Η κυκλοφορία της ταινίας ‘’Ταξίδι στ’ αστέρια’’ που αποτελεί μια ιστορική διαδρομή από τα πρώτα χρόνια ίδρυσης του τμήματος μπάσκετ μέχρι την Ευρωπαϊκή καταξίωση και αποθέωση μπορεί κάλλιστα να αποτελεί τον τρίτο φετινό τίτλο της ομάδας. Και αν το νταμπλ στις εσωτερικές διοργανώσεις ήταν λίγο ως πολύ αναμενόμενο ο Παναθηναϊκός κατάφερε να σκοράρει μπόλικους πόντους σε ένα άλλο γήπεδο: Όχι στο ξύλινο παρκέ του μπάσκετ αλλά στο κινηματογραφικό σελιλόιντ και στα γήπεδα της κουλτούρας και του πολιτισμού. Μπορεί για τον μέσο οπαδό της ομάδας όλα αυτά να είναι ψιλά γράμματα και να πρυτανεύουν άλλες αγωνίες ή στο επίκεντρο να βρίσκεται πάντα η αιώνια σύγκρουση με τους….απέναντι αλλά για όσους βλέπουν το μπάσκετ ως ένα παιχνίδι τότε η ταινία σημαίνει πολύ περισσότερα πράγματα.
Αρκετοί (όπως και ο υπογράφων) που είχαν δει και την αντίστοιχη προσπάθεια της ΑΕΚ με το ‘’1968’’ προσπάθησαν να συγκρίνουν τις δύο ταινίες. Προσωπικά δεν μπήκα σε αυτό τον πειρασμό γιατί κάπου εκεί αρχίζουμε να αδικούμε τις δύο προσπάθειες που είναι εξ΄ορισμού αξιέπαινες. Στην περίπτωση της ΑΕΚ ο Τάσος Μπουλμέτης είχε να εστιάσει σε μια ημέρα, ένα αγώνα και μια στιγμή της ιστορίας. Στο ‘’Ταξίδι’’ έπρεπε μέσα σε 90 κινηματογραφικά λεπτά ν χωρέσουν έξι αντίστοιχες στιγμές κάτι που απαγόρευσε ουσιαστικά αναφορές σε παράλληλες ιστορίες ή κοινωνικο-πολιτικά γεγονότα. Κάπως έτσι το Ταξίδι στ’ αστέρια αποτέλεσε μια μυθοπλαστική προσαρμογή της ιστορίας του συλλόγου.
Συνολικά, η ταινία παίρνει πολύ καλό βαθμό. Υπάρχουν κάποιες ενστάσεις και ορισμένοι αστερίσκοι στους οποίους θα αναφερθούμε στη συνέχεια. Σκηνοθετικά, ο Χρήστος Δήμας κατάφερε να παρουσιάσει μια γρήγορη, σφιχτοδεμένη ταινία με αρκετά ευρήματα η οποία καταφέρνει και στα 90 λεπτά της να μην κάνει ‘’κοιλιές’’ και κρατάει σε εγρήγορση τον θεατή. Η διανομή των ρόλων αποδείχθηκε επίσης κάτι παραπάνω από πετυχημένη. Οι δύο βασικοί πρωταγωνιστές, ο Δάνης Κατρανίδης στο ρόλο του Παύλου Γιαννακόπουλου και ο Θέμης Πάνου στο ρόλο του Θανάση Γιαννακόπουλου ήταν εκπληκτικοί. Υπήρχαν στιγμές που αν έκλεινες τα μάτια και τους άκουγες είχες την αίσθηση ότι άκουγες τους ιστορικούς ηγέτες του Παναθηναϊκού. Ακόμη και σε επίπεδο εκφράσεων ή γκριμάτσας φάνηκε ότι οι δύο ηθοποιοί είχαν δουλέψει πολύ πάνω στους ρόλους τους και προφανώς είχαν μελετήσει αρκετά καλά τα δύο αδέλφια. Η εκπληκτική ομοιότητα –σχεδόν σωσίας- του Αργύρη Πανταζάρα με τον Δημήτρη Γιαννακόπουλο έκανε πολύ εύκολη τη δική του δουλειά και πιθανώς είναι το πρόσωπο που ταυτίστηκε πιο εύκολα από κάθε άλλο με τον ρόλο του. Τέλος, εξαιρετική ήταν η παρουσία του Γιώργου Γάλλου στο ρόλο του Ομπράνοβιτς με έμφαση ακόμη και στην προφορά με την οποία μιλάνε οι Σέρβοι τα Αγγλικά. Η ευχάριστη έκπληξη και πιθανώς ο πλέον πειστικός όλων ήταν ο αρχηγός των οπαδών που σε ορισμένες περιπτώσεις με τις ατάκες (και την αληθοφάνεια του) λειτούργησε και ως έξτρα αφηγητής.
Εκεί που η ταινία σηκώνει πολύ συζήτηση είναι το σεναριακό κομμάτι. Ενδεχόμενα ορισμένα πράγματα εξυπηρετούσαν τη μυθοπλασία καλύτερα αλλά για τους γνώστες υπήρχαν και ανακρίβειες (χτυπητές μάλιστα) και κενά. Γενικά, ο στόχος του σεναρίου επιτεύχθηκε αλλά όχι τα επί μέρους. Η επένδυση, συναισθηματική, προσωπική και οικονομική, των αδελφών Γιαννακόπουλου και η συμβολή της οικογένειας στη δημιουργία του πράσινου legacy δόθηκε με απόλυτη ακρίβεια. Δεν γνωρίζω τις πηγές που χρησιμοποίησε ο Χρήστος Δήμας και τι είδους έρευνα έκανε ή ποιους συμβουλεύτηκε για να γράψει το σενάριο. Από τα 90 λεπτά της ταινίας απουσιάζει εντελώς η παρουσία, το όνομα, οποιαδήποτε αναφορά στον τρίτο αδελφό Κώστα Γιαννακόπουλο. Μπορεί ο Κώστας Γιαννακόπουλος να απεχθανόταν το προσκήνιο και τα φώτα της δημοσιότητας αλλά ήταν πάντα εκεί, δίπλα στα δύο αδέλφια του για να βοηθάει διαλέγοντας εκούσια τον πιο αφανή ρόλο. Δεν υπάρχει η παραμικρή ονομαστική αναφορά στον Μάνο Παπαδόπουλο που ήταν επίσης ένας άνθρωπος που έζησε όλη αυτή τη διαδρομή. Η σκηνή όπου η σύζυγος του κατασκευαστή ‘’βαφτίζει’’ το κλειστό της Λεωφόρου σε ‘’τάφο του Ινδού’’ ήταν παντελώς ατυχής έμπνευση. Ευτυχώς την ιστορική αλήθεια και την αναγνώριση του Τάσου Στεφάνου αναλαμβάνουν να την κάνουν οι οπαδοί αμέσως μετά. Αλλά από τη στιγμή που κάτι τέτοιο συμπεριλήφθηκε στην ταινία δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό τι εξυπηρετούσε μια εντελώς μυθοπλαστική αναφορά στο θέμα. Ο ημιτελικός του 1969 με τη Ντιναμό Τιφλίδας δεν χάθηκε στο….τσακ όπως αναφέρεται στην ταινία. Ο Παναθηναικός είχε νικήσει με 14 πόντους διαφορά στον πρώτο αγώνα και έχασε με 32 στην Τιφλίδα. Δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στη μεγαλειώδη πρώτη Ευρωπαϊκή πορεία της ομάδας το 1971 όταν αποκλείστηκε (τότε πραγματικά στο….τσακ) από την θρυλική Ίνις Βαρέζε στον ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Ο Παύλος Γιαννακόπουλος δεν έμενε παρά μόνο μεταγενέστερα σε βίλα των βορείων προαστείων αλλά σε ρετιρέ στο κέντρο της Αθήνας ακόμη και την εποχή του πρώτου Ευρωπαϊκού το 1996. Οι πρόεδροι δεν κάπνιζαν όπως λέει ο κινηματογραφικός Ομπράντοβιτς στο ημίχρονο του τελικού του 2002 στη Μπολόνια. Επίσης, σε επίπεδο χαρακτήρων το σενάριο παρουσιάζει ένα πράο και λιγομίλητο Παύλο Γιαννακόπουλο και ένα πιο εξωστρεφή Θανάση. Προφανώς και τα δύο αδέλφια ήταν έτσι μόνο που ο Παύλος εκτός από πράος και σοβαρός ήταν περισσότερο εξωστρεφής και ίσως οι δύο σκηνές που τον αποδίδουν καλύτερα από οτιδήποτε άλλο είναι η ατάκα για τους Ελβετούς επισκέπτες την ημέρα του τελικού του 2000 και ο διάλογος με τον κουλουρά Μάρκο Λεζέ. Ο Θανάσης ήταν πολύ πιο εξωστρεφής και παρορμητικός από ότι τον θέλει η ταινία άλλωστε για αυτό το λόγο απέκτησε και το προσωνύμιο ‘’τυφώνας’’. Η σκηνή με τα χαρτονομίσματα των 100 ευρώ στο φάιναλ φορ του Βερολίνου το 2009 είναι όντως εκείνη που τον αναδεικνύει καλύτερα από κάθε άλλη. Ακόμη όμως και εκεί υπάρχει ένα…λαθάκι! Ο μυστακοφόρος τύπος στον οποίο πετάει τα χαρτονομίσματα στο αμέσως προηγούμενο πλάνο φαίνεται να φοράει διαπίστευση της…..FIBA και όχι της Ευρωλίγκα!!!
Υπάρχουν και σημεία που το σενάριο αναδεικνύει πράγματα. Η άγνωστη –σε μένα- ιστορία του Θανάση Νίκαινα που ‘’έθαψε’’ και διέσωσε τα τρόπαια του συλλόγου δύο φορές μάλιστα από τους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές ήταν υπέροχη και δικαίως αναδείχθηκε! Παρότι σε αρκετά σημεία οι διάλογοι εμπεριείχαν πολλά κλισέ ανέδειξαν με πολύ ωραίο τρόπο και τα χρόνια της απογοήτευσης, την πρώτη δεκαετία του Παύλου Γιαννακόπουλου και των αδελφών του στην ηγεσία του συλλόγου. Γενικά πάντως και παρά τις μικρές αυτές καλοπροαίρετες επισημάνσεις η ταινία παίρνει συνολικά καλό βαθμό. Όμως η μεγαλύτερη σημασία και σπουδαιότητα της είναι ότι προστίθεται στο μικρό –δυστυχώς- πάνθεο των ιστορικών αθλητικών ταινιών της χώρας, κατοχυρώνει και σε επίπεδο τέχνης την προσφορά της οικογένειας στον Παναθηναϊκό και κυρίως προσθέτει μπόλικους πόντους στην λειψή –δυστυχώς- αθλητική κουλτούρα αυτού του τόπου. Μόνο για αυτό αξίζει να τη δείτε….Ακόμη και αν δεν είστε φίλος, φίλαθλος ή οπαδός του Παναθηναϊκού.
Ο Παναθηναϊκός παρουσίασε την ταινία ‘’Ταξίδι στ’ αστέρια’’ και πρόσθεσε στην τροπαιοθήκη του συλλόγου ένα τίτλο κουλτούρας και πολιτισμού. Ο Δημήτρης Καρύδας είδε την ταινία και μετατρέπεται σε κριτικό κινηματογράφου…
Η κυκλοφορία της ταινίας ‘’Ταξίδι στ’ αστέρια’’ που αποτελεί μια ιστορική διαδρομή από τα πρώτα χρόνια ίδρυσης του τμήματος μπάσκετ μέχρι την Ευρωπαϊκή καταξίωση και αποθέωση μπορεί κάλλιστα να αποτελεί τον τρίτο φετινό τίτλο της ομάδας. Και αν το νταμπλ στις εσωτερικές διοργανώσεις ήταν λίγο ως πολύ αναμενόμενο ο Παναθηναϊκός κατάφερε να σκοράρει μπόλικους πόντους σε ένα άλλο γήπεδο: Όχι στο ξύλινο παρκέ του μπάσκετ αλλά στο κινηματογραφικό σελιλόιντ και στα γήπεδα της κουλτούρας και του πολιτισμού. Μπορεί για τον μέσο οπαδό της ομάδας όλα αυτά να είναι ψιλά γράμματα και να πρυτανεύουν άλλες αγωνίες ή στο επίκεντρο να βρίσκεται πάντα η αιώνια σύγκρουση με τους….απέναντι αλλά για όσους βλέπουν το μπάσκετ ως ένα παιχνίδι τότε η ταινία σημαίνει πολύ περισσότερα πράγματα.
Αρκετοί (όπως και ο υπογράφων) που είχαν δει και την αντίστοιχη προσπάθεια της ΑΕΚ με το ‘’1968’’ προσπάθησαν να συγκρίνουν τις δύο ταινίες. Προσωπικά δεν μπήκα σε αυτό τον πειρασμό γιατί κάπου εκεί αρχίζουμε να αδικούμε τις δύο προσπάθειες που είναι εξ΄ορισμού αξιέπαινες. Στην περίπτωση της ΑΕΚ ο Τάσος Μπουλμέτης είχε να εστιάσει σε μια ημέρα, ένα αγώνα και μια στιγμή της ιστορίας. Στο ‘’Ταξίδι’’ έπρεπε μέσα σε 90 κινηματογραφικά λεπτά ν χωρέσουν έξι αντίστοιχες στιγμές κάτι που απαγόρευσε ουσιαστικά αναφορές σε παράλληλες ιστορίες ή κοινωνικο-πολιτικά γεγονότα. Κάπως έτσι το Ταξίδι στ’ αστέρια αποτέλεσε μια μυθοπλαστική προσαρμογή της ιστορίας του συλλόγου.
Συνολικά, η ταινία παίρνει πολύ καλό βαθμό. Υπάρχουν κάποιες ενστάσεις και ορισμένοι αστερίσκοι στους οποίους θα αναφερθούμε στη συνέχεια. Σκηνοθετικά, ο Χρήστος Δήμας κατάφερε να παρουσιάσει μια γρήγορη, σφιχτοδεμένη ταινία με αρκετά ευρήματα η οποία καταφέρνει και στα 90 λεπτά της να μην κάνει ‘’κοιλιές’’ και κρατάει σε εγρήγορση τον θεατή. Η διανομή των ρόλων αποδείχθηκε επίσης κάτι παραπάνω από πετυχημένη. Οι δύο βασικοί πρωταγωνιστές, ο Δάνης Κατρανίδης στο ρόλο του Παύλου Γιαννακόπουλου και ο Θέμης Πάνου στο ρόλο του Θανάση Γιαννακόπουλου ήταν εκπληκτικοί. Υπήρχαν στιγμές που αν έκλεινες τα μάτια και τους άκουγες είχες την αίσθηση ότι άκουγες τους ιστορικούς ηγέτες του Παναθηναϊκού. Ακόμη και σε επίπεδο εκφράσεων ή γκριμάτσας φάνηκε ότι οι δύο ηθοποιοί είχαν δουλέψει πολύ πάνω στους ρόλους τους και προφανώς είχαν μελετήσει αρκετά καλά τα δύο αδέλφια. Η εκπληκτική ομοιότητα –σχεδόν σωσίας- του Αργύρη Πανταζάρα με τον Δημήτρη Γιαννακόπουλο έκανε πολύ εύκολη τη δική του δουλειά και πιθανώς είναι το πρόσωπο που ταυτίστηκε πιο εύκολα από κάθε άλλο με τον ρόλο του. Τέλος, εξαιρετική ήταν η παρουσία του Γιώργου Γάλλου στο ρόλο του Ομπράνοβιτς με έμφαση ακόμη και στην προφορά με την οποία μιλάνε οι Σέρβοι τα Αγγλικά. Η ευχάριστη έκπληξη και πιθανώς ο πλέον πειστικός όλων ήταν ο αρχηγός των οπαδών που σε ορισμένες περιπτώσεις με τις ατάκες (και την αληθοφάνεια του) λειτούργησε και ως έξτρα αφηγητής.
Εκεί που η ταινία σηκώνει πολύ συζήτηση είναι το σεναριακό κομμάτι. Ενδεχόμενα ορισμένα πράγματα εξυπηρετούσαν τη μυθοπλασία καλύτερα αλλά για τους γνώστες υπήρχαν και ανακρίβειες (χτυπητές μάλιστα) και κενά. Γενικά, ο στόχος του σεναρίου επιτεύχθηκε αλλά όχι τα επί μέρους. Η επένδυση, συναισθηματική, προσωπική και οικονομική, των αδελφών Γιαννακόπουλου και η συμβολή της οικογένειας στη δημιουργία του πράσινου legacy δόθηκε με απόλυτη ακρίβεια. Δεν γνωρίζω τις πηγές που χρησιμοποίησε ο Χρήστος Δήμας και τι είδους έρευνα έκανε ή ποιους συμβουλεύτηκε για να γράψει το σενάριο. Από τα 90 λεπτά της ταινίας απουσιάζει εντελώς η παρουσία, το όνομα, οποιαδήποτε αναφορά στον τρίτο αδελφό Κώστα Γιαννακόπουλο. Μπορεί ο Κώστας Γιαννακόπουλος να απεχθανόταν το προσκήνιο και τα φώτα της δημοσιότητας αλλά ήταν πάντα εκεί, δίπλα στα δύο αδέλφια του για να βοηθάει διαλέγοντας εκούσια τον πιο αφανή ρόλο. Δεν υπάρχει η παραμικρή ονομαστική αναφορά στον Μάνο Παπαδόπουλο που ήταν επίσης ένας άνθρωπος που έζησε όλη αυτή τη διαδρομή. Η σκηνή όπου η σύζυγος του κατασκευαστή ‘’βαφτίζει’’ το κλειστό της Λεωφόρου σε ‘’τάφο του Ινδού’’ ήταν παντελώς ατυχής έμπνευση. Ευτυχώς την ιστορική αλήθεια και την αναγνώριση του Τάσου Στεφάνου αναλαμβάνουν να την κάνουν οι οπαδοί αμέσως μετά. Αλλά από τη στιγμή που κάτι τέτοιο συμπεριλήφθηκε στην ταινία δεν γίνεται εύκολα αντιληπτό τι εξυπηρετούσε μια εντελώς μυθοπλαστική αναφορά στο θέμα. Ο ημιτελικός του 1969 με τη Ντιναμό Τιφλίδας δεν χάθηκε στο….τσακ όπως αναφέρεται στην ταινία. Ο Παναθηναικός είχε νικήσει με 14 πόντους διαφορά στον πρώτο αγώνα και έχασε με 32 στην Τιφλίδα. Δεν υπάρχει η παραμικρή αναφορά στη μεγαλειώδη πρώτη Ευρωπαϊκή πορεία της ομάδας το 1971 όταν αποκλείστηκε (τότε πραγματικά στο….τσακ) από την θρυλική Ίνις Βαρέζε στον ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Ο Παύλος Γιαννακόπουλος δεν έμενε παρά μόνο μεταγενέστερα σε βίλα των βορείων προαστείων αλλά σε ρετιρέ στο κέντρο της Αθήνας ακόμη και την εποχή του πρώτου Ευρωπαϊκού το 1996. Οι πρόεδροι δεν κάπνιζαν όπως λέει ο κινηματογραφικός Ομπράντοβιτς στο ημίχρονο του τελικού του 2002 στη Μπολόνια. Επίσης, σε επίπεδο χαρακτήρων το σενάριο παρουσιάζει ένα πράο και λιγομίλητο Παύλο Γιαννακόπουλο και ένα πιο εξωστρεφή Θανάση. Προφανώς και τα δύο αδέλφια ήταν έτσι μόνο που ο Παύλος εκτός από πράος και σοβαρός ήταν περισσότερο εξωστρεφής και ίσως οι δύο σκηνές που τον αποδίδουν καλύτερα από οτιδήποτε άλλο είναι η ατάκα για τους Ελβετούς επισκέπτες την ημέρα του τελικού του 2000 και ο διάλογος με τον κουλουρά Μάρκο Λεζέ. Ο Θανάσης ήταν πολύ πιο εξωστρεφής και παρορμητικός από ότι τον θέλει η ταινία άλλωστε για αυτό το λόγο απέκτησε και το προσωνύμιο ‘’τυφώνας’’. Η σκηνή με τα χαρτονομίσματα των 100 ευρώ στο φάιναλ φορ του Βερολίνου το 2009 είναι όντως εκείνη που τον αναδεικνύει καλύτερα από κάθε άλλη. Ακόμη όμως και εκεί υπάρχει ένα…λαθάκι! Ο μυστακοφόρος τύπος στον οποίο πετάει τα χαρτονομίσματα στο αμέσως προηγούμενο πλάνο φαίνεται να φοράει διαπίστευση της…..FIBA και όχι της Ευρωλίγκα!!!
Υπάρχουν και σημεία που το σενάριο αναδεικνύει πράγματα. Η άγνωστη –σε μένα- ιστορία του Θανάση Νίκαινα που ‘’έθαψε’’ και διέσωσε τα τρόπαια του συλλόγου δύο φορές μάλιστα από τους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές ήταν υπέροχη και δικαίως αναδείχθηκε! Παρότι σε αρκετά σημεία οι διάλογοι εμπεριείχαν πολλά κλισέ ανέδειξαν με πολύ ωραίο τρόπο και τα χρόνια της απογοήτευσης, την πρώτη δεκαετία του Παύλου Γιαννακόπουλου και των αδελφών του στην ηγεσία του συλλόγου. Γενικά πάντως και παρά τις μικρές αυτές καλοπροαίρετες επισημάνσεις η ταινία παίρνει συνολικά καλό βαθμό. Όμως η μεγαλύτερη σημασία και σπουδαιότητα της είναι ότι προστίθεται στο μικρό –δυστυχώς- πάνθεο των ιστορικών αθλητικών ταινιών της χώρας, κατοχυρώνει και σε επίπεδο τέχνης την προσφορά της οικογένειας στον Παναθηναϊκό και κυρίως προσθέτει μπόλικους πόντους στην λειψή –δυστυχώς- αθλητική κουλτούρα αυτού του τόπου. Μόνο για αυτό αξίζει να τη δείτε….Ακόμη και αν δεν είστε φίλος, φίλαθλος ή οπαδός του Παναθηναϊκού.
