Από το 1988 και το πρώτο σύγχρονο φάιναλ φορ του τότε Κυπέλλου Πρωταθλητριών στη Γάνδη μέχρι αυτό της Αθήνας (σε μια διαφορετική διοργάνωση) που αρχίζει αύριο δεν είναι αναγκαίο στο τέλος να πανηγυρίζει η καλύτερη ομάδα της χρονιάς. Πολλές φορές δεν κερδίζει η καλύτερη ομάδα ενός αγώνα! Μπορεί σε αυτή τη διαδρομή των 30 χρόνων το μπάσκετ να άλλαξε πολλές μορφές αλλά στην ουσία μερικά απλά πράγματα έμειναν αναλλοίωτα μέσα στο χρόνο. Τα διαθέτει η ΑΕΚ για να καταφέρει να στεφθεί τροπαιούχος του Basketball Champions League; Θα το ξέρουμε το βράδυ της Κυριακής. Μέχρι τότε μερικές απλές οδηγίες επιβίωσης με βάση δεδομένα παλαιότερων φάιναλ φορ.
-Η έδρα μετράει: Τα φάιναλ φορ που έχουν γίνει από το 2005 και εντεύθεν πάντοτε δίνουν ένα μεγάλο πλεονέκτημα στον διοργανωτή και γηπεδούχο. Η τελευταία διοργανώτρια που απέτυχε ήταν η ΤΣΣΚΑ το 2005. Στην περσινή βερσιόν του πρώτου φάιναλ φορ του Basketball Champions League η Τενερίφη κατάφερε να πάρει το τρόπαιο μπροστά στο κοινό της.
-Απαγορεύεται το άγχος: Τουλάχιστον το μη….δημιουργικό άγχος! Το 1994 στο Τελ Αβίβ ο Ιωαννίδης κουβάλησε τους παίκτες μια εβδομάδα πριν το φάιναλ φορ, τους έσερνε σε επισκέψεις στους Αγίους Τόπους και στο Πατριαρχείο έγκλειστους και απομονωμένους σε ένα ερημικό ξενοδοχείο και η θρυλική έκρηξη του Ρόι Τάρπλεϊ ήταν θέμα χρόνου να συμβεί. Οι παίκτες ξέρουν τι «παίζεται» σε ένα φάιναλ φορ και οι γύρω-γύρω το μοναδικό που έχουν να κάνουν είναι να τους αποφορτίσουν! Το 1996 ο Ιβκοβιτς έβαλε τους παίκτες του να πετάνε στη Ρώμη βοτσαλάκια σε λίμνη, το 2012 τους πήγε βαρκάδα στο Βόσπορο και το 1998 στη Βαρκελώνη ο Μεσίνα στην τελευταία προπόνηση έβαλε τους παίκτες του να παίξουν….ποδόσφαιρο!
-Το φάιναλ φορ είναι 2 και όχι 1 αγώνας: Πολλές φορές στο παρελθόν ομάδες που έκαναν επίδειξη δύναμης στον ημιτελικό χάθηκαν δύο μέρες αργότερα στον τελικό. Χρειάζεται σωστή διαχείριση υλικού και συναισθημάτων. Ποτέ καμία ομάδα δεν πήρε Κύπελλο κερδίζοντας ένα ματς σε φάιναλ φορ. Ο υπέρμετρος ενθουσιασμός και μια εύκολη νίκη συνήθως κάνουν κακό και όχι καλό.
-Επιτρέπονται τα….ρίσκα: Μπορεί να είμαστε στην τελευταία στροφή της σεζόν και λίγο ως πολύ στο μυαλό των προπονητών να έχουν σχηματοποιηθεί συστήματα και ροτέισιον αλλά στο φάιναλ φορ πολλές φορές υπάρχουν πράγματα που χρήζουν…αυτοσχεδιασμού. Συνήθως οι by the book προπονητές που διστάζουν να πάρουν ρίσκα (είτε προγραμματισμένα από πριν, είτε της στιγμής) μένουν….δεύτεροι! Το έχει πει παλαιότερα και ο μετρ των φάιναλ φορ Ομπράντοβιτς: «Το πολύ πολύ με μια λάθος κίνηση να χάσω δύο λεπτά παιχνιδιού».
– X-Factor: Είναι σίγουρο ότι την Κυριακή το βράδυ o MVP (ανάλογα των φιναλίστ) θα είναι προβλέψιμος από μια πολύ μικρή γκάμα παικτών των δύο ομάδων. Μόνο που στους περισσότερους τελικούς τη διαφορά την έχει κάνει όχι ο πιο πολύτιμος παίκτης του αγώνα αλλά ο πιο καθοριστικός. Και συνήθως αυτός είναι ο παίκτης που θα έρθει από το βάθος του πάγκου για να σκοράρει 2-3 κρίσιμα καλάθια, να πάρει μερικά ριμπάουντς ή να οργανώσει το παιχνίδι της ομάδας του. Αλλά για αυτόν δεν θα γραφτούν τραγούδια…
Συνήθως, όλες αυτές οι μικρές αλλά σημαντικές λεπτομέρειες κρίνουν τον νικητή ενός φάιναλ φορ από τους τρεις ηττημένους! Μαζί βέβαια με μερικούς ακόμη αστάθμητους παράγοντες που είναι αστάθμητοι γιατί κανείς δεν μπορεί να προβλέψει παραμονές ενός φάιναλ φορ.