«Η Βρίσα θα ξαναγίνει όπως ήταν», επέμεινε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Χρήστος Σπίρτζης, στη διάρκεια της σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε σήμερα το πρωί στη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής στη Μυτιλήνη, με θέμα την αντιμετώπιση των συνεπειών από το μεγάλο σεισμό της 12ης Ιουνίου και την αποκατάσταση των σεισμόπληκτων.
Παρόντες στη σύσκεψη εκπρόσωποι αυτοδιοικητικών, στρατιωτικών και λιμενικών αρχών και φυσικά ειδικοί επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου στη Λέσβο και επιστημονικούς φορείς στην Αθήνα.
Μιλώντας στο Αθηναϊκό/Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων για τα αποτελέσματα της σύσκεψης αυτής, ο κ. Σπίρτζης σημείωσε ότι «όταν ολοκληρωθεί η ανέγερση των κτιρίων που έχουν υποστεί πολύ μεγάλες ζημιές, ένας επισκέπτης στη Βρίσα που έχει ξαναεπισκεφθεί τον παραδοσιακό οικισμό δεν θα έχει την αίσθηση ότι έχει πάει κάπου αλλού, αλλά έχει πάει στη Βρίσα, σε αυτή που ήξερε δηλαδή».
«Και αυτό νομίζω ότι είναι ο σεβασμός όχι στο θεσμικό πλαίσιο και στα Προεδρικά Διατάγματα, αλλά στην πολιτισμική κληρονομιά που πρέπει να προστατεύσουμε όλοι μας. Αυτό που μπορούμε να βελτιώσουμε είναι ότι ο οικισμός αυτός δεν έχει έναν επαρκή δημόσιο χώρο, δεν έχει τα κοινόχρηστα δίκτυα που έπρεπε να έχει. Μπορούμε να δούμε προτάσεις που θα συμπληρώσουνε, αν θέλετε, τις κοινωνικές υποδομές του οικισμού», προσέθεσε.
Σχετικά με αυτή τη διαδικασία, ο υπουργός σημείωσε πως «απαιτείται κοινωνική συναίνεση μεταξύ των πολιτών, άρα δεν είναι μια διαδικασία που αποφασίζει ένας υπουργός ή δυο, ή ο περιφερειάρχης ή ο δήμαρχος και πάμε και τα κάνουμε. Είναι μια προσπάθεια που πιστεύω ότι πρέπει να γίνει και κτήμα όλων των πολιτών για να μπορέσουμε να το υλοποιήσουμε, και γρήγορα, και όπως πρέπει, και στις τιμές που πρέπει».
Αναφερόμενος στην ιδιαιτερότητα του προγράμματος που θα υπάρξει, ο κ. Σπίρτζης τόνισε πως «στους οικισμούς που έχουν πληγεί δεν έχουμε συνήθως πολίτες που είναι ευκατάστατοι. Είναι φτωχοί άνθρωποι, είναι μεγάλοι άνθρωποι σε ηλικία οι μόνιμοι κάτοικοι της Βρίσας, ή οικογένειες που το παλεύουν, μεροκαματιάρηδες δηλαδή, και πρέπει να σταθούμε όλοι δίπλα τους. Άρα πρέπει να φροντίσουμε με τα λεφτά της επιδότησης του κράτους να μπορούμε να αποκαταστήσουμε τα σπίτια τους».
Για την αποκατάσταση σεισμοπλήκτων
Όπως ανακοινώθηκε, για την αποκατάσταση των σεισμοπλήκτων, την ανακατασκευή των κατεστραμμένων σπιτιών τους, οι ιδιοκτήτες θα επιδοτηθούν με 1.200 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Έως τότε δεν θα φτιαχτεί οικισμός με λυόμενα, αλλά θα επιδοτηθεί το ενοίκιο των σεισμόπληκλτων με 300 έως 600 ευρώ ανά νοικοκυριό το μήνα.
«Ανάλογα με τον αριθμό των μελών και όχι μόνο», είπε ο κ. Σπίρτζης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Και συνέχισε: «Αυτό σημαίνει ότι άνθρωπος προχωρημένης ηλικίας δεν είναι ανάγκη να ψάξει να βρει να νοικιάσει καινούργιο σπίτι, μπορεί να φιλοξενηθεί σε ένα συγγενή του και να πάρει αυτή την επιδότηση ενοικίου φιλοξενίας. Ή μια οικογένεια να ψάξει να βρει ένα σπίτι να το νοικιάσει. Πιστεύω ότι τα χρήματα που έχουμε προβλέψει καλύπτουν αυτές τις ανάγκες. Δυστυχώς όμως η αντιμετώπισή των συνεπειών από ένα σεισμό σαν κι αυτό που είχαμε στη Λέσβο δεν είναι θέμα μήνα, δυο μηνών ή τριών μηνών. Απαιτούν αρκετά χρόνια για να αποκατασταθούν».
Στο σεισμό «ως ευκαιρία για το νησί και για τις σεισμόπληκτες περιοχές να αποκτήσουν υποδομές που ποτέ δεν είχαν» αναφέρθηκε επίσης ο υπουργός. «Αυτό, όμως, θέλει έναν καλό σχεδιασμό, θέλει έναν καλό συντονισμό και συνεργασία όλων των εμπλεκομένων φορέων των υπουργείων, των φορέων α΄ και β΄ βαθμού τοπικής αυτοδιοίκησης , πολλών υπηρεσιών», τόνισε.
Άμεσες ενέργειες
Άμεσα θα προχωρήσει η έκδοση δυο υπουργικών αποφάσεων. Σύμφωνα με τον υπουργό «η πρώτη υπουργική απόφαση, που θα είναι έτοιμη την ερχόμενη εβδομάδα, αφορά την οριοθέτηση των περιοχών που έχουν πληγεί και τον προϋπολογισμό των δαπανών που απαιτούνται για την αποκατάσταση. Η δεύτερη υπουργική απόφαση εξειδικεύει άλλα πράγματα που έχουν να κάνουν με το τι επιδοτείται για τις αποκαταστάσεις των κτιρίων, σε τι τιμές και με ποιες διαδικασίες και όλα τα υπόλοιπα». Στη συνέχεια όταν φύγουν αυτές οι κοινές υπουργικές αποφάσεις από το υπουργείο Υποδομών θα πάνε στα υπουργεία Οικονομίας και Οικονομικών για έγκριση και προσυπογραφή από τους αρμόδιους υπουργούς, προσέθεσε.
«Αυτή είναι η διαδικασία, που θα την τρέξουμε όσο πιο γρήγορα μπορούμε να ολοκληρωθεί» τόνισε ο Χρήστος Σπίρτζης, σημειώνοντας πως «μπορούμε παράλληλα να τρέξουμε τις διαδικασίες που καλύπτουν αυτές οι υπουργικές αποφάσεις για να μην έχουμε καθυστέρηση».
«Δεν υπάρχει κανείς λόγος να περιμένουμε να αντιμετωπίσουμε μετά τις υπουργικές αποφάσεις το θέμα της επιδότησης ενοικίου ή τις πρώτες ανάγκες που έχουν να κάνουν για να έχουμε κατεδαφίσεις ή να έχουμε σχεδιασμό ή να στρατεύσουμε σ’ αυτήν την ιστορία κοινωνικούς φορείς, επιστημονικούς φορείς για να γίνει η απαραίτητη συνεννόηση και διαβούλευση τόσο για την ωρίμανση των μελετών, ή για την κοινωνική προσφορά που κάποιοι εθελοντικά θέλουν να έχουν, ή για τη μείωση του κόστους, για το πώς χρησιμοποιούμε τα υλικά των κατεδαφίσεων και πώς ρίχνουμε το κόστος και των κατεδαφίσεων αλλά και των ανεγέρσεων των κτιρίων. Όλα αυτά θέλουν πολύ δουλειά, κόπο, συζήτηση, νομοθετικές πρωτοβουλίες, όρεξη από όλα τα μέλη. Αυτό κάνουμε τώρα».
Για τη σύσκεψη
Στη διάρκεια της σημερινής σύσκεψης αντιμετωπίσθηκαν θέματα που αφορούν τις τρέχουσες ανάγκες των κατοίκων του νησιού και των υπηρεσιών και θέματα προγραμματισμού για να συντμηθούν οι χρόνοι και οι γραφειοκρατικές διαδικασίες που απαιτούνται για την αποκατάσταση των βλαβών. «Είναι προφανές ότι οι ζημιές στο νησί και τα κτίρια είναι αρκετές», είπε ο Χρήστος Σπίρτζης. Και συνέχισε:
«Έχουμε την ιδιαιτερότητα να έχουμε παραδοσιακούς οικισμούς που θέλουμε να προστατέψουμε τη φυσιογνωμία τους, την πολιτιστική κληρονομιά που έχουμε ως χώρα. Επομένως έχουμε πιο βαριές διαδικασίες και πιο χρονοβόρες. Πρέπει από τώρα να δρομολογήσουμε τις απαραίτητες νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε να μπορέσουμε να προχωρήσουμε γρήγορα και στην αδειοδότηση των κατεδαφίσεων και στην αδειοδότηση του να ξανακτίσουμε τους οικισμούς όπως ήταν. Με την ευκαιρία πρέπει να προβλέψουμε τρέχουσες ανάγκες των πολιτών, να εκδοθούν οι υπουργικές αποφάσεις που απαιτούνται και αυτό είναι μια διαδικασία αρκετά χρονοβόρα. Πρέπει να ξέρουν οι πολίτες τι μπορούν να κάνουν από τώρα, που θα καλυφθεί ακόμα κι αν οι υπουργικές αποφάσεις βγουν αργότερα. Π.χ. έχουμε πάρει την απόφαση να επιδοτήσουμε το ενοίκιο, να υπάρχει επιδότηση ενοικίου ή να υπάρχει και επιδότηση φιλοξενίας».
Επανέλαβε ότι μέχρι το πρωί οι έλεγχοι είχαν αποδώσει 929 ακατοίκητα κτίσματα επί 1.634 που είχαν ελεγχθεί. Άμεσα, ανακοίνωσε, θα ξεκινήσει ο δευτεροβάθμιος έλεγχος ώστε να δρομολογηθεί η διαδικασία κατεδαφίσεων, ή αποκαταστάσεων.
Βγήκαν οι… «μπουλντόζες»
Όσον αφορά στο πότε θα δούμε «μπουλντόζες», πότε δηλαδή θα ξεκινήσει η διαδικασία της αποκατάστασης, ο υπουργός είπε πως «αυτό έχει ήδη γίνει. Ο Δήμος έχει ήδη εργολαβίες για την κατεδάφιση 100 επικίνδυνων σημείων σύμφωνα με τις αυτοψίες που έχει κάνει το υπουργείο και έχει υποδείξει τα σημεία. Ο Στρατός πρότεινε τη διάθεση ενός παλιού στρατοπέδου που μπορεί να αξιοποιηθεί για την απόθεση των προϊόντων κατεδάφισης, γιατί εμείς αυτά τα υλικά θέλουμε να τα επαναχρησιμοποιήσουμε όσο μπορούμε, για να μειώσουμε το κόστος, αλλά και να διατηρήσουμε τον παραδοσιακό οικισμό».
«Σε περίπτωση που πηγαίναμε στη λογική που ισχύει δεν θα είχαμε τέτοια αποτελέσματα. Δεν είπαμε όποιος πολίτης θέλει κατεδαφίζει το σπίτι του, αν δεν θέλει πηγαίνει ο δήμος και το κατεδαφίζει και του το χρεώνει, παίρνει το μηχανικό του, του κάνει τη μελέτη, το χτίζει με την επιδότηση ή δεν το χτίζει γιατί δεν μπορεί. Τέλος. Αυτά δεν θα γίνουν. Αυτό δεν είναι αντιμετώπιση για το νησί και γενικότερα για την κοινωνία μας. Να σας φέρω ένα παράδειγμα. Με τη νομοθεσία που έχουμε μόνο για την άδεια κατεδάφισης χρειάζεται κάποιος να πάει στην πολεοδομία, αν είναι το κτίριο πάνω από εκατό χρονών πρέπει να βγει υπουργική απόφαση από το υπουργείο Πολιτισμού μετά την εισήγηση των αρμόδιων επιτροπών και υπηρεσιών, πρέπει να κάνει μια σύμβαση με το φορέα ανακύκλωσης οικοδομικών υλικών προϊόντων κατεδάφισης, άρα είναι μια διαδικασία και χρονοβόρα και δαπανηρή. Ψάχνουμε να βρούμε τον τρόπο όχι να παρακάμψουμε τις διαδικασίες και να μην προστατέψουμε το περιβάλλον, να μην πάρουμε τις εγκρίσεις από το υπουργείο Πολιτισμού και τις αρμόδιες επιτροπές, αλλά να διατηρήσουμε τους στόχους που έχουν οι νομοθεσίες, αλλά σε πολύ μικρότερο χρονικό διάστημα καταπολεμώντας την γραφειοκρατία» κατέληξε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών.
Ο κ. Σπίρτζης αμέσως μετά την ολοκλήρωση της σύσκεψης επισκέφθηκε τις σεισμόπληκτες επαρχίες Πλωμαρίου και Πολιχνίτου και φυσικά την ισοπεδωμένη Βρίσα.