Καλώς ήλθατε στο νέο “Περσικό Κόλπο” της Ευρώπης! Πρόκειται φυσικά για την Ανατολική Μεσόγειο, εκείνη τη μεγάλη θάλασσα στα νοτιοανατολικά μας, η οποία περιβρέχει την Κύπρο και ενώνει τρεις ηπείρους (Ασία, Αφρική, Ευρώπη). Μέχρι πρότινος η αξία αυτής της θαλάσσιας περιοχής ήταν σχεδόν αποκλειστικά γεωστρατηγική, με κομβικά σημεία της τη Διώρυγα του Σουέζ και την Κύπρο, που γειτνιάζουν επικίνδυνα με την ασταθή ζώνη του Λεβάντε και των Ισραηλινο-Αραβικών συγκρούσεων. Η ανακάλυψη ωστόσο, κατά την τελευταία δεκαετία, των τεράστιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην νοτιοανατολική λεκάνη της Μεσογείου, προσέδωσε σε αυτή την περιοχή και τεράστια γεωοικονομική και ενεργειακή αξία.
Ενέργεια και γεωπολιτικές ανακατατάξεις
Αυτή η ανακάλυψη, αρχικά του κοιτάσματος φυσικού αερίου στο Πεδίο Ταμάρ (ΑΟΖ Ισραήλ, 2009), του Λεβιάθαν (ΑΟΖ Ισραήλ, 2010), της Αφροδίτης (ΑΟΖ Κύπρου 2011) και του Ζορ (ΑΟΖ Αιγύπτου 2015), συνέπεσε με ευρύτερες γεωπολιτικές ανακατατάξεις στην περιοχή. Ο εμφύλιος πόλεμος στη Λιβύη (2011), ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία (2011-2019), οι αναταραχές στην Αίγυπτο με την άνοδο και πτώση της “Μουσουλμανικής Αδελφότητας” (2011-2013) και στη συνέχεια με την εκλογή του φιλοδυτικού προέδρου Αλ Σίσι, αλλά κυρίως η διάρρηξη και ψύχρανση των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων, μετά το περιστατικό στο πλοίο Mavi Marmara το 2010, οδήγησαν σε αναδιάταξη των γεωπολιτικών ισορροπιών στην περιοχή.
Ο πόλεμος στη Συρία, εκτός από το μισό εκατομμύριο νεκρούς και τα πολλά εκατομμύρια των προσφύγων, οδήγησε στην ενεργή παρουσία και εμπλοκή του ρωσικού παράγοντα, με τη Ρωσία να διαθέτει πλέον μόνιμη ναυτική βάση στο συριακό λιμάνι στην Ταρτούς, και καθοριστικό ρόλο στις συριακές εξελίξεις και γεωπολιτικές βλέψεις στην Αν. Μεσόγειο. Οδήγησε σε στρατιωτική επέμβαση της Τουρκίας στη βορειοδυτική Συρία και σε πλήθος προκλητικών ενεργειών του πολεμικού ναυτικού της Άγκυρας, η οποία αμφισβητεί ευθέως το μέγεθος ακόμη και την ύπαρξη της κυπριακής και ελληνικής ΑΟΖ στην περιοχή. Οδήγησε όμως ταυτόχρονα και στη σύσφιξη των διμερών σχέσεων Ισραήλ-Κύπρου και στη δημιουργία ενός “ενεργειακού άξονα” στον οποίο προστέθηκε και η Ελλάδα.
Το “ενεργειακό τρίγωνο” Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ
Το τριμερές σχήμα συνεργασίας Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως το “ενεργειακό τρίγωνο” της Αν. Μεσογείου, το οποίο προσβλέπει στη σταθερότητα της περιοχής και στη συνεργασία πάνω στην εκμετάλλευση και διοχέτευση των τεράστιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων από τη λεκάνη της νοτιοανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη μέσω Ελλάδος. Βασικός στόχος της τριμερούς συνεργασίας είναι η κατασκευή του υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου East-Med, κόστους περίπου 10 δισ. Ευρώ, ο οποίος θα μεταφέρει αέριο από τα κοιτάσματα της, πλούσιας σε υδρογονάνθρακες, λεκάνης της Λεβαντίνης, μέσω Κύπρου και Κρήτης, στην ηπειρωτική Ελλάδα και από εκεί προς την Ευρώπη, μέσω Βαλκανίων και Ιταλίας (με την κατασκευή του υποθαλάσσιου αγωγού Poseidon), εφοδιάζοντας τις ευρωπαϊκές αγορές. Είναι ένα έργο το οποίο βλέπουν πολύ θετικά οι Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον, καθώς θα βοηθήσει στην απεξάρτηση της Ευρώπης από το, σχεδόν μονοπώλιο, του ρωσικού αερίου, βοηθώντας έτσι στον πλουραλισμό των γραμμών του ενεργειακού ανεφοδιασμού της.
Διαβάστε όλο το θέμα στο TVXS.gr