Λίγα δευτερόλεπτα μόλις είχαν περάσει από όταν με… τάραξαν τα ουρλιαχτά των χιλιάδων Ελλήνων στο «Ντραγκάο» του Οπόρτο, μετά το γκολ του Δέλλα στον ημιτελικό του Euro 2004 και το πρώτο πράγμα που πέρασε από το μυαλό μου – ή για να ακριβολογώ ΚΑΙ από το δικό μου μυαλό – ήταν : «Ε, ρε τι έχουμε να δούμε ακόμα…»
Για περίπου μιάμιση ώρα στη «ζωντανή» σύνδεση έξω από το γήπεδο προσφέραμε σε εικόνα και ήχο, όλοι εμείς οι απεσταλμένοι των «non right holder» (αυτοί που δεν έχουν δικαιώματα της μετάδοσης των αγώνων) τηλεοπτικών σταθμών, την απόλυτη ευτυχία, το ντελίριο ενθουσιασμού, την έκσταση των ανθρώπων με βαμμένα «γαλανόλευκα» πρόσωπα, των… τσολιάδων, των ανθρώπων με… χλαμύδες και περικεφαλαίες!!
Και τι δεν ακούγαμε από τους δακρυσμένους, τους πιο ευτυχισμένους θνητούς της οικουμένης…
Γιατί, αλήθεια είναι, ένα από τα σημαντικότερα πράγματα που έχω να κρατήσω στην ζωή μου από εκείνες τις ημέρες είναι αυτό!
Ότι ήρθα σε επαφή και μοιράστηκα για μεγάλο χρονικό διάστημα τον ψυχολογικό οίστρο, με ΠΟΛΥ ευτυχισμένους ανθρώπους… Με τους πιο «πλούσιους» συναισθηματικά ανθρώπους που συνάντησα στη ζωή μου!!
Στη Λισαβόνα, όπως να ΄ναι και χωρίς εισιτήριο!
Φύγαμε από το Οπόρτο την επομένη του ημιτελικού κι αφού έστειλα μέσω του συνεργαζόμενου τηλεοπτικού σταθμού ότι υλικό είχαμε από τα πανηγυρικά ως τις πρώτες πρωϊνές ώρες.. Μαζί με τους Έλληνες είχαν βγει στους δρόμους και τις πλατείες της πόλης κι αρκετοί ντόπιοι.. Το είπα, το λέω και θα το ξαναλέω, οι Πορτογάλοι μας «πήγαιναν» πολύ! Ήμασταν μακράν οι πιο συμπαθείς φιλοξενούμενοι στη διοργάνωση, όχι μόνον γιατί οι απανωτές επιτυχίες της εθνικής Ελλάδος μας έκαναν Παγκοσμίως συμπαθείς αλλά κυρίως διότι ήμασταν με διαφορά και οι πιο σωστοί στην εν γένει συμπεριφορά μας!!
Βέβαια μαζί με όλα αυτά, άρχισε να εξελίσσεται το μεγάλο πρόβλημα (!!) των Ελλήνων εκείνες τις ώρες… Το εισιτήριο του τελικού.. Αυτό το «ευλογημένο», το «χρυσαφένιο», το «πολύτιμο» αλλά και τόσο ανάρπαστο, συνάμα, πράγμα που ήθελαν ΟΛΟΙ τόσο πολύ!
Ήδη στο Οπόρτο είχαν ταξιδέψει ορισμένα τσάρτερ με προοπτική επιστροφής στην Ελλάδα μετά το ματς με την Τσεχία. Νομίζω πως αυτά τα σκάφη επέστρεψαν στην πατρίδα κάτι περισσότερο από μισο-άδεια!
Δεν υπήρχε εξασφάλιση εισιτηρίου του τελικού αλλά ποιος νοιάζονταν; Είχαμε μάθει και για κάποια τσάρτερ που ξεκίνησαν ή προσπάθησαν να ξεκινήσουν για την Πορτογαλία φορτωμένα με κόσμο δίχως καν να υπάρχουν εισιτήρια… Μαθαίναμε και γι’ αυτόν το χαμό!
Κόσμος που ξέμεινε, συνεχίζοντας την πορεία προς την πρωτεύουσα της χώρας χωρίς να έχει «κλείσει» όχι μόνον το εισιτήριο αλλά και το μέρος που θα έμενε!
Χαρακτηριστικό ήταν πως από το πρακτορείο που έκλεινε τα δικά μας ξενοδοχεία, από αγώνα σε αγώνα – έτσι πήγαινε το πράγμα με τις νοκ άουτ καταστάσεις – μας ενημέρωσαν ότι στο ξενοδοχείο όπου μέναμε πριν το ματς με τη Γαλλία, μια βδομάδα πριν, η τιμή για το Σαββατοκύριακο του τελικού ήταν σχεδόν πενταπλάσια για κάθε διανυκτέρευση!!
Εκείνο το βράδυ της 1ης Ιουλίου 2004, μάθαμε, πως τα περισσότερα ταξιδιωτικά πρακτορεία – από αυτά που έστελναν κόσμο στην Πορτογαλία – δεν έκλεισαν καθόλου λόγω της ζήτησης που υπήρχε.
Όσο για την ατμόσφαιρα στην ομάδα, θα πω μονάχα αυτό! Όταν πήγαμε – πάλι κοντά στα μεσάνυχτα – στο ξενοδοχείο της εθνικής για να «κλείσουμε» παίκτη για το «ζωντανό» της επόμενης ημέρας, ανέβηκα με ευκολία γιατί κάτω στο Λόμπι δεν ήταν… ψυχή!
Οι παίκτες και τα υπόλοιπα μέλη της αποστολής ήταν μαζεμένοι σε 2-3 δωμάτια και χάζευαν σχεδόν αποσβολωμένοι τις εικόνες των διεθνών τηλεοπτικών δικτύων (RTP, BBC, CNN κλπ) από τα πανηγύρια των «εκατομμυρίων Ελλήνων» στο κέντρο της Αθήνας, στο Λονδίνο, στη Νέα Υόρκη, στο Σίδνεϊ… Όπου τέλος πάντων υπήρχε εικόνα!
Ανακάλυψα, έστω κι έτσι, το σπουδαιότερο ΤΟΝΩΤΙΚΟ για την ομάδα ενόψει της κάθε πρόκλησης που ακολουθούσε!!
Φθάνοντας στη Λισαβόνα γίνονταν άμεσα αισθητό το γεγονός της έλλειψης κλινών… παντού!! Ακόμα και σε κάμπιγκ πήγα για ρεπορτάζ όπου Έλληνες ήταν φιλοξενούμενοι (!) σε σκηνές προκειμένου κάπου να ξεκουραστούν. Ο επόμενος προορισμός του ρεπορτάζ, το αεροδρόμιο όπου άρχισαν να καταφθάνουν το ένα μετά το άλλο τα τσάρτερ της «χαράς»! Μου έλεγαν από το κανάλι, μέσα στον κακό χαμό :
«Ψάξε και κάνε δηλώσεις… επωνύμων, όσους περισσότερους μπορείς!!»
Έβγαιναν τα «γαλανόλευκα» λεφούσια από τις αίθουσες αφίξεων κι άντε να δεις εκεί, ηθοποιούς, τραγουδιστές και τέτοια πράγματα! Μα, έτσι «βαμμένοι» και αναλόγως «στολισμένοι» που ήταν, πώς να τους αναγνωρίσεις ;
Η όλη πίεσή μου, ξεπεράστηκε όταν ξαναπήγα στα κεντρικά γραφεία του SIC να στείλω το πρώτο υλικό της ημέρας. Οι γνώριμοί μου, πλέον, Πορτογάλοι συνάδελφοι και τεχνικοί πάλι με αποθέωσαν λέγοντας μεταξύ άλλων.. :
«Τώρα δεν θα μας νικήσετε, αλλά αν είναι να γίνει αυτό, τουλάχιστον θα χάσουμε από εσάς!!»
Ένα ακόμα χαρακτηριστικό της… ροής του ρεπορτάζ διαδραματίστηκε στην επιστροφή μου στο ξενοδοχείο, λίγο μετά τα μεσάνυχτα! Ένας συνάδελφος με περίμενε και μου είπε :
«Πάμε μια βόλτα στο White Elephant; Είναι το καλύτερο καμπαρέ της πόλης. Δουλεύουν πολύ καλές Βραζιλιάνες! Πολύ χλιδάτο..» και του απάντησα τόσο… απλά :
«Να σου πω… Επειδή πάλι δεν πρόλαβα το room service ανοιχτό , θα έχει εκεί τίποτε να φάμε; Κανένα κλαμπ σάντουϊτς; Καμιά τονοσαλάτα.. Κάτι..»
Παραμονή τελικού… Αγωνία και λαχτάρα!
Σάββατο 3 Ιουλίου. Πρωί – πρωί στο «μεροκάματο». Από τις πέντε τα ξημερώματα οι τηλεφωνικές ανταποκρίσεις κι έξω από το ξενοδοχείο το τηλεοπτικό συνεργείο να περιμένει για το σεργιάνι σε ότι θυμίζει Ελλάδα και Euro!
Η πρώτη έκπληξη σε μια μεγάλη πλατεία, στην προέκταση της Avenida de Libertade όπου εκατοντάδες ντυμένοι στα «γαλανόλευκα» ξύπνησαν με τα τραγούδια τους Πορτογάλους ενώ πολλοί από αυτούς έψαχναν και για κανένα εισιτήριο του τελικού (βεβαίως – βεβαίως)!
Εκεί μας πλησίασε ένα καλοντυμένος τύπος ο οποίος μας συστήθηκε ως αξιωματούχος της οργανωτικής επιτροπής ζητώντας το εξής… κουφό :
«Εδώ είναι ένα συνεργείο της ARD (Γερμανική τηλεόραση). Παρακαλώ να κάνετε μια έκκληση στα.. Ελληνικά που θα μεταδοθεί απευθείας και θα μεταδίδεται συνεχώς σήμερα στην Γερμανία όπου θα πείτε να μην ξεκινήσουν κι άλλοι συμπατριώτες σας για την Πορτογαλία γιατί δεν υπάρχουν ούτε εισιτήρια αλλά ούτε και ξενοδοχεία για να μείνουν!»
Κι όταν το ρώτησα εάν έχει στοιχεία για αυτά που λέει, μου απάντησε πως με «επίσημα στοιχεία» από το βράδυ της προηγούμενης μέρας πέρασαν τα σύνορα της Γαλλίας με κατεύθυνση, προφανώς, τη Λισαβόνα πάνω από 1000 Ι.Χ. με ενδείξεις – φανταστείτε πως θα ήταν στολισμένα κι αυτά – οτι πρόκειται για Έλληνες!!
Στα Ελληνικά, που δεν γνώριζε, είπα μόνον ότι εδώ η χώρα μας ζει μεγάλες στιγμές και πως όντως τα εισιτήρια του αγώνα είναι δυσεύρετα!
Δεν μου πήγαινε με τίποτα εκείνη την ώρα να ξεστομίσω σε οποιονδήποτε συμπατριώτη μου τη φράση «Μην έρχεσαι εδώ..»
Το απόγευμα πάνω από δύο χιλιάδες Έλληνες ταξιδιώτες είχαν κυκλώσει το ξενοδοχείο όπου διέμεναν τα μέλη της ΕΠΟ. Όλοι έψαχναν το εισιτήριο, αλλά εκείνες τις ώρες ούτε τους παράγοντες δεν μπόρεσαν να βρούν!
Γυρίζοντας στο δωμάτιο, αργά πάλι και καταπονημένος, ήρθε η πληροφορία στο κινητό μου με sms πως σε μια μικρή πλατεία της πόλης θα έβγαιναν σε κυκλοφορία 1500 εισιτήρια του τελικού! Δεν ξέρω πως μου βγήκε, αλλά το μόνο που ψέλλισα ήταν το :
«Ωχ.. Δεν είναι καλό αυτό!»
Ανήμερα του Ιστορικού θριάμβου
Δεν περίμενα τίποτε λιγότερο εξοντωτικό από την ημέρα του τελικού, με όλα όσα είχαν συμβεί ως τότε!
Πήγαμε γύρω στις 05.30 το πρωί, τοπική ώρα, σε εκείνη την πλατεία όπου «ακούστηκε» πως θα κυκλοφορήσουν εισιτήρια γιατί τότε ξεκίνησε και το πρώτο «ζωντανό»!
Είδα εκατοντάδες ανθρώπους κάθε ηλικίας να κοιμούνται στα παγκάκια, στα πεζοδρόμια (!) στο γρασίδι τα πλατείας προκειμένου να πάρουν θέση στην ουρά! Τους ξυπνήσαμε με τα φώτα και τους ήχους των εξαρτημάτων αλλά δεν τους πείραξε καν.. Στήθηκαν στην ουρά και περίμεναν… Όσο περνούσε η ώρα τόσο ανησυχούσαν, ώσπου γύρω στις 12.00 ήρθαν 3-4 κλούβες της αστυνομίας.. Μέσα σε μια από αυτές (σιδερόφραχτη γαρ) ένας παράγοντας της ΕΠΟ ανακοίνωσε με μια… ντουντούκα πως :
«Δυστυχώς δεν μπορέσαμε να εξασφαλίσουμε τα εισιτήρια και γι’ αυτό πρέπει ο κόσμος να φύγει..»
Της κολάσεως έγινε, μην πω άλλη λέξη, στο επόμενο 5λεπτο! Η εν λόγω κλούβα δέχθηκε από πέτρες, κινητά τηλέφωνα (!), μπουκάλια μέχρι και τους κάδους σκουπιδιών της πλατείας. Ευτυχώς οι αστυνομικοί είχαν περισσότερο αμυντικές-κατευναστικές τάσεις παρά επιθετικές! Δεν σημειώθηκε καμιά σύλληψη καθώς η «αμαρτωλή» κλούβα έκανε όπισθεν κι έφυγε με αποτέλεσμα να εκτονωθεί η κατάσταση. Απέμεινε μόνον το ανάθεμα και μεγάλη απογοήτευση!
Ως το μεσημέρι, και λόγω της αφόρητης ζέστης (με υψηλά ποσοστά υγρασίας) είχα αλλάξει για 3η φορά ρούχα καθώς ίδρωνες πολύ εύκολα. Φανταστείτε να είναι κανείς στο πόδι για 6-7 ώρες. Λίγο πριν φύγουμε για το γήπεδο, μάθαμε πως με εντολή της Πορτογαλικής Κυβέρνησης «κλείστηκαν» 2-3 πλατείες με τεράστιες γιγαντο-οθόνες προκειμένου να δούνε τον τελικό οι χιλιάδες Έλληνες που ήταν στη Λισαβόνα χωρίς εισιτήριο. Με ικανοποιητικό κέτεριγκ (όλα κερασμένα, αναψυκτικά, μπύρες, χάμπουργκερ κλπ).
Στο γήπεδο πήγαμε δύο ώρες πριν το παιχνίδι και εκεί μου έγινε επίσης αντιληπτή η παρουσία πάνω από δύο χιλιάδων Ελλήνων οι οποίοι χωρίς εισιτήριο – ελπίζοντας και σε ένα θαύμα – προτίμησαν να «ακούσουν» έξω από το Ντα Λουζ το ματς παρά να πάνε στις prive «τηλε-εξέδρες»!
Το τι έγινε στον τελικό είναι γνωστό! Απλά επιβεβαιώθηκε η σιγουριά κάποιων διεθνών με τους οποίους είχα μιλήσει από το προηγούμενο απόγευμα περί του τρόπου που θα χρησιμοποιούσαμε για την νίκη!
Δεν είδα πολλά από την απονομή διότι ο οδηγός του συνεργείου μου είπε να φύγουμε αμέσως μετά τη λήξη – πριν αρχίσουν να αδειάζουν οι εξέδρες και να γεμίζουν οι γύρω δρόμοι – έτσι ώστε να πάμε και να προλάβουμε την αποστολή της εθνικής στο ξενοδοχείο, περίπου 10-12 χιλιόμετρα μακριά από το γήπεδο!
Μοναδική κι αξέχαστη η πορεία προς εκείνο το σημείο στα προάστια της πόλης. Ο Ισπανός οδηγός κι οπερατέρ που χρησιμοποιούσα ξεδίπλωσε μια Ελληνική σημαία δένοντάς την τη βάση της κεραίας δίπλα στην πόρτα του! Όταν τον ρώτησα αν πρέπει να το κάνουμε αυτό εκείνες τις ώρες σε μια πόλη που έχασε τελικό μου είπε :
«Φίλε μου κι εγώ το χάρηκα! Μην φοβάσαι, εδώ δεν θα κάνουν τίποτε.. Στην Λισαβόνα είσαι! Απόψε όσοι δεν ήταν με την Πορτογαλία ήμασταν με την Ελλάδα..»
Όντως μπόρεσα να δώ εκατοντάδες – χιλιάδες πικραμένες φάτσες αλλά καμιά χειρονομία! Μάλιστα σε 2-3 φανάρια είδα καμπόσους να χειροκροτάνε προς τη σημαία!! Σαν τι άλλο έμελε να δω;; Κι όμως, είχε κι άλλα ετούτη η νύχτα!
Η μέθη στα επινίκια, ο Καραμανλής, ο Παπανδρέου και οι πέντε… «θείτσες»
Φθάσαμε στο ξενοδοχείο όπου διέμενε η αποστολή της εθνικής Ελλάδος σχετικά νωρίς, προκειμένου να «στήσει» η κάμερα και να αρχίσουν νωρίς – νωρίς οι «ζωντανές» συνδέσεις.
Εκεί με περίμενε άλλο ένα Πορτογαλικό… σοκ!
Πέντε – έξι ηλικιωμένες κυρίες (από 65 και βάλε) ξεπρόβαλαν στο μισοσκόταδο από το απέναντι πεζοδρόμιο και σιγά-σιγά πλησίασαν κοντά στις κάμερες στην είσοδο του ξενοδοχείου..
Η εικόνα μου θύμιζε αυτές τις φιγούρες στα χωριά της Ελληνικής υπαίθρου – κυρίως τους ζεστούς μήνες – όπου στα κατά τόπους επαρχιακά σταυροδρόμια, κάτω από από τις τρεμάμενες λάμπες στις ξύλινες κολώνες της ΔΕΗ υπάρχουν οι ηλικιωμένες της γειτονιάς στη διαδικασία της.. κοινωνικής κριτικής!
Αυτές οι… «θείτσες» όμως ήρθαν πιο συνειδητοποιημένες! Όταν ρώτησα, στα σπαστά μου Ισπανικά, γιατί ήρθαν εδώ και τι ήθελαν, πήραν μια εντυπωσιακή απάντηση από την πιο… social persona !
«Α, εμείς εδώ της γειτονιάς είμαστε! Ήρθαμε όμως να δούμε αυτούς που μας νίκησαν! Μάθαμε πως μένουν εδώ..»
Φοβερή απάντηση, φοβερές οι σκηνές που ακολούθησαν. Πρώτα το πούλμαν της εθνικής με τους παίκτες, τους περισσότερους… μεθυσμένους από το νέκταρ της χαράς κι από κάποια μπουκάλια ουίσκι που ήταν στο πούλμαν. Ο πιο… «ευτυχής» Γιώργος Καραγκούνης ενεφανίσθη ημίγυμνος (από τη μέση και κάτω με ένα περήφανο σώβρακο) ενώ στο κεφάλι του φορούσε ένα στέμμα! Μας συστήθηκε ως «Ελλάδα Μις Ευρώπη..»!! Είπε πολλά στις κάμερες. Ούτε εμείς καταλαβαίναμε τι έλεγε, ούτε αυτός φυσικά!
Έρχονταν πολλοί σε αυτό το μεταμεσονύχτιο γλέντι. Κάποια στιγμή είδα τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή έχοντας μάθει πριν από κάτι παρατρεχάμενούς τους πως στα αποδυτήρια «τίναξε» στον αέρα, μετά το ματς, τον Ρεχάγκελ!
Μετά ήρθε ο τότε αρχηγός της Αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργος Παπανδρέου.. Αφού την παλέψαμε λίγο να βρούμε το σκορ, «ρωτήσαμε» για τον σκόρερ.. Όλα καλά! (Τον πάω τον ΓΑΠ.. Οριεντάλ!)
Το εκεί γλέντι κράτησε ως τις 02.00 τοπική ώρα. Το κινητό μου είχε μπλοκάρει από τις κλήσεις – εκτός δουλειάς – και τα μηνύματα.. Φυσική εξέλιξη των πραγμάτων!
Ξαναπήγα για ύπνο νηστικός για πολλοστή φορά μα τόσο χαρούμενος! Ήταν το τελευταίο μου βράδυ στην Πορτογαλία!!
Έχασα το «γάμο» αλλά είδα τις… Νύφες!
Την επομένη του Θριάμβου απλά το πρόγραμμα είχε μια αποστολή υλικού – και πόσο πράγμα, έτσι; – από το SIC όπου οι Πορτογάλοι συνάδελφοι, δημοσιογράφοι και τεχνικοί μου έδιναν συγχαρητήρια (!) λέγοντας μεταξύ άλλων πως :
«Μπράβο σας, αφού μας κερδίσατε δύο φορές εδώ μέσα.. Τι άλλο να πούμε!».
Μετά στο αεροπλάνο της επιστροφής, μέσω Φρανκφούρτης, όπου με περίμενε άλλη μια αξιομνημόνευτη έκπληξη (τελειωμό δεν είχαν..).
Στο διπλανό κάθισμα προς την Γερμανική πόλη, κάθονταν ένας κοκκινομάλλης που όμως «κάτι μου έλεγε» η φυσιογνωμία του.. Τον κοιτούσα, τον ξανακοίταζα και εν τέλει μπήκα στον πειρασμό να τον ρωτήσω, στη διεθνή γλώσσα (Αγγλικά) :
«-Συγγνώμη κύριε.. Κάτι μου θυμίζετε! Ποιος είστε..»
Η απάντησή του, μέσα σε ένα πλατύ χαμόγελο :
«Είμαι ο Ντάμιεν Λούϊς. Ο… Δαμιανός στα Ελληνικά, φίλε μου, ηθοποιός!»
Το μόνο κακό εκείνη την ώρα είναι πως είχε τελειώσει η μπαταρία του κινητού να βγάλω καμιά φωτογραφία.. Κρίμα!
«-Ήσασταν στην Πορτογαλία για κάποια δουλειά..;» τον ρώτησα και η απάντησή του, μέσα στο πνεύμα των ημερών μου γέμισε την ημέρα :
«Όχι… Ήρθα να δω τον τελικό! Πανηγύρισα τη νίκη της Ελλάδας! Πριν λίγο καιρό τέλειωσαν τα γυρίσματα της ταινίας Νύφες του Παντελή Βούλγαρη! Δέθηκα με την ταινία, με την υπόθεσή της και βέβαια με την Ελλάδα! Έτσι όπως πήγε η εθνική σας έκανα το παν να βρεθώ στον τελικό και ευτυχώς το πρακτορείο μου βρήκε εισιτήριο!»
Τότε θυμήθηκα που τον είχα ξαναδεί πρόσφατα..
«Μου άρεσε πολύ η πολεμική σειρά «Bands and brothers». Εκεί σας έβλεπα. Δεν ήξερα για την ταινία που μου λέτε..»
Κι αυτός με ξανα-«έστειλε» φανερά ενθουσιασμένος :
«Ούτε εγώ ήξερα πολλά για την χώρα σας. Όμως σας αγάπησα όλους! Αγάπησα την ιστορία Είστε καταπληκτικοί! Το είδα στη Λισαβόνα, στο γήπεδο. Το είχα δει και πριν στα γυρίσματα!»
Είπαμε κι άλλα πράγματα γύρω από από τα χολιγουντιανά πεπραγμένα, ώσπου να φτάσουμε στην Φρανκφούρτη κι ο καθένας να ακολουθήσει το δρόμο του. Αυτός πήγαινε Αγγλία, ενώ εγώ φθάνοντας στο γκισέ του αεροδρομίου για τσεκ-άουτ προς Αθήνα άκουγα από όλο τον κόσμο… «συγχαρητήρια» για την κατάκτηση του Euro!
To πανηγύρι στο Καλλιμάρμαρο δεν το είδα αλλά, πιστέψτε με, μάλλον δεν μου έλειψε ποτέ! Είχα δει, είχα νιώσει, είχα ρουφήξει στα βάθη της ψυχής μου τόσα άλλα!
Όσο αναπνέω θα τα θυμάμαι… Μιλάμε για τις ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ στιγμές της ζωής μου.. Μετά τα παιδιά μου και την οικογένειά μου.. Σαν τι άλλο να μου μέλλει να δώ;
The End
