Η νόσος του Αλτσχάιμερ κατατάσσεται επί του παρόντος, ως η έβδομη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως και είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας στους ηλικιωμένους.
Πρόκειται για απώλεια της γνωστικής λειτουργίας – της σκέψης, της μνήμης και του συλλογισμού – και των ικανοτήτων συμπεριφοράς σε τέτοιο βαθμό, που να παρεμβαίνει στην καθημερινή ζωή και τις δραστηριότητες ενός ατόμου. Η βαρύτητα της νόσου κυμαίνεται από το πιο ήπιο στάδιο, όταν μόλις αρχίζει να επηρεάζει τη λειτουργία του ατόμου, έως το πιο σοβαρό στάδιο, όταν το άτομο πρέπει να εξαρτάται πλήρως από άλλους για βοήθεια, στις βασικές δραστηριότητες της καθημερινής ζωής.
Η νόσος του Alzheimer
Η νόσος του Alzheimer πήρε το όνομά της από τον Dr Alois Alzheimer, όπου το 1906, παρατήρησε αλλαγές στον εγκεφαλικό ιστό μιας γυναίκας, που είχε πεθάνει από μια ασυνήθιστη ψυχική ασθένεια. Τα συμπτώματά της περιελάμβαναν απώλεια μνήμης, γλωσσικά προβλήματα και απρόβλεπτη συμπεριφορά. Αφού πέθανε, εξέτασε τον εγκέφαλό της και βρήκε πολλές μη φυσιολογικές συστάσεις (αμυλοειδείς πλάκες) και μπερδεμένες δέσμες ινών (νευροϊνίδια). Αυτές οι πλάκες και οι ίνες στον εγκέφαλο θεωρούνται μερικά από τα κύρια χαρακτηριστικά της νόσου του Alzheimer, όπως, επίσης, και η απώλεια των συνδέσεων μεταξύ των νευρώνων στον εγκέφαλο.
Μπορεί η νόσος του Alzheimer να είναι κληρονομική;
Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων (περισσότερες από 99 στις 100), η νόσος Alzheimer δεν είναι κληρονομική. Ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για τη νόσο είναι η ηλικία. Επειδή είναι τόσο συχνή σε ηλικιωμένους, που διανύουν τις δεκαετίες των 70 και 80, το να έχουμε έναν γονέα ή έναν παππού με νόσο Alzheimer σε αυτήν την ηλικία, δεν βάζει σε κίνδυνο τη δική μας υγεία. Ωστόσο, εάν κάποιος έχει αναπτύξει τη νόσο σε μικρότερη ηλικία (για παράδειγμα, κάτω των 60 ετών), υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να είναι ένας κληρονομικός τύπος Alzheimer.
Προστασία και πρόληψη
Μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο για Alzheimer επιλέγοντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής, όπως:
- Διαχείριση της υψηλής αρτηριακής πίεσης: Δεκάδες χιλιάδες Έλληνες έχουν υψηλή αρτηριακή πίεση και αρκετοί από αυτούς δεν την κρατούν υπό έλεγχο, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν από καρδιαγγειακές παθήσεις και νόσους εκφυλισμού του εγκεφάλου, όπως το Alzheimer.
- Ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα: Μια σωστή διατροφή, πλούσια σε βιταμίνες, όπως η Ε και ο ψευδάργυρος, καθώς και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, συνδέεται άμεσα με την πρόληψη εγκεφαλικών παθήσεων, σύμφωνα με μελέτες.
- Διατήρηση ενός υγιούς βάρους: Η υγιεινή διατροφή και η τακτική σωματική δραστηριότητα είναι το Α και το Ω για να βελτιώσεις την υγεία του μυαλού σου. Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει τη σκέψη, να μειώσει τον κίνδυνο κατάθλιψης και άγχους και να μας βοηθήσει να κοιμηθούμε καλύτερα.
- Διακοπή του καπνίσματος: Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της υγείας του εγκεφάλου καθώς και να μειώσει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, καρκίνου, πνευμονικών λοιμώξεων και άλλων ασθενειών που σχετίζονται με το κάπνισμα.
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ: Ακολουθώντας το ρητό «μέτρον άριστον», κάνουμε καλό και στο συκώτι μας και στο μυαλό μας!
- Επαρκής ύπνος: Το ένα τρίτο των Αμερικανών ενηλίκων, αναφέρει ότι συνήθως κοιμάται λιγότερο από τη συνιστώμενη ποσότητα. Πόσο ύπνο χρειαζόμαστε, τελικά; Εξαρτάται από την ηλικία μας!
Ενδεικτικά: Οι ενήλικες χρειάζονται 7-9 ώρες ύπνου. Οι ηλικιωμένοι χρειάζονται 7-8 ώρες ύπνου. Οι έφηβοι χρειάζονται 8-10 ώρες ύπνου.
Πηγές: www.nia.nih.gov, www.alzheimers.org.uk, www.cdc.gov