12 Νοεμβρίου 1881: Δύο ποδοσφαιρικές αγγλικές ομάδες ερασιτεχνών δίνουν φιλικό παιχνίδι, το οποίο χαρακτηρίστηκε από τον τοπικό Τύπο ως «μία ευχάριστη αναμέτρηση»! 132 χρόνια μετά η κόντρα Μάντσεστερ Σίτι και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι μία από τις μεγαλύτερες του πλανήτη σε όλα τα σπορ.
Οργανωμένη δομή το αγγλικό ποδόσφαιρο άρχισε να διαθέτει από τα τέλη του 19ου αιώνα και συγκεκριμένα από το 1892 με τη δημιουργία της Football League, αν και ήδη υπήρχαν φορείς που προσπαθούσαν να συστηματοποιήσουν τις υπάρχουσες ποδοσφαιρικές ομάδες όπως η Northern League η οποία συστάθηκε το 1889. Έτσι ξεκίνησε να δομείται η βαθμίδα των αγγλικών πρωταθλημάτων, στις κατηγορίες της οποίας φιλοξενούνται ορισμένες από τις πιο σημαντικές συλλογικές κόντρες του κόσμου. Χαρακτηρισμένες από αντιπαλότητα που δεν έχει να κάνει με μία μπάλα και τέσσερις γραμμές ενός γηπέδου, μα με πολλά περισσότερα.
Ένα από τα ντέρμπι που κάθε φορά που επαναλαμβάνεται με νέο «επεισόδιο»-παιχνίδι, στην υπεραιωνόβια ιστορία του, καθηλώνει είναι η υπερκόντρα του Μάντσεστερ. Σίτι και Γιουνάιτεντ έχουν διαφορές που χαρακτηρίζουν τη διάσπαση μίας πόλης στη μέση, κάθε φορά που αναμετρώνται! Ακριβώς 132 χρόνια πριν, στις 12 Νοεμβρίου 1881, οι προπομποί των δύο μεγάλων συλλόγων του Μάντσεστερ συναντήθηκαν για πρώτη φορά. Πριν την ύπαρξη επίσημων Λιγκών και αντιπαλότητας να υποβόσκει. Όταν όλα άρχιζαν!
Τίποτε δεν μπορούσε να προμηνύει τι θα επακολουθούσε και το πώς ένα φιλικό παιχνίδι δύο ερασιτεχνικών σωματείων θα εξελισσόταν σε μία υπέρτατη κόντρα μίσους. Πρώτη φορά, για πρωτάθλημα και γενικά επίσημο παιχνίδι, Μάντσεστερ Σίτι και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (ως Νιούτον Χιθ) συναντήθηκαν στη Football League τη σεζόν 1894-1895. Στο «Χάιντ Παρκ», έδρα των «πολιτών», ο σύλλογος που μετεξελίχθηκε σε Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ επικράτησε με 5-2 μπροστά σε 14 χιλιάδες φιλάθλους για τη δεύτερη κατηγορία (για την πρώτη αναμετρήθηκαν παρθενική φορά το 1906)! Επάνω από μία δεκαετία πριν, όμως, χρονολογείται η πρώτη (ανεπίσημη) αναμέτρηση των δύο μετέπειτα εχθρών που προσπαθούν να επιβληθούν στην ίδια πόλη.
13 Νοεμβρίου 1881: Μία ημέρα πριν διεξήχθη ποδοσφαιρικό παιχνίδι, φιλικού χαρακτήρα, με τη Νιούτον Χιθ να επικρατεί της Ουέστ Γκόρτον Σεντ Μαρκς με 3-0. Η τοπική εφημερίδα «Ashton Reporter» (η σημερινή εφημερίδα της ευρύτερης περιοχής του Μάντσεστερ «Tameside Reporter») εκφράστηκε με πολύ κολακευτικά λόγια για την εν λόγω αναμέτρηση, που διεξήχθη πραγματικά σε πολύ καλό και πολιτισμένο κλίμα. «Ήταν ένα ευχάριστο παιχνίδι», σύμφωνα με τον κύριο χαρακτηρισμό της νίκης της Νιούτον Χιθ, που έμελλε να εξελιχθεί σε μία από τις σούπερ ποδοσφαιρικές κόντρες του πλανήτη.
Η ήττα από τη Νιούτον Χιθ ήρθε φυσιολογικά και εντός έδρας για την Ουέστ Γκόρντον Σεντ Μαρκς, σε μία εποχή, πάντως, που δεν υπήρχε κανένα σημείο διαφοράς για τις δύο ομάδες που βρίσκονταν, απλά, μεταξύ των υπόλοιπων ερασιτεχνικών σωματείων της ευρύτερης περιοχής του Μάντσεστερ. Αμφότερες έδρευαν στα βόρεια της πόλης, στο βιομηχανικό κομμάτι, αυτό, όμως, δεν αποτέλεσε κάποια αφορμή αντιπαλότητας. Ούτε καν μετά το τελικό 3-0 υπέρ της Νιούτον Χιθ, σκορ βαρύ φυσικά για τους γηπεδούχους, υπήρξε κάτι που να υποδηλώνει το τι θ΄ ακολουθούσε τις επόμενες δεκαετίες.
Η νικήτρια ομάδα φόρεσε φανέλες με το μισό μέρος να έχει χρώμα πράσινο και το άλλο μισό κίτρινο, και λευκό σορτσάκι. Καμία σχέση με το τωρινό κόκκινο που χαρακτηρίζει τους «red devils». Για την Ουέστ Γκόρτον είναι διασταυρωμένη η πληροφορία πώς το μαύρο ήταν το κύριο χρώμα για τις φανέλες του συλλόγου του Σεντ Μαρκς. Στο μέρος της καρδιάς έκανε τη χαρακτηριστική διαφορά ο μεγάλος σταυρός του Αγίου Γεωργίου! Το 0-3, μεταξύ των δύο, έγινε σ΄ ένα γήπεδο πρόχειρα περιφραγμένο με 3 χιλιάδες θεατές να το παρακολουθούν. Άλλοι όρθιοι, άλλοι καθισμένοι σε αυτοσχέδιες θέσεις που τις είχαν ετοιμάσει οι ίδιοι σε περίπτωση που κουραστούν.
Η Νιούτον Χιθ (ακόμη και σήμερα αποτελεί περιοχή του βορειοανατολικού κέντρου της πόλης του Μάντσεστερ) ιδρύθηκε το 1878 από εργαζομένους της Lancashire and Yorkshire Railway, με τους παίκτες της να είναι προφανώς σιδηροδρομικοί στο επάγγελμα που ερασιτεχνικά ασχολήθηκαν με το ποδόσφαιρο. Η σιδηροδρομική εταιρεία, της οποίας τα αρχικά (LYR) προστέθηκαν στην πρώτη ονομασία της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν η μεγαλύτερη στη Μεγάλη Βρετανία ως την ενοποίηση των σιδηροδρόμων, του 1923, που άλλαξε τα δεδομένα.
Λόγω αλλαγής ιδιοκτησίας, όταν η ποδοσφαιρική πυραμίδα στο Νησί άρχισε να μορφοποιείται, η Νιούτον Χιθ μετονομάστηκε σε Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ το 1902, αλλάζοντας και χρώματα στις εμφανίσεις της με πρώτες και παντοτινές επιλογές το κόκκινο και το λευκό!
Η Ουέστ Γκόρτον ήταν σχετικά νεοσύστατη στο περί ου ο λόγος παιχνίδι του 1881, έχοντας ιδρυθεί, μόλις, ένα χρόνο πριν περίπου. Η εκκλησία Σεντ Μαρκς θέλησε ν΄ αναπτύξει δραστηριότητα για τα μέλη της ενορίας της περιοχής Γκόρτον, του Μάντσεστερ, που ζούσαν στο περιθώριο. Έτσι άνεργοι του ανατολικού Μάντσεστερ, αλκοολικοί και μέλη συμμοριών που είχαν συλληφθεί για μικροαδικήματα άρχισαν ν΄ απαρτίζουν την ποδοσφαιρική ομάδα η οποία αποτέλεσε προπομπό της Μάντσεστερ Σίτι. Πρώτο, πάντως, τμήμα της Ουέστ Γκόρτον ήταν στο άθλημα του κρίκετ το 1875.
Πριν το 1894 δημιουργήσουν οι «πολίτες», με τη σημερινή του μορφή, το σωματείο πέρασε για επτά χρόνια με την ονομασία Άρντγουικ αλλάζοντας περιοχή στο Μάντσεστερ. Με τη μορφή αυτή, στο Manchester Cup του 1891, η Σίτι κατέκτησε τον πρώτο της τίτλο απέναντι στη Γιουνάιτεντ παίρνοντας ρεβάνς για εκείνη την ήττα με 3-0, τον Νοέμβρη του 1881, όταν κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί τη συνέχεια της αντιπαλότητας των δύο τεράστιων ποδοσφαιρικών συλλόγων του Νησιού.