Ολοταχώς προς ένα τεράστιο κραχ οδηγεί την παγκόσμια οικονομία η πανδημία του κορωνοϊού και η “βιομηχανία” του ποδοσφαίρου δεν αποτελεί εξαίρεση. Ειδικά στην Ευρώπη, όπου εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, όπως στη Λευκορωσία, εδώ και είκοσι ημέρες περίπου έχει μπει λουκέτο στα πρωταθλήματα τα πάντα κοντεύουν να τιναχτούν στον αέρα. Αλλιώς, για να το πούμε με τα λόγια του προέδρου της Γιουβέντους, Αντρέα Ανιέλι, “ο ιός αποτελεί μια απειλή για την ύπαρξη των ευρωπαϊκών ποδοσφαιρικών συλλόγων”.
Ο Ανιέλι μπορεί να ακούγεται υπερβολικός, όμως, δεν μπορεί να πει κάποιος ότι καταστραφολογεί. Ο Χάουμε Ρόουρες, διευθύνων σύμβουλος της Mediapro, που είναι ένας ευρωπαϊκός τηλεοπτικός κολοσσός, κάτοχος αρκετών δικαιωμάτων στην παγκόσμια αγορά του ποδοσφαίρου, με δήλωσή του σε ισπανικό Μέσο ουσιαστικά υποστηρίζει τη δήλωση του προέδρου της Γιουβέντους.
Όπως είπε: “Το πιο σημαντικό είναι να ολοκληρωθεί η σεζόν. Δεν είναι τόσο σημαντικό πότε θα εκκινήσει η επόμενη. Σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρξει απώλεια 30%, που σημαίνει ότι το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο θα χάσει 7 δισεκκατομύρια ευρώ, κάτι που δεν μπορεί να συμβεί. Η σεζόν είναι δυνατόν να επανεκκινήσει στα μέσα Ιουνίου και να ολοκληρωθεί μετά το τέλος του μηνός με αγώνες ανά τρεις ημέρες. Δεν υπάρχει ζήτημα να ξεφύγουμε από το χρονικό όριο της 30ής Ιουνίου. Η κατάσταση επιζητεί δραστικά μέτρα, ουδείς επιθυμεί να χάσει λεφτά.”
Το νούμερο, όπως γίνεται αντιληπτό, είναι δυσθεώρητο. Οι ομάδες-κολλοσοί με κάποιον τρόπο μπορούν να αντεπεξέλθουν. Οι μικρότερες, όμως, με μαθηματική ακρίβεια οδηγούνται σε καταστροφή. Οι top class παίκτες και προπονητές, ειδικά αυτοί που έχουν προλάβει όλα τα προηγούμενα χρόνια να κάνουν ένα γερό κομπόδεμα, μπορεί να μη νοιώσουν τις απώλειες. Οι υπόλοιποι, όμως, ενδέχεται να φτάσουν να αντιμετωπίσουν μέχρι και βιοποριστικό πρόβλημα. Και δεν είναι μόνον αυτοί. Στη “βιομηχανία” εμπλέκονται άμεσα δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι και περιφερειακά με αυτήν σχετίζονται δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις. Αν πέσει το ντόμινο, θα τους συμπαρασύρει όλους…
Το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, λοιπόν, είναι στην εντατική. Είναι διασωληνομένο σε ΜΕΘ, για να χρησιμοποιήσουμε ορολογία των ημερών, και οι αρμόδιοι είναι σε συνεχείς συσκέψεις για να σώσουν ό,τι μπορεί να σωθεί από τη σεζόν. Για να επιστρέψουμε στον Ανιέλι, όπως αυτός περιέγραψε την κατάσταση, “αντιμετωπίζουμε τη μεγαλύτερη πρόκληση, που το παιχνίδι μας και ο ποδοσφαιρικός κόσμος αντιμετώπισε ποτέ. Η ECA δουλεύει επάνω σε ρεαλιστικές στρατηγικές, ώστε να βοηθήσει στην διαχείριση των οικονομικών των συλλόγων σε αυτή την κοινωνική και οικονομική κρίση”.
Περικοπές, περικοπές, περικοπές…
Η συζήτηση στα πέντε μεγαλύτερα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα, Premier League, Primera Division, Serie A, Bundesliga και Ligue 1, τα οποία αποτελούν τον “μπούσουλα” και των υπόλοιπων στη “Γηραιά Ήπειρο”, ξεκίνησαν ήδη, με βασικό άξονα τις περικοπές. Περικοπές σε όλα: μισθούς παικτών, μισθούς μάνατζερ, λειτουργικά έξοδα, μπάτζετ της επόμενης περιόδου, σε όλα…
Στην Premier League, περικοπές μισθών που θα φτάνουν έως και το 50% προτίθενται να ζητήσουν οι σύλλογοι από τους ποδοσφαιριστές. Η Ένωση των Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών δέχεται έντονες πιέσεις, ώστε οι παίκτες να δεχθούν να μειώσουν σε μεγάλο βαθμό τα συμβόλαιά τους. Με ανακοίνωση της η PFA εξήγησε ότι θα υπάρξει έκτακτη σύσκεψη με Premier League και EFL (English Football League) για να διαμορφωθεί ένα κοινό πλάνο για τη συνέχεια, με τις περικοπές να αγγίζουν και τις υπόλοιπες επαγγελματικές κατηγορίες του αγγλικού ποδοσφαίρου (Championship, League One και League Two).
Ο αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της Ένωσης των Επαγγελματιών Ποδοσφαιριστών στο Νησί, Μπόμπι Μπαρνς, δήλωσε σχετικά ότι “αν χρειαστεί, οι παίκτες είναι έτοιμοι να κάνουν διάφορες διευκολύνσεις στις ομάδες τους, σε ό,τι αφορά στην αποπληρωμή των συμβολαίων τους. Εφόσον παραστεί ανάγκη, μάλιστα, κάποιους από αυτούς που μπορεί να αντιμετωπίσουν οικονομικό πρόβλημα, θα προσπαθήσουμε να τους καλύψουμε από τα αποθεματικά της Ένωσής μας”.
Οι περικοπές δεν αφορούν μόνο στους παίκτες, όμως, καθώς οι ομάδες της Premier League σταμάτησαν να πληρώνουν και τους ατζέντηδες. Μάλιστα, κάποιες από αυτές κινδυνεύουν να αντιμετωπίσουν σοβαρές νομικές επιπτώσεις από μάνατζερ που ζητούν να πληρωθούν έως και 325 εκατομμύρια ευρώ που τους οφείλονται.
Στην Ισπανία, το κούρεμα στις καταβολές οφειλομένων για μισθούς και συμβόλαια έχει ήδη ξεκινήσει. Η διοίκηση της Μπαρτσελόνα ανακοίνωσε ότι θα περικοπούν χρήματα τόσο από τους ποδοσφαιριστές, όσο από τους υπαλλήλους της ομάδας, κάτι που ήρθε σε αντίθεση με την αρχική σκέψη να μειωθούν οι απολαβές μόνο των παικτών, για να πληρωθούν κανονικά οι υπόλοιποι. Η διοίκηση της Εσπανιόλ έκοψε κατά 30% τις απολαβές των παικτών και του τεχνικού επιτελείου, ενώ η Ατλέτικο Μαδρίτης ανακοίνωσε πως προχωρεί σε μειώσεις μισθών σε παίκτες, τεχνικό επιτελείο και υπαλλήλους, βάζοντάς τους σε καθεστώς προσωρινής απασχόλησης. Η Ισπανική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία πρότεινε να δώσει δάνειο 500 εκατομμύρια ευρώ στους συλλόγους, όμως, δεν το δέχτηκε η La Liga, λόγω των όρων που υπάρχουν για τα τηλεοπτικά δικαιώματα στο καταστατικό της.
Στην Ιταλία, η εξάπλωση του κορωνοϊού ήρθε να πληγώσει ακόμη περισσότερο την οικονομία της Serie A, με τις ομάδες να παρουσιάζουν πλέον συνολικά χρέη 292 εκατομμυρίων μόνο για την προηγούμενη σεζόν. Χρήματα, που ήταν δρομολογημένα να αποπληρωθούν σταδιακά την τρέχουσα περίοδο, όμως, πλέον έχουν παγώσει τα πάντα. Το συνολικό τους χρέος αγγίζει τα 2,48 δισεκκατομύρια ευρώ, εκ των οποίων το 1,5 δισεκκατομύριο οφείλεται στις τράπεζες. Η Γιουβέντους ήδη έχει ενημερώσει επισήμως ότι συμφώνησε με τους ποδοσφαιριστές της στη μείωση των μισθών τους έως και τον Ιούνιο, με στόχο το “ψαλίδι” να φτάσει στα 90 εκατομμύρια ευρώ (από τον Ρονάλντο υπολογίζεται ότι θα κοπούν 4 εκατομμύρια ευρώ μηνιαίως). Ο πρόεδρος της Ιταλικής Ομοσπονδίας, Γκαμπριέλε Γκραβίνα, δήλωσε ότι “θα είναι καταστροφή για το ιταλικό ποδόσφαιρο, να μην ολοκληρωθεί η εφετινή σεζόν. Αυτές τις μέρες, η ομοσπονδία θα παρουσιάσει μια μελέτη στην κυβέρνηση με τον ποσοτικό προσδιορισμό των ζημιών. Περιμένουμε σημαντικά μέτρα από την κυβέρνηση, καθώς δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι συμμετέχουν στην αλυσίδα ποδοσφαίρου. Η μείωση των μισθών των ποδοσφαιριστών, εντάσσεται στο πνεύμα αλληλεγγύης. Πρόκειται για μια ιστορική κατάσταση έκτακτης ανάγκης, που δεν υπήρξε ποτέ από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο”.
Στη Γαλλία, οι ομάδες της Ligue 1 επιθυμούν τη μείωση των μισθών των ποδοσφαιριστών, λόγω της διακοπής, η οποία θα φτάνει στο 50%. Ήδη, οι ομάδες της πρώτης κατηγορίας μεταφέρουν τους ποδοσφαιριστές τους στο καθεστώς μερικής απασχόλησης καταβάλλοντας το 84% του μηνιαίου μισθού, λαμβάνοντας πίσω ένα μέρος των χρημάτων από τις κρατικές επιδοτήσεις. Η Μαρσέιγ άνοιξε πρώτη το χορό των περικοπών. Ο πρόεδρος της Λίγκας, Μπερνάρ Καϊασό, δήλωσε ότι “αν οδηγηθεί σε οριστική διακοπή η Ligue 1, οι απώλειες για τις ομάδες θα φτάσουν τα 500 εκατομμύρια ευρώ. Αυτή τη στιγμή οι γαλλικοί σύλλογοι χάνουν 250 εκ. ευρώ τον μήνα. Πιστεύω ότι το πρωτάθλημα στην καλύτερη των περιπτώσεων θα ξεκινήσει στις 15 Ιουνίου, αλλά πρέπει να ξεκινήσει και να τελειώσει”.
Στη Γερμανία, η Ουνιόν Βερολίνου ανακοίνωσε ότι θα υπάρξει μείωση στις απολαβές των παικτών και του προσωπικού προκειμένου να βοηθήσουν τον σύλλογο. Αντίστοιχα, στη μείωση των φετινών απολαβών τους, ύψους 20%, συμφώνησαν οι ποδοσφαιριστές της Μπάγερν Μονάχου. Στην Ντόρτμουντ, παίκτες, προπονητικό τιμ και μέλη της διοίκησης οικοιοθελώς παραιτήθηκαν από μέρος του μισθού τους, ώστε τα χρήματα να μοιραστούν σε 850 εργαζόμενους, αλλά και σε κοινωφελή ιδρύματα στο πλαίσιο του αγώνα κατά του κορωνοϊού. Οι ποδοσφαιριστές της Σάλκε συμφώνησαν και δέχτηκαν περικοπές στους μισθούς τους και τα μπόνους μέχρι τις 30 Απριλίου, που ίσως αρχίσει και πάλι το πρωτάθλημα, για να βοηθήσουν το σύλλογο. Οι παίκτες της Μπορούσια Μενχενγκλάντμπαχ δήλωσαν διατεθειμένοι να χαρίσουν στο σύλλογο ένα σημαντικό μέρος των μισθών τους, λόγω της διακοπής της αγωνιστικής δραστηριότητας. Στόχος των παικτών είναι ο σύλλογος να εξοικονομήσει περίπου 1 εκατ. ευρώ και να εξασφαλιστεί η μισθοδοσία του προσωπικού της ομάδας.
Προχωρώντας, μάλιστα, ένα βήμα πιο πέρα, τέσσερις γερμανικοί σύλλογοι, η Μπάγερν Μονάχου, η Ντόρτμουντ, η Λειψία και η Λεβερκούζεν θα συνεισφέρουν 20 εκατομμύρια ευρώ για την οικονομική στήριξη των ομάδων της πρώτης και της δεύτερης κατηγορίας του γερμανικού ποδοσφαίρου, ώστε να μην διαλυθούν.
Βολές πανταχόθεν
Δεν είναι μόνο τα συμβόλαια των παικτών, η μισθοδοσία των υπαλλήλων και τα λειτουργικά έξοδα που τρέχουν, αλλά και τα χρήματα από τα τηλεοπτικά συμβόλαια, που χάνουν αυτή τη στιγμή οι ομάδες. Οι βολές έρχονται από όλες τις πλευρές. Παράδειγμα, από τα εισιτήρια που δεν κόβονται. Ακόμη χειρότερα, από τα εισιτήρια διαρκείας που έχουν ήδη πληρωθεί ή πληρώνονται σταδιακά, μέσω δόσεων από τους φιλάθλους.
Τα χρήματα αυτά ενδέχεται να χαθούν οριστικά μέχρι το τέλος της σεζόν, καθώς η συζήτηση που γίνεται είναι να αρχίσουν και πάλι οι διοργανώσεις, τόσο σε εθνικό, όσο και πανευρωπαϊκό επίπεδο (Τσάμπιονς Λιγκ και Γιουρόπα Λιγκ), αλλά χωρίς φιλάθλους στις κερκίδες, καθώς ο κίνδυνος του κορωνοϊού δεν θα περάσει εύκολα. Αυτό σημαίνει ότι τα έσοδα από τα εισιτήρια θα χαθούν για τις ομάδες.
Και αυτή η συζήτηση έχει ανοίξει ήδη. Η Μάντσετσερ Γιουνάιτεντ, για παράδειγμα, υποσχέθηκε στους κατόχους διαρκείας πως θα αποζημιωθούν σε περίπτωση που το πρωτάθλημα διακοπεί ή συνεχιστεί κεκλεισμένων των θυρών. Η Γιουνάιτεντ έχει να δώσει ακόμα στο Όλντ Τράφορντ τέσσερις αγώνες, με περίπου 50 χιλιάδες κατόχους εισιτηρίων σε κάθε ματς, δηλαδή 1,5 εκατομμύρια λίρες το παιχνίδι και συνολικά 6 εκατομμύρια λίρες υπολογισμένα έσοδα. Οι φίλοι της Νιούκαστλ, σύμφωνα με αγγλικά δημοσιεύματα, φέρονται να ζητούν τις τελευταίες ημέρες την επιστροφή των χρημάτων που είχαν δώσει για τα διαρκείας της ομάδας. Θεωρείται βέβαιο ότι τέτοιες κινήσεις θα γίνουν και σε άλλες ομάδες, όταν καταλαγιάσει ο πανικός από την πανδημία και αποφασιστεί (αν αποφασιστεί…) ότι θα γίνουν αγώνες για να τελειώσει η σεζόν, αλλά χωρίς θεατές.
Όπως γίνεται αντιληπτό, η γενική κατάσταση είναι τουλάχιστον δραματική. Υπολογισμοί για την επόμενη μέρα του ποδοσφαίρου δεν μπορούν να γίνουν, καθώς η ανθρωπότητα βαδίζει πλέον βάσει εξελίξεων ώρα με την ώρα. Το σίγουρο είναι ότι όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση τίποτε δεν θα είναι όπως πριν. Προς στιγμήν, το άθλημα εξακολουθεί να είναι στην εντατική και οι υπεύθυνοι συσκέπτονται πάνω από την κλίνη του διασωληνομένου ασθενούς…