Απολογισμός ικανοποιητικός γενικά, όχι και τόσο όταν βάζει τον πήχη ψηλά και κάνεις λόγο για συγκεκριμένες επιτυχίες και τίτλους, με την πρωτοπόρο ομάδα, τον Ολυμπιακό να βρίσκεται δέκα βαθμούς μπροστά.
Για μια καινούρια ομάδα, το ζητούμενο ήταν η δημιουργία ενός ομοιογενούς συνόλου, με δική του προσωπικότητα κι αγωνιστικό χαρακτήρα, έχοντας σε δεύτερη μοίρα την επίτευξη κατάκτησης τίτλων. Κάτι που ισχύει ανεξαρτήτως πεποιθήσεων, χρημάτων κλπ. Αλλά δεν πρέπει κανείς να λησμονεί πως όλα αυτά συμβαίνουν στην Ελλάδα. Στη χώρα που η πλειοψηφία της κοινής γνώμης απαιτεί δίχως να λαμβάνει υπ’ όψη οτιδήποτε άλλο σχετικό. Γιατί… «αυτή είναι η γνώμη μου, δεν έχω δικαίωμα στην άποψη;», είναι η απάντηση. Μια κατάσταση που επιβαρύνεται όταν ο τελευταίος τίτλος χρονολογείται αρκετά χρόνια πίσω.
Εκ των πραγμάτων, ο ΠΑΟΚ ξόδεψε έναν πρώτο γύρο για λόγους . γνωριμίας. Γνωριμία σ’ ότι αφορά τα πρόσωπα που την πλαισιώνουν σε κάθε θέση, τις μεταξύ τους σχέσεις και την αποδοτικότητα όλων αυτών σε ταυτόχρονη συνεργασία. Γνωριμία, σ’ ότι είχε να κάνει με τα πρόσωπα που προϋπήρχαν με όλα όσα αφίχθησαν το καλοκαίρι, γνωριμία ως προς τις ικανότητές τους ν’ αφουγκραστούν και ν’ αποδώσουν στην πράξη τις βουλές αυτών που παίρνουν τις αποφάσεις για να παρουσιάζει η ομάδα την/τις εικόνα/ες που παρουσίασε. Μαζί με άλλες παραμέτρους, εντός κι εκτός «Δικεφάλου» κόστισαν την πολύ μεγάλη ευκαιρία να μπει η ομάδα – για πρώτη φορά στην ιστορία της – στους ομίλους του Champions League, τη σημαντική απόσταση από την κορυφή της βαθμολογίας, την πρώτη θέση στον όμιλο του Europa League και τη φθορά προσώπων, κυρίως σ’ επίπεδο ποδοσφαιριστών.
Η διακοπή της αγωνιστικής δράσης για τις εορτές των ημερών σε συνδυασμό με τη χειμερινή μεταγραφική περίοδο δίνουν τη δυνατότητα αφενός για σημαντικές ανάσες ξεκούρασης και για διορθωτικές κινήσεις στο έμψυχο υλικό. Οι μεταγραφικές κινήσεις του καλοκαιριού προκάλεσαν ανάμεικτα συναισθήματα. Με θετικό πρόσημο χαρακτηρίστηκαν οι αποκτήσεις των Βίτορ, Τζιόλη, Λούκας, Τζαβέλλα (σ.σ. κι αυτή σχετικά καθυστερημένα), μικρό το δείγμα γραφής του Σπυρόπουλου για να κριθεί δίκαια, αλλά όσο αγωνίστηκε εσχάτως δεν άφησε αρνητικές εντυπώσεις, μάλλον το αντίθετο. Με πολλές υποσχέσεις ξεκίνησε ο Στοχ αλλά – ειδικά μετά τη διπλή αστοχία του στην εκτέλεση των πέναλτι με τη Μακάμπι Χάιφα – τον τελευταίο καιρό έχει χάσει τον δρόμο προς τ’ αντίπαλα δίχτυα με αντίκτυπο στη συνολική του παρουσία.
Κι υπάρχει η κατηγορία των Σκόνδρα, Λόπεθ, Νέτσιντ που είτε σύμφωνα με την τεχνική ηγεσία είτε βάσει δικών τους συμπεριφορών δεν υπήρχε ο τρόπος να πάρουν επαρκή χρόνο συμμετοχής για να κριθούν δικαίως. Σχεδόν μια κατηγορία μόνος του είναι ο Νίνης, δίχως σταθερή θέση στην ομάδα και με ανάμεικτα συναισθήματα απ’ όλα όσα παρουσίασε ως τώρα αγωνιζόμενος στο πλευρό του Τζιόλη, πίσω από τον επιθετικό ή στην πτέρυγα της μεσοεπιθετικής γραμμής. Ειδικά για τον Τζιόλη, η υπερχρησιμοποίησή του – όπως και του Λάζαρ, μετά την περιθωριοποίηση των Γκαρσία, Κάτσε, η όποια κριτική «σηκώνει» πολύ συζήτηση. Κι αυτό γιατί όταν στα μισά της σεζόν έχει ήδη γράψει 1.311 στο πρωτάθλημα και 892 λεπτά στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις η κόπωση είναι κάτι περισσότερο από δεδομένη. Κι είναι ένας παράγοντας που επηρεάζει απόλυτα – και – το μυαλό, τη σκέψη με συνέπεια το λάθος. Ανάλογη είναι η περίπτωση για τον Λάζαρ.
Μπορεί ο Ολλανδός τεχνικός να έχει πει δημόσια και να το επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία πως «έχουμε μεγάλο ρόστερ κι όλοι είναι απαραίτητοι» αλλά στην πράξη τα δεδομένα αποδείχτηκαν διαφορετικά. Δε χωρά αμφιβολία πως εκείνος γνωρίζει καλύτερα και πράττει ανάλογα, εντούτοις επειδή είναι άνθρωπος δεν αποκλείεται κι ο παράγοντας λάθος. Μ’ αυτά και μ’ αυτά ο ΠΑΟΚ καλείται να πάει σ’ έναν πολύ πιο δύσκολο κι αντίστοιχα απαιτητικό δεύτερο γύρο. Εκεί όπου κρίνονται οι στόχοι της κάθε σεζόν. Εκεί όπου τ’ αποτελέσματα δίνουν καθοριστικές προκρίσεις και τίτλους.
Σ’ εξέλιξη βρίσκεται η προσπάθεια ενίσχυσης της ομάδας. Τα πρώτα ονόματα που έχουν ακουστεί προέρχονται από το πρωτάθλημα της Ολλανδίας. Και πάλι όμως δεν είναι αυτά που περίμεναν οι πιο αισιόδοξοι για να κατακλυστούν από κύματα ενθουσιασμού. Κι αυτό δίνει ένα στίγμα, στέλνει ένα μήνυμα από την πλευρά της ιδιοκτησίας προς την τεχνική ηγεσία, σύμφωνα με το οποίο η επιτυχία χρειάζεται τη συμβολή όλων και σε καμία περίπτωση δεν είναι διατεθειμένη ν’ ακολουθήσει το μονοπάτι των εντυπώσεων, αλλά της ουσίας. Και μαζί με τα πρόσφατα λόγια του μεγαλομετόχου στη γιορτή της ομάδας, υπάρχουν απαιτήσεις για έμπρακτη πρόοδο αλλιώς… μίλησε για… στεναχώριες.
Μια και ο λόγος για τον Ιβάν Σαββίδη, η πρόσφατη αύξηση το μετοχικού κεφαλαίου με ποσό που αγγίζει τα είκοσι εκατομμύρια ευρώ συνιστά μια – ακόμη – απόδειξη των προθέσεών του και του χρονικού ορίζοντα που έχει για την ενασχόλησή του με την ομάδα. Η πρόοδος της ομάδας που ηγείται σε επίπεδο υποδομών και λειτουργίας – εκτός αγωνιστικού – είναι αξιοθαύμαστη, αν όχι πρωτόγνωρη. Ωστόσο η διοικητική σταθερότητα, η οικονομική ευρωστία κι όλα όσα συνεπάγονται μπορεί να δημιουργούν μια εντυπωσιακή απόσταση σε σχέση με τις περισσότερες ΠΑΕ του ελληνικού πρωταθλήματος, αλλά αυτό δε σημαίνει πως συμβαίνει και αντικατοπτρίζεται και σε αγωνιστικό επίπεδο. Αυτός είναι ένας κανόνας που πρώτος ο ΠΑΟΚ απέδειξε κοντράροντας και σημειώνοντας αξιοσημείωτες επιτυχίες απέναντι σε ιστορικές ευρωπαϊκές ομάδες, συνεπώς είναι περίεργο να παραξενεύει όταν βρίσκει ισχύ εις βάρος του «Δικεφάλου».
Η υπομονή δύσκολα να βρει υποστηρικτές – όχι μόνον στον ΠΑΟΚ – αλλά γενικώς στη χώρα μας. Εδώ που το ποδόσφαιρο είναι πολύ περισσότερο από κάθε άλλη χώρα η μικρογραφία της κοινωνίας με όλα τα καλώς (σ.σ. ελάχιστα) και τα κακώς (σ.σ. πλείστα όσα) κείμενα που τη χαρακτηρίζουν με σημεία αναφοράς το ισχυρό «εγώ» του καθενός και την ασυνέπεια στις παράταιρες συμπεριφορές εντός κι εκτός γηπέδων. Για κάποιους, όλα τριγύρω αλλάζουν κι όλα τα ίδια μένουν. Για κάποιους άλλους η πρόοδος απαιτεί χρόνο κι υπομονή. Ισως η αλήθεια να είναι κάπου στη μέση. Ούτε άσπρο, ούτε μαύρο, μάλλον… ασπρόμαυρο.
Οι διακοπές δίνουν την ευκαιρία για ξεκούραση, σωματική αλλά κυρίως ψυχική. Η τελευταία επιφέρει και διαύγεια, άρα δυνατότητα για καλύτερες κι εποικοδομητικότερες σκέψεις που μπορούν να διαμορφώσουν μια πλέον αντικειμενική κρίση της πραγματικότητας, εντός κι εκτός ποδοσφαίρου. Είναι απαραίτητη η αυτοκριτική, η συναίσθηση, η κατανόηση, ο σεβασμός κι η αλληλοβοήθεια. Μακάρι – έστω κι ένα μικρό ποσοστό τους – οι ευχές που δίνουμε και λαμβάνουμε αυτές τις μέρες να βρουν έδαφος για να κάνουν τις ζωές όλων καλύτερες. Υγεία, εργασία, χαρά κι ευτυχία σε όλον τον κόσμο, είθε τα δύσκολα να είναι πίσω κι αυτά που ακολουθούν να είναι αντιμετωπίσιμα. Αλλά ακόμη κι αν δεν είναι να προκύπτει διάθεση και δυνατότητα στήριξης από τους υπόλοιπους. Χρόνια πολλά, χρόνια καλά, χρόνια τέτοια απ’ ότι επιθυμεί ο καθένας για τον εαυτό του και τους ανθρώπους τους. Καλή συνέχεια και καλή δύναμη σε όλους…