Ο Μανόλης Ανδρόνικος είναι η πλέον εμβληματική μορφή της ελληνικής αρχαιολογίας. Έχοντας περάσει πλέον στην ιστορία ως ο επιστήμονας που αποκάλυψε τους βασιλικούς τάφους στην Βεργίνα το 1977, τεκμηριώνοντας τη δύναμη και τον πλούτο της ακμάζουσας Μακεδονίας του Φιλίππου του Β’ και του Αλέξανδρου, αλλά και «στοιχειώνοντας», κατ’ άλλους, την πολιτιστική, αλλά και την εξωτερική πολιτική του ελληνικού κράτους δεδομένου του ιστορικού και σύγχρονου γεωπολιτικού βάρους της περιοχής,
ουδείς τόλμησε να διαταράξει την υστεροφημία του με επιστημονικές αμφισβητήσεις.
Τουλάχιστον όχι «φωναχτά».
Για όλα όμως υπάρχει η πρώτη φορά. Και αυτή για τον – γεννημένο σαν σήμερα, 23 Οκτωβρίου του 1919 – Μ. Ανδρόνικο, ήρθε μόλις τον περασμένο Απρίλιο, όταν η ιστορικός, Ελένη Γλύκατζη Αρβελέρ, δήλωσε δημοσίως, ότι ο επιφανής νεκρός στην Βεργίνα είναι ο ίδιος ο Αλέξανδρος, γνωστός και ως Μέγας και όχι ο πατέρας του.
Εξηγώντας τη θεωρία της στο Αθηναϊκό Πρακτορείο, η πρώτη γυναίκα πρυτάνισσα του Πανεπιστημίου της Σορβόννης, σημείωνε: «Στο νεκροκρέβατο του λεγομένου Φιλίππου (στη Βεργίνα) βλέπουμε ένα Διόνυσο και έναν σάτυρο. Όταν ο Αλέξανδρος φτάνει στην Τύρο, συναντά τέτοια αντίσταση που νομίζει ότι πρέπει να την εγκαταλείψει. Το βράδυ, βλέπει στον ύπνο του έναν σάτυρο και ως μαθητής του Αριστοτέλη καταλαβαίνει σα- τύρος, ότι η “Τύρος δική σου”. Μένει και παίρνει την Τύρο. Όταν ο Αλέξανδρος έγινε ο κατακτητής των κατακτητών έστειλε στους Έλληνες μία προσταγή: να τον κάνουν θεό. Οι Σπαρτιάτες είπαν ότι αφού θέλει να γίνει θεός ας γίνει. Οι Αθηναίοι άρχισαν κουβέντα. Ο Δημάδης, αν θυμάμαι καλά, φίλος του Αλεξάνδρου, τους είπε να τον κάνουν 13ο Ολύμπιο. Οι Αθηναίοι θύμωσαν και έβαλαν πρόστιμο στο Δημάδη. Και αυτός τους είπε: “Όποιος κρατάει τον ουρανό, χάνει τη γη”. Οι Αθηναίοι φοβήθηκαν ότι ο Αλέξανδρος θα έστελνε ένα άγημα και έτσι τον έκαναν Διόνυσο. Και βγήκε ο περίφημος ο Διογένης και είπε: “Αν κάνατε αυτόν Διόνυσο, εμένα να με κάνετε σέραπι”. Διόνυσος και σέραπις επάνω στο νεκροκρέβατο (στον βασιλικό τάφο στη Βεργίνα) καταλαβαίνουμε ότι θα μπορούσε να είναι μόνο του Αλεξάνδρου και όχι του Φιλίππου».
Από τα λεγόμενα της Αρβελέρ προκύπτει, ότι η πεποίθηση πως ο Αλέξανδρος τάφηκε στην Αλεξάνδρεια είναι ένα είδος ατεκμηρίωτης συλλογικής «αυτοπειθούς»: «Στο “χρονικό της Βεργίνας” ο Ανδρόνικος λέει: “όταν είδα τον Μεγαλέξανδρο στη ζωφόρο, στεφανηφόρο, είπα ‘Μεγαλέξανδρος’, αλλά όντας σίγουρος ότι ο Μεγαλέξανδρος είναι θαμμένος στην Αλεξάνδρεια τον απέκλεισα κι έτσι απέκλεισα τον Φίλιππο Γ’, γιατί αυτός ήταν απόλεμος, καθυστερημένος… οπότε δε μου έμενε παρά ο Φίλιππος Β’…”Κι έτσι έχουμε όλη τη Βεργίνα ως μνημείο του Φίλιππου Β’, γιατί όλοι είναι πεπεισμένοι ότι ο Αλέξανδρος είναι στην Αλεξάνδρεια. Υπάρχουν πάνω από πενήντα μνείες ότι ο Αλέξανδρος είναι στην Αλεξάνδρεια. Τις έπιασα μία μία. Όλες οι μνείες για την ταφή του Αλεξάνδρου στην Αλεξάνδρεια είναι τρεις αιώνες μετά. Μέσα στον τάφο του λεγομένου Φιλίππου υπάρχει το ομοίωμα του Αλεξάνδρου. Λέω στον Ανδρόνικο “Βρε Μανώλη, είναι δυνατόν βασιλεύς βασιλεύων να είναι μέσα σε τάφο, αν είναι ο Φίλιππος; Γιατί, αν ήταν ο Φίλιππος τότε ο Αλέξανδρος ήταν βασιλεύς βασιλεύων και τον βάζουν μέσα σε τάφο;”. “Έλα βρε Ελένη, ο Αλέξανδρος είναι θαμμένος στην Αλεξάνδρεια”, μου είπε».
