Μαθήματα ζωής και οικολογικής συνείδησης μοιράζει ο Γουίλιαμ Τρόοστ-Εκόνγκ του ΠΑΟΚ.
Ο υψηλόσωμος κεντρικός αμυντικός του “Δικεφάλου” έχει ως έναν εκ των βασικών αρχών στη ζωή του την αγάπη για το περιβάλλον κι όχι μόνον σε θεωρητικό επίπεδο. Πολλάκις έχει μετάσχει σε δενδροφυτεύσεις, τηρεί με θρησκευτική ευλάβεια τη λογική του διαχωρισμού των απορριμμάτων και την αντίστοιχη διανομή τους στους κάδους κι όλα αυτά έδωσαν την αφορμή στην επίσημη ιστοσελίδα FIFpro να τον φιλοξενήσει στην επίσημη ιστοσελίδα της σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης φιλοξενώντας τις απόψεις του σχετικά με τις αλλαγές που πρέπει να γίνει ώστε το ποδόσφαιρο εν γένει να γίνει πιο φιλικό προς το περιβάλλον.
«Ένα πρόσφατο διάλειμμα για τις Εθνικές ομάδες με έκανε να σκεφτώ τα logistics της μεταφοράς 25 παικτών από τις διάφορες πόλεις τους στην Ευρώπη στη Νιγηρία για να παίξουν έναν αγώνα. Όλο αυτό το αεροπλάνο ταξιδεύει πίσω σε σύντομο χρονικό διάστημα. Η ζωή ενός ποδοσφαιριστή δεν είναι ευγενική με το περιβάλλον.
Από την άλλη πλευρά του νομίσματος, όλοι θέλουμε να είμαστε εκεί. Όλοι θέλουμε να παίξουμε για τη χώρα μας και, με τη σειρά της, η Νιγηρία θέλει να διασφαλίσει ότι έχει πρόσβαση στην καλύτερη δυνατή επιλογή παικτών από όλο τον κόσμο.
Το να εγκαταλείψω το διεθνές ποδόσφαιρο θα ήταν μια τεράστια προσωπική και επαγγελματική θυσία, και μια θυσία που –για να είμαι ειλικρινής– δεν είμαι έτοιμος να κάνω. Ως ποδοσφαιριστής, όπως και πολλά άλλα επαγγέλματα, η αποφυγή αεροπορικών ταξιδιών δεν είναι βιώσιμη. Ωστόσο, ως ποδοσφαιριστής, σε αντίθεση με άλλες δουλειές, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την πλατφόρμα σας για να αυξήσετε την ευαισθητοποίηση για μεγαλύτερα ζητήματα και να ενθαρρύνετε τους ανθρώπους να κάνουν μικρές αλλαγές που μπορούν να ωφελήσουν τον πλανήτη.
Δεν ήμουν πάντα πολύ περιβαλλοντικά ενήμερος και μόνο όταν συνεργάστηκα με τον «Sokito» (σ.σ. εταιρεία με φιλικά προς το περιβάλλον ποδοσφαιρικά παπούτσια) άρχισα να εξετάζω πραγματικά όχι μόνο τα ελαττώματα της ποδοσφαιρικής βιομηχανίας, αλλά και τον ενεργό ρόλο που θα μπορούσα να παίξω στην αντιμετώπισή τους. Η Sokito, ως φιλική προς το περιβάλλον μάρκα ποδοσφαίρου, άνοιξε πραγματικά τα μάτια μου στις αλλαγές που θα μπορούσα να κάνω στην καριέρα μου που θα μπορούσαν να βοηθήσουν να γίνει το παιχνίδι πιο βιώσιμο.
Είμαι πολύ τυχερός που περνάω χρόνο στην Αφρική, ειδικά στη Νιγηρία, και όσο κι αν το λατρεύω, βρίσκεσαι πραγματικά αντιμέτωπος με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι στην Ευρώπη. Η ατμοσφαιρική ρύπανση, η μόλυνση των υδάτων – έχει άμεσο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των ανθρώπων, φέρνοντας ασθένειες και δυσκολίες που είναι αδύνατο να αγνοηθούν.
Ωστόσο, το κύριο κίνητρό μου για να κάνω μια αλλαγή ήρθε με το να είμαι πατέρας. Έχω τρία παιδιά κάτω των πέντε ετών και απλώς αισθάνομαι ένα νέο είδος ευθύνης να τους δώσω την ευκαιρία να απολαύσουν όλα τα πράγματα στη ζωή στα οποία εγώ είχα πρόσβαση. Θέλω να αφήσω τον πλανήτη σε ένα καλύτερο μέρος για εκείνους και τις επόμενες γενιές, είτε εξετάζω τι αυτοκίνητο οδηγώ, πώς χρησιμοποιώ την ενέργεια στο σπίτι και πώς αυξάνω την ευαισθητοποίηση μέσω της πλατφόρμας μου ως παίκτης.
Με αυτή τη νέα νοοτροπία άκουσα για τον Μπεν Μι που ταξίδευε από το Μπέρνλι στο Μπρέντφορντ με μια μεταφορά ουδέτερου άνθρακα και με έκανε να σκεφτώ πώς θα μπορούσε να μοιάζει σε διεθνή κλίμακα. Φυσικά, έπρεπε να γίνουν μερικοί ακόμη υπολογισμοί, αλλά μαζί με την Sokito σχεδίασα τη μεταγραφή μου από τη Γουότφορντ στη Σαλερνιτάνα της νότιας Ιταλίας να είναι όσο το δυνατόν πιο πράσινη.
Υπολογίσαμε ότι είχα συγκεντρώσει συνολικό αποτύπωμα άνθρακα λίγο λιγότερο από έναν τόνο, το οποίο αντισταθμίσαμε φυτεύοντας δέντρα μέσω του Alberami, ενός προγράμματος που προσφέρει εθελοντικές αντισταθμίσεις άνθρακα και εκπαιδεύει τους συμμετέχοντες αγρότες σε πρακτικές βιώσιμης γεωργίας. Επισκέφθηκα ένα αγρόκτημα στο Τοράνο Καστέλο, περίπου δύο ώρες έξω από το Σαλέρνο, για να φυτέψω μια ελιά και να μάθω για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη γη.
Την ίδια προσέγγιση ακολουθήσαμε και στη μεταγραφή μου στον ΠΑΟΚ στην Ελλάδα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα συνολικό αποτύπωμα άνθρακα 1.224 τόνων, το οποίο στρογγυλοποιήσαμε στο 1,5 και αυτή τη στιγμή αποφασίζουμε για ένα έργο εξισορρόπησης τυχόν αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Νομίζω ότι θα ήταν ωραίο να κάνω κάτι εδώ στη Θεσσαλονίκη, εν μέρει επειδή μειώνει την ανάγκη για περαιτέρω ταξίδια και μου αρέσει η ιδέα ότι η άφιξή μου μπορεί να συμβάλει θετικά στο τοπικό περιβάλλον.
Μερικοί παίκτες επικοινώνησαν μαζί μου για να με ρωτήσουν πώς μπορούν να κάνουν τις δικές τους «πράσινες μεταγραφές» και ελπίζω ότι με τη σειρά τους θα εμπνεύσουν και άλλους να κάνουν το ίδιο, ώστε η βιομηχανία να δώσει προσοχή.
Τι θα γινόταν αν οι σύλλογοι φύτευαν δέντρα κάθε φορά που ταξίδευαν για έναν ευρωπαϊκό αγώνα; Τι θα γινόταν αν οι ενώσεις υπολόγιζαν το αποτύπωμα άνθρακα κάθε διεθνούς στρατοπέδου και λάμβαναν μέτρα για να το αντισταθμίσουν;
Ως παίκτης, μάλλον δεν έχω τόσο μεγάλο αντίκτυπο, αλλά το να μιλούν οι άνθρωποι γι’ αυτό είναι εκεί που μπορούμε να κάνουμε την πραγματική διαφορά.
Φυσικά, άλλο πράγμα είναι να μιλάς για έναν παίκτη σε πτήση οικονομικής θέσης από την Ιταλία στην Ελλάδα και είναι άλλο να εξετάζεις το περιβάλλον που συνοδεύει τις μεταγραφές υψηλού προφίλ που γίνονται σε ιδιωτικό τζετ. Δεν κρίνω: καταλαβαίνω ότι μερικές φορές λόγω περιορισμών χρόνου ή μέτρων ασφαλείας, ίσως αυτό το είδος μεταφορών να είναι απαραίτητο. Αλλά θα ήταν καλό αν μπορούσαμε να αφιερώσουμε χρόνο για να εξετάσουμε τι σημαίνουν για το περιβάλλον.
Ίσως το κόστος της αντιστάθμισης της ζημίας στο περιβάλλον θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί στον σημαντικό προϋπολογισμό που είναι σαφώς διαθέσιμος. Εάν οι σύλλογοι μπορούν να ξοδέψουν πολλά εκατομμύρια για παίκτες, ένα κλάσμα από αυτά θα μπορούσε να επενδυθεί στις προσπάθειες να μειωθεί ο αντίκτυπος που θα μπορούσαν να έχουν οι μεταγραφές τους στους παίκτες. Ή είναι απλώς ένα διαφημιστικό κόλπο για να διογκωθεί η σημασία της μεταγραφής στα ΜΜΕ; Αν ναι, θα πρέπει να αποθαρρύνεται – τόσο πολύ που οι άνθρωποι ντρέπονται να λάβουν πιο ορθολογικές αποφάσεις.
Το γεγονός είναι ότι δεν έχουν όλοι τα μέσα για να αντισταθμίσουν το δικό τους αποτύπωμα άνθρακα κάθε φορά που ταξιδεύουν, και αυτό είναι εντάξει. Καταλαβαίνω ότι ενώ βρίσκομαι σε μια τυχερή κατάσταση, καθώς έχω την οικονομική δυνατότητα να πληρώσω το επιπλέον κόστος, η βιωσιμότητα δεν είναι πάντα προσιτή. Δεν θέλω απαραιτήτως να εμπνεύσω όλους να κάνουν ακριβώς όπως κάνω εγώ, αλλά μάλλον προσπαθώ να δημιουργήσω συνειδητοποίηση που είναι εύλογα στη διάθεσή μας, ακόμα κι αν πρόκειται απλώς για έναν οπαδό που επανεξετάζει τις ταξιδιωτικές του επιλογές τις ημέρες των αγώνων.
Θα ήθελα πολύ να εμπνεύσω περισσότερους παίκτες να επεξεργαστούν μεμονωμένα το αποτύπωμα άνθρακα από τα ταξίδια και να λάβουν μέτρα για να το αντιμετωπίσουν. Ομοίως, υπάρχουν απλές αλλαγές που θα μπορούσαν να κάνουν μεμονωμένοι σύλλογοι για να μειώσουν τον ταξιδιωτικό τους αντίκτυπο και θα ήταν υπέροχο να δούμε μια ανοιχτή συζήτηση γύρω από αυτό, ειδικά με τη μεταγραφική περίοδο του Ιανουαρίου προ των πυλών. Ωστόσο, το μεγάλο όνειρο θα ήταν τα κυβερνητικά όργανα, όπως η FIFA ή η UEFA, να επιβιβαστούν και να κάνουν τις περιβαλλοντικές συνεισφορές υποχρεωτική προσθήκη σε κάθε είδους ταξίδι εντός του παιχνιδιού. Εάν η εκτίμηση του περιβάλλοντος ήταν ευθύνη των πολλών και όχι των λίγων, θα μπορούσαμε να επωμιστούμε το βάρος πολύ πιο εύκολα.
Η κατανόηση της ευθύνης μας απέναντι στο περιβάλλον δεν είναι μια λύση που ταιριάζει σε όλους. Όταν ταξίδευα για διεθνείς υποχρεώσεις, μάζευα παπούτσια από τα κλαμπ στα οποία ήμουν, με μερικούς πολύ γενναιόδωρους, που με βοηθούσαν να προμηθευτώ παπούτσια της προηγούμενης σεζόν που διαφορετικά θα πήγαιναν χαμένα και τα έδινα σε αγόρια και κορίτσια στη Νιγηρία που ήθελαν για να παίξουν ποδόσφαιρο.
Στο μυαλό μου έδινα σε αυτόν τον εξοπλισμό μια δεύτερη ζωή, και έτσι ήταν πιο βιώσιμο από ό,τι θα ήταν διαφορετικά. Αλλά ο Jake, ο δημιουργός του Sokito, με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι, αν και αυτό ήταν καλοπροαίρετο, σήμαινε ότι αυτά τα πλαστικά παπούτσια θα κατέληγαν τελικά σε χωματερές στη Νιγηρία, συμβάλλοντας στην οικολογική μας κρίση. Έτσι, ενώ το να δίνετε παιδικά παπούτσια που μπορούν να χρησιμοποιήσουν είναι σίγουρα μια πράξη που πρέπει να ενθαρρύνεται, υπήρχε ένα δεύτερο βήμα που έπρεπε να λάβετε υπόψη.
Αρχίσαμε να μιλάμε για το πώς θα μπορούσαμε να παράγουμε κιτ, συγκεκριμένα παπούτσια ποδοσφαίρου, που θα πληρούν τα επαγγελματικά πρότυπα ενώ θα είναι εύκολα ανακυκλώσιμα. Το αποτέλεσμα ήταν η Devista, τα πρώτα παπούτσια της Sokito που είναι διαθέσιμα για αγορά. Αυτήν τη στιγμή εργάζονται επίσης σε μια δεύτερη φάση, η οποία ελπίζουμε να κυκλοφορήσει τον Νοέμβριο. Είχα αρκετή συμβολή στο σχεδιασμό, γι’ αυτό είμαι περήφανος για όσα πετύχαμε και για το πώς εφαρμόστηκαν οι ιδέες της Sokito.
Το AFCON (σ.σ. Africa Cup) ξεκινά στις αρχές του επόμενου έτους και θα ήταν εκπληκτικό αν μπορούσαμε να παρουσιάσουμε την τεχνολογία σε μια τόσο τεράστια πλατφόρμα. Ένας παίκτης που φοράει ανακυκλώσιμα παπούτσια μπορεί να μην κάνει τη διαφορά, αλλά η ευαισθητοποίηση για την αιτία έχει τη δυνατότητα να δημιουργήσει ένα πραγματικά υπέροχο αποτέλεσμα. Φανταστείτε αν τα ανακυκλώσιμα υλικά έγιναν το νέο «must-have» εξάρτημα για τα πιο πρόσφατα ποδοσφαιρικά παπούτσια; Ο αντίκτυπος θα ήταν απίστευτος και θα ξεκινούσε πραγματικά τις συζητήσεις που πρέπει να κάνουμε για τη βιωσιμότητα στον αθλητισμό.
Το βασικό πράγμα για να κάνεις τη διαφορά ως παίκτης είναι να δίνεις το παράδειγμα και νιώθω τυχερός που έχω την ευκαιρία να φορέσω αυτά τα παπούτσια στη δική μου καριέρα και μπορώ μόνο να ελπίζω ότι κι άλλοι θα επιλέξτε να ακολουθήσετε.
Το ποδόσφαιρο δημιουργεί μια τόσο στενή και παθιασμένη κοινότητα και πιστεύω ότι μέσα σε αυτό υπάρχει μια τεράστια δυνατότητα να οδηγήσει σε θετικές αλλαγές – είτε πρόκειται για παίκτες υψηλού προφίλ που δημιουργούν ζήτηση για φιλικά προς το περιβάλλον ποδοσφαιρικά παπούτσια είτε για οπαδούς που μοιράζονται αυτοκίνητο στο δρόμο τους προς τα γήπεδα. Ναι, θέλω να είμαι ένας από τους παίκτες που εμπνέουν μια θετική διαφορά με τον δικό μου τρόπο, αλλά ακόμα περισσότερο από αυτό, θέλω να δω τι είναι ικανό αυτό το άθλημα όταν δουλεύουμε όλοι μαζί».