14 Ιουνίου 1987: 34 χρόνια μετά το έπος, το ελληνικό μπάσκετ ψάχνει την «πυξίδα» της αναγέννησης του

Το «θαύμα» του ΄87 δεν προήλθε από την προγενέστερη οργάνωση του αθλήματος, αλλά από 12 παίκτες, τους προπονητές τους, την ανεξάντλητη δυναμική του κόσμου

Κάθε χρόνο που το ημερολόγιο θα δείχνει την 14η Ιουνίου και θα ξημερώνει η συγκεκριμένη ημέρα, το ελληνικό μπάσκετ, ως πρωτοπόρος όλων των ομαδικών αθλημάτων σε εθνικό επίπεδο, θα γιορτάζει την ιστορική επέτειο της κατάκτησης του Ευρωμπάσκετ 1987. Την κατάκτηση ενός άφταστου στόχου, ακόμα και στην…σφαίρα της φαντασίας, μέχρι εκείνο το βράδυ στο Στάδιο «Ειρήνης και Φιλίας». Τα λευκά μαλλιά του Νίκου Γκάλη, του Παναγιώτη Γιαννάκη, του Παναγιώτη Φασούλα, του Φάνη Χριστοδούλου, του Λιβέρη Ανδρίτσου, του Νίκου Φιλίππου, του Αργύρη Καμπούρη, του Νίκου Σταυρόπουλου, του Μέμου Ιωάννου, του Μιχάλη Ρωμανίδη, του Νίκου Λινάρδου και του Παναγιώτη Καρατζά, φανερώνουν τα 34 χρόνια που πέρασαν από τότε και την πορεία του αθλήματος σε αυτή την μακρά διαδρομή στον χρόνο. Λείπει ο «αρχιτέκτονας» του έπους, ο προπονητής Κώστας Πολίτης που «έφυγε» πριν από 3 χρόνια και στο μνήμα του, τον συνοδεύει μια μπάλα του μπάσκετ. Όπως «σίγησε» ακόμα νωρίτερα, η φωνή του σπορτκάστερ, Φίλιππου Συρίγου: «Είναι το τέλος. Η Ελλάδα, πρωταθλήτρια Ευρώπης». Περνάνε τα χρόνια, φεύγουν οι άνθρωποι που πρωταγωνίστησαν ή ήταν δίπλα στους πρωταγωνιστές, γιατί έτσι είναι η «νομοτέλεια» της ζωής.

Το ’87 ήταν και θα είναι «φάρος» για τον ελληνικό αθλητισμό. Γράφτηκαν άπειρες λέξεις για εκείνον τον θρίαμβο της Εθνικής ομάδας που έβγαλε τους Έλληνες στους δρόμους, ως άλλη εθνική, αθλητική παλιγγενεσία και σαν μια ακόμα νίκη του ελληνικού έθνους που κατόρθωσε το ακατόρθωτο.

Το μπάσκετ έδειξε τον δρόμο της επιτυχίας και της ταύτισης ενός αθλήματος με την ελληνική κοινωνία και νεολαία.

H «καραμέλα» της «αλλαγής εποχών» και τα λάθη που «βαφτίστηκαν»…άλλοθι

Τριάντα τέσσερα χρόνια, μετά, το ελληνικό μπάσκετ έχει…χάσει τον δρόμο του. Την «πυξίδα» του ’87. Σε όλα τα επίπεδα. Εντός και εκτός γηπέδων. Σε όλα τα πλάτη και μήκη. Είναι «παρηγοριά στον άρρωστο», η ελαφρά τη καρδία, εκτίμηση ότι «άλλαξαν οι εποχές» που όντως ισχύει, αλλά μέχρι ενός σημείου. Και μετά από αυτό το σημείο, αποτελεί ένα…άλλοθι για:

1.    Την ακατάσχετη ξενομανία των ομάδων που μπορεί να θέλουν και 10 Αμερικάνους, υποτιμώντας την παραγωγή Ελλήνων παικτών και περιφρονώντας για την αποστασιοποίηση του Έλληνα φιλάθλου από την θέαση και το ενδιαφέρον του για το άθλημα. Και να θέλει να παρακολουθήσει, δεν προλαβαίνει να μάθει και τους 12 ξένους που μπορεί να έχουν οι ομάδες σε μια σεζόν. Πριν το ’87, οι ομάδες της Α1 ζητούσαν την χρησιμοποίηση δυο ξένων για την ποιοτική ενίσχυση τους. Ύστερα από 34 χρόνια, η ελληνική υπερβολή, πήγε στο άλλο άκρο. Μπορεί να ζητήσουν την αυστηρή χρησιμοποίηση δυο Ελλήνων στην 12άδα τους…

Σημάδι και αυτό της παγκοσμιοποίησης; Όχι, δα. Και οι ακαδημίες γιατί ξεφυτρώνουν, όλα αυτά τα χρόνια, σαν τα «μανιτάρια»; Για να εισπράτεται η μηνιαία συνδρομή και κάθε παιδί που έχει ταλέντο να ξέρει ότι έχει και ημερομηνία λήξης στην μεταπήδηση του σε ανδρική ομάδα, στην οποία ακόμα και αν «πατήσει», θα δίνει τις πετσέτες στον Αμερικάνο συμπαίκτη του; Γιατί, αυτή η «καραμέλα» της βελτίωσης, μέσω της προπόνησης με τον ξένο παίκτη, έχει λιώσει προ πολλού.

2.    Την συνεχή υποβάθμιση της Εθνικής ομάδας σε επίπεδο ανανέωσης της με νεότερους παίκτες, με αποτέλεσμα η «δεξαμενή» να λιγοστεύει. Αξίζει «μπράβο» ο Βασίλης Σπανούλης που επέστρεψε σε ηλικία 39 ετών στην Εθνική ομάδα για το Προολυμπιακό τουρνουά, αλλά άλλοι «Σπανούληδες», «Διαμαντίδηδες» και «Παπαλουκάδες», φαίνονται να έρχονται, έστω και με…κυάλια;  Και δεν είναι μόνο η «βιτρίνα» της Εθνικής Ανδρών, αλλά και η ανατροφοδότηση της, όπως γίνεται πάντα, από τις μικρότερες ηλικιακά ομάδες των Κ19, Κ17, Κ15. Το ελληνικό μπάσκετ αναζητεί εναγωνίως, μια καλή «φουρνιά» συνομήλικων που ακόμα και αν δεν πάρει μετάλλιο, να αναδείξει 3-4 παίκτες στο επίπεδο ανδρών…

3. Tην καταβαράθρωση της αξιοπιστίας της ελληνικής διαιτησίας, όταν από τον Ρήγα, τον Δουβή, τον Κόντη και τους νεότερους διαδόχους τους που έχουν, επίσης, «κρεμάσει την σφυρίχτρα τους, αλλά διαιτήτευσαν ακόμα και σε τελικούς Ολυμπιακών τουρνουά, Παγκοσμίων κυπέλλων κα ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων, πλέον, δεν υπάρχει εκπροσώπηση της ελληνικής διαιτησίας, στις ίδιες διοργανώσεις, τα πέντε τελευταία χρόνια. Μετά το ’87 και για τρείς δεκαετίες, οι Έλληνες διαιτητές…συναγωνίζονταν τις ελληνικές ομάδες σε συμμετοχές σε τελικούς ευρωπαϊκών συλλογικών και εθνικών διοργανώσεων, σε τέτοιο βαθμό ώστε να μην έλειπε ελληνική εκπροσώπηση είτε από ομάδα, είτε από ρέφερι…

Πλέον, έχει ανοίξει η συζήτηση για την επαγγελματική διαιτησία και η υπαγωγή της στον ΕΣΑΚΕ, χωρίς να αποτελεί λύση στο πρόβλημα ύπαρξης ικανών διαιτητών-προσωπικοτήτων.

4. Την ανάθεση σε εκπρόσωπο-μάνατζερ παικτών ακόμα και από την ηλικία των παίδων που δεν έχουν προλάβει ακόμα και να παίξουν μπάσκετ και να δείξουν το υπό εξερεύνηση ταλέντο τους, αλλά στα μάτια κάποιων γονέων που δεν χάνουν την παρακολούθηση καμίας προπόνησης, έχουν εκτιμήσει το «πρότζεκτ» του μέλλοντος. Ταλεντάρες μέχρι τα 18 και στην συνέχεια, «ανώμαλη προσγείωση» στην πραγματικότητα, γιατί οι γονείς «ονειρευόντουσαν» τον νέο Αντετοκούνμπο…

5. Την βιασύνη ταλαντούχων παικτών που είχαν προοπτική για την υπογραφή του πρώτου επαγγελματικού συμβολαίου και την εξασφάλιση των ανάλογων χρημάτων σε νεαρή ηλικία, χωρίς να συνυπολογίσουν τον χώρο που υπήρχε στην μεγαλύτερη ομάδα που πήγαν και τον χρόνο συμμετοχής τους που τελικά δεν τους δόθηκε…

Πήραν τα πρώτα, καλά χρήματα, αλλά μπασκετικά έμειναν στάσιμοι, γιατί δεν τους δόθηκε ο χρόνος συμμετοχής ή σταμάτησαν να δουλεύουν, να εξελίσσονται και να βελτιώνονται. Η λάμψη του συμβολαίου ήταν «εκτυφλωτική» για να έβλεπαν καθαρά ότι έπρεπε να «ψηθούν» περισσότερο και σε πρωταγωνιστικό ρόλο, σε μικρότερες ομάδες και να μην έκαναν άλμα στο κενό, σε ηλικία 17 και 18 ετών…

Ποικιλία…παραδειγμάτων.

6. Την αδυναμία του επαγγελματικού μπάσκετ να τηρήσει τους κανόνες των ανωνύμων εταιριών από τις ομάδες μπάσκετ, με υψηλές εγγυητικές επιστολές, εύρυθμη οικονομική λειτουργία τους, εκμετάλλευση χορηγιών και κυρίως, χωρίς την δημιουργία χρεών που μετακυλούνται από την προηγούμενη σεζόν στην επόμενη, με αυξητική τάση. Πόσες ΚΑΕ είναι οικονομικά υγιείς ή τουλάχιστον δεν είναι ελλειματικές; Καμία. Και κάποιες είναι χρεωκοπημένες εταιρίες, αλλά επειδή είναι αθλητικές εταιρίες, ταυτισμένες με τα σήματα συλλόγων και έχοντας ευρύ, φίλαθλο και οπαδικό κοινό, «φυτοζωούν». Στον ΕΣΑΚΕ, η τακτική των… «στραβών ματιών» ήταν η πάγια τακτική για να χωράνε των περισσοτέρων μελών κάτω από το…χαλί του συνεταιρισμού που τα μέλη μεταξύ τους, είχαν ελάχιστη αλληλεγγύη, λόγω αφερεγγυότητας του…διπλανού τους.

7. Την «λυσσαλέα μάχη» υποψηφίων για την διοίκηση της ΕΟΚ και την διαμόρφωση της επόμενης ημέρας από τον πρόεδρο και τους μεμονωμένους συμβούλους που θα εκλεγούν, χωρίς να είναι γνωστή η ημερομηνία τέλεσης των εκλογών και με αποτέλεσμα η ατέρμονη προεκλογική περίοδος, να έχει οδηγήσει συνολικά τον χώρο σε «ξεκατίνιασμα» άνευ προηγουμένου.

«Μαγαζί-γωνία»

Το ελληνικό μπάσκετ, μετά τις 14 Ιουνίου 1987, έγινε «μαγαζί-γωνία» με πολλούς ορόφους. Ουρανοξύστης. Πέραν των πρωταγωνιστών του ’87 που άξιζαν τον πλουτισμό τους, την μετάβαση από το δελτίο στο συμβόλαιο και την άπειρη δόξα που κέρδισαν, πολλοί και…διαφορετικών ιδιοτήτων και ειδικοτήτων, μπήκαν στους ορόφους του «μαγαζιού», κέρδισαν χρήματα και εν συνεχεία «εξαφανίστηκαν». Άλλοι έμειναν με πάθος ρομαντισμού για το άθλημα και δεν…κονόμησαν. Το μπάσκετ προσέλκυσε σπουδαίους και επιτυχημένους επιχειρηματίες, «κολοσσούς» στον χώρο των εταιριών τους. Το μπάσκετ έγινε πανάκριβο σπορ ή χόμπι για προέδρους-οπαδούς των ομάδων τους. Τα γήπεδα που δεν «έπεφτε καρφίτσα» και χρειαζόταν… «μέσο» για να βρεθεί εισιτήριο, ήταν το σύνηθες.

Τα… «μεροκάματα» αποδοχών πήραν την ανιούσα και έφτασαν σε ύψη που ήταν τα μεγαλύτερα στον ελληνικό αθλητισμό επί σειρά ετών. Η «πίτα» μεγάλωσε και το άθλημα απέκτησε τεράστια εμπορική αξία. Έγινε προϊόν, αλλά πλήρωσε βαρύ τίμημα στην δεκαετία της κρίσης της χρεωκοπημένης ελληνικής οικονομίας. Το μπάσκετ εμπορευματοποιήθηκε βάναυσα, αδιοργάνωτα, χωρίς αρχές, κανόνες και με τις αξίες του να χάνονται στο βάθος του χρόνου.

Το «θαύμα» του ΄87 δεν προήλθε από την προγενέστερη οργάνωση του αθλήματος, αλλά από 12 παίκτες, τους προπονητές τους, την ανεξάντλητη δυναμική του κόσμου που δεν ήξερε στην πλειοψηφία του πως παίζεται το μπάσκετ, αλλά «γύρισε» και παιχνίδια που εξελίσσονταν αρνητικά για την Εθνική, όπως το πρώτο ημίχρονο του ημιτελικού με τους Γιουγκοσλάβους. Ήταν το timing της ιστορίας.

Ίσως, στο μπάσκετ, όπως και σε πολλούς άλλους τομείς της κοινωνίας, ο κύκλος της ακμής να έχει κλείσει και όλα τα προαναφερόμενα κακώς κείμενα να είναι τα στοιχεία της παρακμής. Μπορεί να υποστηριχτεί ότι η παρατεταμένη ακμή τριάντα χρόνων, ήταν και υπερβατική για την δυναμική του αθλήματος. Δεν ισχύει, όμως, αυτό το επιχείρημα. Γιατί, ο πιο ακριβοπληρωμένος και διάσημος Έλληνας αθλητής που προέρχεται από ομαδικό άθλημα, δεν είναι άλλος από τον παράνομο πωλητή τσαντών στα Σεπόλια, μέχρι το 2010, που ανέδειξε το ελληνικό μπάσκετ και έχει στο σπίτι του στο Μιλγουόκι, δυο βραβεία ΜVP στο ΝΒΑ. Giannis Aντετοκούνμπο. Εξαγώγιμο προϊόν του ελληνικού μπάσκετ, αν και ο Γιάννης, οφείλει την ανάδειξη του, μόνο στο ενδιαφέρον του Φιλαθλητικού και την απόδοση της ελληνικής υπηκοότητας στην Πολιτεία για να παίξει στην Εθνική και να «πετάξει» στο ΝΒΑ.

Υπάρχει, όμως και ένας ακόμα καθοριστικός τομέας του σπορ που πάνε κόντρα στο ρεύμα της αρνητικής εξέλιξης του. Οι Έλληνες προπονητές. Μεγάλη εξειδίκευση σε ένα δύσκολο άθλημα που εξελίσσεται συνεχώς. Αύξηση γνώσεων, ποιοτική αναβάθμιση σε επίπεδο προηγμένων σχολών προπονητών ευρωπαϊκού και κυρίως αμερικανικού επιπέδου. Η εξαγωγή Ελλήνων τεχνικών και η καταξίωση τους στο εξωτερικό, καθώς και η παρουσία νέων, αξιόλογων προπονητών στο πρωτάθλημα που διεξάγεται στην Ελλάδα, πιστοποιούν ότι οι πάγκοι κρατούν ψηλά την σημαία του αθλήματος.

Χρόνια πολλά και…καλά μυαλά!


Σχολιασμός

Γράψτε το σχόλιό σας

ΕΤΑΙΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

ΕΠΩΝΥΜΙΑ: NOVA TELECOMMUNICATIONS & MEDIA ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ (δ.τ. NOVA M.A.E.)

ΑΦΜ: 099936189, ΔΟΥ ΦΑΕ ΑΘΗΝΩΝ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ: ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΑΘΗΝΩΝ 106, ΑΘΗΝΑ, 104 42

ΤΗΛ: 210-6158000, E-MAIL: info@novasports.gr

ΙΔΙΟΚΤΗΤΡΙΑ ΕΤΑΙΡΕΙΑ: NOVA M.A.E. ΜΕΛΟΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ “UNITED GROUP OF COMPANIES”

ΝΟΜΙΜΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ: ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΙΛΒΕΣΤΡΙΑΔΟΥ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΡΙΑ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑΣ: ΚΥΡΙΑΚΗ ΣΙΛΒΕΣΤΡΙΑΔΟΥ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΛΙΩΡΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΔΟΥΚΑΣ

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΣ ΤΟΥ ΟΝΟΜΑΤΟΣ ΤΟΜΕΑ (DOMAIN NAME): NOVA M.A.E.