Στα βάθη της αρχαιότητας έχει τις ρίζες της η Κωπηλασία. Στην Ιλιάδα περιγράφεται το ξεκίνημα του ελληνικού στόλου με ιδιαίτερη έμφαση στον ρυθμό των κωπηλατών. Στην Οδύσσεια αναφέρεται ότι οι Φαίακες επέλεξαν πλήρωμα πενήντα δύο εκλεκτών κωπηλατών για την επάνδρωση καινούργιου σκάφους. Ήταν τόσο καλοί μάλιστα ώστε δεν χρειάζονταν ούτε πηδαλιούχο, ούτε πηδάλιο.
Το 296 μ.χ. μετάλλιο του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Α΄ παριστά τετράκωπο λέμβο ενώ το 973 μ.χ. οχτώ βασιλείς της Σκοτίας, Αγγλίας και Ουαλλίας επανδρώνουν οχτάκωπο λέμβο με πηδαλιούχο τον βασιλέα Έντγκάρ ο οποίος μόλις είχε στεφθεί βασιλιάς της Βρετανίας και κάνουν διαδρομή στον ποταμό Ντή για να τον τιμήσουν. Το 1715 αρχίζει ο αρχαιότερος αγώνας στον Τάμεση “δια το χιτώνιον και έμβλημα του Ντόγκετ”. Ο Ντόγκετ διάσημος ηθοποιός της εποχής έγινε αφορμή για την δημιουργία στη συνέχεια πολλών αναλόγων αγώνων.
Το 1829 γίνεται η πρώτη επίσημη συνάντηση των οχτακώπων των πανεπιστημίων Κέιμπρίτζ και Οξφόρδης στον ποταμό άμεση που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Η ίδρυση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας (FISA), που έχει έδρα την Λοζάννη, επισφραγίζεται το 1892 ενώ τον αμέσως επόμενο χρόνο διοργανώνεται το πρώτο Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα.
Η κωπηλασία στην Ελλάδα
Το 1885 ιδρύεται ο Όμιλος Ερετών (ερέτης = κωπηλάτης) με έδρα το Φάληρο. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Όμιλος Ερετών ήταν ο πρώτος αθλητικός όμιλος στην Ελλάδα. Ένα χρόνο μετά ο ίδιος Όμιλος διοργανώνει επίσημους αγώνες τους πρώτους από κάθε άλλο άθλημα στην Ελλάδα.
Το 1906 θα γίνουν οι πρώτοι Πανελλήνιοι αγώνες ενώ το 1927 ιδρύεται η Ελληνική Ένωση Φιλάθλων Ναυτικών Σωματείων η οποία αναλαμβάνει την εποπτεία της κωπηλασίας και ιστιοπλοΐας που μέχρι τότε ήταν στον έλεγχο του ΣΕΓΑΣ.
Στην περίοδο της κατοχής από την Ε.Ε.Φ.Ν.Σ φεύγει η ιστιοπλοΐα ενώ εμφανίζεται πλέον με την σημερινή της ονομασία ΕΚΟΦΝΣ (Ελληνική Κωπηλατική Ομοσπονδία Φιλάθλων Ναυτικών Σωματείων). Η ΕΚΟΦΝΣ που αριθμεί σήμερα περισσότερα από 40 σωματεία από όλη τη χώρα διοργανώνει το 1970 την πρώτη διεθνή διοργάνωση στην Ελλάδα, το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Εφήβων που είναι και το πρώτο στην ιστορία της Κωπηλασίας.
Αγωνίσματα και κατηγορίες
Τα αγωνιστικά σκάφη της κωπηλασίας χωρίζονται σε 2 κατηγορίες. Τα σκίφ όπου ο αθλητές ή οι αθλήτριες κρατούν από δυο κουπιά. Οι τύποι του σκίφ είναι τρεις:
– Το απλό σκίφ (1Χ) με ένα κωπηλάτη-τρια.
– Το διπλό σκίφ (2Χ) με δυο κωπηλάτες-τριες.
– Το τετραπλό σκίφ (4Χ) με τέσσερις κωπηλάτες-τριες.
Η άλλη κατηγορία είναι αυτή που οι κωπηλάτες -τριες κρατούν από ένα κουπί και περιλαμβάνει τέσσερις τύπους:
– Την Δίκωπο χωρίς πηδαλιούχο (2-) με δυο αθλητές.
– Την δίκωπο με πηδαλιούχο (2+) με τρεις αθλητές.
– Την τετράκωπο με πηδαλιούχο (4+) με πέντε αθλητές.
– Την οχτάκωπο με πηδαλιούχο (8) με εννέα αθλητές.
– Την τετράκωπο χωρίς πηδαλιούχο(4-)με τέσσερις αθλητες
Η αγωνιστική απόσταση είναι 2000μ. και όλες οι κατηγορίες γίνονται σε στίβο 6 διαδρομών.
Οι κατηγορίες των αγωνιζομένων είναι: Ανδρών-Γυναικών( από 19 ετών και πάνω), Εφήβων Νεανίδων (16-18 ετών), Παίδων-Κορασίδων (έως 15 ετών) και η κατηγορία Ελαφρών βαρών που αφορά μόνο τους άνδρες και τις γυναίκες. Στην κατηγορία αυτή ο μέσος όρος βάρους ενός πληρώματος δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 70κ για τους άνδρες(72.5 ο καθένας) και τα 57 για τις γυναίκες (59 η κάθε μια).
Η κωπηλασία στο Ολυμπιακό πρόγραμμα
Δεκατέσσερα αγωνίσματα περιλαμβάνει το πρόγραμμα των Ολυμπιακών αγώνων. Απο αυτά τα 8 αφορούν στους άνδρες και τα 6 στις γυναίκες. Πιο αναλυτικά:
ΑΝΔΡΕΣ:
Σκιφ (1Χ), Διπλό σκίφ (2Χ), Τετραπλό σκίφ (4Χ) , Διπλό σκίφ Ελαφρών βαρών (2ΧΕΒ) Δίκωπος άνευ πηδαλιούχου (2-), Τετράκωπος άνευ πηδαλιούχου (4-) Οχτάκωπος με πηδαλιούχο (8+),Τετράκωπο άνευ πηδαλιούχου ελ βαρών(4-ΕΒ).
ΓΥΝΑΙΚΕΣ:
Σκίφ (1Χ), Διπλό σκίφ (2Χ), Τετραπλό σκίφ (4Χ) Διπλό σκίφ Ελαφρών βαρών (2ΧΕΒ) Δίκωπος άνευ πηδαλιούχου (2-) Οχτάκωπος με πηδαλιούχο (8+).
Οι ελληνικές επιτυχίες σε Ολυμπιακούς Αγώνες
Οι Βασίλης Πολύμερος και Νίκος Σκιαθίτης κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, κατέκτησαν το πρώτο μετάλλιο στην ιστορία της ελληνικής κωπηλασίας. Οι Βολιώτες αθλητές, στον τελικό του διπλού σκιφ ελαφρών βαρών, κάλυψαν την απόσταση σε 6.23.23, επίδοση που τους χάρισε το χάλκινο μετάλλιο.
Τέσσετα χρόνια αργότερα ο Βασίλης Πολύμερος με τον Δημήτρη Μούγιο παρτενέρ αυτή τη φορά σημείωσαν τη μεγαλύτερη επιτυχία της ελληνικής κωπηλασίας σε επίπεδο Ολυμπιακών αγώνων αφού με χρόνο 6.11.72 κατέκτησαν το ασημένιο μετάλλιο. Τέταρτος κατετάγη ο Ιωάννης Χρήστου στο απλό σκιφ, ενώ Τσιάβου και Μπισκιτζή κατέλαβαν την έκτη θέση στο διπλό σκιφ ελαφρών βαρών.
Μέχρι και πριν από τους αγώνες της Αθήνας, η καλύτερη ελληνική παρουσία ήταν στους Αγώνες του Λος Άντζελες, όπου ο Κώστας Κοντομανώλης ήταν 6ος στο σκιφ ανδρών. Το 1988, η Αντωνία Σβάιερ, που για πολλά χρόνια κράτησε ζωντανή την ελληνική κωπηλασία σε παγκόσμιο επίπεδο, ήταν 7η στη Σεούλ, όπως και το 1992 στη Βαρκελώνη, στο Σκιφ γυναικών.
Οι ελληνικές επιτυχίες της κωπηλασίας σε Ολυμπιακούς Αγώνες:
2008 ΠΕΚΙΝΟ
2η θέση – Διπλό σκιφ ελαφρών βαρών Βασίλης Πολύμερος- Δημήτρης Μούγιος
4η θέση – Απλό σκιφ Ιωάννης Χρήστου
6η θέση – Διπλό σκιφ ελαφρών βαρών Χρυσή Μπισκιτζή – Αλεξάνδρα Τσιάβου
2004 ΑΘΗΝΑ
3η θέση – Διπλό σκιφ ελαφρών βαρών ανδρών Βασίλης Πολύμερος (ΟΕΑ-ΝΑΒόλου) – Νίκος Σκιαθίτης (ΟΕΑ-ΝΑΒόλου)
12η θέση – Διπλό σκιφ ελαφρών βαρών γυναικών Μαρία Σακελλαρίδου (ΙΟΘεσσαλονίκης)/Χρύσα Μπισκιτζή (ΕΝΟΑ)
2000 ΣΙΔΝΕΪ
8η θέση – Διπλό σκίφ ελαφρών βαρών ανδρών Βασίλης Πολύμερος (ΟΕΑ-ΝΑΒόλου) – Παναγιώτης Μηλιώτης (Ν. Ο. Ιωαννίνων)
1992 ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ
7η θέση – Σκίφ γυναικών Αντωνία Σβάιερ (Ν.Ο. Ιωαννίνων)
1988 ΣΕΟΥΛ
7η θέση – Σκιφ γυναικών Αντωνία Σβάιερ (Ν. Ο. Ιωαννίνων)
1984 ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ
6η θέση – Σκίφ ανδρών Κώστας Κοντομανώλης (Όμιλος Ερετών)
1980 ΜΟΣΧΑ
8η θέση – Σκιφ ανδρών Κώστας Κοντομανώλης (Όμιλος Ερετών)
