Οι ευρωπαϊκές πολιτικές για την άθληση, η ηθική/δεοντολογία στον αθλητισμό, η συμβολή και οι δράσεις της Ελλάδας ήταν τα θέματα για τα οποία ενημέρωσαν τα μέλη των Επιτροπών Ευρωπαϊκών Υποθέσεων και Μορφωτικών Υποθέσεων, ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Γιώργος Βασιλειάδης και ο Γενικός Γραμματέας Αθλητισμού Ιούλιος Συναδινός, σε κοινή συνεδρίαση στην αίθουσα Γερουσίας της Βουλής.
«Ως οργανωμένη Πολιτεία, εμείς θα πρέπει να δείχνουμε και τη βούληση και το σθένος να συγκρουόμαστε όταν θα… εκφεύγουμε από τους κανόνες της νομιμότητας,» υπογράμμισε ο Γιώργος Βασιλειάδης υπενθυμίζοντας την ανομία που υπήρχε επί πολλά χρόνια στην Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (ΕΠΟ) και στην οποία αυτή η κυβέρνηση έδωσε τέλος.
«Την τελευταία τριετία και μετά τα γεγονότα διαφθοράς τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όσο και η διεθνείς οργανισμοί των αθλημάτων έχουν αναλάβει πρωτοβουλία προκειμένου να τεθούν κανόνες διαφάνειας και ακεραιότητας στο χώρο, τόσο στους αθλητές όσο και στη λειτουργία των Ομοσπονδιών. Ταυτόχρονα παρατηρείται και δεν μπορεί κανείς να μη σημειώσει την ολιγωρία της Ευρωπαϊκή Ένωσης. Γιατί ποτέ δεν τέθηκε το θέμα ενιαίας στρατηγικής σε βασικούς άξονες.
Γι’ αυτό τα προβλήματα είναι κοινά, γι’ αυτό το νομικό πλαίσιο είναι σαθρό, γι’ αυτό και βλέπουμε ότι τα φαινόμενα διαφθοράς δεν είναι μόνο ελληνικά, υπάρχουν στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Βλέπουμε και τους αργούς ρυθμούς αντίδρασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όταν θέσαμε το ζήτημα του μπάσκετ από το γεύμα εργασίας που προηγήθηκε της Συνόδου, η αρχική απάντηση του Επιτρόπου ήταν πως δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο.
Γιατί κινδυνεύει πλέον το ευρωπαϊκό μοντέλο του αθλητισμού. Νομίζω πως μετά από αυτή τη σύγκρουση, σας θυμίζω ότι απόψε την ώρα που θα αγωνίζεται ο Παναθηναϊκός, θα αγωνίζεται και η εθνική ομάδα μπάσκετ, κάτι πρωτόγνωρο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Από τη μία η ολιγωρία, από την άλλη τα φαινόμενα διαφθοράς μας υποχρεώνουν να πάρουμε πρωτοβουλίες. Η ελληνική κυβέρνηση πρωτοστάτησε στις πρωτοβουλίες αυτές. Πρωτοστάτησε τόσο σε εσωτερικό επίπεδο, όσο και σε ευρωπαϊκό. Και δεν θα σταματήσουμε να προσπαθούμε για να μπουν οι βασικοί κανόνες διαφάνειας. Δεν μπορεί πίσω από το αυτοδιοίκητο να κρύβεται κανένας. Δεν ενδιαφερόμαστε να βάλουμε κανόνες στον αθλητισμό αυτόν καθ΄ αυτό, αλλά να μπουν κανόνες όσον αφορά την κοινωνία, τις κοινωνικές προεκτάσεις του συνόλου της αθλητικής οικογένειας,» τόνισε ο υφυπουργός Αθλητισμού Γιώργος Βασιλειάδης.
Αρτιαφιχθείς από τις Βρυξέλλες όπου συμμετείχε στη Σύνοδο των Υπουργών Αθλητισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο Γιώργος Βασιλειάδης ενημέρωσε αρχικά για την πρωτοβουλία του να μπει στην ατζέντα και να αποφασιστεί η λήψη πρωτοβουλιών σε επίπεδο αθλητικής ευρωπαϊκής ηγεσίας το φλέγον θέμα της διαμάχης FIBA/Εuroleague στο ευρωπαϊκό μπάσκετ, που έχει ως αποτέλεσμα να αγωνίζονται χωρίς τους πρωτοκλασάτους παίκτες τους οι εθνικές ομάδες. Ο υφυπουργός Αθλητισμού ξεκίνησε λέγοντας: «Είναι πολύ ευχάριστο και επίκαιρο που βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να συζητήσουμε σχετικά με τις ευρωπαϊκές πολιτικές για την άθληση και την ηθική στον αθλητισμό και είναι εξαιρετική η συγκυρία γιατί την Τρίτη στις Βρυξέλλες έλαβε χώρα η Σύνοδος των Υπουργών Αθλητισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης πάνω στο αντικείμενο αυτό και την Τετάρτη στις Βρυξέλλες έγινε και η βράβευση των καλύτερων προγραμμάτων στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος ERASMUS PLUS και Be Inclusive για την κοινωνική ενσωμάτωση μέσα από τα προγράμματα του αθλητισμού.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση μολονότι έχει εμβαθύνει και μετά την οικονομική κρίση σε ακόμη περισσότερους τομείς είναι πάντα οικονομοκεντρικά τοποθετημένη και οι προτεραιότητές της πολλές φορές ξεφεύγουν από τομείς της ζωής που είναι εξαιρετικά σημαντικοί, αλλά δεν έχουν άμεσο οικονομικό αντίκτυπο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο στα θέματα του αθλητισμού να είναι στην καλύτερη περίπτωση αρρύθμιστο, στη χειρότερη δε περίπτωση αντιφατικό και με την αλλαγή των μοντέλων των αθλητικών, των μοντέλων των οικονομικών σχέσεων να δημιουργεί μεγάλα ζητήματα, τα οποία θα τα βρούμε τα επόμενα χρόνια μπροστά μας, αν δεν τα έχουμε βρει ήδη: η διαφθορά, η έλλειψη κανόνων διαφάνειας, αλλά και η πλήρης εμπορευματοποίηση και η αλλαγή του αθλητικού μοντέλου της ηπείρου, όπως αυτή αρχίζει να διαφαίνεται μέσα από τη σύγκρουση του χώρου της καλαθοσφαίρισης, μέσα από τη σύγκρουση των εθνικών ομοσπονδιών και της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας με την Ευρωλίγκα, που μας απασχολεί και εδώ ως χώρα, αλλά όπως κατέληξε η Σύνοδος απασχολεί τις μεγαλύτερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κι ενώ το ζήτημα αυτό καίει, ενώ ήμασταν στην εβδομάδα που η διαμάχη αυτή κορυφώνεται, δυστυχώς ήταν εκτός ατζέντας και με δικές μας προσπάθειες και επιμονή, τέθηκε και συζητήθηκε και όπως δείχνουν τα πράγματα θα ληφθούν και κάποιες πρωτοβουλίες».
Ο υφυπουργός Αθλητισμού συνέχισε λέγοντας: «Το τελευταίο διάστημα γίνεται λόγος της διαφάνειας, της χρηστής διακυβέρνησης, της λογοδοσίας, της ηθικής στο χώρο του αθλητισμού. Και η απορία όλων μας πρέπει να είναι: Μα δεν είναι αυτονόητα αυτές οι αρχές και αξίες στον αθλητισμό; Στον αθλητισμό που δεν χωρούν πολιτικές ή άλλες σκοπιμότητες, αλλά όλοι συνηγορούν ότι αποτελεί υπέρτατο αγαθό και κοινό τόπο συνύπαρξης ανθρώπων και που που μάλιστα στη χώρα μας είναι και συνταγματικά κατοχυρωμένος. Δυστυχώς, όμως τα γεγονότα που ήρθαν στο φως της δημοσιότητας τα τελευταία χρόνια έχουν αναδείξει μια άλλη διάσταση του αθλητισμού: Αυτή της διαφθοράς και της έλλειψης λογοδοσίας, με αποτέλεσμα ο κόσμος των σπορ να διανύει μία από τις χειρότερες περιόδους της ιστορίας του.
Μερικά από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα στην ιστορία του αθλητισμού έχουν καταγραφεί στο χώρο του ποδοσφαίρου με πρόσφατο το σκάνδαλο διαφθοράς στη FIFA. Σε πολλές χώρες έχει αναδειχθεί η στενή σχέση του ποδοσφαίρου με τον παράνομο στοιχηματισμό, μια μάστιγα που ακόμη και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν διαφαίνεται η ειλικρινής βούληση για την καταπολέμησή του. Τελευταίο παράδειγμα διαφθοράς αποτελεί αυτό του πρώην προέδρου της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Στίβου, Λαμίν Ντιακ, ο οποίος κατηγορείται ότι χρηματίστηκε προκειμένου να αλλάξει τα αποτελέσματα ελέγχων ντόπινγκ Ρώσων αθλητών. Η τελευταία έκθεση του WADA αποκάλυψε τη συμμετοχή Ρώσων αθλητών σε ένα κεντρικά οργανωμένο σύστημα ντόπινγκ από τη ρωσική κυβέρνηση που είχε ως αποτέλεσμα την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία και τον ισόβιο αποκλεισμό 5 αθλητών. Ενώ η ρωσική κυβέρνηση αμέσως μετά πήρε όλα τα απαραίτητα μέτρα, προσπάθησε να αναπτύξει συνεργασίες, προσπάθησε να χτυπήσει τα φαινόμενα του ντόπινγκ που η ίδια καλλιέργησε στο παρελθόν, να έρθει σε συνεργασίες με κορυφαία εργαστήρια στον κόσμο για να επιβεβαιώνουν τα δείγματα, μεταξύ αυτών και το ελληνικό εργαστήριο, παρ’ όλα αυτά η αθλητική οικογένεια δυσκολεύεται να προχωρήσει μπροστά και δημιουργείται ένα ιδιαίτερα βαρύ κλίμα ενόψει και των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων. Έχουμε αναγνωρίσει σε παγκόσμιο επίπεδο ότι ο χώρος του αθλητισμού διανύει ίσως από τις πιο σκοτεινές περιόδους της ιστορίας του.
Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο πλαίσιο της εσθονικής προεδρίας, η τελευταία Σύνοδος των υπουργών Αθλητισμού πριν 3 ημέρες είχε ακριβώς αυτή τη θεματική ενότητα: την ακεραιότητα και τη λογοδοσία του αθλητισμού. Τέθηκαν δύο βασικοί προβληματισμοί προς διαβούλευση: Ο πρώτος είναι οι κύριες προκλήσεις στον αθλητισμό στον 21ο αιώνα και ο δεύτερος πως μπορούν τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συνεργαστούν με το αθλητικό κίνημα προκειμένου τη διακυβέρνηση, την ακεραιότητα και τη συμβολή του αθλητισμού στην κοινωνία. Το σύνολο των κρατών μελών, παρουσία του προέδρου της ΔΟΕ, Τόμας Μπαχ, συμφώνησαν ότι το αυτοδιοίκητο των Ομοσπονδιών και του αθλητικού κινήματος, θα πρέπει να διατηρηθεί και να διασφαλιστεί, ταυτόχρονα, όμως η αυτονομία δεν θα πρέπει να εκληφθεί και ως ανομία ή μη μη συμμόρφωση με τους εθνικούς κανόνες του κάθε κράτους μέλους. Ακούστηκε, όμως σαν επανάληψη της συζήτησης που εδώ και δύο χρόνια ξεκίνησε σε τούτη εδώ τη χώρα.
Και φάνηκε σαν συνέχεια των πρωτοβουλιών που εμείς πήραμε και των ζητημάτων που εμείς θέσαμε για τους κανόνες που πρέπει να τεθούν στο πλαίσιο της αθλητικής διακυβέρνησης. Η υπουργός Αθλητισμού της Γαλλίας, όπως και ο πρόεδρος της ΔΟΕ σημείωσαν ότι δεν φτάνει να λέμε ότι θα πρέπει να μπουν κανόνες, αλλά θα πρέπει η Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλάβει πρωτοβουλίες και να φτιαχτεί ένα πλαίσιο κανόνων που να μετουσιώνουν τις έννοιες της ακεραιότητας, της διαφάνειας και της λογοδοσίας στην πράξη. Άποψη με την οποία εμείς ως κυβέρνηση είμαστε απολύτως σύμφωνοι και τη βούλησή μας αυτή την αποδείξαμε και εμπράκτως».
Ο υφυπουργός Αθλητισμού, Γιώργος Βασιλειάδης, υπενθύμισε «την ανομία που υπήρχε στην ελληνική ποδοσφαιρική ομοσπονδία (ΕΠΟ) πολλά χρόνια και που αυτή η κυβέρνηση έδωσε ένα τέλος μετά από τη συνεργασία, την κόντρα στην αρχή με τη FIFA και την UEFA, τον ορισμό προσωρινής διοίκησης και την επαναφορά σε μία κανονικότητα που έχει πολύ δρόμο ακόμη να διανύσει για το ελληνικό ποδόσφαιρο. Ταυτόχρονα σε συνεργασία με τη FIFA και την UEFA, θέσαμε νέους κανόνες διαφάνειας και χρηστής διακυβέρνησης που η ίδια η Ομοσπονδία ψήφισε για πρώτη φορά στον κανονισμό της, αποτελώντας παράδειγμα διατήρησης του αυτοδιοίκητου, αλλά και λειτουργίας της σύμφωνα με τους κανόνες της ένομης τάξης. Βέβαια, όλα αυτά μένουν να κριθούν στην πράξη. Ως οργανωμένη Πολιτεία, εμείς θα πρέπει να δείχνουμε και τη βούληση και το σθένος να συγκρουόμαστε όταν θα… εκφεύγουμε από τους κανόνες της νομιμότητας. Το παράδειγμα αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει το εφαλτήριο για τη διευθέτηση ανάλογων πρακτικών και στον υπόλοιπο αθλητισμό, στις υπόλοιπες Ομοσπονδίες, στο σύνολο του ερασιτεχνικού αθλητισμού, πέραν του επαγγελματικού. Η ελληνική Πολιτεία δηλαδή σεβόμενη το αυτοδιοίκητο των Ομοσπονδιών να θεσπίσει πλαίσιο κανόνων που να διασφαλίζουν τη διαφάνεια και τη χρηστή διακυβέρνηση στην οικονομική και διοικητική λειτουργία των Ομοσπονδιών».
Για τον αθλητικό νόμο εξήγησε: «Στον αθλητικό νόμο που τις επόμενες ημέρες, εφόσον τελειώσει κι ένα τελευταίο κομμάτι που είμαστε σε διαβούλευση με τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, και ένα κομμάτι που αφορά τα οικονομικά και είμαστε σε διαπραγμάτευση με την ΤΡΟΙΚΑ, θα θεσπίζει ένα νέο πλαίσιο και θα αφορά υιοθέτηση κωδίκων δεοντολογίας σε όλες τις Ομοσπονδίες, πειθαρχικών κανονισμών των οποίων θα εποπτεύει Πειθαρχικό Όργανο απαρτιζόμενο από δικαστές, οι οποίοι λαμβάνουν περιοδική κατάρτιση για τις ιδιαιτερότητες του κάθε αθλήματος, ετήσιο οικονομικό έλεγχο των ομοσπονδιών και ταυτόχρονο έλεγχο από το γενικό επιθεωρητή δημόσιας διοίκησης και τα αρμόδια κρατικά όργανα, ώστε να μπει τέλος στην αδιαφάνεια, να μπει τέλος στο πάρτι που γινόταν στο παρελθόν, γιατί τώρα και τα χρήματα δεν είναι αρκετά, για την κατασπατάληση του δημοσίου χρήματος και περιουσίας, την αποτυχία η κρατική επιχορήγηση να μην φτάνει τελικά ποτέ στους ίδιους τους αθλητές μας».
Ο υφυπουργός τόνισε πως Η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού (ΕΕΑ) δεν έχει τα εργαλεία να αξιολογήσει τους φακέλους για στημένα παιχνίδια. Είπε συγκεκριμένα: «Στόχος μας είναι η ταυτόχρονη ενίσχυση της δομής ελέγχου και αδειοδότησης των ομάδων του επαγγελματικού αθλητισμού με σκοπό την παροχή των κατάλληλων εργαλείων για τη στοιχειοθέτηση υποθέσεων χειραγώγησης αγώνων με σκοπό τον παράνομο πλουτισμό. Η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού (ΕΕΑ) δεν έχει τα κατάλληλα εργαλεία, δεν μπορεί να αξιολογήσει νομικά όλους αυτούς τους φακέλους για στημένα παιχνίδια που έρχονται με αποτέλεσμα αυτά να τίθενται στο αρχείο. Στο πλαίσιο της Συνόδου, είχαμε μία εξαιρετική συνεργασία με την ιταλική αντιπροσωπεία και αποφασίσαμε την ανταλλαγή τεχνογνωσίας.
Οι Ιταλοί έχουν προβεί στη δημιουργία ενός μηχανισμού για τον παράνομο στοιχηματισμό, ο οποίος θα μπορούσε να είναι μεγάλη βοήθεια σε εμάς. Συμφωνήσαμε, το αμέσως επόμενο διάστημα, πριν τα Χριστούγεννα, να κάνουμε κοινές ομάδες εργασίες. Η χειραγώγηση των αγώνων συνδέεται άμεσα με τον παράνομο στοιχηματισμό, η Ελλάδα έχει υπογράψει σχετική συνθήκη που αποτέλεσε κοινή πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου της Ευρώπης, με στόχο τη δημιουργία μιας κοινής πλατφόρμας, όπου θα καταγράφονται όλες οι περιπτώσεις ύποπτων αγώνων. Έχουν υπογράψει 31 μέλη μέχρι σήμερα τη σύμβαση, η Ελλάδα μέσα σε αυτά, αλλά χρειάζονται 5 μέλη να την επικυρώσουν. Όμως, η Μάλτα έχει θέσει βέτο στην επικύρωση της εν λόγω σύμβασης, παρ’ όλο που τα κράτη-μέλη, αλλά και η ίδια η ΔΟΕ, επισήμαναν την ανάγκη επικύρωσής της και πιέσαμε προς αυτή την κατεύθυνση. Από το 2014, τρία χρόνια μετά δεν έχει επικυρωθεί ακόμη η σύμβαση, παρ’ όλο που διακηρυκτικά όλοι αναγνωρίζουν την ανάγκη υιοθέτησης μιας κοινής πλατφόρμας».
Ο υφυπουργός Αθλητισμού, Γιώργος Βασιλειάδης, υπογράμμισε: «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε το πρόγραμμα 2017-2020, όπου στο τέλος της τριετίας θα πρέπει να διατυπωθούν συγκεκριμένες προτάσεις σχετικά με την καταπολέμηση του ντόπινγκ, και ήδη έχει ξεκινήσει η διαδικασία για αλλαγή στο ακόμη αυστηρότερο του κώδικα του WADA και κατ’ επέκταση την εναρμόνιση των εθνικών Ομοσπονδιών, την καταπολέμηση της διαφθοράς, τη διασφάλιση παρουσίας των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων και ιδιαίτερα την καταπολέμηση της παιδικής κακομεταχείρισης, την ανάδειξη της οικονομικής συνεισφοράς του αθλητισμού, της απάντησης στο ερώτημα του ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος των ΜΜΕ και πως αυτά τον επηρεάζουν, ο σημαντικός ρόλος των προπονητών όχι μόνο στον αθλητισμό αλλά και στην κοινωνία εν γένει, αφού διαμορφώνουν και τον χαρακτήρα των αθλητών, η διπλή καριέρα των αθλητών μέσω της κρατικής πρόνοιας για συνεχιζόμενη κατάρτισή τους σε πανεπιστημιακό επίπεδο αλλά και πρόνοια για την επαγγελματική τους εξέλιξη μετά το τέλος της αθλητικής καριέρας τους.
Στην Ελλάδα υπήρχε ο διορισμός στο Δημόσιο, ως ελάχιστος φόρος τιμής των αθλητών μας, μέτρο ορθό, δυστυχώς δεν υπάρχει τώρα, δεν εφαρμόστηκε σωστά. Είναι μια συζήτηση που και με τον αθλητικό νόμο θα ανοίξει, μέσα σε ένα ασφυκτικό πλαίσιο που δημιουργεί η απόφαση του τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τον περιορισμό των προνομίων, μία αδιανόητη κατά τη γνώμη μου απόφαση, την οποία θα πρέπει να δούμε σε επίπεδο Ολομέλειας, ποια θα είναι η αντίδραση του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία θα μας δημιουργήσει δεδομένα που και θα είναι προβληματικά και θα πρέπει να βρούμε λύσεις για να διορθώσουμε αυτή την αδικία».
Ο Γιώργος Βασιλειάδης μίλησε και για τον σημαντικό ρόλο του αθλητισμού στην ενσωμάτωση των μεταναστών, για τα προγράμματα BE ΑCTIVE υπό την αιγίδα της ΓΓΑ και το πρόγραμμα -σε συνεργασία με τους Ολυμπιονίκες μας- εκμάθησης των Ολυμπιακών αθλημάτων σε παιδιά, με σκοπό να γνωρίσουν τα οφέλη του αθλητισμού, αλλά και προς την καταπολέμηση του σχολικού εκφοβισμού, καθώς και της παιδικής παχυσαρκίας. «Ο αθλητισμός μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ενσωμάτωση των μεταναστών. Εχουν ήδη αναληφθεί πρωτοβουλίες από την ΕΠΟ, την ΟΧΕ με τη διοργάνωση φιλικών αγώνων μεταξύ εθνικών ομάδων και ομάδων μεταναστών. Ο ρόλος του αθλητισμού στη διπλωματία, ο αθλητισμός στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας και προώθηση ενός υγιεινού μοντέλου ζωής, με δεδομένο ότι ένας στους έξι Ευρωπαίους πολίτες θα νοσήσει λόγω μη άθλησης τα επόμενα χρόνια».
ΑΠΕ-ΜΠΕ