ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ
Πάνε 33 ολόκληρα χρόνια από τη βραδιά που ο Παναγιώτης Γιαννάκης έβαζε φαρδιά-πλατιά την υπογραφή του σε ένα δελτίο, γινόταν παίκτης του Άρη, το έτερο μισό του Νίκου Γκάλη στο καλύτερο δίδυμο περιφερειακών στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ και στην ουσία θεμελιωνόταν η ‘’αυτοκρατορία’’. Πριν φτάσουμε σε εκείνο το πραγματικά ταραχώδες βράδυ, όπου ο Γιαννάκης πέρασε από… τρεις ομάδες πριν καταλήξει στον Άρη, αξίζει να ξεκινήσουμε την ιστορία ανάποδα. Από όσα είχαν προηγηθεί πολύ νωρίτερα από τα ξημερώματα της 3ης Αυγούστου στο… Κολωνάκι.
Νωρίτερα, τον Απρίλιο του 1984 σε μια ‘’μαύρη’’ εβδομάδα για την ιστορία του Άρη, η ομάδα είχε χάσει μέσα σε επτά μέρες και τους δύο τίτλους. Στις 18 Απριλίου στο Αλεξάνδρειο που έμοιαζε με καζάνι έτοιμο να εκραγεί είχε χάσει στον ιστορικό τελικό με τα ΄΄ξυρισμένα κεφάλια’’ από τον ΠΑΟΚ το κύπελλο Ελλάδος. Ένα παιχνίδι που έμεινε στα χρονικά του ελληνικού μπάσκετ και για όσα είχαν προηγηθεί, αλλά και για την εξέλιξη του. Ο αείμνηστος Φαίδωνας Ματθαίου αφού πρώτα πήγε τους παίκτες του στον κινηματογράφο για να δουν το πολεμικό θρίλερ “Αποστολή στη Νικαράγουα” με τους Νικ Νόλτε και Τζιν Χάκμαν στους κεντρικούς ρόλους, αποφάσισε να ολοκληρώσει την απόλυτη motivation story του ελληνικού μπάσκετ με παράξενο τρόπο. Βγαίνοντας από το δίωρο καταιγιστικό “Under fire” (αυτός ήταν ο πρωτότυπος τίτλος της ταινίας) οι παίκτες οδηγήθηκαν απευθείας στον κουρέα! Ο θρυλικός νόμος 4000 περί… τεντυμποισμού είχε περάσει στην αφάνεια και πλέον το μακρύ μαλλί και η χαίτη ήταν η απόλυτη μόδα στην Ελλάδα των 80’s. ‘’Κούρεψε τους γουλί’’, ήταν η εντολή του θρυλικού ‘’Γορίλαου’΄ στον μπαρμπέρη. ‘’Να μην μπορούν να βγουν από το σπίτι τους για μήνες αν βγουν αύριο’’. Η επαναφορά του νόμου… 4000 στο μπάσκετ ήταν πλέον γεγονός. Την επόμενη στο Αλεξάνδρειο, με οπαδούς και των δύο ομάδων στις εξέδρες να ανταλλάσουν βεγγαλικά και καπνογόνα, οι παίκτες του ΠΑΟΚ είχαν το ‘’μάτι του τίγρη’’ και όταν οι σοκαρισμένοι παίκτες του Άρη επέστρεψαν από το -20 ήταν μάλλον πολύ αργά. Μια περίπου εβδομάδα αργότερα, στις 24 Απριλίου στη Κέρκυρα, ο Άρης θα χάσει σε αγώνα μπαράζ και το πρωτάθλημα από τον ισόβαθμο του στο τέλος της σεζόν Παναθηναϊκό (δεν υπήρχαν πλέι οφ). Μόνο που αυτή τη φορά δεν έφταιγαν οι… τρίχες, αλλά ένα από τα μεγαλύτερα προπονητικά λάθη ή αβλεψίες στην καριέρα του Ιωαννίδη. Στην τελευταία επίθεση του Άρη ο Ιωαννίδης έσπευσε στη γραμματεία για να ζητήσει τάιμ άουτ, αλλά το ίδιο έκανε και ο Κυρίτσης, προπονητής τότε του Παναθηναϊκού. Ο Άρης σκόραρε, η γραμματεία έδωσε το τάιμ στον Κυρίτση χωρίς κανείς να αντιληφθεί ότι δεν είχε δικαίωμα να το πάρει, και κανονικά έπρεπε –με βάση τους κανονισμούς της εποχής – να δεχτεί τεχνική ποινή! Δεν το κατάλαβε ούτε ο Ιωαννίδης, τα μέλη της γραμματείας δεν μίλησαν στους διαιτητές και ο Παναθηναϊκός σκόραρε το νικητήριο καλάθι παίρνοντας ένα πρωτάθλημα που έμελλε να είναι το τελευταίο του για την επόμενη 1,5 δεκαετία!
Ο Ιωαννίδης λίγο αργότερα έχασε και την αγαπημένη μητέρα του, και για δύο τουλάχιστον εβδομάδες απομονώθηκε στο ησυχαστήριο του στο πρώτο πόδι της Χαλκιδικής, στο παραθαλάσσιο ψαροχώρι της Σίβηρης. Βγαίνοντας από τον εκούσιο εγκλεισμό του είπε μόνο μια πρόταση στους ανθρώπους της διοίκησης του Άρη που τον κοιτούσαν εμβρόντητοι στη διάρκεια ενός καθοριστικού συμβουλίου: ‘’Δεν θα ξαναχάσω ποτέ’’!
Ο ασυμβίβαστος με την ήττα Ιωαννίδης είχε στο μυαλό του μόνο ένα όνομα: Αυτό του Παναγιώτη Γιαννάκη. Ήξερε ότι αν έβαζε δίπλα στον Γκάλη τον Γιαννάκη θα δημιουργούσε μια ανίκητη μπασκετική αρμάδα. Ο Άρης έκανε την πρώτη κρούση στον Ιωνικό Νικαίας, μέσα Ιουλίου του 1984, όταν ο ‘’πατριάρχης’’ της ομάδας της Θεσσαλονίκης πήρε τηλέφωνο τον πρόεδρο των Νικαιωτών Μιχάλη Σπανό: ‘’σας δίνουμε 12 εκατομμύρια δραχμές και τρεις παίκτες πληρωμένους από μας για τον Γιαννάκη’’, ήταν η πρόταση που τίναζε την… μπάνκα στον αέρα. Τι αντιπροσώπευε η προσφορά; Σκεφθείτε απλά ότι εκείνη την εποχή ο βασικός μισθός ενός εργαζόμενου ήταν γύρω στις… 45.000 παλιές δραχμές. Τα 12 εκατομμύρια αποτελούσε ποσό που δεν είχε προσφέρει ποτέ ομάδα μπάσκετ για παίκτη. Ο Σπανός απάντησε αρνητικά αφού είχε αποφασίσει να κρατήσει για ένα ακόμη χρόνο τον Γιαννάκη στον Ιωνικό. Με βάση το μεταγραφικό σύστημα της εποχής το δελτίο ενός παίκτη ήταν το πιο ισχυρό ατού. Συμβόλαια και επαγγελματισμός απείχαν μια περίπου δεκαετία από τη ζωή του ελληνικού μπάσκετ. Για να φύγει παίκτης από ομάδα έπρεπε να έχει έχει τη συναίνεση της. Διαφορετικά έμενε σε αυτή αιώνια!
Φυσικά τέτοιοι περιορισμοί ίσχυαν για όλους εκτός από τον… Γιαννάκη που είχε αποφασίσει ότι ήταν η χρονιά που έπρεπε να βάλει τέλος στην καριέρα του στην ομάδα που τον ανέδειξε. Οι ενδιαφερόμενοι ξεκίνησαν τις επαφές με τον Γιαννάκη ξέροντας ότι αν ο παίκτης ενέδιδε κάποια στιγμή και με κάποιο ποσό θα έλεγε το ναι. Με τη μεταγραφική περίοδο να φτάνει στο τέλος της, το βράδυ της 2ας Αυγούστου αποδείχθηκε καθοριστικό για την ιστορία του Άρη. Οι παράγοντες του κατέβηκαν στην Αθήνα για να κάνουν την ύστατη προσπάθεια την ώρα που η φημολογία στα μπασκετικά στέκια της εποχής είχε φουντώσει. Η τεχνολογία ήταν ανύπαρκτη, αλλά δεν μπορώ να φαντασθώ τι θα γινόταν εκείνο το βράδυ ή πως θα γραφόταν η ιστορία διαφορετικά, αν υπήρχαν κινητά τηλέφωνα και διαδίκτυο.
Ο Ιωαννίδης σε ρόλο… καταδρομέα πήρε ένα ταξί από το αεροδρόμιο του Ελληνικού και ξεκίνησε τις… καταδρομικές, αφού είχε την πληροφορία ότι στα γραφεία των επιχειρήσεων Σπανού στις αρχές της λεωφόρου Αθηνών οι άνθρωποι του Ολυμπιακού ετοιμάζονταν να κλείσουν τη μεταγραφή εκμεταλλευόμενοι τις καλές σχέσεις τους με τον πρόεδρο του Ιωνικού. Μέσα στο σκοτάδι ο Ιωαννίδης προσπάθησε να προσεγγίσει το κτίριο (με το ταξί να… περιμένει και τον ταξιτζή να απορεί τι ακριβώς συμβαίνει), αλλά δεν βρήκε ψυχή ζώσα. Ένας νυχτοφύλακας τον πληροφόρησε ότι τα γραφεία είχαν κλείσει μια ώρα νωρίτερα και δεν υπήρχε άνθρωπος μέσα σ’ αυτά. Δεύτερη στάση σε… τηλεφωνικό θάλαμο για να γίνει ενημέρωση των ανθρώπων του Άρη που περίμεναν στο Κολωνάκι τις εξελίξεις. Στην πραγματικότητα, ο Ολυμπιακός είχε κάνει πρόταση στον Σπανό μια μέρα νωρίτερα, αλλά ήταν κατά πολύ μικρότερη και από την αρχική του Άρη, αφού δεν είχε τα χρήματα για να μπει στο ‘’μεγάλο κόλπο’’ και βασιζόταν μόνο στις καλές σχέσεις με τον Σπανό και στην ανεπιβεβαίωτη… παραφιλολογία της εποχής που ήθελε τον ίδιο τον παίκτη αποφασισμένο να παίξει στους ‘’ερυθρόλευκους’’.
Η κούρα στους νυχτερινούς δρόμους της Αθήνας συνεχίσθηκε με προορισμό μια παραλιακή μαρίνα. Η επόμενη πληροφορία που είχε να διαχειριστεί ο Ιωαννίδης ήταν αυτή που ήθελε τον Γιαννάκη να βρίσκεται στο κότερο του Γιώργου Βαρδινογιάννη και να συζητάει τη μεταγραφή του. Μετά από στάσεις σε δύο… λάθος μαρίνες, βρέθηκε η σωστή και ύστερα από τις σχετικές ερωτήσεις σε ένα ακόμη νυχτοφύλακα ο ‘’ξανθός’’ βρέθηκε μπροστά από το κότερο του Βαρδινογιάννη! Μόνο που και αυτό ήταν… θεοσκότεινο. Ο Γιαννάκης είχε όντως περάσει από εκεί λίγες ώρες νωρίτερα χωρίς όμως να συμφωνήσει με τον Βαρδινογιάννη που ήθελε να τον κάνει ‘’δώρο’’ στον ερασιτέχνη Παναθηναϊκό. Νέα στάση για το αναγκαίο τηλεφώνημα στο Κολωνάκι. “Έλα εδώ αμέσως, τον φέρνουμε, τον βρήκαμε’’, είναι το μήνυμα του Χρήστου Μιχαηλίδη προέδρου του Άρη. Που βρέθηκε ο Γιαννάκης; Στο παραλιακό μπουζουξίδικο της παραλίας τη Φαντασία, όπου παρέα με τους ανθρώπους της ΑΕΚ και με τα τραγούδια των Διονυσίου-Μενιδιάτη γιόρταζαν την μεταγραφή του στην Ένωση! Τι είχε συμβεί; Ο έφορος της μπασκετικής ΑΕΚ Δημοσθένης Πασχαλίδης είχε καταφέρει να αποσπάσει το ναι του Γιαννάκη και μέσα στη χαρά του τον πήγε… μπουζούκια για να γιορτάσουν την μισο-κλεισμένη μεταγραφή.
Από το Κολωνάκι έφυγε η… αποστολή του Άρη με τον έφορο της ομάδας Φάνη Ταρνατώρο να ζητάει από… σερβιτόρο της Φαντασίας να βγάλει για λίγο έξω από το μαγαζί τον Γιαννάκη. Στην ολιγόλεπτη συζήτηση που ακολούθησε ο Γιαννάκης πείσθηκε να πάει στο Κολωνάκι και να ακούσει και την τελική πρόταση του Άρη. Αποχαιρέτησε τους ανθρώπους της ΑΕΚ και βρέθηκε στο διαμέρισμα του νυν δημάρχου Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη σε μια πολυκατοικία στις αρχές του οδού Σκουφά. Στο διαμέρισμα αρχικά ήταν ο πρόεδρος του Άρη Χρήστος Μιχαηλίδης, ο έφορος της ομάδας Φάνης Ταρνατώρος, 1-2 ακόμη παράγοντες (ο Μαντόπουλος και ο Μπανιώρας) και ο μετέπειτα πρόεδρος του ‘Αρη Θεόφιλος Μητρούδης. Ο τελευταίος μαζί με τον Μπουτάρη ήταν οι οικονομικοί εγγυητές της μεταγραφής και αυτοί που είχαν αποφασίσει να συμπληρώσουν το απαιτούμενο ποσό.
Ο Ιωανίδης περίμενε το… σήμα των υπολοίπων έχοντας φτάσει στο Κολωνάκι και όρθιος έξω από το… κεντρικό περίπτερο της πλατείας. Όταν ολοκληρώθηκαν οι οικονομικής φύσης συζητήσεις που αφορούσαν το πριμ μεταγραφής και τις αποδοχές του Γιαννάκη ο ‘’δράκος’’ ζήτησε να μιλήσει με τον Ιωαννίδη. ‘’Να περιμένουμε αύριο και να τα πούμε και με τον Γιάννη να ξέρω ακριβώς τον ρόλο μου στην ομάδα’’, είπε στον Μιχαηλίδη αφού ήθελε να είναι 100% βέβαιος για το αγωνιστικό σκέλος της συνύπαρξης του με τον Γκάλη. Αύριο φυσικά δεν υπήρχε για τους ανθρώπους του Άρη, που έχοντας κάνει την απόλυτη ανατροπή δεδομένων δεν ήθελαν να δώσουν χρόνο στους αντιπάλους τους. ‘’Τον φέρνουμε τώρα’’ του είπαν. Ο Ιωαννίδης ανέβηκε στο διαμέρισμα του Μπουτάρη, μίλησε για πέντε λεπτά με τον Γιαννάκη, τον έπεισε για το αγωνιστικό κομμάτι και φυσικά απέμενε η… επισημοποίηση. Οι άνθρωποι του Άρη δεν έδωσαν το δικαίωμα μεγαλύτερης σκέψης στον ‘’δράκο’’ φοβούμενοι εμπλοκή κάποιου άλλου ή υπαναχώρησης. Είχαν έτοιμα τα πάντα. Σε μια Samsonite βαλίτσα υπήρχαν σε μετρητά τα πρώτα χρήματα που θα έπαιρνε, του έβαλαν μπροστά του το δελτίο, το υπέγραψε και τη στιγμή της υπογραφής με μια Polaroid στιγμής ο Φάνης Ταρνατώρος έβγαλε την ιστορική φωτογραφία. Η υπόθεση είχε κλείσει. Ο Γιαννάκης είχε υπογράψει και δεν υπήρχε η δυνατότητα υπαναχώρησης. Με το δελτίο του υπογεγραμμένο ο Ιωνικός είχε δύο επιλογές: ή θα συμφωνούσε με τον Άρη ή ο Γιαννάκης θα βρισκόταν εκτός γηπέδων για δύο χρόνια. Με βάση τους κανονισμούς της εποχής απαγορευόταν σε αθλητή να έχει δελτίο σε δύο διαφορετικούς συλλόγους και η τιμωρία ήταν διετής αποκλεισμός!
Για μερικές ώρες και μόνο, για γνώση των ενδιαφερομένων, ο Γιαννάκης είχε δελτίο και στον Ιωνικό και στον Άρη!!! Λεπτομέρεια τεχνικής και διαπραγματευτικής φύσεως. Ο Μιχάλης Σπανός δεν πείσθηκε εύκολα, αλλά ήξερε ότι δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς! Και τελικά συμφώνησε στη μεταγραφή με το συνολικό κόστος της μεταγραφής να ανέρχεται στο ιλιγγιώδες για τα δεδομένα του ελληνικού αθλητισμού ποσό των 42 εκατομμυρίων δραχμών, χωρίς σε αυτό να υπολογίζονται τα έμψυχα ανταλλάγματα. Ο ‘Αρης στο πλαίσιο της μεταγραφής αγόρασε ή έστειλε τρεις παίκτες στον Ιωνικό Νικαίας πληρωμένους από την ομάδα της Θεσσαλονίκης για μια σεζόν. Στην ουσία, δηλαδή, το αληθινό κόστος της πολύκροτης μεταγραφής άγγιξε ή ξεπέρασε τα 50 εκατομμύρια δραχμές! Ή περίπου μισθούς 83 χρόνων για ένα μέσο εργαζόμενο της εποχής!!! Τα υπόλοιπα τα ξέρετε… H υπόσχεση του Ιωαννίδη ότι δεν θα ξαναχάσει ποτέ παραλίγο να βγει αληθινή. Με τον Γιαννάκη στις τάξεις του ο Αρης έμεινε για σχεδόν τέσσερα χρόνια αήττητητος στο ελληνικό πρωτάθλημα!
ΥΓ: Η φωτογραφία που συνοδεύει το κείμενο δεν είναι η original Polaroid που τραβήχτηκε εκείνο το βράδυ. Αυτή μένει… φυλαγμένη για ένα μελλοντικό βιβλίο με τα άπαντα του ελληνικού μπάσκετ. Είναι όμως αυτή που τραβήχτηκε όταν την επόμενη μέρα ο Γιαννάκης ανέβηκε στη Θεσσαλονίκη και για εθιμοτυπικούς λόγους, δίπλα στον Χρήστο Μιχαηλίδη, υπέγραψε για… δεύτερη φορά το δελτίο του με τον Άρη! Μάλιστα, για να μην υπάρξει κάποιο ζήτημα η κοινή απόφαση ήταν να πάνε στη Θεσσαλονίκη μερικοί από τους παράγοντες του Άρη παρέα με τον Γιαννάκη οδικώς, ώστε να μην τους δουν μαζί στο αεροδρόμιο πριν ολοκληρωθεί η συμφωνία και με τον Ιωνικό. Το μαύρο Renault-5 ήταν το τέλειο… προστατευτικό που κανείς δεν μπορούσε να υποψιαστεί ότι μετέφερε από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη το ‘’μήλο της έριδας’΄ του ελληνικού μπάσκετ.
