Κανείς δεν κατάφερε να σπάσει την κυριαρχία των τριών. Φενέρ, Ρεάλ, ΤΣΣΚΑ επιβεβαίωσαν την δύναμη, την ποιότητα και την προσωπικότητα τους κρατώντας ρεζερβέ τις τρείς από τις τέσσερις θέσεις της Βιτόρια. Τελευταία, καταϊδρωμένη από την μονομαχία με τους Καταλανούς της Μπάρσα, η Εφές είναι η συμμορία των ανταρτών της Ευρωλίγκας. Το ρεμπέτ ασκέρ του Εργκίν Αταμάν, του Βασίλιε Μίτσιτς και του Αντριέν Μοερμάν απειλεί το status quo της Ευρωλίγκας.
Τα μαθηματικά ήταν εναντίον τους το περσινό καλοκαίρι. Έρχονταν από θλιβερή χρονιά: ρεκόρ 7-23, σάκος του μποξ για όλους. Το Σινάν Ερντέμ ήταν άδειο, ο Εργκίν Αταμάν αντικατέστησε τον Περάσοβιτς, το ρόστερ χρειαζόταν σχεδόν ολικό λίφτινγκ, Μακόλουμ, Ντάγκλας, Γουίμς, Στίματς, Μπράουν αποχαιρέτησαν. Οι εναπομείναντες έμοιαζαν να έχουν εντυπώσει στο γενετικό τους υλικό την ιδέα της ήττας, της ακριβοπληρωμένης μετριότητας. Η Εφές ανέδιδε νοοτροπία δημοσίου υπαλλήλου που μόλις έχει πάρει μετάθεση σε γραφείο υπουργού με αυξημένες αποδοχές και ανύπαρκτες ευθύνες. Στις 17 Γενάρη του ’18 στη Μόσχα, έφυγαν με 31 πόντους στην πλάτη και 110 παθητικό. Τα ίχνη της ομάδας που είχε φτάσει μία εντός έδρας νίκη από το φάιναλ-φορ της Πόλης δεν φαίνονταν καν.
Οι μεταγραφές του καλοκαιριού τράβηξαν τα βλέμματα, αλλά όχι περισσότερο από το παρελθόν. Ο Μπομπουά είχε αφήσει διαπιστευτήρια καλού σκόρερ στη Βιτόρια, αλλά ως εκεί. Ο Βασίλιε Μίτσιτς ήταν το sidekick του Πάνγκος στην σπουδαία Ζάλγκιρις, αλλά όλοι ασχολούνταν με τον Καναδό. Ο Μοερμάν περισσότερο είχε χάσει παρά κερδίσει πόντους στην κακή χρονιά της Μπαρσελόνα και αντιμετωπιζόταν ως μια χρήσιμη συμπληρωματική λύση εκεί που στο παρελθόν έλαμπε μια γραμμή φόργουορντ που ήταν γεμάτη: Χάνικατ (R.I.P), Μπράουν, Οσμάν, Τόμας.
Στο διαβατήριο του Τίμπορ Πλάις έγραφε «λεγεωνάριος»: η Εφές θα ήταν η 6η ομάδα Ευρωλίγκας σε μια επταετία στην Ευρώπη. Ακόμα και οι γνώστες θα στοιχημάτιζαν ότι ο Τζέιμς Άντερσον πλησίαζε τα 35 και έβαζαν στοιχήματα για την ημερομηνία που θα ερχόταν η πρώτη ρήξη με τον Αταμάν. Η παραμονή Ντάνστον έδινε σκληράδα και αμυντικό φίλτρο, όμως οι υπόλοιποι που παρέμειναν έμοιαζαν είτε με συμβατική (Σίμον), είτε υπερεκτιμημένη (Μότουμ, Μπαλμπάι) τεχνολογία.
Ο μοναδικός που τράβηξε στα αλήθεια τα βλέμματα όταν ανακοινώθηκε ήταν ο Σέιν Λάρκιν, ο πυραυλοκίνητος γκαρντ που θάμπωσε συμπαίκτες και αντιπάλους στην Μπασκόνια το 2016-17 και επέστρεψε στην Ευρώπη βλέποντας την θέση του στη Βοστόνη κατειλημμένη από τον Μπραντ Γουόναμεϊκερ. Αλλά ο κοντορεβυθούλης από το Οχάιο δεν τα είχε καταφέρει μαζί με Σενγκέλια και Χάνγκα: πόσα θα έκανε με την ελαφριά μπλε φανέλα της Εφές;
Ο Εργκίν Αταμάν, με μενταλιτέ ανακατωσούρα και τακτικιστή, έστειλε στο παρκέ μια μοντέρνα ομάδα που υπηρετούσε τις επιταγές του σύγχρονου μπάσκετ: pace and space, πάει να πει ρυθμός και αποστάσεις. Εκμεταλλευόμενος την ταυτόχρονη παρουσία δύο δημιουργών στην πεντάδα (εκ των Μίτσιτς, Λάρκιν, Σίμον) και ταυτόχρονα εκτελεστών που μπορούσαν να σημαδέψουν από μακριά (Μπομπουά, Μοερμάν, Άντερσον), η Εφές έγινε μια ομάδα που απλωνόταν στο γήπεδο, χρησιμοποιούσε απλά pick n’ roll για να δώσει μικρό προβάδισμα στον εξαγριωμένο μετά τον Οκτώβριο Μίτσιτς και έδινε το ελεύθερο στους σουτέρ να δοκιμάζουν την τύχη τους αν η πάσα τους έδινε την ευκαιρία να εκτελέσουν χωρίς πίεση.
Καθόλου τυχαία, η Εφές πήρε φέτος 1.325 πόντους / κατοχή σε καταστάσεις catch n’ shoot, αποτελεσματικότητα που την έφερε στο Νο.1 της σχετικής λίστας σε μέσο όρο και στο Νο.3 σε απόλυτους αριθμούς, σκοράροντας 21.2 από τους 84.6 πόντους της με αυτό τον τρόπο.
Η ταχύτητα της εκτέλεσης σε σετ καταστάσεις και η αποτελεσματικότητα της επίθεσης της έφερναν συχνά την εντύπωση πως έπαιζε σε ιδιαίτερα υψηλό ρυθμό, όμως κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Όπως φαίνεται από την εξαιρετική δουλειά του Ανδρέα Χριστοφόρου του Badbasket.gr, η Εφές έπαιξε φέτος σε ρυθμό 70.8 κατοχών, ο οποίος είναι κάτω από το μέσο όρο της λίγκας. Την ίδια στιγμή, το +7.8 Net Rating την κατατάσσει στην 4η θέση. Όχι τυχαία, οι άλλες τρεις ομάδες είναι αυτές που θα συναντήσει στην Βιτόρια.
Η παρουσία πολλαπλών δημιουργών την μετέτρεψε σε μια δύσκολα αντιμετωπίσιμη δύναμη. Σε αντίθεση π.χ με την Μπασκόνια, η οποία τα περιμένε όλα από Χουέρτας και Βιλδόσα (με τους Σιλντς – Χίλιαρντ στα ρηχά), η Εφές πήρε ρεκόρ καριέρας σε απόλυτο αριθμό ασίστ από τον Σίμον (2.9), τον Μοερμάν (1.5), τον Ντάνστον (1.4). Κάπως έτσι η ομάδα του Αταμάν μοίραζε 19.6 ασίστ και σούταρε με το εκπληκτικό 59.6% eFG (2η πίσω από τη Φενέρ) και πήρε αξιοθαύμαστα χαμηλό βαθμό στην προστασία της μπάλας, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς πως δεν είχε την ομοιογένεια αρκετών ανταγωνιστών της.
Την ώρα που η επίθεση της ανταγωνιζόταν τις δύο παραδοσιακές ναυαρχίδες (ΤΣΣΚΑ – Ρεάλ), η άμυνα της φρόντιζε να μην εκτίθεται, χωρίς να ξεχωρίζει. Η Εφές δεν οδηγούσε τον αντίπαλο σε λάθος, αλλά φρόντιζε να έχει ένα χέρι μπροστά στον εκάστοτε εκτελεστή.
Παρότι δεν ήταν ούτε ψηλή, ούτε ιδιαίτερα αθλητική στην γραμμή ψηλών της, ήταν η εκτόξευση του Αντριέν Μοερμάν αυτή που έδωσε στον Ντάνστον τον ιδανικό παρτενέρ στο κυνήγι των σκουπιδιών. Ο Γάλλος δεν άφησε καμία διεκδίκηση χωρίς μάχη, ήταν #2 ριμπάουντερ στους φόργουορντ πίσω από τον Κλάιμπερν με 4.9 αμυντικά και 1.3 επιθετικά ανά αγώνα. Χάρη στην ευστοχία της, η Εφές δεν χρειαζόταν επιθετικά ριμπάουντ, και η 6η καλύτερη επίδοση στο αμυντικό ριμπάουντ εξασφάλιζε την ισορροπία των κατοχών.
Την ίδια στιγμή, ο Μοερμάν γινόταν με την ίδια άνεση εκτελεστής του 41% από το τρίποντο και, αμυντικός με 1.1 κλέψιμο και συμπαγή σωματική παρουσία που πλημμύριζε το ζωγραφιστό. Όχι τυχαία, ο 30χρονος Παριζιάνος ήταν ο 5ος πολυτιμότερος παίκτης σε όλη την Ευρωλίγκα βάσει Win Shares (4.3), πίσω μόνο από Βέσελι (4.6), Σλούκα (4.5), Πουαριέ (4.4) και Μιλουτίνοφ (4.3), σύμφωνα με τους πίνακες του badbasket.gr. Στα πλέι-οφ ο Αταμάν δεν τολμούσε να παίξει χωρίς αυτόν: 36:15 συμμετοχής σε 5 παιχνίδια!
Στην περιφέρεια, ο Βασίλιε Μίτσιτς απέδειξε πως το πραγματικό λαβράκι της Ζάλγκιρις ήταν ο ίδιος, κερδίζοντας άνετα την άτυπη μονομαχία με τον Πάνγκος από τους φευγάτους του Κάουνας. Πολυτιμότερος του Νοεμβρίου, ένα κορμί 196 εκατοστών που υπηρέτησε την γεωμετρία του μπάσκετ μοιράζοντας ασίστ σε κάθε πιθανή γωνία, σουτάροντας με 37% τρίποντο κυρίως από ντρίμπλα, θυμίζοντας το ατρόμητο σέρβικο γονίδιο με φάσεις όπως αυτή:
Όταν ο Μίτσιτς κουράστηκε και ο Μπομπουά δεν τα… έβρισκε ακριβώς με τον Αταμάν, η έκρηξη του ως τότε σχεδόν αόρατου Σέιν Λάρκιν έδωσε στην Εφές την ώθηση που χρειαζόταν για να πάρει το πλεονέκτημα έδρας. Η 37ποντη παράσταση του απέναντι στην Μπαρσελόνα προοικονόμησε τι ερχόταν στα πλέι-οφ:
Οι 20 νίκες στην κανονική διάρκεια, +13 σε σχέση με την προηγούμενη σεζόν, θα γίνονταν καπνός αν η σκληράδα της Μπάρσα επικρατούσε στα πλέι-οφ. Στα 5 παιχνίδια του απέναντι σε Ερτέλ, Πάνγκος και σία, ο Λάρκιν δεν τους έβλεπε καν. Σούταρε με 65% δίποντο και 50% τρίποντα (18/36), σκόραρε 19.6 πόντους, μοίρασε διπλάσιες ασίστ από ότι έκανε λάθη (3.2 για 1.6), είχε μέσο όρο αξιολόγησης το εμφατικό 20.6 και ήταν ο καθαρός MVP της σειράς.
Στις 17 Μάη, στην υπέροχη Μπουέσα της Βιτόρια, η Εφές θα συναντήσει την συμπατριώτισσα Φενέρμπαχτσε, με την αυτοπεποίθηση της ομάδας που έχει τρυπήσει το ταβάνι της και είναι έτοιμη να γράψει ιστορία. To ρεμπέτ ασκέρ από υποτιμημένους και ρολίστες απειλεί την καθεστηκυία τάξη της Ευρωλίγκας.
