Στο συμπέρασμα ότι η Ελλάδα σημειώνει πρόοδο στην αντιμετώπιση βαθιά ριζωμένων προβλημάτων εν μέσω μιας πολύ σοβαρής και κοινωνικά επώδυνης ύφεσης καταλήγει έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.
Στην έκθεση, που συντάχθηκε στο πλαίσιο του άρθρου 4 του καταστατικού του ΔΝΤ, αναγνωρίζεται πως στην περίπτωση της Ελλάδας η ύφεση ήταν πολύ βαθύτερη από ό, τι αναμενόταν. Παρόλα αυτά, υπογραμμίζεται πως η πρόοδος στη δημοσιονομική προσαρμογή ήταν εξαιρετική από κάθε διεθνή σύγκριση, με το πρωτογενές ισοζύγιο να έχει σωρευτικά βελτιωθεί κατά 10% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος του 2013, εν μέσω συρρίκνωσης του ΑΕΠ κατά περισσότερο από 20%.
Όπως χαρακτηριστικά τονίζεται. η Ελλάδα έχει καλύψει ένα σημαντικό μέρος του χάσματος ανταγωνιστικότητάς της, καθώς μέσα από ριζικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας επαναπροσδιορίσθηκαν οι ονομαστικοί μισθοί και η παραγωγικότητα σε επίπεδο επιχείρησης. Το ΔΝΤ αναφέρει στην έκθεσή του πως το χάσμα της ανταγωνιστικότητας, όπως μετράται ως κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, έχει μειωθεί σχεδόν κατά τα 2/3 από το 2010, ενώ το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών έχει μειωθεί σωρευτικά κατά περίπου 10% του ΑΕΠ.
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με το ΔΝΤ, η σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα έχει διατηρηθεί, παρά τις μεγάλες απώλειες που συνδέονται με την αναδιάρθρωση του χρέους και τη σημαντική αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που συνδέονται με τη βαθιά ύφεση.
Στην έκθεση υπογραμμίζεται πως αυτά τα επιτεύγματα έχουν διευκολυνθεί από μια άνευ προηγουμένου στήριξη της Ελλάδας από τη διεθνή κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των 173 δισ. ευρώ που έχει λάβει μέχρι σήμερα από τους Ευρωπαίους εταίρους της.
“Αυτή η στήριξη έχει αμβλύνει σημαντικά την ανάγκη προσαρμογής, αποτρέποντας πολύ πιο σοβαρά κοινωνικά προβλήματα, ενώ περιόρισε τη διάχυση αρνητικών παρενεργειών στην υπόλοιπη ζώνη του ευρώ. Τα μέχρι σήμερα επιτεύγματα αποτελούν απόδειξη της πολύ ισχυρής και επίμονης αποφασιστικότητας εκ μέρους της Ελλάδας και των Ευρωπαίων εταίρων της να κάνουν ό, τι χρειάζεται για να αποκατασταθεί η Ελλάδα σε μια βιώσιμη κατάσταση στο εσωτερικό της ζώνης του ευρώ”, τονίζεται στην έκθεση.
Το ΔΝΤ υποστηρίζει ωστόσο πως οι ανεπαρκείς διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις συνεπάγονται ότι η προσαρμογή έχει επιτευχθεί κυρίως μέσω υφεσιακών καναλιών και εν μέσω άνισης κατανομής του βάρους της προσαρμογής. Στο σημείο αυτό ξεχωρίζει τρεις τομείς:
– Πολύ μικρή πρόοδος έχει σημειωθεί στην αντιμετώπιση της περιβόητης φοροδιαφυγής στην Ελλάδα. Πολύ απλά, οι πλούσιοι και οι αυτοαπασχολούμενοι δεν πληρώνουν το δικό τους μερίδιο, κάτι που οδήγησε το πρόγραμμα να εξαρτάται υπερβολικά από τις περικοπές δαπανών και την αύξηση των φόρων σε μισθωτούς και συνταξιούχους.
– Ενώ οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας έχουν επιφέρει μια αξιοσημείωτη μείωση των ονομαστικών μισθών, αυτό έχει σε πολύ περιορισμένο βαθμό αποτυπωθεί σε χαμηλότερες τιμές, λόγω της αποτυχίας στην απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων και γενικότερα στο άνοιγμα αγορών στον ανταγωνισμό. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος για τον οποίο πάρα πολύ από το βάρος της προσαρμογής έχει πέσει μέχρι στιγμής σε μισθωτούς και συνταξιούχους.
– Αν και η εξισορρόπηση της οικονομίας έχει συσχετιστεί με αύξηση της ανεργίας στον ιδιωτικό τομέα, κυρίως στους νέους, ο υπερ-στελεχωμένος δημόσιος τομέας έχει γλιτώσει, εξαιτίας του ταμπού των απολύσεων.
“Αποφασιστικές διορθωτικές αλλαγές απαιτούνται σε κάθε μία από αυτές τις περιοχές προκειμένου να αυξηθεί η προσφορά και να επιτευχθεί μια πιο ισορροπημένη κατανομή του βάρους της προσαρμογής”, τονίζεται στην έκθεση.
Ειδικά στο σκέλος της δημοσιονομικής προσαρμογής, το ΔΝΤ σημειώνει πως παραμένουν σημαντικές προκλήσεις.
Όπως σημειώνεται, με περιορισμένο χώρο για την επιβολή πρόσθετων φόρων ή μεγάλες περικοπές στις έκτακτες δαπάνες, η κυβέρνηση έχει αναγκαστεί να επικεντρωθεί σε κοινωνικά δύσκολες περικοπές στους μισθούς και τις κοινωνικές μεταβιβάσεις. “Το δημοσιονομικό πρόγραμμα για την περίοδο 2013-14 είναι αδιαμφισβήτητη απόδειξη της αποφασιστικότητας της κυβέρνησης να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις της στο δημοσιονομικό τομέα”, σημειώνεται στην έκθεση.
Ακόμη, αναφέρεται πως οι Ευρωπαίοι εταίροι της Ελλάδας έχουν συμφωνήσει προκειμένου ο μεσοπρόθεσμος πρωταρχικός στόχος για μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος από το 6,5% στο 4,5% του ΑΕΠ να μετατεθεί για το 2016. Ωστόσο, τονίζεται πως η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να χρειάζεται κάποια περαιτέρω διαρθρωτική δημοσιονομική προσαρμογή για την επίτευξη των μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών στόχων της και ότι η βασική πρόκληση για την κυβέρνηση είναι να καθορίσει έναν τρόπο ώστε αυτό να επιτευχθεί χωρίς να απομακρυνθεί από τη δέσμευση της για αποφυγή περαιτέρω υπέρογκων περικοπών δαπανών.
Στο πλαίσιο αυτό, η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αναφέρεται στα τρία βασικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν: στη μεταρρύθμιση της φορολογικής διοίκησης, στη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και στη διατήρηση και ενίσχυση του δικτύου κοινωνικής προστασίας.
Το ΔΝΤ υπογραμμίζει πως ο ρόλος του χρηματοπιστωτικού συστήματος είναι ζωτικής σημασίας για μια ισχυρή ανάκαμψη. Σημειώνει δε πως μετά το πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, οι πλήρως κεφαλαιοποιημένες τράπεζες θα πρέπει να είναι σε θέση να υποστηρίξουν μια σταδιακή αύξηση της πίστωσης, κάτι που θα βοηθηθεί και από την επιστροφή των καταθέσεων στα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα. Ακόμη, σημειώνει την ανάγκη ο χαρακτήρας των τραπεζών να παραμείνει ιδιωτικός και να μην υπάρξουν παρεμβάσεις στο έργο των διοικήσεων τους.
Το ΔΝΤ σημειώνει πως η ισχυρή ανάκαμψη θα πρέπει να οικοδομηθεί πρωτίστως στην εμβάθυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και ότι η αποκατάσταση της ανάπτυξης παραμένει η πρωταρχική προϋπόθεση για το αν η Ελλάδα θα τα καταφέρει. Όπως τονίζεται, το οικονομικό πρόγραμμα της Ελλάδας πρέπει να εξασφαλίσει ευρεία εθνική στήριξη και να εφαρμοσθεί υπό καθεστώς πολιτικής σταθερότητας.
Τέλος, το ΔΝΤ αναγνωρίζει τη δέσμευση της ΕΕ για σημαντική στήριξη προς την Ελλάδα, προκειμένου η βιωσιμότητα του χρέους να αποκατασταθεί και το χρέος να παραμείνει στην προγραμματισμένη του πορεία και να μειωθεί κάτω από 110% του ΑΕΠ μέχρι το 2022.
Πηγή: www.news.gr