Στις 30 Ιανουαρίου συμπλήρωνονται 50 χρόνια από την Ματωμένη Κυριακή στο Ντέρι όπου δεκατρείς άνθρωποι έχασαν την ζωή τους και μια ομάδα οδηγήθηκε σε ποδοσφαιρική εξορία για δεκαπέντε χρόνια.

Το 1983 κυκλοφόρησαν οι U2 το τραγούδι Sunday, Bloody Sunday…

The real battle just begun (Sunday, Bloody Sunday)
To claim the victory Jesus won (Sunday, Bloody Sunday)
On Sunday, Bloody Sunday

Στις 30 Ιανουαρίου του 1972 δεκατρείς άνθρωποι έχασαν την ζωή τους και τουλάχιστον δεκαπέντε τραυματίστηκαν σοβαρά. Μέλη του Συντάγματος Αλεξιπτωτιστών Στρατού άνοιξε πυρ κατά διαδηλωτών πολιτικών δικαιωμάτων στο Μπόγκσαϊντ, στο Ντέρι της Βόρειας Ιρλανδίας.

Η μέρα αυτή έμεινε γνωστή στην ιστορία ως η “Ματωμένη Κυριακή”.

Πέρασε μισός αιώνας από την αδικαιολόγητη επίθεση του Βρετανικού στρατού για την οποία το 2010 ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου Ντέιβιντ Κάμερον ζήτησε συγγνώμη αναγκαστικά μετά από μια εξαντλητική έρευνα που είχε αρχίσει με οδηγία του προκατόχου του στην θέση, Τόνι Μπλερ μια δεκαετία νωρίτερα.

Το 1972 το Ντέρι ήταν μια πόλη μέσα στον πόλεμο των Καθολικών με τους Προτεστάντες, αυτόν τον πόλεμο τον αποκάλεσαν ως “Οι Ταραχές” για να αποκλιμακωθεί η ένταση σε ένα φλέγον ζήτημα.

Φυσικά όσα συνέβησαν εκείνη την Ματωμένη Κυριακή δεν ήταν δυνατόν να μην επηρεάσουν το ποδόσφαιρο. Όταν υπάρχει αναβρασμός στους δρόμους θα μεταφερθεί και μέσα στο γήπεδο.

Την ίδια χρονιά ένα πούλμαν με οπαδούς της Μπαλιμένα Γιουνάιτεντ, το οποίο έφτασε στο Ντέρι για τον αγώνα με την Σίτι κάηκε ολοσχερώς από οπαδούς των γηπεδούχων ενώ όποτε εμφανίζονταν οι προτεστάντες οπαδοί της Λίνφιλντ γινόταν μάχη στους δρόμους.

Για να αποφευχθούν τέτοιου είδους προβλήματα η Ποδοσφαιρκή Ομοσπονδία της Βόρειας Ιρλανδίας αποφάσισε να αποβάλλει την Ντέρι Σίτι από τα επαγγελματικά πρωταθλήματα. Η ομάδα έτσι κι αλλιώς απαγορευόταν να χρησιμοποιήσει την έδρα της, το Μπράντιγουελ Στάντιουμ και έπαιζε ερασιτεχνικά παιχνίδια στο Κόλερεϊν, περίπου 50 χιλιόμετρα μακριά.

Η εξορία τελείωσε το 1985 όταν η Ντέρι έκανε για δεύτερη φορά αίτηση και έγινε δεκτή από την λίγκα της Ιρλανδίας και από τότε παίζει εκεί. Για να χρησιμοποιήσει το γήπεδό της έκανε αίτηση δεκατέσσερις φορές μέχρι να γίνει αποδεκτό το αίτημα.

Μέσα σε τέσσερα χρόνια από την ημέρα που έγινε δεκτή η Ντέρι Σίτι ανέβηκε στην μεγάλη κατηγορία της χώρας και το 1989 έκανε το ιστορικό Τρεμπλ με την κατάκτηση του Πρωταθλήματος Ιρλανδίας, του κυπέλλου και του Λιγκ Καπ.

Από το 1997 και μετά πάντως δεν κατέκτησε πρωτάθλημα ξανά ενώ το 2009 μπήκε σε καθεστώς εκκαθάρισης και υποβιβάστηκε από την Premier Division στην League One.

To 2003 η Μπαρτσελόνα επισκέφτηκε το Brandywell για ένα από τα τελευταία φιλικά προετοιμασίας της νέας σεζόν “Το φιλικό της Ειρήνης” όπως το αποκάλεσαν με τους Ροναλντίνιο, Λουίς Ενρίκε, Κλάιφερτ, Σαβιόλα, Όφερμαρς να πατάνε ένα γήπεδο που δεν τολμούν να πατήσουν συμπατριώτες των παικτών της Ντέρι.

Όσον αφόρα την Ματωμένη Κυριακή…

Ουδείς έχει καταδικαστεί για όσα συνέβησαν εκείνη την ημέρα. Δεκαοκτώ πρώην αλεξιπτωτιστές βρέθηκαν ενώπιον της της Δημόσιας Εισαγγελίας της Βόρειας Ιρλανδίας αλλά δεν δικάστηκαν.

Μια συμφωνία πριν την έναρξη της έρευνας με τον Γενικό εισαγγελέα σήμαινε ότι τα στοιχεία που έδωσαν οι στρατιώτες δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την ενοχοποίησή τους σε μεταγενέστερο στάδιο.

Ένας Βρετανός στρατιώτης έφτασε κοντά σε δίκη το καλοκαίρι του 2021 κατηγορούμενος για φόνο αλλά η δίκη δεν έγινε ποτέ. Η απόφαση εξαγρίωσε τις οικογένειες των θυμάτων που ακόμη και σήμερα ψάχνουν το δίκιο τους αλλά δεν έχουν βρει συμπαράσταση από πουθενά.