Η UEFA ανακοίνωσε προ ολίγων εβδομάδων μια ριζοσπαστική αλλαγή στους κανονισμούς του αθλήματος. Στα νοκ άουτ παιχνίδια όλων των ευρωπαϊκών διασυλλογικών διοργανώσεων (ακόμα και στα προκριματικά), καταργείται το εκτός έδρας γκολ. Η εφαρμογή του συγκεκριμένου νέο κανονισμού, έχει ήδη ξεκινήσει. Μάλιστα και οι δικές μας ομάδες που σε λίγες ημέρες δίνουν τα πρώτα τους επίσημα παιχνίδια, θα τον βρουν μπροστά τους. Αλλά δεν πρόκειται για μια ανεπιθύμητη πρόκληση.
Τα σχόλια και οι αντιδράσεις του κόσμου στα social media μετά την εν λόγο ανακοίνωση, ήταν πολλά. Άλλοι το θεωρούσαν σωστό, άλλοι πάλι λάθος. Λογικό άλλωστε, αφού μιλάμε για μια αλλαγή και μάλιστα μεγάλη. Σημασία έχει όμως πως καμία ομάδα και κανένας παίκτης δεν τάχθηκαν απέναντι στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία. Και όταν οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές την αποδέχονται, σημαίνει πως μάλλον η απόφαση ήταν στο σωστό δρόμο.
Το τέλος μιας περασμένης εποχής-λογικής
Ας πιάσουμε όμως τον κανονισμό από τις ρίζες του. Το μακρινό 1970, το εκτός έδρας γκολ θεσμοθετήθηκε για τις διοργανώσεις της UEFA και οι λόγοι ήταν πολλοί. Η έδρα, έπαιζε κομβικό ρόλο στο ποδόσφαιρο της εποχής, ενώ τα ταξίδια ήταν πολύωρα και κουράστηκα για όλους. Παίκτες και προπονητές, δεν είχαν ιδέα τι θα συναντήσουν μόλις πατήσουν το πόδι τους στο “ξένο” γήπεδο. Πήγαιναν κυριολεκτικά στο άγνωστο. Τότε, υπήρχε πραγματικά η ανάγκη επιβράβευσης του εκτός έδρας γκολ. Τα γήπεδα “έγερναν” και οι συνθήκες ήταν πολύ δύσκολες για τους φιλοξενούμενους.
Πράγματι το εκτός έδρας γκολ ήταν από τις καλύτερες κινήσεις της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας και η αλήθεια είναι πως ισορρόπησε την κατάσταση, δίνοντας ελπίδες στις πιο αδύναμες ομάδες. Όμως το ποδόσφαιρο πλέον έχει αλλάξει. Αυτές οι εποχές έχουν ξεπεραστεί. Και μαζί τους και ο συγκεκριμένος κανονισμός. Η δύναμη της έδρας έχει χάσει πλέον την ισχύ της. Οι μετακινήσεις έχουν απλοποιηθεί. Μέσα από το ίντερνετ μπορείς να προβλέψεις τα πάντα σχετικά με το ταξίδι της ομάδας. Γνωρίζεις το γήπεδο που θα πας να παίξεις, τη χωρητικότητα του σε θεατές, τη κατάσταση του χλοοτάπητα, τις καιρικές συνθήκες κλπ κλπ. Πλέον, οι παίκτες δεν φοβούνται. Ξέρουν τι τους περιμένει και αυτό δεν τους τρομάζει.
«Γκολ να μην φάμε και μετά βλέπουμε…»
Τη παραπάνω φράση, την έχουμε πει όλοι μας. Έχουμε βρεθεί σε μια ζήτηση με θέμα το βραδινό ευρωπαϊκό παιχνίδι της ομάδας μας και αυτό που μας ανησυχεί περισσότερο είναι να μην σκοράρει ο αντίπαλος. Και να κερδίσουμε το παιχνίδι, αν έχουν βάλει γκολ οι φιλοξενούμενοι δεν μας κάθεται καλά. Γιατί να υπάρχουν αυτές οι σκέψεις; Γιατί πρέπει να παίξει η ομάδα σας συντηρητικά; Γιατί να είναι καλύτερο να πάρουμε το 0-0 στο γήπεδο μας παρά να προσπαθήσουμε να κερδίσουμε;
Το 2003 Ίντερ και Μίλαν τίθενται αντιμέτωπες για τα ημιτελικά του Τσάμπιονς λιγκ εκείνης της χρονιάς. Και οι δύο ομάδες, έχουν ως έδρα το Σαν Σίρο στο Μιλάνο. Και οι δύο αγώνες, έληξαν ισόπαλοι. Ο ένας με 0-0 και ο άλλος με 1-1. Τη πρόκριση όμως, πήρε η Μίλαν διότι το 1-1 σημειώθηκε στο παιχνίδι που είχε δηλώσει ως φιλοξενούμενη. Και αν αυτό δεν λέει πολλά, υπάρχει και χειρότερο. Στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου Νέων του 1991, Αυστραλία και Ισραήλ είναι ένα από τα ζευγάρια. Λόγω όμως της έκρυθμης κατάστασης που επικρατούσε τότε στο Ισραήλ και οι δύο αγώνες έγιναν στην Αυστραλία. Τα αποτελέσματα ήταν 0-1 και 2-1 αλλά τη πρόκριση πήρε η Αυστραλία διότι νίκησε με 2-1 στο ματς που αγωνίστηκε ως τυπικά φιλοξενούμενη.
Από τη φύση του όλο αυτό είναι λάθος. Δεν συμβαδίζει με το ποδόσφαιρο. Απλά, το είχαμε συνηθίσει. Μεγαλώσαμε με αυτό, μάθαμε το άθλημα με αυτό. Και το χειρότερο είναι ότι στην απόλυτη ισορροπία, εκεί που η διαίρεση γράφει μηδέν, εμείς βγάζαμε νικητή. Πιστεύουμε πως είναι λογικό, το εκτός έδρας 1-1, να υπερτερεί του 0-0. Το γεγονός ότι κανένας δεν επικράτησε του άλλου, δεν μας απασχολεί καθόλου. Αρκεί που ένας, σκόραρε στην έδρα του αντιπάλου. Έτσι δίνουμε προκρίσεις και τίτλους. Αλλά στη πραγματικότητα, κάνεις δεν έχει κερδίσει. Και η αδικία χτυπάει “κόκκινο”.
Καλύτερα στα πέναλτι παρά στο «νόμισμα» της ισοπαλίας
Οι εποχές αλλάζουν λοιπόν. Το άθλημα εξελίσσεται. Η νέα αλλαγή που ισχύει πλέον, θα έχει και κάποια αποτελέσματα. Περισσότερες σειρές θα οδηγούνται στη παράταση και εν συνεχεία στη διαδικασία των πέναλτι. Στη πραγματικότητα δεν είναι κάτι κακό όμως αυτό. Ναι αν σχεδόν κάθε παιχνίδι που βλέπουμε πηγαίνει στα πέναλτι (όπως έγινε στο Euro) θα καταντήσει βαρετό. Αλλά τα πέναλτι είναι όπως και να το κάνουμε η χαρά του αθλήματος. Ακόμα και ο πλέον άσχετος με το ποδόσφαιρο, θα κάτσει να τα δει. Γιατί έχουν σασπένς. Έχουν δράση. Και στο τέλος, κερδίζει αυτός έβαλε τα περισσότερα γκολ. Το μεγάλο γκολ λέει “αντίο”. Στο παιχνίδι τώρα μπαίνει και η απόλυτη ισορροπία. Για να φτάνεις από τον αποκλεισμό στη πρόκριση και το αντίστροφο θα πρέπει πρώτα να βρεθείς στο μηδέν. Στη γκρίζα ζώνη. Και αυτό, αποδίδει δικαιοσύνη.
Το μήνυμα είναι λοιπόν ξεκάθαρο. Για να προκριθεί μια ομάδα στην επόμενη φάση, θα πρέπει οπωσδήποτε να έχει κερδίσει ένα παιχνίδι ακόμα και αν αυτό είναι στα πέναλτι. Στη συγκεκριμένη λογική, δεν γίνεται να υπάρχουν αντιρρήσεις. Όλοι μας θέλουμε να επικρατεί η δικαιοσύνη. Και αν υπάρχουν κάποιοι που από συνήθεια θέλουν να παραμείνει το παλαιό σύστημα διεξαγωγής, τότε το ίδιο άθλημα θα τους αναγκάσει να αλλάξουν γνώμη.