Η πρώτη επέμβαση αλλαγής φύλου από άντρα σε γυναίκα πραγματοποιήθηκε, πριν από τρεις εβδομάδες, σε ιδιωτικό Ιατρικό Κέντρο της Θεσσαλονίκης, σε 22χρονο από την Αθήνα, ύστερα από δύο χρόνια ψυχιατρικής παρακολούθησης και αφού προηγήθηκε το καλοκαίρι επέμβαση θηλυκοποίησης προσώπου. Η επέμβαση διήρκεσε πέντε ώρες και η ασθενής νοσηλεύτηκε δύο ημέρες ανέφερε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο ο πλαστικός χειρουργός Πρόδρομος Παπαϊωάννου, ο οποίος πραγματοποίησε την αλλαγή φύλου.
Με μία νέα μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε κατά την επέμβαση σχηματίστηκε κόλπος με κατάλληλο εύρος και βάθος καθώς και κλειτορίδα και ανατομικά δεν υπάρχει καμία διαφορά από κάποια που γεννήθηκε γυναίκα.
“Στην Αθήνα έχουν γίνει λίγες επεμβάσεις αλλαγής φύλλου. Παλιότερα τέτοιες επεμβάσεις γίνονταν στην Καζαμπλάνκα και μετά στο Λονδίνο. Έχω αντιμετωπίσει στην Αθήνα δυο περιστατικά που χειρουργήθηκαν στο Λονδίνο από άλλους συναδέλφους και στη συνέχεια παρουσίασαν προβλήματα. Αυτή τη στιγμή έχω 10 άτομα που παρακολουθώ και είναι υποψήφιοι για αλλαγή φύλου και επίσης κάθε μήνα έχω 2-3 νέα περιστατικά που ενδιαφέρονται να κάνουν επέμβαση. Σήμερα ξέρουμε ότι 1/10.000 άτομα στον κόσμο θα κάνει αλλαγή φύλου. Τα περισσότερα περιστατικά που παρακολουθώ είναι άντρες που θέλουν να κάνουν αλλαγή φύλου. Οι γυναίκες δεν είναι ενημερωμένες γι’ αυτές τις επεμβάσεις. Τον τελευταίο χρόνο έχω κάνει επεμβάσεις μαστεκτομής σε τρεις γυναίκες υποψήφιες για αλλαγή φύλου γιατί στις γυναίκες ξεκινάμε από το στήθος και μετά γίνεται η ανακατασκευή πέους που είναι κάτι δύσκολο και περίπλοκο” πρόσθεσε ο κ. Παπαϊωάννου.
Επισήμανε δε, ότι η επέμβαση αλλαγής φύλου δεν είναι κάτι απλό καθώς για να μπορέσει να υποβληθεί κάποιος σε αυτή θα πρέπει να έχει διαγνωστεί από ψυχίατρο ότι παρουσιάζει διαφυλική διαταραχή, η οποία είναι μια ψυχιατρική οντότητα, και θα πρέπει να παρακολουθείται εκτός από ψυχίατρο και από μια ομάδα γιατρών, όπως ενδοκρινολόγο, γυναικολόγο, όταν πρόκειται να αλλάξει φύλο από γυναίκα σε άντρα, και από πλαστικό χειρουργό και να πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια.
“Έχουμε διαπιστώσει ότι υπάρχει αρκετή σύγχυση, σχετικά με τη διαδικασία και τα βήματα που χρειάζονται για την αλλαγή φύλου. Για τον λόγο αυτό θα θέλαμε να παραθέσουμε μερικές γενικές οδηγίες, βασιζόμενοι στα πρότυπα του παγκόσμιου οργανισμού υγείας των διεμφυλικών W.P.A.T.H, προσαρμοσμένα στην ελληνική νομοθεσία και κοινωνία. Οι οδηγίες αυτές έχουν σκοπό να προστατέψουν τα άτομα που ενδιαφέρονται για αλλαγή φύλου ή αλλαγή των δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου, αλλά και να ενισχύσουν τη συνεργασία των ιατρών διαφορετικών ειδικοτήτων, οι οποίοι μπορούν να παρέχουν μια πιο ολοκληρωμένη περίθαλψη” αναφέρει ο κ. Παπαϊωάννου.
Υπάρχουν πέντε διαφορετικές ιατρικά αναγνωρισμένες διαγνώσεις αναφορικά με τη διαταραχή του φύλου, οι οποίες βοηθούν τους επαγγελματίες υγείας να προσφέρουν τις καλύτερες δυνατές υπηρεσίες στα άτομα που τις χρειάζονται. Με βάση τις διαγνώσεις αυτές, οι διαταραχές του φύλου κατατάσσονται σε: τρανσεξουαλισμό, παρενδυσία διπλού ρόλου, διαταραχή ταυτότητας φύλου της παιδικής ηλικίας, άλλες διαταραχές ταυτότητας φύλου και απροσδιόριστη διαταραχή ταυτότητας φύλου.
“Ο επαγγελματίας ψυχικής υγείας είναι το άτομο- κλειδί για την ομαλή διεξαγωγή όλων των επιθυμητών αλλαγών και οφείλει να έχει ειδική εκπαίδευση στη θεραπεία των διαταραχών ταυτότητας του φύλου. Πρωταρχική μέριμνα είναι να γίνει έγκυρη διάγνωση της διαταραχής ταυτότητας του φύλου καθώς και τυχόν συνοδών ψυχιατρικών καταστάσεων, οι οποίες πρέπει να αντιμετωπίζονται κατάλληλα. Παράλληλα, ο ψυχίατρος συμβουλεύει το άτομο σχετικά με τις διαθέσιμες θεραπευτικές τεχνικές, παρέχει ψυχοθεραπεία και επιμορφώνει τα μέλη της οικογένειας, τους εργοδότες και τους θεσμούς σχετικά με τις διαταραχές ταυτότητας του φύλου. Προκειμένου να ξεκινήσει οποιαδήποτε θεραπευτική ενέργεια με τη μορφή ορμονικής θεραπείες ή χειρουργικών επεμβάσεων, ο ψυχίατρος εκδίδει επίσημες συστατικές επιστολές προς τους αρμόδιους συναδέλφους και επιβεβαιώνει τα κριτήρια” επισημαίνει ο κ. Παπαϊωάννου.
Παράλληλα τονίζει ότι βασικές προϋποθέσεις για την έναρξη της ορμονικής θεραπείας είναι: να είναι το άτομο άνω των 18 ετών, να γνωρίζει τι προσφέρει η θεραπεία με ορμόνες καθώς και τις πιθανές επιπλοκές ή προβλήματα που μπορούν να δημιουργήσουν, να υπάρχει καταγεγραμμένη διαβίωση στο άλλο φύλο για τουλάχιστον τρεις μήνες ή να έχει διενεργηθεί ψυχοθεραπεία για διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών.
“Οι επεμβάσεις αλλαγής φύλου διαχωρίζονται στις σχετικά αναστρέψιμες και στις μη αναστρέψιμες. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν όλες οι επεμβάσεις που αφορούν τη θηλυκοποίηση ή αρρενοποίηση των δευτερευόντων χαρακτηριστικών του φύλου, όπως η αυξητική μαστών, η θηλυκοποίηση προσώπου, η λιποαναρρόφηση και λιπομεταφορά και αντίστοιχα η μαστεκτομή και αρρενοποίηση του στήθους. Προκειμένου να διεξαχθούν αυτές οι επεμβάσεις χρειάζεται να πληρούνται κάποια κριτήρια ετοιμότητας και μια συγκατάθεση μεταξύ του ατόμου με τον χειρουργό. Όσον αφορά τις επεμβάσεις αλλαγής φύλου, πρέπει να πληρούνται τα κριτήρια καταλληλότητας και τα κριτήρια ετοιμότητας. Τα κριτήρια καταλληλότητας είναι τα εξής: ο/η ασθενής να είναι νομικά ενήλικας, συνήθως 12 μήνες συνεχούς ορμονοθεραπείας, 12 μήνες συνεχούς και επιτυχούς εμπειρίας διαβίωσης στο επιλεγμένο φύλο επί 24ώρου βάσεως, τακτική και υπεύθυνη συμμετοχή σε ψυχοθεραπεία κατά τη διάρκεια της εμπειρίας διαβίωσης στο επιλεγμένο φύλο. Οι χειρουργικές επεμβάσεις “Άρρεν προς Θήλυ” περιλαμβάνουν ορχεκτομή, εκτομή του πέους, κοπλοπλαστική, κλειτοριδοπλαστική, χειλεοπλαστική, Οι επεμβάσεις “Θήλυ προς Άρρεν” περιλαμβάνουν την υστερεκτομή, εκτομή σαλπίγγων και ωοθηκών, κολπεκτομή, μετοϊδοπλαστική, οσχεοπλαστική, ουρηθροπλαστική, τοποθέτηση ορχικών προθέσεων και φαλλοπλαστική” εξηγεί ο κ. Παπαϊωάννου.