνωριμία με τον ίδιο τον δήμαρχο, τον κ. Φωστηρόπουλο. Ο κ. Φωστηρόπουλος μάς πρότεινε στον κ. Μητρέλλο».
Έτσι, ο Monk και ο Ven βρέθηκαν στην ομάδα μαζί με τους Fanis Goulis, Christina Halioris-chradellis, brushstrokes and friends, στην οποία προστέθηκαν αργότερα οι Ourania P. Pikramenou, Maria Lesse, Βίκυ Σαμουηλίδου, Χριστιάννα, Καλλιτέχνης των Αγράφων, Σπύρος Χειμωνάκος, Ευφροσύνη, Νάντια, Nikos Pappas και Yiannis Vasalakis. Το έργο ξεκίνησε με τα ΚΑΦΑΟ του ΟΤΕ να γίνονται οι καμβάδες τους. Θέματα από τον χώρο του αθλητισμού, της τέχνης, της καθημερινότητας, αλλά και της φύσης στολίζουν τις γειτονιές του Παλαιού Φαλήρου.
Το θέμα πήρε δημοσιότητα όχι μόνο για τη δράση της ομάδας, αλλά και για τη δράση βανδαλιστών. Πριν από λίγο καιρό επιχείρησαν να καταστρέψουν το γκράφιτι που απεικονίζει τον Γιάννη Αντετοκούνμπο σχεδιάζοντας ναζιστικά σύμβολα. Δεν ήταν η μοναδική περίπτωση βανδαλισμού, αλλά όπως μου εξηγεί ο Monk κάθε δημιουργία προστατεύεται από μία διάφανη επίστρωση. «Οι εθελοντές περνούν κάθε έργο με αντιγκράφιτι. Σε περίπτωση βανδαλισμού είναι πολύ εύκολο να το διορθώσουν».
Τα ΚΑΦΑΟ, όπως αποδείχτηκε, ήταν μόνο η αρχή. «Πλέον το έχουμε μεγαλώσει πάρα πολύ, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Δηλαδή, η ομάδα παρέδωσε τα 50 ΚΑΦΑΟ που είχε ως αρχικό στόχο και ξεκινήσαμε σχολεία. Μιλάμε για μεγάλους τοίχους, όπου μας ενδιαφέρει το mural. Δουλεύουμε σε σκαλωσιές. Βάψαμε και μπεζ και γκρίζους τοίχους. Δεν ήταν μόνο ζωγραφική αυτό που κάναμε, ήταν και “ζωντάνεμα”».
Με τις τοιχογραφίες ο περιβάλλων χώρος των σχολείων γίνεται πιο χρωματιστός, πιο όμορφος, πιο ζωντανός. Αυτός είναι ο λόγος που ο Monk και ο Ven έχουν δεχτεί προτάσεις από πολλά Δημοτικά και Γυμνάσια της περιοχής. Γνωρίζοντας ότι σύντομα θα ακολουθήσουν κι άλλες τοιχογραφίες, δεν μπορώ να μη ρωτήσω ποιο είναι το επόμενο θέμα. Η απάντησή τους με ενθουσιάζει, αφού πρόκειται για μία από τις αγαπημένες μου anime -και όχι μόνο- ταινίες. «Έχουμε προτείνει την Chihiro/Sen και τον δράκο Haku από το “Spirited Away” (Ταξίδι στη Χώρα των Θαυμάτων, 2001) του Hayao Miyazaki για τον εξωτερικό τοίχο ενός σχολείου.Είναι 300 τ.μ. η επιφάνεια και θα βγει πολύ ωραίο!».
Μετά την αναφορά του οσκαρικού αριστουργήματος του σπουδαίου Ιάπωνα animator θέλω να μάθω τους αγαπημένους τους εικαστικούς. «Από τους εν ζωή εικαστικούς μού αρέσει ο Omar Ortiz. Δεν υπάρχουν πιο ρεαλιστικοί πίνακες. Επίσης, μου αρέσουν πολύ ο Jackson Pollock και ο Salvador Dali» αποκρίνεται ο Monk και δίνει τον λόγο στον Ven. «Dali! Κι εγώ Dali!». Ποιοι είναι, όμως, οι graffiti artists που τους έχουν επηρεάσει; «Παρακολουθούσα πάντα Έλληνες καλλιτέχνες graffiti, π.χ. τον Ino», απαντάει πρώτα ο Monk και ακολουθεί ο Ven. «Το κοριτσάκι με το μπαλόνι σε σχήμα καρδιάς του Banksy μ΄έκανε να αγαπήσω το graffiti. To να κάνεις στον τοίχο ένα σχέδιο και το μεγαλύτερο ποσοστό που θα το δει, θα χαρεί. Θα του φτιάξει τη μέρα».
Η συνεργασία των δύο τους είναι πολύ εύκολη υπόθεση καθώς είναι παιδικοί φίλοι και αλληλοσυμπληρώνονται. Από τη μία ο καλλιτέχνης Monk και από την άλλη ο Ven που ασχολείται από πολύ μικρή ηλικία με τα κοινά χάρη στη μητέρα του. «Έχουμε χωρίσει τις δουλειές με βάση το τι χρειάζεται να γίνει και τι μπορεί να κάνει ο καθένας. Αυτό που βγαίνει από το χέρι αυτού του ανθρώπου εμένα με συναρπάζει», λέει ο Ven για τον φίλο του και συνεχίζει. «Αφού έχω έναν άνθρωπο που μπορεί να κάνει κάτι πανέμορφο ας βοηθήσω όσο περισσότερο περνάει από το χέρι μου να γίνει με ό,τι μπορώ να δώσω».
Στην πραγματοποίηση των έργων τους συμβάλλουν και νέοι γκραφιτάδες. «Έχουμε φέρει στην ομάδα μας εφήβους ηλικίας 15-17 ετών που μας βρήκαν ή τους βρήκαμε από γκράφιτι που έχουν κάνει στους τοίχους του Παλαιού Φαλήρου. Παίρνουν ένα κομμάτι επιφάνειας, αλλά δεν ανεβαίνουν σε σκαλωσιές».
Η συζήτησή μας κλείνει με τον Monk και τον Ven να αποκαλύπτουν ένα όνειρό τους. Τη διοργάνωση ενός mural festival σαν αυτό του Βανκούβερ, όπου παγματοποιούνται περισσότερες από 60 τοιχογραφίες, σε εννέα γειτονιές μέσα σε τρεις εβδομάδες. «Θέλουμε να είμαστε οι διοργανωτές, όχι μόνο ένας τοίχος. Θα είναι πολύ ωραίο γιατί έχουμε πολλούς καλλιτέχνες».