Είναι ανησυχητικά τα όσα συνέβησαν το βράδυ της Πέμπτης σε Ulker Sports Arena (Κωσταντινούπολη) και Brose Arena (Μπάμπεργκ). Η συζήτηση για τη διαιτησία είναι κάτι που σιχαίνομαι να κάνω, ας γίνει όμως η σημερινή η εξαίρεση στον κανόνα.
Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, το πρόβλημα δεν είναι ποτέ τα διαιτητικά λάθη. Αυτά συνέβησαν, θα ξανασυμβούν. Άνθρωποι είναι αυτοί που διαιτητεύουν τα παιχνίδια, θα κάνουν λάθη, ακόμα και έχοντες τον υψηλότερο βαθμό κατάρτισης. Human nature και πάμε παρακάτω.
Στην Τουρκία είχαμε 2 τεχνικές ποινές (Σλούκας, Ράντολφ), ένα φάουλ στην άλλη άκρη του γηπέδου που καθόρισε το ματς (Κάρολ), γκρίνια από γηπεδούχους και φιλοξενούμενους στο τέλος. Όσοι δεν έχετε δει τι έχει συμβεί, μπορείτε να το κάνετε εδώ.
Με το παιχνίδι να είναι υψηλού αγωνιστικού προφίλ, προφανώς ανάλογου αγωνιστικού διακυβεύματος και τις δύο ομάδες κοντά στο σκορ, είναι λογικό οι σφυγμοί των πρωταγωνιστών να ανεβαίνουν κλιμακωτά. Κάθε κατοχή, κάθε απόφαση μπορεί να μετρήσει καθοριστικά.
4 λεπτά για το φινάλε, ο Σέρχιο Γιουλ γουρλώνει τα μάτια του, βάζει τα χέρια στο κεφάλι και απομακρύνεται όταν μια διεκδικούμενη μπάλα του περνά εκτός βασικής γραμμής (03¨45 στο παραπάνω βίντεο). Καμία συνέχεια.
02:30 για το τέλος, ανάλογη φάση με τον Σλούκα πρωταγωνιστή. Διείσδυση του Έλληνα γκαρντ, η μπάλα έξω, δίνεται στην Ρεάλ (04:03). Ο ηγέτης της Φενέρ αντιδρά με ένα άλμα, δύο ενστικτώδεις κινήσεις, βάζει στα χέρια στο κεφάλι και γυρίζει πλάτη για να πάει στην άμυνα. Τεχνική ποινή του κυρίου Λοτερμόζερ, αποβολή, αφού ο Σλούκας είχε δεχτεί άλλη μία για flopping στο πρώτο ημίχρονο.
01:44 για το φινάλε, ο Βέσελι κάνει φανερά φάουλ στο Ράντολφ, ο Λοτερμόζερ δεν σφυρίζει και ο Αμερικανός χτυπά μια γροθιά στον αέρα και γυρίζει φωνάζοντας στον διαιτητή, φαντάζομαι ότι με την ευγενικότερη των εκφράσεων. Τεχνική ποινή και εδώ.
Λιγότερα από δύο δευτερόλεπτα για το φινάλε, ο Τζέιμς Νάναλι μαζεύει το ριμπάουντ, ο Κάρολ μπλέκεται στα χέρια του για να διεκδικήσει τη μπάλα, η επαφή είναι ανεπαίσθητη σε σχέση με τη φάση Ράντολφ – Βέσελι, αλλά ξαφνικά, και ενώ ο Νάναλι απλά θέλει τη μπάλα για την ομάδα του (φαίνεται στην επανάληψη της φάσης), οι διαιτητές αποφασίζουν το ματς με σφύριγμα που οδηγεί τον πρώην παίκτη της Καβάλας στη γραμμή για δύο βολές.
Αφού λοιπόν συνέβησαν όλα αυτά, ας δούμε και την επίσημη θέση της Ευρωλίγκας γύρω από το τι συνιστά τεχνική ποινή και τι όχι.
Εδάφιο 36, κεφάλαιο 3, άρθρο 1. Τεχνική ποινή δίνεται είναι φάουλ στο οποίο δεν απαιτείται επαφή που σχετίζεται με περιπτώσεις συμπεριφοράς αλλά δεν περιορίζεται εκεί:
• Στις περιπτώσεις που αγνοηθούν προειδοποιήσεις διαιτητών.
• Στις περιπτώσεις που υπάρχει ασεβής επαφή (Disrespectfully touching) με τους διαιτητές, τον κομισάριο, ή το τραπέζι της γραμματείας.
• Η ασεβής επικοινωνία με τους διαιτητές, τον κομισάριο, κλπ.
• Η χρησιμοποίηση γλώσσας ή χειρονομιών που μπορεί να προκαλέσει το κοινό.
• Πρόκληση αντιπάλου όταν κάποιος του αποκρύπτει τη θέα ή κουνάει τα χέρια του κοντά στα μάτια.
• Υπερβολική χρήση αγκώνων.
• Καθυστέρηση παιχνιδιού από ηθελημένη επαφή με τη μπάλα αφού αυτή μπει στο καλάθι ή μη επιτρέποντας την επαναφορά από πλάγια.
• Η πτώση προκειμένου να εκμαιευτεί φάουλ.
Σχετικά με το παιχνίδι Φενέρ – Ρεάλ, η θέση της Ευρωλίγκας είναι η εξής:
• Ο Σλούκας είχε δεχτεί προειδοποίηση και στη συνέχεια δέχτηκε τεχνική ποινή για φλόπινγκ.
• Στη φάση της δεύτερης τεχνικής ποινής, διαμαρτυρήθηκε υπερβολικά (χέρια στο κεφάλι, διαμαρτυρία στον διαιτητή, κτλ), με τον προπονητή της Φενέρμπαχτσε να έχει δεχτεί ήδη προειδοποίηση για τη συμπεριφορά της ομάδας.
• Η τεχνική ποινή στον Σλούκα και τον Ράντολφ ήταν από αυτή την άποψη πανομοιότυπες και αντιμετωπίστηκαν ανάλογα και με την ίδια συνέπεια.
Η επίσημη Ευρωλίγκα καλύπτει απόλυτα τις χθεσινές διαιτητικές αποφάσεις. Και ορθώς κάνει: τίποτα δεν έχει να κερδίσει από το να κρεμάσει τους διαιτητές στα μανταλάκια και να ανεβάσει το επίπεδο της καχυποψίας.
Πίσω από κλειστές πόρτες και μακριά από ανακοινώσεις, θα πρέπει να πάρει κάποιες αποφάσεις που αφορούν τον τύπο του παιχνιδιού που με τις διαιτητικές οδηγίες θέλει να επιβάλλει. Κοντολογίς: απαιτούμε από τους πρωταγωνιστές να παράγουν θέαμα, πάθος, συγκίνηση και τελικά έσοδα για τους ίδιους και το μπάσκετ, αλλά τους θεωρούμε ρομπότ όχι όταν περάσουν τη γραμμή, αλλά όταν ακροπατήσουν σε αυτή; γιατί οι δύο παραπάνω περιπτώσεις Γιουλ – Σλουκα είναι αυτές που ομοιάζουν, όχι αυτές του Σλούκα με τον Ράντολφ. Ποιος είναι τελικά ο ρόλος των διαιτητών σε θέματα τόσο ερμηνεύσιμα όσο αυτά της συμπεριφοράς; Να είναι οι ψύχραιμοι βοηθοί του παιχνιδιού ή οι αδέκαστοι τιμωροί της οποιασδήποτε παραβατικής (κατά την κρίση τους προφανώς) συμπεριφοράς; και πόσο τελικά βοηθά αυτό το παιχνίδι;
Σε ό,τι αφορά τον “πρόκληση του κοινού(incite the crowd) παράγοντα, η θέση θα πρέπει να είναι ακόμα πιο ξεκάθαρη. Αθλητής προκαλεί το κοινό όταν ανοίγει διάλογο μαζί του, με λόγια ή με κινήσεις. Οτιδήποτε αφορά το παιχνίδι, ακόμα και η πιο έντονη διαμαρτυρία, είναι επικίνδυνο να λογίζεται ως παράγοντας πρόκλησης των θερμόαιμων της κερκίδας. Δεν είναι τίποτα παραπάνω από την εκλογίκευση της βίας, μάθημα που στην Ελλάδα ειδικά το ξέρουμε απ΄ έξω και ανακατωτά.
Λιγότερα αλλά όχι εξίσου σημαντικά μπορούν να ειπωθούν και για το παιχνίδι του Μπάμπεργκ. Ο Μίλος Τεόντοσιτς δεν χρεώνεται με αντιαθλητικό φάουλ σε καθαρή φάση στα 15.8 δευτέρόλεπτα για το φινάλε (05:16 στο βίντεο που μπορείτε να βρείτε εδώ), το instant replay στο φινάλε χρησιμοποιείται αλλά η ετυμηγορία είναι καταφανώς λανθασμένη, όπως έδειξε η ενδελεχής τηλεοπτική ανάλυση του Νικήτα Αυγουλή (01:20 στο βίντεο).
Η τελευταία φάση λοιπόν είναι ξεκάθαρη αλλοίωση αποτελέσματος, από αυτές που η τεχνολογία υποτίθεται ότι θα έδινε τη λύση. Εκτός από τη Μπάμπεργκ που είναι προφανώς χαμένη στην υπόθεση, σε ίδιο ρόλο είναι και η ΤΣΣΚΑ, παρότι κέρδισε το ματς. Όχι μόνο γιατί άνετα θα μπορούσε να κερδίσει στην παράταση, αλλά γιατί το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται ο Δημήτρης Ιτούδης και οι συνεργάτες του είναι τους ψιθύρους που είναι σε θέση να αλλοιώσουν την υπέροχη δουλειά που γίνεται στη Μόσχα.
Σε ό,τι αφορά το περίφημο αντιαθλητικό φάουλ στο αιφνιδιασμό, που η ίδια η διοργάνωση έκανε σημαία ως την σημαντικότερη φετινή αλλαγή κανονισμών, και οι λιγότεροι παρατηρητικοί θα έχουν δει ότι η συχνότητα αυτών των σφυριγμάτων φθίνει σταθερά, προφανώς σε μια προσπάθεια να βρεθεί η χρυσή τομή μεταξύ δικαιοσύνης και κωμωδίας. Είναι απόλυτα κατανοητό ότι μέχρι να βρεθεί η ισορροπία, αφού κάποιοι διαιτητές είναι άνετοι σφυρίζοντας την παράβαση και άλλοι διστάζουν. Εντουτοις, η ανισορροπία που δημιουργείται είναι εμφανής και προκαλεί από θυμηδία ως ατάκες τύπου Τρινκέρι, που είπε χθες ότι “αν μιλήσω θα ανοίξω το κουτί της Πανδώρας, και δεν θέλω”.
Αυτά τα ολίγα(;) λοιπόν, με την ελπίδα να χρειαστεί να ξανασυζητήσουμε για διαιτησία την επόμενη δεκαετία. Focus στις μάχες σε Κωνσταντινούπολη και Βαρκελώνη, όπου μπορεί να κριθούν πολλά για τους δύο “αιώνιους”.