H πλειοψηφία των μαθητών (ποσοστό 70%) δηλώνει ότι αισθάνεται «ασφάλεια» στο Σχολείο ενώ μόλις το 5,5% δήλωσε το αντίθετο όπως προκύπτει από τα ευρήματα που προέκυψαν από την καταγραφή των περιστατικών σχολικής βίας από τα σχολεία της χώρας, όπως και τις απαντήσεις από τα ερωτηματολόγια τα οποία κλήθηκαν να συμπληρώσουν ανώνυμα και ηλεκτρονικά 3. 682 μαθητές της πρωτοβάθμιας και 31. 602 της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Για το αν έχεις αντιληφθεί αν κάποιος/α συμμαθητής/τρια σου έχει πέσει θύμα εκφοβισμού ή βίας από άλλα παιδιά του σχολείου; η πλειοψηφία των μαθητών (ποσοστό 65%) δηλώνει ότι έχει παρακολουθήσει bullying συμμαθητών/τριών του. Ένα αισθητό ποσοστό (28%) δηλώνει ότι ποτέ δεν έχει παρακολουθήσει bullying συμμαθητών/τριών του.
Στο ερώτημα αν έχεις ασκήσει βία; Η πλειοψηφία των μαθητών (ποσοστό 66%) δηλώνει ότι ποτέ δεν έχει ασκήσει βία. Όμως ένα αξιοσημείωτο ποσοστό (29%) δηλώνει ότι έχει ασκήσει βία από σπάνια έως πολύ συχνά.
Τα πιο πάνω στοιχεία παρουσιάστηκαν στο απολογιστικό συνέδριο, της Κεντρικής Επιστημονικής Επιτροπής (Κ. Ε. Ε. ) των Πράξεων «Ανάπτυξη και Λειτουργία Δικτύου Πρόληψης και Αντιμετώπισης Φαινομένων Σχολικής Βίας και Εκφοβισμού».
Στο συνέδριο παραβρέθηκαν και απηύθυναν χαιρετισμό ο Γ.Γ. Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ως εκπρόσωπος του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Κωνσταντίνος Παπαϊωάννου, ο Αστυνομικός Διευθυντής Νικόλαος Σταματόπουλος και ο Διευθυντής Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος Εμμανουήλ Σφακιανάκης ως Εκπρόσωποι του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, ο Εκπρόσωπος του Χαμόγελου του Παιδιού, Κωνσταντίνος Γιαννόπουλος, και η Εκπρόσωπος Συνηγόρου του Παιδιού, Μαρία Τσαγκάρη.
Η υλοποίηση του προγράμματος ολοκληρώθηκε τον περασμένο μήνα, με χρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, και είχε ως στόχο την αποτίμηση των δράσεων για την διαχείριση, αντιμετώπιση και την πρόληψη του φαινομένου της σχολικής βίας και του εκφοβισμού.
«Το φαινόμενο της βίας και του εκφοβισμού είναι σύνθετο, και στην εκδήλωσή του εμπλέκει μια σειρά παράγοντες, ξεκινώντας από ατομικά χαρακτηριστικά και το οικογενειακό περιβάλλον, φτάνοντας μέχρι τη βία που προκαλούν οι κοινωνικές ανισότητες, ο ρατσισμός, η ξενοφοβία, αλλά και η προβολή βίαιων συμπεριφορών από τα ΜΜΕ και το Διαδίκτυο» τόνισε στην ομιλία του ο Νίκος Φίλης και πρόσθεσε ότι «δυστυχώς, όσο οξύνεται η οικονομική και κοινωνική κρίση, τόσο μακραίνει και η <μαύρη λίστα> της βίας και του εκφοβισμού, ενώ προστίθενται πλέον και νέες μορφές, όπως αυτή του ηλεκτρονικού bullying. » Διαπίστωσε επίσης ότι «η έκταση που έχουν πάρει τα περιστατικά βίας και εκφοβισμού στα σχολεία μας, επιτάσσει την άμεση κινητοποίηση όλων και πρώτα και κύρια της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας».
Ο υπουργός θεωρεί κρίσιμο θέμα της πρόληψης επειδή «το φαινόμενο της βίας θα μπορέσει να χτυπηθεί αποτελεσματικότερα, μόνο αν πετύχουμε να αλλάξουμε το κλίμα στο σχολείο, ώστε μέσα από τη συνολική του λειτουργία και πρόγραμμα να μπολιάζει τα παιδιά με τις αξίες της ανοχής, του σεβασμού, της συνεργασίας, της συλλογικότητας, της αλληλεγγύης και της δημοκρατίας».
Πρόθεσή της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου είναι «η αναμόρφωση του εκπαιδευτικού συστήματος, μέσα από ένα σοβαρό και ειλικρινή διάλογο που θα καταλήξει, την άνοιξη, σε ένα ευρέως αποδεκτό σχέδιο».
Ο υπουργός απευθυνόμενος στους παρευρισκόμενους τους κάλεσε να πάρουν ενεργά μέρος «σ’ αυτό το διάλογο, ώστε να διαμορφώσουμε εκείνο το σχολείο που θα γίνει ανάχωμα στη βία. Να διαμορφώσουμε το σχολείο στο οποίο η επιταγή «όλοι ίσοι-όλοι διαφορετικοί», με ό,τι αυτή συνεπάγεται, δεν θα μπαίνει εμβόλιμα στο πρόγραμμα, αλλά θα αποτελεί μία από τις κεντρικές του ιδέες».
Ο υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων διευκρίνισε ότι: «στόχος δεν είναι να μετατρέψουμε τα σχολεία σε δικαστήρια, ούτε τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές σε εισαγγελείς που απαγγέλλουν κατηγορίες και επιβάλλουν ποινές. Η βία δεν αντιμετωπίζεται με αυταρχισμό και ποινολόγια. Σκοπός μας είναι να διαμορφώσουμε ένα τέτοιο πλαίσιο που να προλαμβάνει τα φαινόμενα βίας και όταν δεν το καταφέρνει, να στηρίζει τον μαθητή-θύμα, χωρίς όμως να εξοστρακίζει και να εγκλωβίζει τον μαθητή-θύτη».
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης έγινε ενημέρωση για τα αποτελέσματα των δράσεων ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης των μελών της σχολικής κοινότητας ενώ τέθηκαν προς συζήτηση συγκεκριμένες προτάσεις και επιπρόσθετες παρεμβάσεις προς τη βέλτιστη πρόληψη και αντιμετώπιση του φαινομένου.
Την επιμέλεια και την επεξεργασία της περιγραφής και της εκτίμησης των αποτελεσμάτων της έρευνας συνυπογράφουν ο Βασίλης Νικολόπουλος, (Προϊστάμενο της Μονάδας Β1 /ΕΥΕ ΕΔ) που υλοποίησε το έργο και η Βασιλική Αρτινοπούλου (Καθηγήτρια Εγκληματολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και Προέδρου της ΚΕΕ).
Ο απολογισμός επικεντρώθηκε σε θέματα που αφορούν στην ευρύτερη υλοποίηση του προγράμματος, καθώς και στην ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού και στην επιμόρφωση στελεχών εκπαίδευσης και εκπαιδευτικών. Ήδη κατά τη διάρκεια του προγράμματος επιμορφώθηκαν σχετικά 9. 000 περίπου εκπαιδευτικοί και στελέχη εκπαίδευσης.
Καλόγηρος Βασίλειος