Λίγες ώρες πριν το πρώτο τζάμπολ της Euroleague, ο Δημήτρης Καρύδας αναλύσει στο blog του τα σενάρια νικών και τους υπολογισμούς με το νέο φορμάτ.

Τζάμπολ λοιπόν και στη φετινή Ευρωλίγκα για Παναθηναϊκό και Ολυμπιακό με δεκάδες ερωτηματικά και λίγότερα σίγουρα πράγματα να τους συνοδεύουν σε αυτό το καινούργιο ξεκίνημα. Τα πολλά και πολυεπίπεδα αγωνιστικά ερωτηματικά μάλλον τα εξανλτήσαμε σε προηγούμενες αναφορές μας και απομένει να δούμε πλέον τι….ψάρια θα πιάσουν μέσα στο γήπεδο! Φυσικά, για τους λάτρεις της στατιστικής και των αριθμών υπάρχει ένα ακόμη μεγάλο αναπάντητο ερώτημα. Οι ομάδες πλέον δεν είναι 16 αλλά 18 και αυτό δημιουργεί νέα δεδομένα. Πόσες νίκες χρειάζονται για να μπει κάποιος στην οκτάδα και πόσες για να πάρει το πλεονέκτημα έδρας.

Με την εφαμορμογή του νέου συστήματος της Ευρωλίγκα πριν από μια τριετία περίπου την εποχή που οι περισσότεροι πελαγοδρομούσαν είχαμε αναλύσει πλήρως την κατάσταση και την είχαμε χαρτογραφήσει με τον σχετικά απλό μαθηματικό τύπο του ν+1. ‘Οπου ν το μέγιστο των εντός έδρας νικών (15 δηλαδή στο φορμάτ των 16 ομάδων) και +1 η μια επιπλέον εκτός έδρας νίκη. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι αν μια ομάδα σε ένα in extremis σενάριο έκανε και τις 15 εντός έδρας νίκες που είχε τη δυνατότητα να πετύχει και κέρδιζε ένα μόνο από τα αντίστοιχα εκτός έδρας παιχνίδια της ήταν σχεδόν αδύναστον να αποκλειστεί και σίγουρα όχι χωρίς ισοβαθμίες. Κάτι ακριβώς που έγινε την πρώτη σεζόν εφαρμογής του νέου συστήματος (σεζόν 2016-17) όταν έμεινε εκτός οκτάδας με 16 νίκες ο Ερυθρός Αστέρας Βελιγραδίου που υστερούσε στην  τελική διπλή ισοβαθμία με τη Νταρουσάφακα. Τις δύο επόμενες σεζόν οι 16 νίκες έφταναν και περίσσευταν για πρόκριση στην οκτάδα επιβεβαιώνοντας την ορθότητα του απλού μαθηματικού αξιώματος. Για το πλεονέκτημα έδρας θα τα πούμε πιο κάτω…

Ας σημειωθεί εδώ ότι όσο μικρότερο είναι το δείγμα ομάδων τόσο πιο ασφαλές είναι το v+1. Όσο φυσικά μεγαλώνει ο αριθμός των ομάδων τόσο μεγαλύτερη είναι και η πιθανή απόκκλιση. Η εφαρμογή του στο φορμάτ των 16 ομάδων αποδείχθηκε πετυχημένη σε ποσοστό 66,7% τόσο στον υπολογισμό των νικών που δίνουν πρόκριση, όπως και στον αντίστοιχο, όπως θα δούμε πιο κάτω, αριθμό που δίνει το πλεονέκτημα έδρας.

Η αύξηση των ομάδων σε 18 δημιουργεί ένα πρόσθετο κίνδυνο απόκκλισης φέτος. Το ν+1 δεν παύει να είναι ισχυρός παράγοντας αλλά υπάρχει μια διαφοροποίηση που αλλάζει λίγο τα δεδομένα. Σε κάθε άλλη περίπτωση εφαρμογής του οι ομάδες που προκρίνονταν ήταν τουλάχιστον οι μισές απ΄ αυτές που συμμετείχαν στον όμιλο ή το πρωτάθλημα. Ενίοτε και περισσότερες από τις μισές όπως συμβαίνει σε διοργανώσεις εθνικών  ομάδων όπου σε ομίλους των 4 προκρίνονται οι 3 ή σε ομίλου των έξι ομάδων οι τέσσερις. Για πρώτη φορά όμως σε πρακτική εφαρμογή θα δούμε ένα πρωτάθλημα όπου από τον συνολικό αριθμό ομάδων θα προκριθούν λιγότερες από τις μισές: οκτώ από τις 18!

Σημείο αφετηρίας λοιπόν και φέτος είναι το ν+1 κάτι που σημαίνει ότι κατ΄ αρχήν οι 18 νίκες δίνουν πρόκριση! Στους όλους υπολογισμούς όμως μπαίνει ο αστερίσκος που προαναφέραμε. Και μερικές παράμετροι που φυσικά καμία μαθηματική ή στατιστική λογική δεν μπορεί να προβλέψει αυτή τη στιγμή. Οπως για παράδειγμα πόσες ομάδες θα μείνουν πίσω στη βαθμολογία και θα πετάξου  λευκή πετσέτα. Όσος μεγαλύτερος είναι ο αριθμός τους τόσο θα αλλάζει και το νούμερο των νικών που απαιτούνται για την πρόκριση. Το πιθανότερο είναι ότι φέτος θα χρειαστούν κάτι….παραπάνω από 18 νίκες! Επειδή όμως οι νίκες είναι ακέραιοι αριθμοί και όχι….κλάσματα μπορούμε με σχετική ασφάλεια να πούμε ότι οι 19 νίκες δίνουν 100% πρόκριση και οι 18 δίνουν πρόκριση αλλά ελοχεύει και το ενδεχόμενο αποκλεισμού με διπλές, τριπλές ή ακόμη και πολλαπλές ισοβαθμίες! Το σίγουρο είναι ότι Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός καλούνται σε πρώτη φάση να πετύχουν 18 νίκες και μετά….βλέπουν αν χρειάζονται και κάτι…παραπάνω!

Αντίστοιχα, το ν+1 επιβεβαιώθηκε σε ποσοστό 66,7% τις προηγούμενες τρεις χρονιές και στο θέμα της πρώτης τετράδας και των ομάδων που πήραν πλεονέκτημα έδρας. Ο χρυσός αριθμός στην προκειμένη περίπτωση ήταν το 19 αφού δύο από τις τρεις προηγούμενες σεζόν έφτασαν για να μπουν ομάδες στην πρώτη οκτάδα. Η μοναδική εξαίρεση ήταν την σεζόν 2017-18 όταν η Ρεάλ με 18 νίκες έμεινε 5η χάνοντας στην τριπλή ισοβαθμία με Ολυμπιακό και Παναθηναϊκό. Θεωτητικά μιλώντας λοιπόν στο νέο φορμάτ των 18 ομάδων το νούμερο που δίνει με μεγάλη ασφάλεια το πλεονέκτημα έδρας είναι οι 22 νίκες! Υπάρχει όμως ένα ισχυρό ενδεχόμενο να φτάσουν και οι 21, δύσκολα όμως χωρίς ισοβαθμίες. Αυτό μπορεί να συμβεί αν έχουμε υπερβολικά μεγάλη συγκέντρωση ομάδων στις 16-17 νίκες και πάνω ή οι τρεις πρώτες για παράδειγμα κάνουν +25 νίκες η κάθε μια. Φυσικά, το νέο σύστημα και σε αυτό τον τομέα είναι υπό….διερεύνηση και η πρώτη χρονιά εφαρμογής του θα μας δώσει πρακτικά την ευκαιρία να βγάλουμε πολύ χρήσιμα συμπεράσματα.