Έχοντας κλείσει εφτά μήνες στον πάγκο του Ολυμπιακού ο Λεονάρντο Ζαρντίμ έκανε έναν μίνι απολογισμό για τον πρώτο γύρο του πρωταθλήματος και όχι μόνο, λέγοντας ότι ακομα δεν μπορεί να βγάλει από το μυαλό του το πώς αποκλείστηκε η ομάδα από το Τσάμπιονς Λιγκ.
Ο Πορτογάλος τεχνικός σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Redplanet.gr, μίλησε για όλους και για όλα απαντώντας για όλα τα καυτά θέματα.
Αναλυτικά η συνέντευξη του Ζαρντίμ:
Κύριε Ζαρντίμ, χρόνια πολλά και καλή χρονιά. Σας ευχαριστούμε για την μεγάλη τιμή να παραχωρήσετε συνέντευξη στο RedPlanet.gr.
“Καλή χρονιά, χρόνια πολλά. Καλή χρονιά και για το site και για τους φιλάθλους μας”.
Έχετε συμπληρώσει επτά μήνες στην Ελλάδα. Θα ήθελα να μου πείτε τις εντυπώσεις που έχετε αποκομίσει από τη μέχρι τώρα παραμονή σας στην ομάδα. Βρήκατε κάτι διαφορετικό σε σχέση με αυτά που περιμένατε;
“Όλα τα Πρωταθλήματα είναι διαφορετικά και έχουν τα δικά τους στοιχεία. Έρχομαι από το πορτογαλικό Πρωτάθλημα, που σίγουρα είναι διαφορετικό από το ελληνικό, οπότε ήθελα λίγο χρόνο προσαρμογής. Πλέον, έχω προσαρμοστεί στην Ελλάδα, στις ιδέες που έχει εδώ το Πρωτάθλημα και στη φιλοσοφία της Λίγκας. Σιγά-σιγά καταλαβαίνω πώς είναι το ελληνικό Πρωτάθλημα”.
Πρόσφατα, είπατε στον Πορτογαλικό Τύπο πως δεν είχατε φανταστεί ότι αυτή η σεζόν θα σας βρει στην Ελλάδα. “Όσα δεν φέρνει ο χρόνος, τα φέρνει η στιγμή”, είχατε τονίσει χαρακτηριστικά στον Τύπο της πατρίδας σας.
“Όντως, είχα δώσει μία συνέντευξη στην Πορτογαλία. Η ερώτηση που μου έκαναν ήταν πώς βλέπετε το μέλλον σας. Απάντησα πως ποτέ δεν ξέρεις τι θα κάνεις στο μέλλον. Μάλιστα, έδωσα ένα παράδειγμα: την περυσινή σεζόν είχα υπογράψει τριετές συμβόλαιο με την Μπράγκα και από τη μία στιγμή στην άλλη έφυγα από την Μπράγκα και υπέγραψα στον Ολυμπιακό. Πάλι καλά που συνέβη αυτό γιατί νομίζω πως το βήμα που έκανα ήταν καλύτερο για την καριέρα μου”.
Τί γνωρίζατε για τον Ολυμπιακό πριν ενημερωθείτε για το ενδιαφέρον του συλλόγου προς το πρόσωπό σας;
“Ήξερα ελάχιστα πράγματα για τον Ολυμπιακό. Γνώριζα, βέβαια, ότι είναι η καλύτερη ομάδα της Ελλάδας. Ήξερα, επίσης, πως εκτός Ελλάδας ο Ολυμπιακός είναι η ελληνική ομάδα με τη μεγαλύτερη παρουσία στην Ευρώπη. Για το ελληνικό Πρωτάθλημα δεν ήξερα σχεδόν καθόλου, αλλά γνώριζα πιο πολύ για την Εθνική ομάδα της Ελλάδας επειδή ο συμπατριώτης μου, Φερνάντο Σάντος, είναι ομοσπονδιακός προπονητής. Παρακολουθούμε την Εθνική Ελλάδας, αλλά για την ελληνική Λίγκα ήξερα ελάχιστα πράγματα”.
Στις 7 Ιουνίου 2012 ανακοινώθηκε η πρόσληψή σας. Η πρώτη επαφή με το σύλλογο έγινε καιρό πριν; Είχατε μιλήσει απευθείας με τον πρόεδρο του Ολυμπιακού, Βαγγέλη Μαρινάκη;
“Οι πρώτες επαφές, πάντα, γίνονται ανάμεσα στους δύο μάνατζερ. Ο ατζέντης μου με πήρε τηλέφωνο και με ενημέρωσε για την περίπτωση του Ολυμπιακού. Με ρώτησε αν ήθελα να αποχωρήσω από την Μπράγκα γιατί υπήρχαν δύο καλές περιπτώσεις. Δύο ομάδες που είχαν ρωτήσει για μένα… Η μία από τις δύο ήταν ο Ολυμπιακός. Όταν μου το είπε, επειδή ο Ολυμπιακός είχε εξασφαλισμένη συμμετοχή στη φάση των ομίλων του Champions League, για μένα ήταν μία καλή ευκαιρία να συνεχίσω την καριέρα μου σε μία μεγάλη ομάδα και νομίζω πως ήταν μία καλή επιλογή αυτή που έκανα”.
Η δεύτερη πρόταση ποια ήταν;
“Δεν έχει σημασία πια. Δεν είναι σημαντικό αυτό το πράγμα. Όταν μία ομάδα ενδιαφέρεται για μένα, μιλάει με τον μάνατζέρ μου. Αν δεν γίνεται τελικά το deal γιατί να αποκαλύψουμε το όνομα…”.
Μήπως ήταν η Πόρτο; Γιατί εκείνο το διάστημα είχε γραφτεί στον Τύπο της Πορτογαλίας ότι ενδιαφέρεται για εσάς;
“Όπως είπα και πριν, δεν έχει πια σημασία. Εγώ λέω μόνο πως η απόφαση που πήρα να φύγω από την Μπράγκα ήταν η καλύτερη επιλογή για μένα. Για τρεις λόγους. Όχι οικονομικούς. Δεν μιλάω μόνο για το οικονομικό. Ο Ολυμπιακός είναι στο Champions League. Το μέγεθος που έχει ο Ολυμπιακός ως σύλλογος είναι πολύ μεγάλο. Και τρίτον, για τους φιλάθλους μας, οι οποίοι είναι πάντα πολύ… ζεστοί μέσα στο γήπεδο και ήθελα να δοκιμάσω και να ζήσω αυτήν την εμπειρία”.
Ήταν μία εύκολη απόφαση για εσάς; Αν αναλογιστούμε ότι προερχόσασταν από την καλύτερη σεζόν στην καριέρα σας με την Μπράγκα, η οποία τερμάτισε τρίτη στο πορτογαλικό Πρωτάθλημα και με δεδομένο ότι θα δοκιμάζατε για πρώτη φορά την τύχη σας στο εξωτερικό.
“Από τη μία πλευρά, ήταν μία δύσκολη απόφαση γιατί είχα βραβευτεί ως ένας από τους καλύτερους προπονητές της σεζόν στην Πορτογαλία. Πίστευα πως θα μείνω στην Πορτογαλία, καθώς είχα ακόμα δύο χρόνια συμβόλαιο με την Μπράγκα. Από την άλλη, επειδή είμαι από τη Μαδέιρα, πάλι θα αναγκαζόμουν να βρίσκομαι μακριά από το σπίτι μου αν παρέμενα στην Μπράγκα ή δούλευα σε κάποια άλλη ομάδα της χώρας μου. Οπότε, το να έρθω στην Ελλάδα δεν ήταν τόσο μεγάλο βήμα για μένα. Έτσι, δεν ήταν τόσο δύσκολη η απόφαση”.
Δεν ήταν ένα μεγάλο ρίσκο για εσάς να εργαστείτε σε μία άλλη χώρα και με παίκτες που δεν γνωρίζατε και θα μαθαίνατε κυρίως μέσα από τα DVD;
“Όντως, είναι δύσκολο να κάνεις ανάλυση σε μία ομάδα, την οποία βλέπεις μέσα από βίντεο. Ευτυχώς, σήμερα πια, βρίσκομαι επτά μήνες στην ομάδα και έχουμε δουλέψει μαζί. Έχω μία καλύτερη εικόνα για τη σημασία και την αξία που έχει αυτή η ομάδα και για τους παίκτες που παίζουν σε αυτήν”.
Το περασμένο καλοκαίρι, ο Ολυμπιακός προχώρησε σε αλλαγή φιλοσοφίας, κάνοντας στροφή κυρίως στην εγχώρια αγορά και την τόνωση του ελληνικού στοιχείου στην ομάδα. Φαντάζομαι, είχατε ενημερωθεί από την πρώτη στιγμή για το νέο πρότζεκτ, πάνω στο οποίο έπρεπε να δουλέψετε;
“Όταν ήρθα στην ομάδα, το ρόστερ ήταν σχεδόν έτοιμο. Δεν κάναμε πολλές μεταγραφές από τη στιγμή που ήρθα. Ήξερα ότι η διοίκηση ήθελε να αλλάξει την παλιά φιλοσοφία, που ήταν να γίνονται μεταγραφές μεγάλων ονομάτων. Ήθελαν, πλέον, πιο πολύ να παίξουμε με νέους ποδοσφαιριστές, κι αν αυτοί είναι Έλληνες ακόμα καλύτερα. Ωστόσο, δεν είναι εύκολο να αλλάξεις τη φιλοσοφία μίας ομάδας σε μικρό χρονικό διάστημα. Θέλει λίγο χρόνο, μπορεί και χρόνια. Εμείς δουλεύουμε πάνω σε αυτήν τη φιλοσοφία και προσπαθούμε να κάνουμε το καλύτερο”.
Έχετε πει δημόσια αρκετές φορές πως δεν σας αρέσει η σύγκριση που γίνεται σχετικά με τη δυναμική της περυσινής ομάδας σε σχέση με της φετινής. Γιατί άλλο υλικό είχε πέρυσι, σαφώς πιο έμπειρο, και άλλο φέτος. Κακά τα ψέματα, πέρυσι ήταν πιο ποιοτικό και έμπειρο. Θεωρείτε άδικο να συγκρίνουμε τις δύο ομάδες και εσάς με τον προηγούμενο προπονητή, Ερνέστο Βαλβέρδε;
“Γενικά, δεν μπορείς να συγκρίνεις το παρελθόν με το παρόν. Κι εγώ δεν έχω δηλώσει ποτέ ότι αυτή η ομάδα έχει λιγότερη ποιότητα σε σχέση με την περυσινή. Αυτό που έχω πει είναι πως πρόκειται για δύο διαφορετικές ομάδες. Σίγουρα, ο Ολυμπιακός έχασε τους πέντε παίκτες που ήταν τα μεγαλύτερα ονόματα στην ομάδα και είχαν προσφέρει τα περισσότερα στον Ολυμπιακό την περασμένη σεζόν. Ο Ολυμπιακός, όμως, άλλαξε και προπονητή, καθώς είχε έναν τεχνικό ηγέτη, που γνώριζε το ελληνικό Πρωτάθλημα, αφού έμεινε συνολικά τρία χρόνια στην Ελλάδα. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως με τους καινούργιους ποδοσφαιριστές που έχουν έρθει, δεν μπορούμε να φτιάξουμε μία καλή ομάδα. Έχουν έρθει νέοι παίκτες, ποδοσφαιριστές από άλλα Πρωταθλήματα, έχουν έρθει ποδοσφαιριστές από πιο μικρές ομάδες. Αυτήν τη στιγμή δεν μπορούμε να μπαίνουμε σε συγκρίσεις γιατί ορισμένοι από αυτούς θέλουν χρόνο για να προσαρμοστούν στον Ολυμπιακό και το ελληνικό Πρωτάθλημα”.
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, στέκομαι κυρίως στην περισσότερη εμπειρία που είχε η περυσινή ομάδα. Ο Ολυμπιακός έχει πολλούς νεαρούς παίκτες και είναι δύσκολο για να τον προπονητή να εμφυσήσει τόσο γρήγορα τη φιλοσοφία του.
“Και συμφωνώ μαζί σας. Όταν μιλάμε για εμπειρία, εννοούμε και για ποιότητα διότι όσο πιο μεγάλη είναι η εμπειρία σε άλλες χώρες και σε άλλα Πρωταθλήματα, σίγουρα έχεις καλύτερη ποιότητα. Παίκτες, όπως ο Ορμπάιθ, που είναι μεγάλος σε ηλικία και έμπειρος ποδοσφαιριστής. Ο Μαρκάνο, ο Μέλμπεργκ το ίδιο. Ο Κέβιν Μιραλάς. Ο Αβραάμ ήταν τραυματίας στο πρώτο μισό της σεζόν. Για αυτό λέμε ότι αυτοί οι παίκτες που έφυγαν δεν είναι το ίδιο με τους νέους που έχουν έρθει φέτος στον Ολυμπιακό, καθώς δεν έχουν την εμπειρία που είχαν οι παλιοί ποδοσφαιριστές”.
Από τους παίκτες που αποχώρησαν το περασμένο καλοκαίρι ποιος θα θέλατε να είχε παραμείνει στην ομάδα, αν εξαρτιόταν από εσάς;
“Δεν λείπει κάποιο στοιχείο στην ομάδα. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για τους παίκτες που έφυγαν γιατί εμείς πιστεύουμε στους ποδοσφαιριστές που έχουμε στη διάθεσή μας. Πιστεύουμε, επίσης, τους νέους Έλληνες παίκτες που ήρθαν φέτος. Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός πως η ομάδα κατάφερε να κρατήσει το περυσινό ελληνικό στοιχείο, όπως είναι ο Τοροσίδης, ο Μανιάτης, ο Χολέμπας. Έχει έρθει ο Μανωλάς, ο Σιόβας και ο Μήτρογλου στην ομάδα. Μιλάμε για πέντε-έξι παίκτες που παίζουν πολύ συχνά. Είναι και Έλληνες. Είναι πολύ καλό που η ομάδα κρατάει αυτό το ελληνικό στοιχείο”.
Θα επιμείνω λίγο στο προηγούμενο ερώτημα. Η ποιότητα και η ταχύτητα του Μιραλάς δεν λείπει από μπροστά γιατί το κενό του δεν αναπληρώθηκε το περασμένο καλοκαίρι.
“Σίγουρα, δεν έχουμε έναν παίκτη που να έχει την ίδια ταχύτητα και ποιότητα του Μιραλάς. Αναφερόμαστε στον πρώτο σκόρερ του περυσινού Πρωταθλήματος. Φέτος, δουλεύουμε με τον Τζεμπούρ, ο οποίος έχει σκοράρει ήδη 12 φορές, όσα γκολ δηλαδή είχε πετύχει την περασμένη σεζόν στο Πρωτάθλημα. Έχουμε και τον Μήτρογλου, ο οποίος έχει γυρίσει στην ομάδα μετά από ενάμιση χρόνο που ήταν δανεικός. Είναι διαφορετικοί παίκτες από τον Μιραλάς, αλλά είναι οι ποδοσφαιριστές που έχουμε και τους πιστεύουμε. Αν και παίζουν διαφορετικά, καταφέρνουμε τους στόχους που θέλει η ομάδα”.
Ο κόσμος του Ολυμπιακού είχε συνηθίσει την τελευταία διετία στην πίεση ψηλά στον αντίπαλο και σε ορισμένα επιθετικά ξεσπάσματα κατά τη διάρκεια των αγώνων. Η δική σας φιλοσοφία στηρίζεται περισσότερο στην οργάνωση, τη μεθοδικότητα του παιχνιδιού και το πλάνο. Πιο πολύ στο τακτικό κομμάτι και το αποτέλεσμα. Θα ήθελα να μου αναλύσετε λίγο τη φιλοσοφία σας, και για τον κόσμο, για το άθλημα; Και να συμπληρώσω, δημιουργικά, στηρίζετε πολλά στο παιχνίδι από τα άκρα. Να φεύγει η μπάλα γρήγορα από το κέντρο, με τη μία μπροστά.
“Η φιλοσοφία της ομάδας πρέπει να είναι βασισμένη στο έμψυχο δυναμικό που διαθέτει. Εμείς προσπαθούμε ως μεγάλη ομάδα να έχουμε την κατοχή της μπάλας και σίγουρα να παίζουμε από τα πλάγια επειδή έχουμε και μπακ που είναι πολύ επιθετικά. Βγαίνουν πολύ συχνά στην επίθεση και αυτό είναι πολύ σημαντικό για μία ομάδα που θέλει να έχει την κατοχή της μπάλας. Να έχει, δηλαδή, λύσεις από τα πλάγια”.
Έχουμε δει τον Ολυμπιακό να αγωνίζεται με δύο συστήματα: 4-3-3 με δύο εσωτερικούς χαφ και διάταξη 4-2-3-1 με δύο κεντρικούς μέσους. Τελικά, οι παίκτες κάνουν το σύστημα ή προσαρμόζεται το σύστημα ανάλογα με τον αντίπαλο;
“Το σχέδιο, στο τέλος, δεν είναι τόσο σημαντικό. Το πιο σημαντικό είναι η δυναμική που πρέπει να έχει η ομάδα μέσα στο γήπεδο. Έχουμε παίξει πολλές φορές με 4-3-3, αλλά και αρκετές φορές με 4-2-3-1. Ή ακόμα και 4-2-4, όταν βάζουμε δύο επιθετικούς και έχουμε τους δύο εξτρέμ ψηλά. Πρέπει να παίζεις και να αλλάζεις το σχέδιο, κοιτώντας λίγο τον αντίπαλο σίγουρα, το αποτέλεσμα, σε ποια φάση είμαστε μέσα στο παιχνίδι. Οπότε, το σχέδιο στην τελική δεν είναι τόσο σημαντικό όσο η δυναμική που βγάζει μία ομάδα μέσα στο γήπεδο”.
Πόσο δύσκολη είναι η επικοινωνία μέσα στα αποδυτήρια όταν υπάρχουν τόσες πολλές διαφορετικές εθνικότητες; Πρέπει η ομάδα να προσαρμόζεται στον προπονητή και ο προπονητής στην ομάδα;
“Κάθε χώρα έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες, έτσι και η Ελλάδα. Πρώτη φορά δουλεύω σε μία ομάδα, στην οποία υπάρχουν παίκτες από δέκα διαφορετικές χώρες. Σίγουρα, δεν μπορούμε να περνάμε συνέχεια το μήνυμα που θέλουμε με το ίδιο πάθος. Ειδικά το πάθος και το συναίσθημα είναι τα πιο δύσκολα να περάσουμε στους ποδοσφαιριστές σε όλες τις στιγμές. Εμείς προσπαθούμε να κάνουμε αυτήν τη δουλειά με τους συνεργάτες μου, αλλά δεν γίνεται πάντα. Όπως είπαμε και πριν, αυτή η προσαρμογή πρέπει να γίνει και από τους παίκτες για τον προπονητή, αλλά και από τον προπονητή για τους παίκτες. Πρέπει να προσαρμοστούμε όλοι μέσα στα αποδυτήρια”.
Ο Ολυμπιακός είναι αήττητος στην Ελλάδα, είχε μία αξιοπρεπέστατη παρουσία στους ομίλους του Champions League και εξασφάλισε τη συμμετοχή του στους “32” του Europa League, ενώ συνεχίζει και στο Κύπελλο Ελλάδας. Είστε ικανοποιημένος από τη μέχρι τώρα πορεία της ομάδας;
“Το μόνο που μας έλειπε ήταν να περάσουμε στην επόμενη φάση του Champions League. Είναι ένα γεγονός που έχει μείνει ακόμα στο μυαλό μου, καθώς δεν δουλέψαμε με όλους τους παίκτες από τη στιγμή που ήρθα στην ομάδα. Άργησαν λίγο να έρθουν κάποιοι ποδοσφαιριστές. Δεν είχαμε το ρυθμό που θέλαμε στα πρώτα παιχνίδια και είναι κάτι που έλειπε στην ομάδα. Σίγουρα, αν είχαμε δουλέψει όλοι μαζί από την αρχή της σεζόν, τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν διαφορετικά”.
Ο κόσμος, όμως, περιμένει και καλύτερο ποδόσφαιρο από εδώ και πέρα.
“Πρώτος μας στόχος είναι να παίξουμε ένα καλό ποδόσφαιρο, να κάνουμε ένα καλό παιχνίδι. Σίγουρα, πάντα, πρέπει να είμαστε οργανωμένοι και σοβαροί στην τακτική, αλλά θέλουμε, φυσικά, να δώσουμε και ένα καλό θέαμα σε όλα γήπεδα που πηγαίνουμε. Για αυτό δουλεύουμε κάθε ημέρα και αυτός είναι ο πρώτος στόχος μας: και να κερδίζουμε και να προσπαθήσουμε να προσφέρουμε ένα καλό θέαμα στους θεατές”.
Θεωρείτε ότι είχατε πίστωση χρόνου; Μία ομάδα, με τόσες αλλαγές στο έμψυχο δυναμικό, δεν είναι φυσιολογικό και να κερδίζει και να παίζει καλά από τον πρώτο αγώνα της σεζόν.
“Σε μόνο έξι μήνες, σίγουρα, δεν μπορείς να αλλάξεις τόσο πολύ το πρόσωπο μίας ομάδας, αν και κάναμε, όντως, πολλές αλλαγές το περασμένο καλοκαίρι. Η αλήθεια είναι ότι πρέπει να συνεχίσουμε με τη δουλειά μας. Έχουν έρθει παίκτες από το εξωτερικό που ακόμα είναι σε φάση προσαρμογής στο ελληνικό Πρωτάθλημα. Έχουν έρθει παίκτες από πιο μικρές ομάδες που πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι στον Ολυμπιακό ζητάνε πάντα τη νίκη. Δεν υπάρχει κάτι άλλο πέρα από τη νίκη. Είμαστε ακόμα σε φάση προσαρμογής γιατί μόλις πέρασε το πρώτο εξάμηνο της σεζόν. Η ομάδα μπορεί να βελτιώσει ακόμα περισσότερο το παιχνίδι της και μπορούμε να παίξουμε καλύτερα”.
Στις 7 Οκτωβρίου 2012 η ομάδα νίκησε τον Αστέρα Τρίπολης, πέτυχε την έκτη συνεχόμενη νίκη της στο Πρωτάθλημα, αλλά αποδοκιμάστηκε από τον κόσμο στο γήπεδο, καθώς οι φίλαθλοι δεν ήταν ευχαριστημένοι με αυτό που έβλεπαν. Ακολούθησαν η ομιλία του προέδρου στου Ρέντη και πέντε νίκες σε έξι ματς, μεταξύ των οποίων και οι δύο επί της Μονπελιέ, που σφράγισαν την τρίτη θέση του γκρουπ. Πιστεύετε πως η παρέμβαση του Βαγγέλη Μαρινάκη ήταν καταλυτική για να αλλάξει το κλίμα;
“Ειλικρινά, δεν θυμάμαι για πότε μου λέτε. Ξέρω ότι ο πρόεδρος έχει έρθει τρεις-τέσσερις φορές, αλλά κάθε φορά απλά μας έλεγε τα θετικά πράγματα που είχαμε κάνει. Ένα μπράβο στα παιδιά που παίζανε. Μας έλεγε ότι πρέπει να συνεχίσουμε έτσι και ότι πρέπει να δώσουμε τα πάντα. Ειλικρινά, δεν θυμάμαι να έχει έρθει ποτέ ο πρόεδρος και να μας διορθώσει ή να μας πει κάτι αρνητικό επειδή φέραμε μία ισοπαλία”.
Να συμπληρώσω το προηγούμενο ερώτημα. Ήταν 18 Οκτωβρίου 2012, μετά την επιστροφή των διεθνών από τις υποχρεώσεις τους με τα Εθνικά συγκροτήματα, όταν ο κ. Μαρινάκης είχε ζητήσει καλύτερο ποδόσφαιρο στα έξι παιχνίδια που ακολουθούσαν εκείνη την περίοδο, μέχρι τις 11 Νοεμβρίου που ήταν προγραμματισμένη η εκτός έδρας αναμέτρηση με την ΑΕΚ.
“Όποτε έχει έρθει ο πρόεδρος είναι μόνο για υποστήριξη της ομάδας και για να μιλήσουμε για τη συνέχεια των υποχρεώσεων. Για να λέει και καλά πράγματα, αλλά και πράγματα που δεν είναι και τόσο καλά. Αυτό είναι φυσιολογικό για μένα. Και στο πορτογαλικό Πρωτάθλημα οι πρόεδροι πηγαίνουν πολύ συχνά να μιλήσουν στις ομάδες τους. Ο πρόεδρος επιμένει απλά στις ιδέες και τη φιλοσοφία της ομάδας και απλά μας κάνει να καταλαβαίνουμε τι θέλει η διοίκηση και τι πρέπει να κάνουμε εμείς, αλλά πάντα με υποστήριξη και βοήθεια”.
Θεωρείτε κομβικό το διπλό επί της Μονπελιέ στα τέλη Οκτωβρίου; Ιδιαίτερα για σας, καθώς υπήρξε έντονη αμφισβήτηση προς το πρόσωπό σας; Είναι τόσο μεγάλη η πίεση όσο φαίνεται προς τα έξω το να είσαι προπονητής του Ολυμπιακού;
“Είναι φυσιολογικό το να έχουν οι φίλαθλοι αμφιβολίες για τη δουλειά μου. Να έχουν αμφιβολίες για την ομάδα. Για την ομάδα, για το λόγο ότι είχαν φύγει αρκετοί παίκτες που ήταν πολύ σημαντικά στοιχεία της ομάδας για τους φιλάθλους. Για μένα, είχαν αμφιβολίες γιατί δεν με ήξεραν καλά και σίγουρα ήθελα λίγο χρόνο για να με γνωρίσουν καλύτερα. Όσο για το προπονητικό επιτελείο, είναι ένα τεχνικό τιμ που δίνει τα πάντα για την ομάδα και θέλει λίγο χρόνο για να το καταλάβει αυτό κανείς και να βλέπουν τη δουλειά μας μέσα στα παιχνίδια”.
Εκείνες τις ημέρες, η διοίκηση προσέλαβε ως βοηθό σας τον Αντώνη Νικοπολίδη, έναν παίκτη με σημαντική ιστορία στην ομάδα. Πώς είδατε αυτήν την κίνηση; Σας άγχωσε;
“Αυτές οι δύο κινήσεις, να φέρουμε τον Αντώνη Νικοπολίδη στο τεχνικό τιμ και τον Αλέκο Ράντο ως προπονητή τερματοφυλάκων, θεωρώ πως ήταν πολύ σημαντικές. Είναι δύο άνθρωποι, που πρώτα από όλα είναι Έλληνες. Ήταν παλιοί παίκτες του Ολυμπιακού. Ξέρουν πολύ καλά όχι μόνο το σύλλογο, αλλά και το ελληνικό Πρωτάθλημα. Πλέον, με αυτές τις δύο κινήσεις, το προπονητικό επιτελείο είναι τώρα πια πολύ πιο ολοκληρωμένο. Έχουν φέρει τις δικές τους ιδέες και τις γνώσεις τους για το ελληνικό Πρωτάθλημα και το σύλλογο. Πιστεύω πως πια το τεχνικό τιμ λειτουργεί πιο καλά”.
Θα σας απευθύνω μία ερώτηση που θέλει να κάνει ο περισσότερος κόσμος του Ολυμπιακού. Γιατί δεν παίζουν οι Φετφατζίδης και Βλαχοδήμος; Είναι θέμα προπόνησης και τακτικής; Πρέπει να δουλέψουν περισσότερο σε αυτούς τους δύο τομείς;
“Όπως είπα και νωρίτερα, τη φετινή σεζόν υπάρχουν νέοι παίκτες που προσπαθούν να βρουν τη θέση τους στην ομάδα, αλλά δεν είναι εύκολο. Σας είπα πιο πριν τρία ονόματα από Έλληνες παίκτες, που είναι φέτος καινούριοι στον Ολυμπιακό, όπως ο Μανωλάς, ο Σιόβας και ο Μήτρογλου, οι οποίοι έχουν προσαρμοστεί πολύ καλά και έχουν βρει τη θέση τους μέσα στην ομάδα. Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα λίγοι ποδοσφαιριστές, που είναι νέοι σε ηλικία, οι οποίοι πρέπει να προσαρμοστούν ακόμα καλύτερα, να δουλέψουν πάνω στην τεχνική, πάνω στην τακτική… Πρέπει να δουλέψουν ακόμα περισσότερο στις προπονήσεις και σιγά-σιγά θα βρουν το χώρο τους στην ομάδα. Είναι αξιόλογοι παίκτες, που πρέπει να βρουν τη θέση μέσα στην ομάδα. Επίσης, δεν μπορούμε να βάλουμε μαζί μέσα σε μία σεζόν τόσους πολλούς καινούργιους ποδοσφαιριστές. Χρειάζεται λίγος χρόνος ακόμα για την προσαρμογή τους, αλλά σίγουρα αυτοί οι παίκτες, αν συνεχίσουν να δουλεύουν, τότε στο μέλλον θα αποτελέσουν ένα πολύ σημαντικό κομμάτι για τον Ολυμπιακό.
Το καλύτερο παράδειγμα είναι του Βλαχοδήμου. Ο Μήτρογλου πέρασε ενάμιση χρόνο σε άλλες ομάδες ως δανεικός. Έβαλε πολλά γκολ, ιδιαίτερα με τον Ατρόμητο. Όταν γύρισε για τη φετινή σεζόν, είναι πια 24 ετών και έχει κάνει ένα πολύ μεγάλο βήμα στην καριέρα του. Ο Βλαχοδήμος είναι ένας ποδοσφαιριστής που έχει παίξει στην Ξάνθη μία πολύ καλή χρονιά, αλλά υπάρχει μία τεράστια διαφορά ανάμεσα στην Ξάνθη και τον Ολυμπιακό. Το μόνο που λείπει τώρα είναι να δουλεύει και σίγουρα, με τη δουλειά του, θα κάνει πιο μικρή τη διαφορά ανάμεσα στην Ξάνθη και τον Ολυμπιακό. Μπορεί να προσαρμοστεί καλύτερα στην ομάδα”.
Ο Φετφατζίδης βαδίζει στα 23. Δεν μπορούμε να τον θεωρούμε ακόμα ταλέντο. Είναι, ήδη, τρεις γεμάτες σεζόν στην ομάδα.
“Πράγματι, η περίπτωση του Φετφατζίδη είναι διαφορετική. Είναι ένας παίκτης που βρίσκεται τρία χρόνια στην πρώτη ομάδα και είχε πάντα δυσκολίες για να βρει τη θέση του στη βασική εντεκάδα. Είναι, όντως, ένας ποδοσφαιριστής που έχει τεράστια τεχνική. Απλά επιμένουμε πως πρέπει να δουλέψει περισσότερο ομαδικά και όχι τόσο πολύ ατομικά. Κι αυτό το στοιχείο θέλει ακόμα προσαρμογή και πολλή δουλειά. Η δουλειά που κάνουμε με τον Φετφατζίδη είναι αυτή: να προσπαθήσει να παίζει πιο πολύ ομαδικά και όχι τόσο πολύ ατομικά. Γιατί μία ομάδα που πρέπει πάντα να κερδίζει, θα πρέπει να παίζει ομαδικά και να συμμετέχουν όλοι οι ποδοσφαιριστές στο ίδιο παιχνίδι.
Βλέπω κάτι διαφορετικό που γίνεται στην Ελλάδα. Οι νέοι παίκτες, ειδικά οι Έλληνες, έχουν μία μεγάλη πίεση γύρω-γύρω από τον Τύπο. Οι δημοσιογράφοι πάντα μιλάνε για αυτούς τους παίκτες και αντί να τους βοηθήσει αυτό το πράγμα τους μπλοκάρει λίγο. Όλοι περιμένουν να φτάσουν σε ένα επίπεδο αυτοί οι ποδοσφαιριστές και αντί να τους βοηθήσουμε να φτάσουν εκεί τους μπλοκάρουμε και μένουν λίγο στάσιμοι. Για παράδειγμα στην Πορτογαλία, στις μεγάλες ομάδες της χώρας, στην Πόρτο, την Μπενφίκα, τη Σπόρτινγκ και την Μπράγκα, οι νέοι παίκτες όταν δεν παίζουν στη βασική εντεκάδα και δεν βρίσκουν πολύ χρόνο συμμετοχής σε μία μεγάλη ομάδα, ο Τύπος δεν μιλάει καθόλου για αυτούς τους ποδοσφαιριστές και τους αφήνει να δουλεύουν. Στην Ελλάδα βλέπω πως οι νέοι Έλληνες παίκτες έχουν πολλές δυσκολίες γιατί όλο διαβάζουν και όλο βλέπουν ότι περιμένουν πολλά από αυτούς και υπάρχουν μεγάλες απαιτήσεις”.
Ένα ακόμα ερώτημα είναι αν μπορούν να παίξουν μαζί στην επίθεση οι Τζεμπούρ και Μήτρογλου. Θα τους δούμε περισσότερες φορές μαζί στην εντεκάδα στο υπόλοιπο της σεζόν;
“Μπορούν να παίξουν μαζί και έχουν αγωνιστεί, ήδη, μαζί. Στο πρώτο παιχνίδι Κυπέλλου με την Παναχαϊκή είχαν παίξει μαζί ο Πάντελιτς με τον Τζεμπούρ, όπως και στον επαναληπτικό είχαμε παίξει με δύο επιθετικούς (σ.σ. Τζεμπούρ, Μήτρογλου). Και στο δεύτερο ημίχρονο του εκτός έδρας αγώνα με τον Πανιώνιο είχε αγωνιστεί ο Τζεμπούρ με τον Μήτρογλου. Μπορούν να παίξουν και θα παίξουν, αν χρειαστεί μέσα στο παιχνίδι και βλέποντας τι χρειάζεται η ομάδα κάθε στιγμή”.
Δεν είναι πολυτέλεια για τον Ολυμπιακό ένας γκολτζής όπως ο Μήτρογλου να έρχεται συνήθως από τον πάγκο; Δεν είναι δύσκολο για εσάς να επιλέγετε έναν από τους δύο για την κορυφή της επίθεσης;
“Για μένα είναι πολύ σημαντικό να έχω στη διάθεσή μου τον Ράφικ Τζεμπούρ, τον Κώστα Μήτρογλου και τον Μάρκο Πάντελιτς. Είναι πολύ ευχαριστημένος ένας προπονητής όταν έχει τρεις τέτοιους επιθετικούς. Ο Μήτρογλου δεν παίζει και τόσο συχνά, αν και είναι πάρα πολύ καλά τη φετινή σεζόν γιατί είναι και ο Τζεμπούρ πάρα πολύ καλά. Επίσης, είναι πάρα πολύ σημαντικό για τον Ολυμπιακό που έχει γυρίσει ο Κώστας Μήτρογλου σε αυτό το επίπεδο επειδή δεν είχε παίξει καθόλου στην ομάδα τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Είναι πολύ σημαντικό για το σύλλογο που ο Μήτρογλου βρίσκεται πάλι μαζί μας”.
Ο Μασάντο έχει δεχθεί έντονη κριτική, καθώς αποτέλεσε την ακριβότερη μεταγραφή της ομάδας το περασμένο καλοκαίρι και δεν έχει αποδώσει τα αναμενόμενα. Πιστεύετε πως στο δεύτερο μισό της σεζόν θα δούμε τον πραγματικό Μασάντο;
“Ο Πάουλο Μασάντο δέχεται από την αρχή της σεζόν μία έξτρα κριτική γιατί πολλοί τον συγκρίνουν με τον Μιραλάς, ότι και καλά έχει έρθει για να πάρει τη θέση που άφησε ο Κέβιν. Αυτό είναι άδικο… Είναι πολύ διαφορετικοί παίκτες. Ο Μασάντο είναι ένας ποδοσφαιριστής που η ποιότητά του είναι βασισμένη στην ομαδική δουλειά που κάνει. Είναι ένας πολύ σημαντικός παίκτης για την ομάδα, δουλεύει πολύ καλά ομαδικά. Είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο για εμάς μέσα στην ομάδα. Έχει ποιότητα, είναι πολύ καλός στις στημένες φάσεις, αλλά δεν μπορούμε να τον συγκρίνουμε με τον Μιραλάς γιατί δεν παίζουν και στην ίδια θέση, ενώ δεν έχουν και τα ίδια αγωνιστικά χαρακτηριστικά στο παιχνίδι τους. Οπότε, από την αρχή αυτή η κριτική, αν προέρχεται από αυτό, τότε είναι άδικο και δεν μπορούμε να περιμένουμε στους έξι μήνες που έχουν απομείνει τη φετινή σεζόν ο Μασάντο να παίξει το ίδιο με τον Μιραλάς. Είναι ένας ποδοσφαιριστής που είχε υπογράψει, ήδη, με τον Ολυμπιακό πριν φύγει ο Μιραλάς, αλλά δεν είναι ένας παίκτης που ήρθε να πάρει τη θέση του Κέβιν στην ομάδα”.
Μα, ο Μασάντο είναι ένας κεντρώος παίκτης. Παίζει στα άκρα γιατί δεν αποκτήθηκε αντικαταστάτης του Μιραλάς το περασμένο καλοκαίρι.
“Ο Μασάντο είναι ένας παίκτης που μπορεί να παίξει σε πολλές διαφορετικές θέσεις. Αυτό είχε γίνει και στις προηγούμενες ομάδες του. Στη Σεντ Ετιέν, στην Τουλούζ, ακόμα και στην Εθνική Πορτογαλίας έχει αγωνιστεί σε διαφορετικές θέσεις. Ή ακόμα και όταν ήταν στην Πορτογαλία, αγωνιζόμενος στην Πόρτο, είχε συμβεί κάτι ανάλογο. Είναι ένας ποδοσφαιριστής που βάζει πολλή ένταση στα παιχνίδια, με καλή ποιότητα, δουλεύει πάρα πολύ καλά και είναι σημαντικός παίκτης και σημαντικό στοιχείο για εμάς, αλλά επαναλαμβάνω πως δεν μπορούμε να τον συγκρίνουμε με τον Μιραλάς επειδή ο Κέβιν ήταν ένας ποδοσφαιριστής που έκανε τη διαφορά μπροστά στον Ολυμπιακό. Δεν μπορούμε να συγκρίνουμε τον Μασάντο με τον Ιμπαγάσα, ο οποίος έχει καλύτερη τεχνική. Λέγεται Πάουλο Μασάντο και έχει τα δικά του στοιχεία. Προσφέρει πάρα πολύ στην ομάδα. Δεν είναι σούπερ σταρ, αλλά είναι παίκτης ομάδας και μία καλή ομάδα χτίζεται από καλούς παίκτες και όχι από αστέρια”.
Ο Φέισα έπαιξε σε όλα τα φιλικά ματς της καλοκαιρινής προετοιμασίας και είχε τα περισσότερα λεπτά συμμετοχής, αλλά στα επίσημα “χάθηκε”. Τί συμβαίνει με τον Σέρβο; Δεν έχει πάρει ακόμα μία σειρά αγώνων για να διαπιστώσουμε αν μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της ομάδας.
“Ο Φέισα έχει παίξει, ήδη, περισσότερα λεπτά σε σχέση με όσα έπαιξε την περυσινή σεζόν, αν και ήταν για πολύ καιρό εκτός ομάδας ο Λιούμπο. Όντως, έχει αγωνιστεί πολύ στην προετοιμασία, αλλά στην αρχή του Πρωταθλήματος εγώ επέλεξα τον Μοδέστο για τη θέση του αμυντικού χαφ επειδή είναι ένας έμπειρος παίκτης που έχει κάνει δύο πολύ καλές χρονιές στο παρελθόν με τον Ολυμπιακό. Έχω ποντάρει στον Μοδέστο για τη θέση του αμυντικού μέσου, αν και ο Φέισα έχει παίξει στο Champions League, το Πρωτάθλημα και το Κύπελλο Ελλάδας. Απλά δεν μπορούν να παίξουν όλοι μαζί και η επιλογή μου για αυτά τα παιχνίδια που έχει αγωνιστεί ο Μοδέστο ως αμυντικός μέσος δεν είχε χώρο ο Φέισα”.
Ο Ολυμπιακός απέκτησε τον Πίνο για τον Γενάρη, αλλά δύσκολα θα προχωρήσει σε άλλη μεταγραφή, όπως έχει πει η διοίκηση. Είστε ευχαριστημένος με το ρόστερ που έχετε στη διάθεσή σας και πείτε μας δύο λόγια για την αξία του Κολομβιανού.
“Ο Πίνο έχει δύο πολύ θετικά στοιχεία για εμάς. Πρώτα, για οικονομικούς λόγους ήταν μία πολύ καλή επιλογή επειδή έμεινε ελεύθερος και το δεύτερο καλό είναι τα στοιχεία που μπορεί να προσφέρει μέσα στο παιχνίδι. Είναι ένας παίκτης με πολύ καλή τεχνική. Αντίστοιχα με τα χαρακτηριστικά που έχει ο Τζαμέλ Αμπντούν και είναι πάρα πολύ σημαντικό για μία ομάδα να έχει δύο λύσεις για τις θέσεις των εξτρέμ γιατί σιγά-σιγά θα παίξουμε με ομάδες που θα αγωνιστούν πολύ κλειστά και εμείς χρειαζόμαστε παίκτες που να μπορούν να κάνουν τη διαφορά”.
Ο Πίνο παίζει και στις τρεις θέσεις της επίθεσης. Υπολογίζεται κυρίως για δεξιά; Αφού ο Αμπντούν παίζει στα αριστερά και τα πηγαίνει περίφημα.
“Θα αγωνίζεται εκεί που χρειάζεται η ομάδα. Επίσης, θέλω να πω κάτι. Είναι μία καινούργια εμπειρία για μένα που στην Ελλάδα όλοι μιλάμε για τους παίκτες που δεν παίζουν και δεν καταλαβαίνουμε πως δεν παίζουν επειδή αγωνίζονται κάποιοι άλλοι. Αντί να μιλήσουμε για τη δύναμη της ομάδας ή για τα πράγματα που προσφέρουν οι παίκτες που παίζουν, ήδη, μιλάμε για τα πράγματα που θα μπορούσε ένας παίκτης να προσφέρει. Ή μιλάμε για το ποιος ποδοσφαιριστής θα μπορούσε να παίξει σε μία θέση αντί να κοιτάξουμε τη σημασία που έχουν οι παίκτες που αγωνίζονται, ήδη, στην ομάδα”.
Ο Μανωλάς είναι μία από τις αποκαλύψεις της σεζόν; Στα 21 του είναι πια βασικός και αναντικατάστατος.
“Τους πρώτους μήνες ο Μανωλάς είχε δεχθεί μεγάλη πίεση γιατί όλοι θεωρούσαν ότι πρέπει να παίξει. Ο ίδιος ήθελε λίγο χρόνο. Στους δύο-τρεις πρώτους μήνες δεν ήταν πολύ καλά. Έπρεπε να μείνει λίγο εκτός για να καταλάβει που πρέπει να δουλέψει και τι πρέπει να κάνει για να βελτιωθεί. Τώρα βελτιώθηκε και είναι ένας σημαντικός παίκτης για την άμυνά μας. Παίζει πολύ συχνά, παίζει πολύ καλά και είναι σημαντικός για την ομάδα, αλλά είχε δεχθεί πολύ μεγάλη πίεση στην αρχή της χρονιάς”.
Έλειψε ο Αβραάμ Παπαδόπουλος στο πρώτο μισό της σεζόν;
“Βέβαια, η επιστροφή του Αβραάμ είναι σημαντική. Αν και έχουμε, ήδη, τέσσερις παίκτες στη θέση του στόπερ (Παπάζογλου, Μανωλάς, Σιόβας και Κοντρέρας), αλλά ο χαρακτήρας του Αβραάμ, που είναι ένας διεθνής παίκτης με μεγάλη εμπειρία, σίγουρα θα μας βοηθήσει και είναι πολύ σημαντικό να γυρίσει πάλι μαζί μας. Τώρα θα έχουμε πέντε παίκτες στη θέση του στόπερ και θα πρέπει να παίζουν μόνο δύο, όλος ο κόσμος θα μιλήσει και πάλι γιατί δεν παίζουν οι άλλοι τρεις!”.
Θα ήθελα σε αυτό το σημείο να πούμε κάποια πράγματα για εσάς προκειμένου να σας γνωρίσει καλύτερα ο κόσμος. Παίξατε ποδόσφαιρο σε ερασιτεχνικό επίπεδο σε νεαρή ηλικία, αλλά δεν ακολουθήσατε καριέρα ποδοσφαιριστή, καθώς ήσασταν αποφασισμένος να ακολουθήσετε καριέρα προπονητή και αφοσιωμένος σε αυτό. Από μικρός “κολλημένος με το μικρόβιο” της προπονητικής;
“Από μικρός ήθελα να γίνω προπονητής. Ήμουν πάντα πολύ αισιόδοξος ότι κάποια στιγμή θα τα καταφέρω. Απλά στα 20 σταμάτησα την καριέρα μου ως ποδοσφαιριστής για να πάω σε μία ομάδα της τρίτης κατηγορίας ως βοηθός προπονητή. Από τότε, πιστεύω πως η καριέρα μου ως προπονητής είχε μία πολύ καλή βάση. Πάντα έκανα βήματα μπροστά και πιστεύω πως πάντα ήταν σωστές οι αποφάσεις που έπαιρνα, μέχρι στο σημείο που έχω φτάσει τώρα ως προπονητής. Όταν πηγαίνω στα σχολεία και τα πανεπιστήμια στην Πορτογαλία για κάποιες ομιλίες μου, λέω συνέχεια πως έχω φτάσει εκεί που είμαι επειδή πάντα πίστευα σε αυτό που μπορώ να κάνω. Οι νέοι άνθρωποι μπορούν να πραγματοποιήσουν αυτά που θέλουν, αν πιστεύουν ότι μπορούν να τα καταφέρουν. Εγώ κατάφερα να πετύχω τους στόχους μου επειδή πίστευα στη δουλειά μου και σε αυτά που μπορώ να κάνω”.
Σε ποια ομάδα και σε ποια θέση αγωνιζόσασταν στη σύντομη καριέρα σας ως ποδοσφαιριστής;
“Έπαιξα σε δύο ομάδες της Μαδέιρα, τις Σάντα Κρουζένσε και Καμάτσα, στην τρίτη κατηγορία της Πορτογαλίας. Αγωνιζόμουν είτε ως στόπερ είτε ως αμυντικός χαφ. Στην τελευταία ομάδα που έπαιξα, σταμάτησα το ποδόσφαιρο και έγινα βοηθός προπονητή (Καμάτσα)”.
Έχω διαβάσει πως σε νεαρή ηλικία, όταν οι φίλοι σας έπαιζαν ποδόσφαιρο, εσείς ήσασταν με ένα μπλοκάκι στο χέρι και κρατούσατε σημειώσεις. Από 15 ετών έχετε δηλώσει πως θέλατε να γίνετε προπονητής. Πραγματοποιήθηκε το όνειρό σας;
“Όταν ήμουν πιο μικρός όλοι οι φίλοι μου ήθελαν να γίνουν αστέρια στο ποδόσφαιρο, αλλά εγώ αναρωτιόμουν συνέχεια γιατί κάνουμε την κάθε άσκηση στην προπόνηση… Ρώταγα συνέχεια τους προπονητές μου γιατί κάνουμε αυτό, το άλλο, στην προπόνηση. Ήθελα να μάθω και να μου εξηγήσουν τη λογική της προπόνησης. Από τότε κατάλαβα πως αυτό θέλω να κάνω στη ζωή μου. Θέλω να κάνω προπονήσεις και να γίνω προπονητής. Σιγά-σιγά έκανα όλα τα απαραίτητα βήματα για να γίνω προπονητής. Αυτό ήταν το όνειρό μου και τώρα έχει γίνει πραγματικότητα”.
Σπουδάσατε φυσική αγωγή στο πανεπιστήμιο της Μαδέιρα και στα 24 γίνατε ο νεότερος Πορτογάλος προπονητής που απέκτησε δίπλωμα ΟΥΕΦΑ Α. Για περίπου μια οκταετία ζήσατε τις μικρές κατηγορίες της Πορτογαλίας και στη συνέχεια κάνατε το άλμα στην πρώτη κατηγορία. Καμάτσα, Τσάβες, Μπέιρα Μαρ, Μπράγκα, Ολυμπιακός. Έχω διαβάσει μία δήλωσή σας ότι θέλετε να σταματήσετε την προπονητική μόλις φτάσετε τα 45 προκειμένου να ακολουθήσετε μία πιο ήσυχη ζωή. Ισχύει αυτή η δήλωση;
“Ξεκίνησα να είμαι επαγγελματίας στο ποδόσφαιρο στα 21, όταν και άρχισα ως βοηθός προπονητή. Από τότε έχουν περάσει 17 χρόνια, στα οποία είτε ήμουν βοηθός είτε πρώτος προπονητής μίας ομάδας. Μέχρι τα 45 έχω ακόμα 7 χρόνια, αλλά μετά δεν θέλω να σταματήσω εντελώς. Επιθυμώ να συνεχίσω στον κόσμο του ποδοσφαίρου, αλλά να μην κάνω τη δουλειά του προπονητή. Θέλω να κάνω κάτι πιο ήσυχο. Όπως μάνατζερ ή τεχνικός διευθυντής. Να κάνω μία άλλη δουλειά, πάντα μέσα στο χώρο του ποδοσφαίρου. Το ποδόσφαιρο είναι η ζωή μου και μέχρι τα 45 έχω ακόμα 7 χρόνια δουλειάς ως προπονητής. Πάντα όταν με ρωτάνε για το μέλλον, απαντώ ποτέ δεν ξέρεις. Ποτέ δεν ξέρεις… Έχω τις ιδέες μου, τη θέλησή μου… Αυτήν τη στιγμή, λέω πως στα 45 θέλω να σταματήσω και να κάνω κάτι άλλο. Πολλές φορές όταν έχω πει κάτι αντίστοιχο όλοι μου έλεγαν, λες και ξέρεις το μέλλον, γιατί στο τέλος έκανες πάντα αυτό που ήθελες. Τους απαντώ, όχι, δεν ξέρω το μέλλον. Όλες οι αποφάσεις που παίρνω είναι πάνω σε αυτά που θέλω και είναι σύμφωνα με τις ιδέες μου. Και αυτό που λέω τώρα είναι πως στα 45 θέλω να τερματίσω την προπονητική μου καριέρα και να ασχοληθώ με κάτι άλλο πάνω στο ποδόσφαιρο”.
Ποια εμπειρία σε ξένο Πρωτάθλημα θέλετε να ζήσετε;
“Αυτήν τη στιγμή θέλω να ζήσω το ελληνικό Πρωτάθλημα. Έχω ακόμα ενάμιση χρόνο συμβόλαιο με τον Ολυμπιακό. Θέλω να μείνω και να ζήσω τη ζωή εδώ. Σίγουρα, είμαι ένας ανοιχτός άνθρωπος που θέλω να έχω καινούργιες εμπειρίες. Θέλω να γνωρίσω καινούργιους πολιτισμούς. Να δω πώς γίνεται η προπόνηση σε διαφορετικές χώρες. Πώς είναι η μεθοδολογία της δουλειάς σε αυτές. Το όνειρο όλων των προπονητών είναι να βιώσουν το αγγλικό Πρωτάθλημα. Κάποια στιγμή θα μου άρεσε να πήγαινα στην Αγγλία και να κάνω καριέρα εκεί, αλλά αυτό που με ενδιαφέρει τώρα είναι ότι είμαι εδώ. Είναι μία διαφορετική χώρα για μένα, ένας καινούργιος πολιτισμός, άλλος τρόπος δουλειάς. Αυτά με ενδιαφέρουν τώρα και για αυτά ζω τώρα”.
Μία από τις τρεις μεγάλες ομάδες της Πορτογαλίας, δεν είναι στα πλάνα σας; Πόρτο, Μπενφίκα, Σπόρτινγκ;
“Πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα γίνω προπονητής μίας μεγάλης ομάδας της Πορτογαλίας, πέρα από την Μπράγκα που διετέλεσα προπονητής. Δεν ξέρω πότε, αλλά θα γίνω κάποια στιγμή”.
Για κάθε νέο Πορτογάλο προπονητή, ο Ζοσέ Μουρίνιο αποτελεί πρότυπο;
“Η Πορτογαλία έχει μία παράδοση στο ποδόσφαιρο και πολλοί προπονητές φεύγουν από τη χώρα. Στην Ελλάδα είναι ο Φερνάντο Σάντος, είμαι και εγώ, ενώ πέρασε και ο Ζεσουάλδο Φερέιρα που αποχώρησε. Υπάρχουν ακόμα και άλλοι Πορτογάλοι, όπως ο Μουρίνιο στην Ισπανία, ο Βίλας Μπόας στην Αγγλία, αλλά υπάρχουν κι άλλοι Πορτογάλοι προπονητές που δεν είναι τόσο γνωστοί στην Ελλάδα και δουλεύουν σε άλλες ομάδες, όπως ο Ζέσους, ο Καρβαλιάλ, ο Πάουλο Μπέντο. Η Πορτογαλία έχει παράδοση με μετανάστες που φεύγουν από τη χώρα. Είναι ένας λαός που δουλεύει πολύ και μπορεί να προσαρμοστεί πολύ εύκολα σε άλλες χώρες και για αυτό οι προπονητές μπορούν να προσαρμοστούν εύκολα σε ξένες ομάδες”.
Το 2004, πού σας βρήκε ο τελικός του Euro; Ελλάδα-Πορτογαλία. Η Εθνική μας νίκησε δύο φορές την πατρίδα σας και κατέκτησε το τρόπαιο. Ήσασταν μέσα στο γήπεδο;
“Τότε δεν μου άρεσε καθόλου που μας κέρδισε η Ελλάδα και τις δύο φορές. Ήμουν στη Μαδέιρα. Σίγουρα, δεν μου άρεσε αυτό το γεγονός και δεν είχα κρατήσει καλές αναμνήσεις από την Ελλάδα, αλλά τώρα που είμαι εδώ και γνώρισα τον Αντώνη Νικοπολίδη, ο οποίος τότε ήταν ο βασικός τερματοφύλακας της Εθνικής σας ομάδας, λέω πάλι καλά που ήρθα στην Ελλάδα και δεν πήγα κάπου αλλού”.
Θεωρείτε ότι από εκείνον τον τελικό επηρεάστηκε ως ένα βαθμό η νέα γενιά προπονητών στην Πορτογαλία; Ακολουθώντας έναν πιο συγκρατημένο τρόπο παιχνιδιού, που βασίζεται περισσότερο στην τακτική.
“Πιστεύω πως όχι. Στην Πορτογαλία υπάρχει μία σχολή προπονητών, η οποία δουλεύει εδώ και αρκετά χρόνια με τον ίδιο τρόπο. Έχουμε μία φιλοσοφία ποδοσφαίρου στην Πορτογαλία. Ο Πορτογάλος προπονητής πρέπει να δουλεύει πάντα σκληρά. Όλοι οι Πορτογάλοι προπονητές δουλεύουν πολύ σκληρά για το ποδόσφαιρο για να προσαρμόζονται σε ξένα Πρωταθλήματα και σε άλλες ομάδες. Όπως εγώ όταν ήρθα στον Ολυμπιακό, είδα δεκάδες ανθρώπους να δουλεύουν στην ομάδα. Έπρεπε να προσαρμοστώ. Δεν μπορούσα να πω ότι εγώ δουλεύω έτσι, πρέπει να προσαρμοστείτε όλοι σε μένα. Πρέπει και εγώ σιγά-σιγά να προσαρμοστώ στον τρόπο δουλειάς που έχει ο Ολυμπιακός, για αυτό και δεν πιστεύω πως επηρεάστηκε η πορτογαλική σχολή προπονητικής από εκείνον τον τελικό”.
Φτάνουμε σιγά-σιγά προς το τέλος αυτής της μεγάλης συνέντευξης. Μία αποτίμηση της φετινής παρουσίας στο Champions League και τί να περιμένει ο κόσμος του Ολυμπιακού από το Europa League;
“Θα παίξουμε τώρα με τη Λεβάντε στο Europa και δεν μπορούμε να πούμε ότι εμείς είμαστε το φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου, καθώς υπάρχουν πολύ καλές ομάδες στη διοργάνωση. Πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι και να κοιτάξουμε βήμα-βήμα να δούμε μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε με τη δουλειά μας. Η Λεβάντε είναι μία ισπανική ομάδα που έχει πολύ καλή τεχνική και παίζει με την κατοχή της μπάλας. Οι ισπανικές ομάδες είναι ένα επίπεδο πιο μπροστά από όλες τις υπόλοιπες ομάδες στον τομέα της κατοχής της μπάλας και της τεχνικής. Οπότε, πρέπει να είμαστε μία ομάδα που θα πιέσει πολύ τον αντίπαλο για να μην τον αφήσουμε να κάνει το παιχνίδι του. Και μετά τα δύο αυτά παιχνίδια θα δούμε μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε στο Europa League”.
Άρα, ο Ολυμπιακός κοιτάει αγώνα με τον αγώνα και όπου βγάλει η διαδρομή;
“Έχουμε ένα στόχο πολύ ξεκάθαρο: να περάσουμε τη φάση αυτή και τη Λεβάντε. Αυτός είναι ο κύριος στόχος μας. Εμείς θέλουμε να παίξουμε αυτά τα δύο παιχνίδια για να περάσουμε. Μετά θα σκεφτούμε άλλους στόχους, αλλά πρώτα από όλα θέλουμε να πάρουμε την πρόκριση επί της Λεβάντε”.
Τον απολογισμό του Champions League, δεν μου κάνατε. Τα δύο παιχνίδια με τη Σάλκε έκαναν τη διαφορά;
“Αυτό που έκανε τη διαφορά ήταν ότι στην αρχή της σεζόν δεν ήμασταν ακόμα έτοιμοι. Κάναμε πολλές αλλαγές σε σχέση με την περυσινή ομάδα. Θέλαμε χρόνο για να προσαρμοστούν οι καινούργιοι παίκτες που ήρθαν, αλλά είχαμε να κάνουμε ακόμα μεταγραφές στην αρχή της σεζόν. Άργησαν οι μεταγραφές, όπως του Μασάντο, ενώ ο Γκρέκο μπήκε αργά στην ομάδα λόγω του τραυματισμού του. Έτσι, ήταν δύσκολο στα πρώτα παιχνίδια να είμαστε όπως θα θέλαμε εμείς να είμαστε. Για αυτό χάσαμε και τα δύο πρώτα ματς του Champions League. Έχω μιλήσει με τη διοίκηση και έχω εξηγήσει πως η ομάδα πρέπει να χτίζεται και να προσπαθεί να έχει ολοκληρωμένο το ρόστερ πιο νωρίς. Οι καινούργιοι παίκτες πρέπει να έρχονται πιο νωρίς για να έχουν όλοι χρόνο να προσαρμοστούν στην ομάδα. Δεν είναι τυχαίο ότι και τη φετινή σεζόν, αλλά και την περυσινή, χάσαμε τους δύο πρώτους αγώνες στο Champions League, ενώ πρόπερσι η ομάδα είχε αποκλειστεί τον Αύγουστο από τη Μακάμπι Τελ Αβίβ στο Europa League”.
Αγαπημένη ομάδα στην Πορτογαλία και εκτός Πορτογαλίας;
“Από τη στιγμή που έγινα επαγγελματίας στο χώρο του ποδοσφαίρου έχω μόνο μία αγαπημένη ομάδα, η οποία είναι αυτή στην οποία δουλεύω. Σίγουρα, έχω κρατήσει πολύ καλές σχέσεις με τις προηγούμενες ομάδες μου στην Πορτογαλία. Διατηρώ πολύ καλές σχέσεις με ανθρώπους από εκείνες τις ομάδες. Πιστεύω και ελπίζω ότι θα διατηρήσω καλές σχέσεις και με τους ανθρώπους που δουλεύουν στον Ολυμπιακό, όταν αποχωρήσω από την ομάδα. Από τότε που έγινα επαγγελματίας κοιτάω μόνο την ομάδα που εργάζομαι. Είναι η αγαπημένη μου και αυτή που εκτιμάω περισσότερο”.
Πάμε στις τελευταίες ερωτήσεις. Σας ευχαριστώ πολύ για το χρόνο που διαθέσατε και ο οποίος ήταν πραγματικά πολύς. Ένα σχόλιο για τον κόσμο του Ολυμπιακού;
“Οι φίλαθλοι μας υποστηρίζουν υπερβολικά καλά. Είναι πάντα δίπλα μας. Αυτό είναι πάρα πολύ καλό για την ομάδα, αλλά, επίσης, έχουν πάρα πολλές απαιτήσεις από τον Ολυμπιακό και αυτό είναι πάρα πολύ θετικό για ένα σύλλογο, να έχει τόση στήριξη και τόσες απαιτήσεις από τον κόσμο για να μη χαλαρώνεις ποτέ. Είναι πολύ σημαντικό για την ομάδα αυτό που κάνουν. Για μένα, είναι από τους καλύτερους φιλάθλους που έχω συναντήσει στις ομάδες που έχω δουλέψει”.
Ποια είναι η πιο ευχάριστη και η πιο δύσκολη στιγμή μέχρι στιγμής στον Ολυμπιακό;
“Η χειρότερη στιγμή για μένα ήταν όταν ηττηθήκαμε στη Γερμανία από τη Σάλκε και χάσαμε τις πιθανότητές μας για πρόκριση στη φάση των “16” του Champions League. Η καλύτερη στιγμή για μένα ήρθε, αφού κάναμε ένα πολύ καλό παιχνίδι στην έδρα της Άρσεναλ, αλλά δεν καταφέραμε να κερδίσουμε. Πήγαμε στη Γαλλία και κερδίσαμε τη Μονπελιέ. Εκεί δείξαμε ότι η ομάδα έχει ποιότητα και ήταν μία πολύ μεγάλη στιγμή για μένα”.
Οι στόχοι σας για το υπόλοιπο της σεζόν; Και για την ομάδα και προσωπικά;
“Οι στόχοι μου είναι ίδιοι με αυτούς του Ολυμπιακού. Να καταφέρουμε να βάλουμε το τέταρτο αστέρι στη φανέλα μας. Να πάρουμε και το Κύπελλο. Επίσης, να κάνουμε μία πολύ καλή πορεία στο Europa League και να φτάσουμε όσο το δυνατόν πιο μακριά γίνεται”.
Ακόμα καλύτερα αν έρθει το Πρωτάθλημα χωρίς ήττα, έτσι; Ο τίτλος, άλλωστε, είναι ο πρώτος στόχος που έχει τεθεί από τη διοίκηση;
“Ναι, αλλά αυτός ο στόχος δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός και πιο ψηλά από τους κύριους στόχους μας. Πρέπει να βρίσκεται λίγο πιο πίσω. Πρώτα πρέπει να υλοποιήσουμε τους βασικούς μας στόχους και μετά αν γίνεται να καταφέρουμε και αυτό το ρεκόρ”.
Μία ευχή προς τον κόσμο του Ολυμπιακού, για το τέλος.
“Θέλω όλοι οι φίλαθλοι να έχουν μία καλύτερη χρονιά, το 2013. Θέλω να συνεχίσετε με την ίδια υποστήριξη γιατί, πράγματι, είστε ο 12ος παίκτης μας. Σίγουρα, εμείς δεν παίζουμε πάντα καλά ή δεν κερδίζουμε πάντα, αλλά όταν είμαστε σε μία έδρα και είναι οι φίλαθλοί μας και μας υποστηρίζουν έτσι, έχουμε μία βοήθεια παραπάνω και παίρνουμε καλύτερα αποτελέσματα”.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ κύριε Ζαρντίμ. Να είστε καλά.