Με υποθηκευμένη στα όρια της αντισυνταγματικότητας την εφαρμογή του, ο νόμος που σηματοδοτεί το «τέλος εποχής» για τη φυσιογνωμία του δημόσιου ΑΕΙ -καθώς καθιερώνει μοντέλο διοίκησης που δραστηριοποιεί τον ιδιωτικό τομέα στη λειτουργία του, καταργεί πλήρως το πανεπιστημιακό άσυλο και αποκλείει τους φοιτητές από την εκλογή των διοικήσεων των Ιδρυμάτων- πέρασε χθες στη Βουλή με διευρυμένη πλειοψηφία (ΠΑΣΟΚ – Ν.Δ. – ΛΑΟΣ – ΔΗ.ΣΥ.), για πρώτη φορά στα μεταπολιτευτικά χρονικά.
Το ζητούμενο της «εθνικής συνεννόησης» που ευαγγελίζονται ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. «έκλεισε», αποδίδοντας μήνυμα συγκυβέρνησης, όπως ακουγόταν έντονα χθες στους διαδρόμους της Βουλής, από τη 10λεπτη τηλεφωνική συνομιλία Παπανδρέου – Σαμαρά που μεσολάβησε κατά την εκπνοή της αντιπαράθεσης πριν από την κρίσιμη ψηφοφορία. Προφανώς η διαβούλευση των δύο αρχηγών κρίθηκε απαραίτητη, αφού από την αρχή της συζήτησης του επίμαχου νομοθετήματος στην Ολομέλεια η κοινοβουλευτική συμμαχία δεν φάνηκε να εξυπηρετείται από την υπουργό Παιδείας και τον εισηγητή της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Οπισθοχώρηση
Από την οπισθοχώρηση της κυβέρνησης στην εκλογή του πρύτανη (το αρχικό κείμενο προέβλεπε το διορισμό του από το Συμβούλιο Διοίκησης), καθώς αποτέλεσε σημείο αιχμής της συναλλαγής των δύο αρχηγών, και από την απομάκρυνση της Νέας Δημοκρατίας από το έτερο, εκτός του θέματος του ασύλου, ζήτημα της διαπραγμάτευσης, τη συμβολική, έστω, διατήρηση της φοιτητικής συμμετοχής στην ανάδειξη των διοικήσεων συνάγεται πως:
* Ο πρωθυπουργός δεν επιβεβαίωσε εαυτόν, αφού δεν απέσεισε τη συμμετοχή του από τη διάβρωση του συστήματος που ο ίδιος κατήγγειλε μόλις το προηγούμενο βράδυ, όταν από το βήμα της Ολομέλειας υποστήριξε ότι εκτείνεται από το πολιτικο-οικονομικό πεδίο και στο χώρο των Πανεπιστημίων, μιλώντας για «αθέμιτες συναλλαγές», «φοιτητοπατέρες» και «εξαγορά συνειδήσεων».
* Η κυβέρνηση επιδίωξε τη «συνευθύνη» της ευρύτατης πλειοψηφίας στην πολιτική της βούληση, προκειμένου α) να μοιραστεί το κόστος της κατάργησης του ασύλου, β) να περιστείλει ενδεχομένως τις προθέσεις προσφυγών στη Δικαιοσύνη, που προοιωνίζονται οι αιτιάσεις αντισυνταγματικότητας στην εφαρμογή του νόμου.
Τις οποίες φαίνεται προς το παρόν να παραμερίζει, παρ’ ότι προέρχονται από το Επιστημονικό Συμβούλιο της Βουλής, τον ευρύτερο χώρο της κοινοβουλευτικής Αριστεράς και έγκριτους συνταγματολόγους (Χρυσόγονος).
«Δυσκολίες»
Παρ’ ότι η ίδια η υπουργός Παιδείας εμφανίζεται να συμμερίζεται τις αιτιάσεις -κατά τη διάρκεια της χθεσινής της τοποθέτησης μίλησε για «σοβαρές συνταγματικές δυσκολίες που είχε, έχει και θα έχει το νομοσχέδιο, γιατί είναι κάτι εντελώς καινούργιο», προτείνοντας μάλιστα επικαιροποίηση της νομολογίας του ΣτΕ: «Δεν μπορεί να είναι πάντοτε χρήσιμη», είπε, «γιατί έχει αλλάξει τόσο πολύ όλη η δομή που δεν μπορεί να ισχύσει η προηγούμενη».
* Η αξιωματική αντιπολίτευση, πέραν των επιδιώξεων της επόμενης ημέρας των εκλογών, οψέποτε γίνουν, εικάζεται πως αποφάσισε τη μεταστροφή της από την αρνητική στη θετική ψήφο, για τρεις λόγους: α) Για να περιορίσει και στον οίκο της τον κίνδυνο διαρροών, των βουλευτών της δηλαδή που θα υπερψήφιζαν το νομοσχέδιο. Εκτός του Κυρ. Μητσοτάκη που διαφοροποιήθηκε από του βήματος της Ολομέλειας, οι πληροφορίες ανέφεραν πως στη γραμμή της απόστασης από την επίσημη κομματική θέση κινούνταν οι Ν. Δένδιας, Σ. Χατζηγάκης και Κ. Χατζηδάκης. Για το λόγο αυτό άλλωστε και ο ΛΑΟΣ, παρ’ ότι από την αρχή στήριξε το νομοθέτημα, ζήτησε ονομαστική ψηφοφορία, προκειμένου να εκθέσει τη Ν.Δ. β) Για να μην εκχωρήσει στον Γ. Καρατζαφέρη τη μερίδα των ψηφοφόρων της που εναντιώνονται στη συντήρηση του θεσμού του πανεπιστημιακού ασύλου και γ) Για να στηρίξει το δυναμικό της στο ακαδημαϊκό κατεστημένο, κυρίως στο επίπεδο της φοιτητικής της εκπροσώπησης (ΔΑΠ), αλλά και στο χώρο του ΔΕΠ.
Εχει συνέχεια
«Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να μπορέσουμε να επιτύχουμε τις μεγαλύτερες συναινέσεις», είπε η Αννα Διαμαντοπούλου, δικαιολογώντας τις τροποποιήσεις που συμφωνήθηκαν με τη Ν.Δ. Μίλησε για «ιστορική στιγμή», προανήγγειλε μάλιστα και τη δεύτερη πράξη, ανακοινώνοντας πως προσεχώς αναμένονται: νομοθέτημα για την έρευνα και ρύθμιση για την υπόσταση εντός ΑΕΙ των φοιτητικών παρατάξεων.
Από την πλευρά του ο εισηγητής της Ν.Δ. Αρ. Σπηλιωτόπουλος περιορίστηκε στη δήλωση της υπερψήφισης του νομοσχεδίου επί της αρχής του, επιχείρησε ωστόσο να διαφυλάξει τις ισορροπίες με το νεολαιίστικο σκέλος λέγοντας πως το κόμμα του «εάν γίνει κυβέρνηση», θα διαφυλάξει τη συμμετοχή των φοιτητών στην εκλογή των διοικήσεων των Ιδρυμάτων (η πρόταση της Ν.Δ. προέβλεπε το συμβολικό ποσοστό 5%, που απορρίφθηκε από την κυβέρνηση).
Αριστερά
ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ και Δημοκρατική Αριστερά επέμειναν στη θέση τους πως η εφαρμογή του νόμου θα προσκρούσει στην αντισυνταγματικότητα των διατάξεων. Η Αλέκα Παπαρήγα έκανε λόγο για «αλισβερίσι» μεταξύ των δύο κομμάτων, ενώ ο Αλ. Τσίπρας χαρακτήρισε «αναμενόμενη» την επίτευξη της συμφωνίας, με το σκεπτικό πως «ήταν λογικό η Ν.Δ. να συναινέσει σε ένα δεξιόστροφο και νεοφιλελεύθερο νομοσχέδιο».
Καταγγέλλοντας μάλιστα ως παράδοξη τη στάση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, δήλωσε: «Θα γραφεί στα χρονικά οι παρόντες βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης να εγείρονται στην αίτηση αντισυνταγματικότητας που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ και στη συνέχεια να υπερψηφίζουν επί της αρχής το νομοσχέδιο».
Σημειώνεται πως ο Γ. Καρατζαφέρης, που είχε ζητήσει προχθές το βράδυ ονομαστική ψηφοφορία -απέσυρε χθες το σχετικό αίτημα- σχολίασε ειρωνικά προς τη Ν.Δ.: «Καλά τα πάτε, επιταχύνετε τους ρυθμούς σας».
Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ