Γιατί κάποιοι άνθρωποι είναι τόσο ξεχωριστοί, που αξίζει να ζεις, μόνο και μόνο για να τους συναντήσεις κάποτε.
Ο διάσημος Ολλανδός ζωγράφος Βίνσεντ Βαν Γκογκ και η περίοδος που πέρασε στην Αρλ της Γαλλίας, περίοδος που θεωρείται το καλλιτεχνικό αποκορύφωμα του ιμπρεσιονιστή ζωγράφου, με έργα αριστουργήματα όπως η Έναστρη Νύχτα, Ηλιοτρόπια, Υπνοδωμάτιο στην Αρλ, εμπνευσμένος απ’ τη φύση της Νότιας Γαλλίας. Το φιλμ σκιαγραφεί την ιδιαίτερη προσωπικότητά του, αλλά και τη σχέση του με τον έταιρο ζωγράφο, Πωλ Γκωγκέν.
Ο βραβευμένος σκηνοθέτης Julian Schnabel, πολυβραβευμένος με το “Σκάφανδρο και η πεταλούδα” του 2007, επιστρέφει με μια προσωπογραφία του Ολλανδού ιμπρεσιονιστή Βίνσεντ Βαν Γκογκ, με τον William Dafoe να ενσαρκώνει τον κεντρικό βαρύγδουπο ρόλο της μεγάλης αυτής προσωπικότητας, κατά την περίοδο διαμονής του Βαν Γκόγκ στη Νότια Γαλλία. Με μια απόλυτη αίσθηση μινιμαλισμού και αφαιρετικότητας να κυριαρχεί σε κάθε σκηνή, ο Schnabel παίρνει την κάμερα στο χέρι, ως μέσο ρεαλισμού και κινηματογραφεί στιγμές απ’ την καθημερινότητα του καλλιτέχνη στη φύση, που αποτελεί και τη βασική του έμπνευση. Ο Dafoe είναι έξοχος ως Βαν Γκόγκ, όχι μόνο λόγο εξωτερικής ομοιότητας, αλλά κυρίως λόγω της άκρως εγκεφαλικής και εσωτερικής του ερμηνείας-προσέγγισης του ζωγράφου, με μια υπόκωφη ένταση που προκύπτει τόσο απ’ τον άψογο χειρισμό των βλεμμάτων και των παύσεων του λόγου, όσο και απ’ την αισθαντική εκφορά της πρόζας (όταν αυτή υπάρχει), αλλά και το συνολικό πάθος που έχει βάλλει στο χαρακτήρα, που προφανώς έχει χτίσει με σοβαρότητα.
Ο J.Schnabel απ’ την πλευρά του σκηνοθέτη, δυστυχώς δεν παραδίδει εδώ το αριστούργημα που κάποιοι περίμεναν, ούτε αποφεύγει τις σεναριακές παγίδες του φιλόδοξου οράματός του, ωστόσο αντιμετωπίζει το θέμα του με καθαρά κινηματογραφική οπτική και σοβαρές καλλιτεχνικές προθέσεις, παρόλο που δεν του βγαίνουν όπως αρχικά θα’ θελε. Ο Schnabel δημιουργεί πανέμορφα εξωτερικά πλάνα της Γαλλικής φύσης, με άπλετο φως, ενώ καδράρει μονίμως την επιβλητική φιγούρα του Dafoe, που με την ερμηνεία του ξεχειλίζει συναίσθημα και ζωντανεύει τον ιδιόρρυθμο ζωγράφο, με ζηλευτό τρόπο και καταφέρνοντας να παρουσιάσει αρκετές πτυχές του χαρακτήρα του, δημιουργώντας μια πολύπλευρη κινηματογραφική περσόνα. Τα ιστορικά στοιχεία που έχουμε για την ζωή του Βαν Γκογκ είναι λίγα, χωρίς πολλές λεπτομέρειες, κάτι που ο Schnabel ίσως εκούσια, περνά μέσα απ’ την ταινία, ενώ επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στη σχέση του ζωγράφου με τις αποδράσεις στη φύση και την έμπνευσή του από αυτήν, υπό μιας μορφής φυσιολατρεία. Σε δεύτερη μοίρα, έχουμε τη σχέση του Βαν Γκόγκ με τον αδερφό του και την εικονική στήριξη του δεύτερου, τη σχέση του με τον έταιρο ζωγράφο Πωλ Γκογκέν, πρόσωπο κλειδί για το φιλμ και εξαίρετα ερμηνευμένο απ’ τον Oscar Isaac, αλλά και παράλληλα μικρογεγονότα που φωτίζουν κάποιες όψεις της καθημερινότητας του Ολλανδού.
Οι περισσότερες σκηνές διαπνέοναι από έναν ελεγειακό τόνο, ενώ τα πλάνα μοιάζουν με πίνακες του ζωγράφου ακόμα και ως προς το χρώμα, με το κίτρινο να κυριαρχεί, όπως και στη Νοτιογαλλική φύση, που τόσο επιδρά στον ψυχισμό του. Δυστυχώς, το σφάλμα του J.Schnabel που δεν αφήνει το φιλμ του ν’ απογειωθεί και να μας μείνει ανεξίτηλο, είναι η ελάχιστη παρουσία διαλόγων και δράσης-αλληλεπίδρασης μεταξύ του κεντρικού ήρωα και των υπόλοιπων προσώπων, κάτι που αφαιρεί πολύ απ’ τη μαγεία των εικόνων, αλλά και της υποβλητικής ερμηνείας του Dafoe. Ο Schnabel θα στηριχθεί πολύ στη δημιουργία εκπληκτικών ατμοσφαιρικών εικόνων και τις εκφράσεις του προσώπου του Dafoe, ωστόσο κάτι τέτοιο θεωρώ πως περιορίζει τις δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης και του ήρωα, αλλά και της γενικότερης σεναριακής δράσης, που περιορίζεται σε εικόνες απ’τη φύση και κοντινά του ήρωα, με μια ολίγον καρτ ποστάλ-arthouse λογική, που δεν λειτουργεί πάντα υπέρ, καθώς όλοι θα περίμεναν μια πιο κλιμακωτή κορύφωση. Στηριζόμενος στις εικόνες λοιπόν και στην φιγούρα του Dafoe, ο Schnabel αφήνει σε δεύτερη μοίρα την σεναριακή βαρύτητα του στόρι του, αλλά και τους ρόλους των, πολύ καλών, Mads Mikkelsen, Emanuelle Seigner, Ruper Friend, Mathieu Amalric, επιλογές που πότε βγαίνουν, πότε όχι. Ωστόσο και μέσα από κάποιες λανθασμένες επιλογές, ο Schnabel σίγουρα διαθέτει αισθητική και κινηματογραφική παιδεία, ενώ καταφέρνει να δώσει αρκετές πτυχές του προβληματικού χαρακτήρα του Βαν Γκογκ, αναφερόμενος στις εμμονές του, στο πάθος για την τέχνη του, αλλά και την απόρριψη απ’ τον κοινωνικό περίγυρο, τις ψυχικές του δυσλειτουργίες και ευαισθησίες, μια προσωπικότητα γενικώς ξεχωριστή και γεμάτη ιδιοτροπίες, που εδώ χαρτογραφούνται σε επαρκή βαθμό, κυρίως λόγω της ικανότητας του μεγάλου Dafoe, που αποδεικνύει μονίμως ότι μπορεί να παίξει τα πάντα.
IGN Greece
Spider-Man: Far From Home – First Trailer- Ιδού τα αποτελέσματα των Βραβείων Critics’ Choice
- Νέο trailer για την επερχόμενη ταινία τρόμου “The Prodigy”
Πηγή: IGN Greece