Είναι ξεκάθαρο ότι οι καιροί αλλάζουν και αλλάζουν γρήγορα. Κάποτε, η είδηση διαρκούσε μια μέρα (τουλάχιστον) όσο κρατούσε η ζωή μιας ημερήσιας εφημερίδας. Μετά ήρθε η έκρηξη της τηλεόρασης, περάσαμε στην εποχή της εικόνας και η είδηση κρατούσε μέχρι να τελειώσει το βραδινό δελτίο ειδήσεων. Και μετά ήρθε το ίντερνετ για να δώσει αμεσότητα στην πληροφορία. Και μετά ήρθαν και τα social media που κατέλυσαν κάθε κανόνα και δημιούργησαν την αναρχο-αυτόνομη δημοκρατία του κυβερνοχώρου.
Κάπως έτσι σήμερα όλοι δεν νιώθουν απλά πρωθυπουργοί, πρόεδροι της δημοκρατίας, παρουσιαστές ειδήσεων, δημοσιογράφοι, ηθοποιοί και τραγουδιστές. Νιώθουν καλύτεροι από όλους τους προαναφερόμενους. Η θρυλική ρήση «αν ήμουν εγώ πρωθυπουργός» (αλλάξτε την ιδιότητα κατά το δοκούν) έχει πλέον πρακτική εφαρμογή. Όλοι είναι και πρωθυπουργοί και πρόεδροι και προπονητές και δημοσιογράφοι και ότι άλλο τραβάει η ψυχή τους. Αρκεί να διαθέτουν μια σύνδεση στο διαδίκτυο, ένα πληκτρολόγιο και χρόνο για ξόδεμα.
Πριν κάποιος προλάβει να πει το αυτονόητο «όλοι έχουμε άποψη και δικαίωμα στη γνώμη» να απαντήσω: Ναι, όλοι έχουν δικαίωμα στην άποψη και τη γνώμη. Αλλά εντός κάποιων ορίων που πλέον στον ελληνικό κυβερνοχώρο δεν υφίστανται. Προφανώς και δεν θα έγραφα όλο τούτο το κατεβατό αν δεν είχε κάνει μια τρομακτική δήλωση πριν από 10-15 μέρες ο Μάικλ Τζόρνταν. Ο καλύτερος μπασκετμπολίστας όλων των εποχών είπε μια μεγάλη κουβέντα: «Αν υπήρχε Facebook και Twitter την εποχή που ξεκινούσα το μπάσκετ ίσως να μην είχα παίξει ποτέ». Ενδεχόμενα να είχε παίξει αλλά σίγουρα δεν θα είχε γίνει Τζόρνταν! Στην ομογενοποιημένη και ισοπεδωτική λογική των social media μετά τις πρώτες 2-3 αποτυχημένες προσπάθειες του να πάρει τίτλο με τους Μπουλς θα ήταν ήδη άχρηστος, ηττοπαθής, υπερεκτιμημένος και οτιδήποτε άλλο.
Διατηρώ εδώ και μερικά χρόνια ένα λογαριασμό στο Twitter περισσότερο για πρακτικούς λόγους αφού θέλω να παρακολουθώ τα «τιτιβίσματα» ομάδων, παικτών και προπονητών. Είναι διασκεδαστικά εκνευριστικό να παρακολουθείς τις αντιδράσεις των οπαδών του Ολυμπιακού και του Παναθηναϊκού στο μπάσκετ. Ειδικά αν κάνεις τον κόπο να ρίξεις μια ματιά τι έλεγαν οι ίδιοι χρήστες (στην πλειοψηφία τους κρυπτώνυμοι με τη βολική κάλυψη ενός avatar) πριν από ένα μήνα. Το βράδυ που ο Ολυμπιακός έχασε τον πρώτο αγώνα της σεζόν από τον Παναθηναϊκό σε χρόνο ρεκόρ εμφανίσθηκε στο twitter το hashtag #Σφαιρόπουλος out. Και με την ίδια ευκολία μέσα στα επόμενα δέκα λεπτά μερικές εκατοντάδες χρήστες είχαν αποφασίσει ότι ο Σφαιρόπουλος είναι άχρηστος, ανίκανος και πρέπει να φύγει το ταχύτερο δυνατό από την ομάδα. Όλα αυτά με τη χρήση 140 χαρακτήρων (όχι λέξεων). Απορίας άξιο πως μπορεί κάποιος να κριτικάρει εμπεριστατωμένα την προπονητική δουλειά ενός κόουτς μέσα σε 30-40 το πολύ λέξεις. Ο Μάριος Πλωρίτης και άλλοι λόγιοι του τόπου προφανώς θα έσκιζαν τα διπλώματα τους. Ακόμη και ο καλύτερος συγγραφέας σύντομων διηγημάτων στην ελληνική λογοτεχνία ο Θεσσαλονικιός Γιώργος Σκαμπαρδώνης δεν έχει αυτή την ικανότητα. Γράφει μικρά λογοτεχνικά αριστουργήματα αλλά το μικρότερο που έχω διαβάσει σε βιβλίο του είναι 70-100 λέξεις. Για τον «τουιτερά» όμως αρκεί να ανέβει στο κύμα της στιγμής και 140 χαρακτήρες. ΟΚ, ας πούμε ότι όλοι αυτοί ξέρουν κάτι για τον Σφαιρόπουλο που δεν ξέρουμε όλοι οι υπόλοιποι που ασχολούμαστε νυχθημερόν με το μπάσκετ και για επαγγελματικούς λόγους και από προσωπικό «βίτσιο». Ένα μήνα αργότερα με τον Ολυμπιακό αήττητο στην Ευρωλίγκα και με ρεκόρ 4-0 οι ίδιοι άνθρωποι, στους ίδιους 140 χαρακτήρες αποθεώνουν τον Σφαιρόπουλο που τα καταφέρνει χωρίς τον Σπανούλη, που έχει δώσει άλλη διάσταση στην ομαδική δουλειά, που κάνει τα πάντα σωστά. Μέχρι την επόμενη ήττα βεβαίως-βεβαίως…
Ακριβώς από την ίδια κρεατομηχανή πέρασε ο Τσάβι Πασκουάλ. Αποθεώθηκε μετά τη νίκη επί του Ολυμπιακού γιατί είναι προπονηταράς, γιατί έφτιαξε μια φοβερή ομάδα το καλοκαίρι και για μερικούς ακόμη παρεμφερείς λόγους. Τα βράδια μετά τις συντριβές από τη Μπαρτσελόνα και την ΤΣΣΚΑ Μόσχας ήταν άχρηστος, οι μεταγραφικές επιλογές του αποτυχημένες και οι πρώην υμνητές του έγραφαν δηκτικά σχόλια «για την ομάδα που έφτιαξε το καλοκαίρι, την πρώτη ομάδα που είναι προϊόν δικών του επιλογών». Την περασμένη Τετάρτη το βράδυ μετά τον αγώνα Μπασκόνια-Βαλένθια έκανα στο twitter την ερώτηση αν οι Βάσκοι ή η Μπάμπεργκ είναι η χειρότερη ομάδα της φετινής Ευρωλίγκα. Και με μεγάλη μου έκπληξη είδα να απαντάνε τουλάχιστον 10 φίλοι του Παναθηναϊκού ότι η ομάδα τους είναι η χειρότερη!!! Ομολογώ ότι ούτε καν μπορούσα να το φανταστώ. Λες και ο Παναθηναϊκός είχε χάσει από την Κάτω Ραχούλα και τα Άσπρα Χώματα και όχι από τη Μπαρτσελόνα και την ΤΣΣΚΑ Μόσχας. Δύο μέρες αργότερα ένα σουτ στο τελευταίο δευτερόλεπτο μετέτρεψε τον Παναθηναϊκό του Πασκουάλ σε μια ομάδα με πείσμα, με θέληση και μαχητικότητα! Φυσικά αν δεν έμπαινε το τελευταίο σουτ δεν μπορώ να φανταστώ πόσο διαφορετικές θα ήταν οι αντιδράσεις με τον Παναθηναϊκό στο 1-3!
ΟΚ, θα πει κάποιος αυτή είναι η Ελλάδα. Η χώρα των εύκολων συμπερασμάτων και της γρήγορης εναλλαγής συναισθημάτων. Όπως σοφά μου είπε κάποτε ένας φίλος προπονητής «τι τα θέλεις, στο ημίχρονο είμαστε μάγειροι και στο τέλος Θεοί ή το αντίστροφο». Να το δεχθούμε και αυτό λοιπόν. Με μια διαφορά. Ένα μεγάλο ποσοστό των όψιμων αναλυτών-κριτικών είναι βέβαιο ότι άλλα ακούνε, άλλα βλέπουν και άλλα καταλαβαίνουν. Ας μου επιτραπεί να χρησιμοποιήσω ένα προσωπικό παράδειγμα: Όταν εμφανίσθηκε το Facebook είχα φτιάξει ένα λογαριασμό. Μετά από κάθε μετάδοση ενός ντέρμπι ένας συγκεκριμένος κύριος έγραφε σωρηδόν υποτιμητικά σχόλια. Μου έκανε εντύπωση ότι τα περισσότερα αφορούσαν πράγματα ΠΟΥ ΔΕΝ ΕΙΧΑ ΠΕΙ στη μετάδοση των αγώνων. Κάποια στιγμή του έστειλα ένα μήνυμα προσπαθώντας να καταλάβω τι τον ενοχλούσε. «Μα δεν είμαι συνδρομητής σας», μου απάντησε. «Εμένα οι φίλοι μου τα λένε και τα γράφω»! Τουλάχιστον ήταν ειλικρινής. Τη χαριστική βολή τη δέχτηκα όταν ένας συμμαθητής της κόρης μου (τότε ήταν ακόμη μαθήτρια της πρώτης γυμνασίου, τώρα είναι έτοιμη να πάρει πτυχίο στο πανεπιστήμιο) της είπε σε ένα διάλειμμα: «Ο μπαμπάς λέει όλο βλακείες στις μεταδόσεις». Στεναχωρημένη η πιτσιρίκα μου το είπε στο σπίτι και επειδή από τα παιδιά δεν μπορείς να κρυφτείς με άφησε άναυδο με την επόμενη απορία της: «Μα καλά μπαμπά, όταν ρώτησα τον συμμαθητή μου αν έχουν Nova στο σπίτι μου είπε όχι. Αλλά του το είπε ένας φίλος του που άκουσε τον μπαμπά του να το λέει»! Την επόμενη ο λογαριασμός στο Facebook είχε «κατέβει» και δεν σκοπεύω ποτέ στο μέλλον να αποκτήσω άλλον. Όπως είχε πει κάποτε ευφυώς ο τότε πρόεδρος της μπασκετικής ΑΕΚ Γιάννης Φιλίππου: «Συμπαθάτε με αλλά σε αυτό το πανηγύρι των τρελών δεν σκοπεύω να συμπράξω».
Είναι ωραία η διαδραστικότητα, είναι ωραία να μαθαίνεις γρήγορα και χωρίς κόπο τι συμβαίνει στην άλλη άκρη του κόσμου. Αλλά το τίμημα είναι μάλλον πιο βαρύ από όσο κοστίζει η (φτηνή) σύνδεση στο ίντερνετ. Δυστυχώς, για κάθε φωνή της λογικής (γιατί υπάρχουν και τέτοιες) που μπορεί να αναλύσει με καθαρό μυαλό μια κατάσταση υπάρχουν δέκα που κινούνται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση. Αλλά ο σύγχρονος Θεός των 140 χαρακτήρων έχει δικαίωμα να διατηρεί άποψη. Σωστά; Και είναι σίγουρο ότι αν διαβάσει τις περίπου 1100 λέξεις που προηγήθηκαν έχει την άνεση να τις….διαγράψει και να τις απορρίψει με 140 χαρακτήρες.