Ευρωμπάσκετ νούμερο 40. Αυτός θα είναι ο σημαδιακός αριθμός της διοργάνωσης που ξεκινά την Πέμπτη σε τέσσερις χώρες, με στόχο την ανάδειξη της πρωταθλήτριας ομάδας της γηραιάς ηπείρου. Τι συνέβη όμως μέχρι εδώ;
Ευρωμπάσκετ νούμερο 40. Αυτός θα είναι ο σημαδιακός αριθμός της διοργάνωσης που ξεκινά την Πέμπτη σε τέσσερις χώρες, με στόχο την ανάδειξη της πρωταθλήτριας ομάδας της γηραιάς ηπείρου. Τι συνέβη όμως μέχρι εδώ;
Πέρα από τα 39 τουρνουά που έχουν διεξαχθεί μέχρι σήμερα, το Ευρωμπάσκετ αριθμεί 82 χρόνια ζωής, αφού το πρώτο από αυτά πραγματοποιήθηκε τον περασμένο αιώνα και συγκεκριμένα το 1935 στην Ελβετία.
Οι χώρες της Βαλτικής, με τα μεγάλα και δυσεύρετα για την εποχή κορμιά, κυριάρχησαν στις πρώτες διοργανώσεις με Λετονία και Λιθουανία (ανεξάρτητες από ΕΣΣΔ τότε) να έχουν τον πρώτο λόγο, ενώ από κοντά ακολούθησε και η Τσεχοσλοβακία. Όλα αυτά, μέχρι την αθλητική «έκρηξη» που σηματοδότησε η εμφάνιση της Σοβιετικής Ένωσης. Από το 1947 και το πρώτο χρυσό μετάλλιο μέχρι και το 1989 που μετείχε τελευταία φορά σαν Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών,  η ΕΣΣΔ μάζεψε σχεδόν τα πάντα! Δεκατέσσερα (14) χρυσά, 3 αργυρά και 4 χάλκινα μετάλλια ήταν ο απολογισμός αυτής της αθλητικής υπερδύναμης που ανέβηκε στο βάθρο 21 φορές, ακριβώς όσες και οι διοργανώσεις στις οποίες πήρε μέρος!
Οι μόνοι που… σήκωσαν κεφάλι στην κυριαρχία των Σοβιετικών σε αυτά τα 42 χρόνια, είναι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού! Πρώτοι και καλύτεροι οι σπουδαίοι Γιουγκοσλάβοι. Τρία συνεχόμενα χρυσά μετάλλια (’73, ’75, ’77) ένα ακόμα στο κύκνειο άσμα της ΕΣΣΔ (’89) και ένα δεύτερο συνεχόμενο το ’91. Το χρυσό μετάλλιο της Ουγγαρίας το 1955 δεν ήρθε ακριβώς σαν «κομήτης», αφού οι Μαγυάροι έδειξαν συνεπείς στια διακρίσεις για μία 10ετία (’53-’63), ενώ μέσα σε τέσσερα χρόνια, δύο χώρες της Νότιας Ευρώπης, αμφισβήτησαν την κυριαρχία των Σοβιετικών. Ο λόγος για την Ιταλία και την Ελλάδα που το 1983 και το 1987 αντίστοιχα, έζησαν το δικό τους αθλητικό και μπασκετικό παραμύθι.
Αφήσαμε τελευταία τη χώρα που μπήκε σαν «λαθρεπιβάτης» στο Ευρωμπάσκετ και πρόλαβε μάλιστα να πάρει και ένα χρυσό μετάλλιο. Ο λόγος για την Αίγυπτο! Έχοντας «τρυπώσει» στη διοργάνωση του 1947 όπου πήρε μάλιστα το χάλκινο μετάλλιο, η Αίγυπτος ανέλαβε τη διοργάνωση του επόμενου τουρνουά το ’49. Οι Σοβιετικοί (ως τροπαιούχοι) αρνήθηκαν το ρόλο των οικοδεσποτών, οι (αργυροί το ’47) Τσεχοσλοβάκοι είχαν φιλοξενήσει τη διοργάνωση του ’47 και έτσι ο κλήρος έπεσε στην Αίγυπτο. Το γεγονός πως μόλις τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες (σε σύνολο επτά) έκαναν το ταξίδι μέχρι το Κάιρο, οι Αφρικανοί το εκμεταλλεύτηκαν και με το παραπάνω , βρίσκοντας έτσι την ευκαιρία να «κλέψουν» το χρυσό και να μπουν στα βιβλία της αθλητικής ιστορίας της Ευρώπης!
Μπορεί η Γιουγκοσλαβία να διαλύθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’90 λόγω του εμφυλίου που «τσάκισε» τους γείτονές μας, ωστόσο η κυριαρχία των «πλάβι» συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια. Ως Σερβία πια, πήρε τρία χρυσά μετάλλια (’95, ’97, ’01) και πέρασε στη συνείδηση του κόσμου σαν η διάδοχη κατάσταση μετά τους Σοβιετικούς στο μπάσκετ της Ευρώπης. 
Στο χρονικό σημείο που έδυε η εποχή των Σέρβων, ανέτειλε δειλά-δειλά μία άλλη, που κρατά ακόμα και στις μέρες μας. Αναφερόμαστε φυσικά στη σπουδαία ομάδα της Ισπανίας. 
Όντας συνέχεια στην τετράδα από το 1999 (μέχρι και σήμερα), η «φούρια ρόχα» θα ανέβει για πρώτη φορά στην ιστορία της στο πρώτο σκαλί του βάθρου το 2009. Ακολούθησε ακόμα ένα χρυσό το 2011, ενώ η τρίτη πρωτιά, ήρθε το 2015, στο «Πιέρ Μορούα» της Λιλ.
Πριν από αυτή τη σπουδαία γενιά Ισπανών παικτών που μονοπωλούν το ενδιαφέρον της μπασκετικής Ευρώπης τα τελευταία χρόνια, οι Ίβηρες μετρούσαν 3 αργυρά και 1 χάλκινο μετάλλιο σε 62 χρόνια και 30 τουρνουά. Από το 1999 μέχρι και σήμερα, οι Ισπανοί έχουν στην κατοχή τους, τρία χρυσά, τρία αργυρά και δύο χάλκινα μετάλλια σε εννιά διοργανώσεις, ενώ και στις εννιά έχουν βρεθεί στην τετράδα. Καθόλου άσχημα ε;


Το πανόραμα των Ευρωμπάσκετ

ΕΤΟΣ ΠΟΛΗ ΧΡΥΣΟ ΑΣΗΜΕΝΙΟ ΧΑΛΚΙΝΟ
 1935  Γενεύη  ΛΕΤΟΝΙΑ  Ισπανία       Τσεχοσλοβακία
 1937  Ρίγα  ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ  Ιταλία   Γαλλία
 1939  Κάουνας  ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ  Λετονία  Πολωνία
 1946  Γενεύη  ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ  Ιταλία  Ουγγαρία
 1947  Πράγα  ΕΣΣΔ  Τσεχοσλοβακία  Αίγυπτος
 1949  Κάιρο  ΑΙΓΥΠΤΟΣ  Γαλλία  ΕΛΛΑΔΑ
 1951  Παρίσι  ΕΣΣΔ  Τσεχοσλοβακία  Γαλλία
 1953  Μόσχα  ΕΣΣΔ  Ουγγαρία  Γαλλία
 1955  Βουδαπέστη  ΟΥΓΓΑΡΙΑ  Τσεχοσλοβακία   ΕΣΣΔ
 1957  Σόφια  ΕΣΣΔ  Βουλγαρία   Τσεχοσλοβακία
 1959  Κωνσταντινούπολη  ΕΣΣΔ  Τσεχοσλοβακία  Γαλλία
 1961  Βελιγράδι  ΕΣΣΔ  Γιουγκοσλαβία  Βουλγαρία
 1963  Βρότσλαβ  ΕΣΣΔ  Πολωνία  Γιουγκοσλαβία
 1965  Μόσχα  ΕΣΣΔ  Γιουγκοσλαβία  Πολωνία
 1967  Τάμπερε  ΕΣΣΔ  Τσεχοσλοβακία  Πολωνία
 1969  Νάπολι  ΕΣΣΔ  Γιουγκοσλαβία  Τσεχοσλοβακία
 1971  Έσεν  ΕΣΣΔ        Γιουγκοσλαβία  Ιταλία
 1973  Βαρκελώνη  ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ  Ισπανία  ΕΣΣΔ
 1975  Βελιγράδι  ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ  ΕΣΣΔ  Ιταλία
 1977  Λιέγη  ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ  ΕΣΣΔ  Τσεχοσλοβακία
 1979  Τορίνο  ΕΣΣΔ  Ισραήλ  Γιουγκοσλαβία
 1981  Πράγα  ΕΣΣΔ  Γιουγκοσλαβία  Τσεχοσλοβακία
 1983  Νάντ  ΙΤΑΛΙΑ  Ισπανία  ΕΣΣΔ
 1985  Στουτγάρδη  ΕΣΣΔ  Τσεχοσλοβακία  Ιταλία
 1987  Αθήνα  ΕΛΛΑΔΑ  ΕΣΣΔ     Γιουγκοσλαβία
 1989  Ζάγκρεμπ  ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ  Ελλάδα    ΕΣΣΔ
 1991  Ρώμη  ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ  Ιταλία  Ισπανία
 1993  Μόναχο  ΓΕΡΜΑΝΙΑ  Ρωσία  Κροατία
 1995  Αθήνα  ΟΔ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑΣ  Λιθουανία   Κροατία
 1997  Βαρκελόνη  ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ  Ιταλία  Ρωσία
 1999  Παρίσι  ΙΤΑΛΙΑ  Ισπανία  Γιουγκοσλαβία
 2001  Κωνσταντινούπολη  ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ  Τουρκία  Ισπανία
 2003  Στοκχόλμη  ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ  Ισπανία  Ιταλία
 2005  Βελιγράδι  ΕΛΛΑΔΑ  Γερμανία  Γαλλία
 2007  Μαδρίτη  ΡΩΣΙΑ  Ισπανία  Λιθουανία
 2009  Κατοβίτσε  ΙΣΠΑΝΙΑ  Σερβία  ΕΛΛΑΔΑ
 2011  Κάουνας  ΙΣΠΑΝΙΑ  Γαλλία  Ρωσία
 2013  Λιουμπλιάνα  ΓΑΛΛΙΑ  Λιθουανία  Ισπανία
 2015  Λιλ  ΙΣΠΑΝΙΑ  Λιθουανία  Γαλλία

            

Οι τελικοί

1935 (Γενεύη) ΛΕΤΟΝΙΑ-Ισπανία 28-19
1937 (Ρίγα) ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ-Ιταλία 24-23
1939 (Κάουνας) ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ
1946 (Γενεύη) ΤΣΕΧΟΣΛΟΒΑΚΙΑ-Ιταλία 34-32
1947 (Πράγα) ΕΣΣΔ-Τσεχοσλοβακία 56-37
1949 (Κάιρο) ΑΙΓΥΠΤΟΣ
(Η Ελλάδα κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο)
1951 (Παρίσι) ΕΣΣΔ-Τσεχοσλοβακία 45-44
1953 (Μόσχα) ΕΣΣΔ
1955 (Βουδαπέστη) ΟΥΓΓΑΡΙΑ
1957 (Σόφια) ΕΣΣΔ
1959 (Κωνσταντινούπολη) ΕΣΣΔ
1961 (Βελιγράδι) ΕΣΣΔ-Γιουγκοσλαβία 60-53
1963 (Βρότσλαβ) ΕΣΣΔ-Πολωνία 61-45
1965 (Μόσχα) ΕΣΣΔ-Γιουγκοσλαβία 58-49
1967 (Τάμπερε) ΕΣΣΔ-Τσεχοσλοβακία 89-77
1969 (Νάπολι) ΕΣΣΔ-Γιουγκοσλαβία 81-72
1971 (Εσεν) ΕΣΣΔ-Γιουγκοσλαβία 69-64
1973 (Βαρκελόνη) ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ-Ισπανία 78-67
1975 (Βελιγράδι) ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ
1977 (Λιέγη) ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ-Εσσδ 74-61
1979 (Τορίνο) ΕΣΣΔ
1981 (Πράγα) ΕΣΣΔ-Γιουγκοσλαβία 84-67
1983 (Ναντ) ΙΤΑΛΙΑ-Ισπανία 105-96
1985 (Στουτγάρδη) ΕΣΣΔ-Τσεχοσλοβακία 120-89
1987 (Αθήνα) ΕΛΛΑΔΑ-ΕΣΣΔ 103-101
1989 (Ζάγκρεμπ) ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ-Ελλάδα 98-77
1991 (Ρώμη) ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ-Ιταλία 88-73
1993 (Μόναχο) ΓΕΡΜΑΝΙΑ-Ρωσία 71-70
(Η Ελλάδα ηττήθηκε στο «μικρό τελικό» 99-59 από την Κροατία και κατετάγη 4η)
1995 (Αθήνα) ΟΔ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑΣ-Λιθουανία 96-90
(Η Ελλάδα ηττήθηκε στο «μικρό τελικό» 73-68 από την Κροατία και κατετάγη 4η)
1997 (Βαρκελόνη) ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ-Ιταλία 61-49
(Η Ελλάδα ηττήθηκε στο μικρό τελικό 97-77 από τη Ρωσία και κατετάγη 4η)
1999 (Παρίσι) ΙΤΑΛΙΑ-Ισπανία 64-56
2001 (Κωνσταντινούπολη) ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΑ-Τουρκία 78-69
2003 (Στοκχόλμη) ΛΙΘΟΥΑΝΙΑ-Ισπανία 93-84
2005 (Βελιγράδι) ΕΛΛΑΔΑ-Γερμανία 78-62
2007 (Μαδρίτη) ΡΩΣΙΑ-Ισπανία 60-59
2009 (Κατοβίτσε) ΙΣΠΑΝΙΑ-Σερβία 85-63
(Η Ελλάδα νίκησε 57-56 την Σλοβενία στο «μικρό τελικό» και κατέκτησε το χάλκικο μετάλλιο)
2011 (Κάουνας) ΙΣΠΑΝΙΑ-Γαλλία 98-85
2013 (Λιουμπλιάνα) ΓΑΛΛΙΑ-Λιθουανία 80-66
2015 (Λιλ) ΙΣΠΑΝΙΑ-Λιθουανία 80-63 

TAGS
ΑΛΛΑ ΣΠΟΡΒΟΛΕΙΜΠΑΣΚΕΤ