Το φως της δημοσιότητας είδαν πρόσφατα στο Λονδίνο, δύο άγνωστα ποιήματα της αρχαίας ποιήτριας, Σαπφούς.
Με δεδομένο ότι ελάχιστα δείγματα του έργου της έχουν διασωθεί, μπορούμε να αντιληφθούμε τη σημασία των συγκεκριμένων ευρημάτων.
Το ένα από τα δύο παραμένει σε αρκετά καλή κατάσταση και έρχεται να παρουσιάσει πολλά στοιχεία σε ό,τι είναι γνωστό σχετικά με τη Σαπφώ και την τεχνική της στην ποίηση.
Τα ποιήματα ήρθαν στο φως όταν ο ιδιοκτήτης ενός αρχαίου πάπυρου που χρονολογείται από τον 3ο αιώνα μ. Χ. ζήτησε τη γνώμη ενός κλασικιστή της Οξφόρδης, του Dirk Obbink, σχετικά με την ελληνική γραφή που διακρινόταν στα ταλαιπωρημένα θραύσματα πάπυρου.
Ο αφηγητής – ίσως η ίδια η Σαπφώ, αν και η απώλεια των αρχικών στίχων του ποιήματος δεν το καθιστούν σαφές-, συμβουλεύει ότι μια προσευχή στην Ήρα θα ήταν ο καλύτερος τρόπος για να εξασφαλιστεί αυτή η επιτυχία και επεκτείνεται στη δύναμη των θεών να βοηθούν τους αγαπημένους τους. Η τελευταία στροφή του ποιήματος μιλά για το Λάριχο, κατά πάσα πιθανότητα το μικρότερο αδερφό της Σαπφούς, που «θα γίνει άνδρας, ελαφρύνοντάς μας [την οικογένεια της Σαπφούς;] από πολλή στενοχώρια».
Η Σαπφώ έγραψε σε μια διάλεκτο της ελληνικής γλώσσας που ονομάζεται αιολική, η οποία διαφέρει σημαντικά ηχητικά και ορθογραφικά από την αττική που καθιερώθηκε αργότερα. Ο πάπυρος περιέχει μερικά σημάδια με τα οποία ένας γραφέας, κρίνοντας ότι η αιολική μπορεί να μην ήταν γνωστή στους αναγνώστες, έκανε σημειώσεις για τη σωστή προφορά των λέξεων. Επίσης, φέρει τα σημάδια από ένα αρχαίο σκίσιμο του πάπυρου και την προσπάθεια αποκατάστασης της ζημιάς με ένα άλλο κομμάτι πάπυρου στο σημείο όπου είχε αποκολληθεί.
Ο γραφικός χαρακτήρας στον πάπυρο επέτρεψε στον παπυρολόγο, Dr. Obbink, να προσδιορίσει τη χρονολογία στο τέλος του 2ου ή στον 3ο αιώνα μ. Χ., σχεδόν μια χιλιετία αφού πρωτοέγραψε η Σαπφώ. Λίγο μετά από αυτή τη περίοδο τα κείμενα που ήταν γραμμένα στην Αιολική και σε άλλες, λιγότερο συνηθισμένες διάλεκτοι, άρχισαν να εκλείπουν στον ελληνικό κόσμο, καθώς η προσοχή των εκπαιδευτικών και των γραφέων επικεντρώθηκε σε συγγραφείς της Αττικής διαλέκτου. Η Σαπφώ, μαζί με πολλούς άλλους συγγραφείς, ήταν θύμα αυτού του περιορισμού των ελληνικών σπουδών στην ύστερη αρχαιότητα και ακόμη περισσότερο στο κλίμα μεγαλύτερης επιλεκτικότητας του Μεσαίωνα, όταν οι πάπυροι άρχισαν να αντιγράφονται σε βιβλία.
Ο νέος πάπυρος με τα ποιήματα της Σαπφούς πιθανότατα προήλθε από την Αίγυπτο και ίσως από την Οξύρυγχο, αλλά η προέλευση του μπορεί να μην προσδιοριστεί ποτέ με ακρίβεια. Η ακμάζουσα μαύρη αγορά που εμπορεύεται θραύσματα πάπυρων της αρχαιότητας σημαίνει ότι πολλοί από αυτούς δεν προκύπτουν από αρχαιολογικές ανασκαφές αλλά από τα σουκ, τα παζάρια, και από καταστήματα με αρχαιότητες. Χωρίς αμφιβολία και άλλα σημαντικά λογοτεχνικά κείμενα είναι κρυμμένα σε αυτά τα μέρη, αναμένοντας κάποια θετική εξέλιξη όπως αυτή που έφερε το ποίημα ‘Αδέλφια’ μπροστά στα μάτια ενός ειδικού.
To ένα από τα ποιήματα όπως το δημοσίευσε ο Dr. Obbink:
?λλ’ ?ϊ θρύλη?θα Χάραξον ?λθην
ν?ϊ ??? πλέαι. τ? ?έν?, ο?ο??α?ι, Ζε??
ο?δε ?ύ?παντέ? τε θέοι. ?? δ’ ?ο? χρ?
τα?τα νόει?θαι,
?λλ? κα? πέ?πην ??ε κα? κέλ?η?`ε΄?θαι
πόλλα λί???ε?θαι? βα?ί?λ?η?αν ??ραν
?ξίκε?θαι τυίδε ?άαν ?γοντα
ν?α Χάραξον,
κ???’ ?πεύρην ?ρτ?έ??εα?. τ? δ’ ?λλα
πάντα δαι?όνε???ιν ?πι?τ?ρόπω?εν.
ε?δίαι? γ??ρ? ?κ ?εγάλαν ?ήτα?ν?
α?ψα πέ?λ?ο?νται.
τ?ν κε βόλληται βα?ίλευ? ?λύ?πω
δαί?ον’ ?κ πόνων ?πάρ{η}`ω΄γον ?δη
περτρόπην, κ?νοι ??άκαρε? πέλονται
κα? πολύολβοι.
κ????ε?, α? κε τ?ν κεφάλα?ν ?έργ?η
Λάρι?χο? κα? δήποτ’ ?νη?ρ γένηται,
κα? ?άλ’ ?κ πόλλ?η?`αν΄ βαρ?υθύ??ιάν? κεν
α?ψα λύθει?εν.
πώ {??} κε δή τι? ο? θα?έω??? ??αιτ?ο,
Κύπρι δέ??π?ο?ι?ν?’,? ?τ?τ?ι?ν?[α δ]?? φι?λ?[είη
κα?] θέλοι ?άλι?τα π?ά?λ?ι?ν? κάλ?[ε??αι;
πόθ]ον ?χη?θα
παρ]κ?άλοι?α? ?’ ?λε?ά?τ?ω??? δ?αΐ???δ?[ην
??έ]ρω λύ{ι?}?αντι γ?όν?ω? ?? ?? ε ?? ? [ ?
?? ?] α? ?α ? ?[ ? ] ? ? ?? ? ? ? ο? [ ]πέρη?[θα
?? ?]νε?ερ ?[ ?? ? ] ?? ?
c.8 ] ? ? ? [ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
πηγή: www.news.gr