Την Κυριακή θα είμαι στη Σουηδία, αφού λόγω οικογενειακών σχέσεων την επισκέπτομαι συχνά. Υποχρεωτικά λοιπόν παρακολουθώ όσα εξελίσσονται εκεί σχεδόν δύο εβδομάδες τώρα με τις πυρκαγιές, που αποτελούν πρωτόγνωρο γεγονός για τη χώρα.
Ο κόσμος βιώνει έναν πρωτοφανή καύσωνα με 35 βαθμούς θερμοκρασία για μεγάλο διάστημα. Και οι καταστροφικές πυρκαγιές μαίνονται για τουλάχιστον 10 ημέρες και μέχρι σήμερα έχουν καεί περίπου 250 τετραγωνικά χιλιόμετρα δάσους.
Δηλαδή 35.700 γήπεδα ποδοσφαίρου για να δώσω την εικόνα σε… αθλητικούς όρους.
Για τις μεγαλύτερες φωτιές στις περιοχές Ljusda, Dalarna και Brattsjo η πυροσβεστική ξεκίνησε την αποψίλωση του δάσους περιμετρικά ώστε να μη βρει άλλο έδαφος ανάπτυξης η πυρκαγιά.
Παρ όλα αυτά υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν ποσότητες νερού ίσες με βροχοπτώσεις δύο εβδομάδων για να σβήσει εντελώς η φωτιά! Στην προσπάθεια κατάσβεσης μετέχουν πλέον 8 ευρωπαϊκές χώρες.
Κι όμως ενώ έχουν δημιουργηθεί πάνω από 80 εστίες συνολικά όλο αυτό το διάστημα δεν υπάρχει νεκρός και οι τραυματίες είναι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού.
Φυσικά και δεν υπάρχει μυστικό η κάποια μαγική συνταγή. Το θέμα έχει να κάνει με την παιδεία των Σουηδών πολιτών. Αυτή που η ελληνική κοινωνία αγνοεί.
Ξέρουν τι πρέπει να κάνουν σχεδόν σε κάθε περίπτωση έντονων φαινομένων γιατί το διδάσκονται στο σχολείο. Μαθαίνουν πως να περπατούν στους δρόμους όταν βρέχει η όταν χιονίζει. Μαθαίνουν πως να οδηγούν με ασφάλεια στον πάγο και στο οδόστρωμα που έχει χυθεί λάδι.
Μαθαίνουν οτιδήποτε χρηστικό. Από το πως θα καρφώσουν ένα καρφί στον τοίχο, πως θα αλλάξουν μια πρίζα στο σπίτι μέχρι πως να φτιάξουν ένα ξύλινο τραπέζι η μία καρέκλα.
Μαθαίνουν πως να σβήσουν μια μικρή φωτιά στο σπίτι τους χωρίς τη χρήση νερού! Ναι, όταν πάρει φωτιά πχ η κουζίνα δεν χρησιμοποιούν νερό, αλλά μια κουβέρτα η ένα κομμάτι ύφασμα. Κι αυτό αν δεν υπάρχει πυροσβεστήρας.
Το ίδιο αν πάρει φωτιά κάποιος άνθρωπος. Τον τυλίγουν με κουβέρτα. Δεν ρίχνουν νερό πάνω του γιατί υπάρχει κίνδυνος να φουντώσει και να λαμπαδιάσει. Πόσοι το γνωρίζουν αυτό στην Ελλάδα;
Και βέβαια όταν καλέσουν για βοήθεια την αστυνομία, την πυροσβεστική η το δασαρχείο είναι σίγουρο ότι κάποιος θα σηκώσει το τηλέφωνο. Θα τους απαντήσει και θα τους δώσει οδηγίες τις οποίες είναι αδιανόητο να ΜΗΝ ακολουθήσουν.
Και αλίμονο: Δεν θα κλείσει κανένα αυτοκίνητο τη ΛΕΑ (Λωρίδα Έκτακτης Ανάγκης) όπως έκαναν οι Έλληνες οδηγοί στην Αθηνών-Κορίνθου με αποτέλεσμα να εγκλωβιστούν τα πυροσβεστικά οχήματα που έπρεπε να φτάσουν στην Κινέττα.
Τα παραπάνω είναι θέμα παιδείας. Όσα ακολουθούν είναι θέματα κανόνων.
Τα σπίτια με εξαίρεση το κέντρο των πόλεων είναι ξύλινα. Διαθέτουν πυρασφάλεια η έχουν υποχρεωτικά πυροσβεστήρες και σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς οι κάτοικοι παίρνουν άδεια για να κόψουν κάποια δέντρα που είναι κοντά και ενδεχομένως να θεωρούνται επικίνδυνα.
Οι δρόμοι στις κωμοπόλεις είναι στρωμένοι με άσφαλτο κι όπου υπάρχει χώμα είναι υποχρεωμένη η κοινότητα να τους διατηρεί καθαρούς από κλαδιά η ξερά φύλλα δέντρων. Επίσης έχουν άνοιγμα για δύο αυτοκίνητα.
Το συμβαίνει εδώ; Στην ανατολική Αττική η σύνταξη των δασικών χαρτών έχει ολοκληρωθεί από το 2010 αλλά αυτοί δεν έχουν κυρωθεί ως σήμερα! Γιατί; Διότι η αυθαίρετη δόμηση αποτελεί μια επικερδέστατη επιχείρηση για πολλούς και διάφορους φορείς της τοπικής και της κεντρικής διοίκησης. Ποιος δεν το ξέρει και δεν το έχει βιώσει από την ώρα που αποφάσισε να χτίσει σπίτι σε τέτοιες περιοχές;
Για να μη μιλήσουμε για τις μισθολογικές άδικες καθώς οι πιλότοι των πολεμικών αεροσκαφών, των καναντέρ και των ελικοπτέρων πυρόσβεσης παίρνουν λιγότερα χρήματα πχ από τους κηπουρούς (με όλο τον σεβασμό) των δήμων.
Πάντως αν σε κάτι μπορούμε να πούμε ότι συναγωνιζόμαστε τους Σουηδούς και πολλούς άλλους Ευρωπαίους και ίσως να είμαστε και καλύτεροι από αυτούς είναι το ζήτημα της αλληλεγγύης.
Σε περιπτώσεις καταστροφών γινόμαστε χαλί να μας πατήσουν όσοι έχουν ανάγκη. Τρέχουμε στα σούπερ μάρκετ κι αγοράζουμε τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης και τα προσφέρουμε με την καρδιά μας.
Δίνουμε ρούχα, σεντόνια, κουβέρτες. Ανοίγουμε τα σπίτια μας για να φιλοξενήσουμε κόσμο. Προσφέρουμε ότι μπορεί ο καθένας περισσότερο.
Κι αυτό είναι που μας έχει κρατήσει όρθιους ως κοινωνία στα χρόνια των μνημονίων, στα οποία κόπηκαν χρήματα για την υγεία, την παιδεία, και ότι άλλο αφορά την κοινωνική πρόνοια και στην προκειμένη περίπτωση την δασοπυρόσβεση.
Διότι υπάρχει και φιλότιμο κι αυτό είναι μόνο ελληνικό. Και ως λέξη και ως πράξη.