Νέες, εντυπωσιακές αποκαλύψεις προσφέρει η μεγάλη ανασκαφή στην Αμφίπολη.
Όπως αποκαλύπτει στο «Βήμα» ο αρχιτέκτονας της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά, Μιχάλης Λεφαντζής, τεράστιου μεγέθους, με γλυπτές συνθέσεις και πλούσιο εναέτιο διάκοσμο ήταν η εξωτερική πρόσοψη του ταφικού μνημείου. Πρόκειται για το περίφημο δίστυλο εν παραστάσι, μπροστά από τις Σφίγγες και τα σκαλοπάτια της εισόδου του τάφου, το οποίο έφτανε ως τον περίβολο, ήταν σε κοινή θέα και αποτελούσε μεγαλοπρεπή κατασκευή όσο λειτουργούσε το ταφικό μνημείο ως ηρώο.
Παράλληλα, ύστερα από έρευνα της ανασκαφικής ομάδας καταδεικνύεται ότι μάρμαρα που ανήκουν στο μνημειακό σύνολο του Τύμβου Καστά της Αμφίπολης, έχουν μεταφερθεί από τον 19ο αιώνα, σε αρχαιολογικές συλλογές στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, από την Ευρώπη ως την Αμερική.
Τα αρχιτεκτονικά στοιχεία εντός και εκτός του ταφικού μνημείου, αλλά και τα νέα δεδομένα αποτυπώνουν, σύμφωνα με τον κ. Λεφαντζή, την εικόνα της αρχικής χρήσης του λατρευτικού χώρου ως ηρώου προς τιμήν ενός υψηλά ιστάμενου αξιωματούχου της Μακεδονίας και ως χρηστηρίου, σχεδιασμένου να λειτουργείται από μια σημαντική ιέρεια, διαθέτοντας δευτερογενείς τελετουργικές ταφές με σκοπό τη χρησμοδοσία.
Όλα συνηγορούν ότι μετά τη ρίψη του σώματος της 60χρονης γυναίκας στην κιβωτιόσχημη θήκη έγινε επίχωση και σφράγιση του νεκρικού θαλάμου με τη μαρμάρινη θύρα. Οι λατρευτικές δραστηριότητες του χώρου με την κιβωτιόσχημη θήκη μεταφέρθηκαν πιο μπροστά στους προηγούμενους θαλάμους. Και είναι φανερές οι οικοδομικές επεμβάσεις που έγιναν.
Παράλληλα, όπως επισημαίνει ο κ. Λεφαντζης, η γραπτή ζωφόρος, στην οποία πρωταγωνιστούν δελφικοί τρίποδες ανάμεσα στις άλλες σκηνές, είναι η σημαντικότερη μαρτυρία αυτής της ιστορικής επέμβασης υποδηλώνοντας και την αρχική χρήση του λατρευτικού αυτού χώρου ως ηρώου και χρηστηρίου.
Ταυτόχρονα δεν θεωρείται τυχαίο πως υπάρχουν κοινά θέματα (νεκρόδειπνο, ιεροθέσιο κλπ) οι παραστάσεις που είναι αποτυπωμένες στην ανάγλυφη ζωφόρο του βάθρου του λέοντα, ψηλά στον Τύμβο, στα μαρμάρινα τμήματα του διστύλου εν παραστάσει (εξωτερική πρόσοψη του τάφου) και στη ζωγραφισμένη ζώνη (θριγγός/γραπτή ζωφόρος) εντός του τρίτου χώρου του τάφου.