Εκατό χρόνια ιστορίας συμπληρώνει φέτος το Κόπα Αμέρικα, η παλαιότερη διοργάνωση εθνικών ομάδων στην ιστορία του ποδοσφαίρου.

Εκατό χρόνια ιστορίας συμπληρώνει φέτος το Κόπα Αμέρικα, η παλαιότερη διοργάνωση εθνικών ομάδων στην ιστορία του ποδοσφαίρου.

Ο τρόπος διεξαγωγής του τουρνουά από την πρώτη διοργάνωση του 2016 πέρασε από πολλές μορφές. Αρχικά είχε τη μορφή πρωταθλήματος με το όνομα «Ποδοσφαιρικό Πρωτάθλημα Νότιας Αμερικής» (Campeonato Sudamericano de Fútbol) με νικήτρια ομάδα να αναδεικνύεται αυτή που συγκέντρωνε περισσότερους βαθμούς. Στη συνέχεια διεξήχθη με μορφή πλέι – οφ για να καταλήξουμε στη σημερινή μορφή, με φάση ομίλων και στη συνέχεια παιχνίδια νοκ – άουτ. Για πρώτη φορά φέτος, για να τιμηθεί η επέτειος των 100 χρόνων από την ίδρυση της CONMEBOL (Συνομοσπονδία Ν. Αμερικής), στη διοργάνωση θα συμμετάσχουν οι 10 ομάδες της Συνομοσπονδίας και έξι προσκεκλημένες από την υπόλοιπη ήπειρο (η διοργανώτρια ΗΠΑ και οι Μεξικό, Κόστα Ρίκα, Τζαμάικα, Αϊτή και Παναμάς).

Οι νικητές στις πρώτες «εκδόσεις» της διοργάνωσης: 

Οικοδέσποινα. . . . . . . . . . . .Νικήτρια
1916: Αργεντινή. . . . . . . . . . . .Ουρουγουάη
1917: Ουρουγουάη. . . . . . . . . .Ουρουγουάη
1919: Βραζιλία. . . . . . . . . . . . .Βραζιλία
1920: Χιλή. . . . . . . . . . . . . . . . Ουρουγουάη
1921: Αργεντινή. . . . . . . . . . . .Αργεντινή
1922: Βραζιλία. . . . . . . . . . . . .Βραζιλία
1923: Ουρουγουάη. . . . . . . . . .Ουρουγουάη
1924: Ουρουγουάη. . . . . . . . .  Ουρουγουάη
1925: Αργεντινή. . . . . . . . . . . .Αργεντινή
1926: Χιλή. . . . . . . . . . . . . . . . Ουρουγουάη
1927: Περού. . . . . . . . . . . . . . . Αργεντινή
1929: Αργεντινή. . . . . . . . . . . .Αργεντινή
1935: Περού. . . . . . . . . . . . . . .Ουρουγουάη
1937: Αργεντινή. . . . . . . . . . . Αργεντινή
1939: Περού. . . . . . . . . . . . . . .Περού
1941: Χιλή. . . . . . . . . . . . . . . .Αργεντινή
1942: Ουρουγουάη. . . . . . . . .Ουρουγουάη
1945: Χιλή. . . . . . . . . . . . . . . Αργεντινή
1946: Αργεντινή. . . . . . . . . . .Αργεντινή
1947: Εκουαδόρ. . . . . . . . . . . Αργεντινή
1949: Βραζιλία. . . . . . . . . . . .Βραζιλία
1953: Περού. . . . . . . . . . . . . .Παραγουάη
1955: Χιλή. . . . . . . . . . . . . . .Αργεντινή
1956: Ουρουγουάη. . . . . . . . .Ουρουγουάη
1957: Περού. . . . . . . . . . . . . .Αργεντινή
1959: Αργεντινή. . . . . . . . . . Αργεντινή
1963: Βολιβία. . . . . . . . . . . .Βολιβία
1967: Ουρουγουάη. . . . . . . . Ουρουγουάη

Οι τελικοί του Κόπα Αμέρικα:

Χρονιά Νικήτρια Σκορ Φιναλίστ
1975 Περού 0 – 1 2 – 0 1 – 0 Κολομβία
1979 Παραγουάη 3 – 0 0 – 1 0 – 0 Χιλή
1983 Ουρουγουάη 2 – 0 1 – 1 Βραζιλία
1987 Ουρουγουάη 1 – 0 Χιλή
1989 Βραζιλία 1 – 0 Ουρουγουάη
1991 Αργεντινή 3 – 2 Βραζιλία
1993 Αργεντινή 2 – 1 Μεξικό
1995 Ουρουγουάη 1 – 1 5-3 πέναλτι Βραζιλία
1997 Βραζιλία 3 – 1 Βολιβία
1999 Βραζιλία 3 – 0 Ουρουγουάη
2001 Κολομβία 1 – 0 Μεξικό
2004 Βραζιλία 2 – 2 4-2 πέναλτι Αργεντινή
2007 Βραζιλία 3-0 Αργεντινή
2011 Ουρουγουάη 3-0 Παραγουάη
2015 Xιλή 0-0 παρ. (4-1 πεν.) Αργεντινή

Η Ουρουγουάη βρίσκεται στην πρώτη θέση στη λίστα με τις ομάδες που έχουν κατακτήσει περισσότερες φορές το τρόπαιο στο Κόπα Αμέρικα, έχοντας πανηγυρίσει 15 φορές , με τελευταία το 2011.

Η Αργεντινή είναι στη δεύτερη θέση με 14 κατακτήσεις, με τελευταία όμως το 1993. Στην τρίτη θέση η Βραζιλία με 7 τρόπαια,  από τα οποία τα τέσσερα στις τελευταίες επτά. διοργανώσεις. Από τις δέκα ομάδες της CONMEBOL, οι μόνες που δεν το έχουν κερδίσει είναι ο Ισημερινός και η Βενεζουέλα. Από τις «προσκεκλημένες» χώρες, πιο επιτυχημένο είναι το Μεξικό με εννέα συμμετοχές και δύο δεύτερες θέσεις.

Αναλυτικά η «Χρυσή Βίβλος» της διοργάνωσης:

Αριθμός τίτλων χώρα Χρονιά
15 φορές Ουρουγουάη 1916, 1917, 1920, 1923, 1924, 1926, 1935, 1942, 1956, 1959, 1967, 1983, 1987, 1995, 2011
14 φορές Αργεντινή 1921, 1925, 1927, 1929, 1937, 1941, 1945, 1946, 1947, 1955, 1957, 1959, 1991, 1993
8 φορές Βραζιλία 1919, 1922, 1949, 1989, 1997, 1999, 2004, 2007
2 φορές Παραγουάη 1953, 1979
2 φορές Περού 1939, 1975
1 φορά Βολιβία 1963
1 φορά Κολομβία 2001
1 φορά Χιλή 2015

Οι τροπαιούχοι Προπονητές

 Προπονητής. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ομάδα
1975: Μάρκος Καλδερόν. . . . . . . . . . Περού

1979:
Ρανούλφο Μιράντα. . . . . . . . . .Παραγουάη

1983:
Ομαρά Μποράς. . . . . . . . . . . . .Ουρουγουάη

1987:
Ρομπέρτο Φλέιτας. . . . . . . . . . .Ουρουγουάη

1989:
Σεμπαστιάο Λασαρόνι. . . . . . .  Βραζιλία

1991:
Άλφιο Μπασίλε. . . . . . . . . . . . .Αργεντινή

1993:
Άλφιο Μπασίλε. . . . . . . . . . . . .Αργεντινή

1995:
Έκτορ Νούνιες. . . . . . . . . . . . .  Ουρουγουάη

1997:
Μάριο Ζαγκάλο. . . . . . . . . . . . Βραζιλία

1999:
Βαντερλέι Λουξεμπούργο. . . . . . Βραζιλία

2001:
Φρανσίσκο Ματουράνα. . . . . .  .Κολομβία

2004:
Κάρλος Αλμπέρτο Παρέιρα. . . . . Βραζιλία

2007:
Ντούνγκα. . . . . . . . . . . . .. . . .Βραζιλία

2011:
Οσκαρ Ταβάρες. . . . . . . . . . . .Ουρουγουάη 

2015:
Χόρχε Σαμπάολι. . . . . . . . . . . .Χιλή

Τα… κανόνια του Κόπα Αμέρικα

Κανένας παίκτης στην ιστορία του Κόπα Αμέρικα δεν έχει φτάσει τα δέκα γκολ σε μία διοργάνωση, αν και τρεις ποδοσφαιριστές έφτασαν κοντά στο συγκεκριμένο στόχο.

Αναλυτικά όλοι οι πρώτοι σκόρερ στην ιστορία του θεσμού…

Χρονιά Διοργανώτρια χώρα Νικήτρια χώρα Πρώτος σκόρερ
1916 Αργεντινή Ουρουγουάη 3 γκολ Γκραντίν (Ουρουγουάη)
1917 Ουρουγουάη Ουρουγουάη 4 γκολ Ρομάνο (Ουρουγουάη)
1919 Βραζιλία Βραζιλία 4 γκολ Νέκο (Βραζιλία)
1920 Χιλή Ουρουγουάη 3 γκολ Ρομάνο (Ουρουγουάη)
1921 Αργεντινή Αργεντινή 3 γκολ Λιμπονάτι (Αργεντινή)
1922 Βραζιλία Βραζιλία 4 γκολ Φραντσία (Αργεντινή)
1923 Ουρουγουάη Ουρουγουάη 3 γκολ Αγκίρε (Αργεντινή) και Πετρόνε (Ουρουγουάη)
1924 Ουρουγουάη Ουρουγουάη 4 γκολ Πετρόνε (Ουρουγουάη)
1925 Αργεντινή Αργεντινή 6 γκολ Σεοάνε (Αργεντινή)
1926 Χιλή Ουρουγουάη 7 γκολ Αρεγιάνο (Χιλή)
1927 Περού Αργεντινή 3 γκολ Λούνα (Αργεντινή) και Φιγκερόα (Ουρουγουάη)
1929 Αργεντινή Αργεντινή 5 γκολ Γκονζάλες (Παραγουάη)
1935 Περού Ουρουγουάη 4 γκολ Μασαντονίο (Αργεντινή)
1937 Αργεντινή Αργεντινή 7 γκολ Τόρο (Χιλή)
1939 Περού Περού 7 γκολ Τ. Φερνάντες (Περού)
1941 Χιλή Αργεντινή 5 γκολ Μαρβέτσι (Αργεντινή)
1942 Ουρουγουάη Ουρουγουάη 7 γκολ Μασαντονίο (Αργεντινή) και Μορένο (Αργεντινή)
1945 Χιλή Αργεντινή 6 γκολ Μέντες (Αργεντινή) και Ελένο (Βραζιλία)
1946 Αργεντινή Αργεντινή 7 γκολ Μεντίνα (Ουρουγουάη)
1947 Εκουαδόρ Αργεντινή 7 γκολ Φαλέρο (Ουρουγουάη)
1949 Βραζιλία Βραζιλία 9 γκολ Ρόσα Πίντο (Βραζιλία)
1953 Περού Παραγουάη 8 γκολ Μολίνα (Χιλή)
1955 Χιλή Αργεντινή 8 γκολ Μιχελί (Αργεντινή)
1956 Ουρουγουάη Ουρουγουάη 4 γκολ Ορμασαμπάλ (Χιλή)
1957 Περού Αργεντινή 9 γκολ Μαστσίο (Αργεντινή) και Αμπροΐς (Ουρουγουάη)
1959 Αργεντινή Αργεντινή 8 γκολ Πελέ (Βραζιλία)
1959 Εξτρα Εκουαδόρ Ουρουγουάη 6 γκολ Σανφιλίπο (Αργεντινή)
1963 Βολιβία Βολιβία 6 γκολ Αλμπέρτο Ράφο (Εκουαδόρ)
1967 Ουρουγουάη Ουρουγουάη 5 γκολ Αρτιμέ (Αργεντινή)
1975 Περού 4 γκολ Λούκε (Αργεντινή) και Ντιάζ (Κολομβία)
1979 Παραγουάη 4 γκολ Περέντο (Χιλή) και Μορέλ (Παραγουάη)
1983 Ουρουγουάη 3 γκολ Μπουρουσάγκα (Αργεντινή) και Ντιναμίτε (Βραζιλία)
1987 Αργεντινή Ουρουγουάη 4 γκολ Ιγκουαράν (Κολομβία)
1989 Βραζιλία Βραζιλία 6 γκολ Μπεμπέτο (Βραζιλία)
1991 Χιλή Αργεντινή 6 γκολ Μπατιστούτα (Αργεντινή)
1993 Εκουαδόρ Αργεντινή 4 γκολ Ντολγκέτα (Κολομβία)
1995 Ουρουγουάη Ουρουγουάη 4 γκολ Μπατιστούτα (Αργεντινή) και
Λουίς Γκαρσία (Μεξικό)
1997 Βολιβία Βραζιλία 6 γκολ Ερνάντες (Μεξικό)
1999 Παραγουάη Βραζιλία 5 γκολ Ριβάλντο (Βραζιλία) και Ρονάλντο (Βραζιλία)
2001 Κολομβία Κολομβία 6 γκολ Αριστιθάμπαλ (Κολομβία)
2004 Περού Βραζιλία 7 γκολ Αντριάνο (Βραζιλία)
2007 Βενεζουέλα Βραζιλία 7 γκολ Ρομπίνιο (Βραζιλία)
2011 Αργεντινή Ουρουγουάη 5 γκολ Γκερέρο (Περού)
2015 Xιλή Χιλή 4 γκολ Γκερέρο (Περού) και Βάργκας (Χιλή)