Μερικές φορές στο μυαλό του μέσου μπασκετόφιλου τα πάντα είναι εύκολα και απλοϊκά τακτοποιημένα. Κάπως έτσι οι περισσότεροι ονειρεύονται πριν καν γίνει το πρώτο τζάμπολ της φετινής Ευρωλίγκα τη….Βιτόρια και το φάιναλ φορ. Μόνο που τα πράγματα ούτε εύκολα, είναι ούτε απλοϊκά ειδικά από τη στιγμή που η Ευρωλίγκα πήρε τη (σωστή) απόφαση να διαμορφώσει το σύστημα διεξαγωγής σε ένα μαραθώνιο 30 αγώνων όπου όλοι παίζουν με…όλους! Και όποιος αντέξει.
Ο στόχος της διοργανώτριας αρχής να δημιουργήσει ένα άκρως ανταγωνιστικό πρωτάθλημα πέτυχε σε ποσοστό 99,9% και οι ελάχιστες εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν και σε αυτή την περίπτωση τον κανόνα! Μπορεί ενδεχόμενα ο μέσος ανυποψίαστος φίλαθλος ή οπαδός του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού να έχει σχηματίσει στο μυαλό του την εικόνα μιας άτρωτης ομάδας (αυτής που υποστηρίζει προφανώς) αλλά αν συνεχίσει να διαβάζει θα τον προσγειώσουμε πολύ ανώμαλα στη σκληρή πραγματικότητα ενός ανελέητου πρωταθλήματος όπου οι διαφορές –τελικά- είναι απειροελάχιστες.
Η Ευρωλίγκα λοιπόν πέτυχε να δημιουργήσει μια ανταγωνιστική διοργάνωση και τα δύο αρχικά δείγματα γραφής το επιβεβαιώνουν. Μόνο που μετέτρεψε παράλληλα την Ευρωλίγκα σε μια συνθήκη απίστευτα λεπτών και ευαίσθητων ισορροπιών. Ας δούμε τα δύο βασικά αριθμητικά δεδομένα που ίσχυσαν τις πρώτες σεζόν και προφανώς δύσκολα θα αλλάξουν δραματικά φέτος:
– Το 66% των παιχνιδιών της κανονικής περιόδου τις δύο πρώτες σεζόν κρίθηκε με μονοψήφια διαφορά πόντων. Ένα ποσοστό που σε απλή μετάφραση σημαίνει ότι δύο στα τρία παιχνίδια κρίνονται οριακά.
– Για να περάσει στα πλέι οφ μια ομάδα, όπως έχουμε αναφέρει από την πρώτη εβδομάδα της σεζόν 2016-17 που εφαρμόστηκε το σύστημα χρειάζεται 16 νίκες. Μόνο σε in extremis καταστάσεις (διπλή ή πολλαπλή ισοβαθμία) στις 16 νίκες μπορεί να μείνει ομάδα εκτός. Κάτι που έγινε την πρώτη σεζόν με ‘’χαμένο’’ της ισοβαθμίας τον Ερυθρό Αστέρα και νικήτρια τη Νταρουσάφακα. Αλλά οι 16 νίκες είναι βασικό ζητούμενο.
Ας ξεκινήσουμε λοιπόν από το δεύτερο δεδομένο για να αξιολογήσουμε στην πορεία το πρώτο. Οι 16 νίκες δίνουν –λογικά- πρόκριση στην οκτάδα και οι 19 (ίσως και 20) δίνουν πλεονέκτημα έδρας. Πριν προχωρήσουμε σε οποιαδήποτε περαιτέρω ανάλυση γίνεται αντιληπτό ότι η διαφορά των +-3 νικών που κάνουν τη….διαφορά είναι ασήμαντη σε ένα κύκλο 30 αγώνων. Και γίνεται ακόμη πιο ασήμαντη αν κάποιος προσθέσει στο μείγμα ότι τα 2/3 των παιχνιδιών των δύο Ελληνικών ομάδων θα κριθούν οριακά. Οι δύο Ελληνικές ομάδες κατάφεραν να τερματίσουν και τις δύο τελευταίες σεζόν με το ίδιο ακριβώς ρεκόρ (19-11), εξασφαλίζοντας το πλεονέκτημα έδρας, το οποίο τελικά εκμεταλλεύτηκαν μόνο σε μια από τις τέσσερις ευκαιρίες που είχαν. Αλλά αυτό είναι μια άλλη διαφορετική ιστορία και σίγουρα καθόλου επίκαιρη.
Ας δούμε όμως λίγο πιο προσεκτικά τα νούμερα και τι μας έμαθαν μέχρι τώρα.
Τη σεζόν 2016-17 είκοσι από τα 30 παιχνίδια του Ολυμπιακού στην κανονική περίοδο κρίθηκαν με μονοψήφια διαφορά πόντων. Ακριβώς δηλαδή, στον μέσο όρο της συνολικής διοργάνωσης. Ο Ολυμπιακός κέρδισε 12 απ΄ αυτά και έχασε 8 είχε δηλαδή ένα δείκτη +4 στα ‘’κλειστά’’ παιχνίδια. Την ίδια ακριβώς σεζόν και ο Παναθηναϊκός έπαιξε τον ίδιο αριθμό αγώνων (20) που κρίθηκαν με λιγότερους από δέκα πόντους διαφορά, κέρδισε 11 απ΄ αυτά και έχασε 9. Είχε ένα αντίστοιχο δείκτη +2. Ας ρίξουμε μια ματιά στη βαθμολογία της ίδιας περιόδου. Στην όγδοη θέση ισοβάθμησαν Νταρουσάφακα και Ερυθρός Αστέρας με ρεκόρ 16-14. Οι Τούρκοι του Ντέιβιντ Μπλατ έπαιξαν 23(!!!) ‘’κλειστά’’ παιχνίδια και κέρδισαν τα 13. Στην ουσία, δηλαδή, οι 13 από τις 16 νίκες τους έγιναν με μονοψήφια διαφορά πόντων και είχαν ένα θετικό πρόσημο του +3! Ένα απ΄ αυτά τα τρία παιχνίδια που έκαναν την τελική διαφορά να είχαν χάσει θα ήταν έξω από την οκτάδα. Ο ισόβαθμος τους Ερυθρός Αστέρας είχε πιο παράξενη διαδρομή, κέρδιζε ή έχανε πιο καθαρά και το τελικό πρόσημο των Σέρβων ήταν 6-6 στα ‘’μονοψήφια’’ παιχνίδια. Στην ουσία δηλαδή μεταξύ δύο ομάδων που στην τελική κατάταξη είχαν τα ίδια επιτεύγματα βάρυνε ολοκληρωτικά η ικανότητα της Νταρουσάφακα να κερδίσει τρία παραπάνω κλειστά παιχνίδια από τον Αστέρα. Κλείνοντας την ανάλυση της βαθμολογίας της σεζόν 2016-17 βλέπουμε τη Ζάλγκιρις στη δέκατη θέση με ρεκόρ 14-16. Οι Λιθουανοί από τα 21 κλειστά παιχνίδια που έπαιξαν κέρδισαν 11 και ηττήθηκαν σε 10. Παρότι είχαν θετικό πρόσημο το ‘’ταπεινό’’ +1 δεν τους έφτασε για να χωρέσουν στην οκτάδα. Κρατείστε αυτή τη σημείωση γιατί θα χρειαστεί στη συνέχεια.
Πέρσι, Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός έπαιξαν λιγότερα παιχνίδια με έντονο ανταγωνισμό αλλά και πάλι δεν ήταν πολύ μακριά από τον μέσο όρο της υπόλοιπης λίγκας. Ο Ολυμπιακός αποδείχθηκε….πρότυπο στη δυνατότητα να κερδίζει κλειστά παιχνίδια. Έπαιξε 18 από τα 30 σε μονοψήφιες διαφορές και κέρδισε τα 13 απ΄ αυτά χάνοντας μόνο σε πέντε περιπτώσεις. Βελτίωσε δηλαδή τον δείκτη του +4 και τον διπλασίασε ανεβάζοντας τον στο +8. Κάτι αντίστοιχο έκανε και ο Παναθηναϊκός που έπαιξε 17 παιχνίδια από τα 30 σε μικρές τελικές διαφορές και κέρδισε τα 11. Το 11-6 έδωσε ένα δείκτη +6 (από το +2 της σεζόν 2016-17) στον Παναθηναϊκό. Η Ζάλγκιρις που ένα χρόνο νωρίτερα είδε τον αντίστοιχο δείκτη της να τελειώνει στο 11-10 βελτιώθηκε επίσης και το αντίστοιχο νούμερο της σεζόν 2017-18 έγινε 12-7! Ανέβηκε δηλαδή στο +5 και αυτό άλλαξε άρδην τη συνολική εικόνα αλλά και τη συνολική πορεία της. Η 9η ομάδα της τελικής κατάταξης, η Ισπανική Μάλαγα, έμεινε εκτός συνέχειας με ένα ταπεινό ρεκόρ 13-17. Η ιστορία της θα μπορούσε να έχει γραφτεί διαφορετικά αν παρουσίαζε μεγαλύτερη ικανότητα στα κλειστά παιχνίδια. Έπαιξε 20 από τα 30 της σεζόν σε μονοψήφιες διαφορές, κέρδισε μόνο 9 και έχασε 11! Στην κατηγορία που ο Ολυμπιακός είχε δείκτη +8, ο Παναθηναϊκός +6 και η Ζάλγκιρις +5 οι Ισπανοί είχαν -2. Προφανώς τα σχόλια περιττεύουν και οι αριθμοί αποκτούν μια διαφορετική σημασία σε αυτή την περίπτωση. Η μοναδική εξαίρεση του κανόνα είναι η περσινή Μπασκόνια που κατάφερε να προκριθεί παρότι κέρδισε μόλις 6 από τα 17 παιχνίδια της που κρίθηκαν με μικρές διαφορές. Αλλά όπως είπαμε κάθε αριθμητικός κανόνας ή αξίωμα έχει μια εξαίρεση για να….επιβεβαιώνεται.
Με απλά λόγια για όσους κουράστηκαν από την αριθμητική ανάλυση. Μια μαραθώνια σεζόν 30 αγώνων είναι στην ουσία υπόθεση 3-4 νικών που κάνουν τη διαφορά. Όσο εύκολο αποδείχθηκε για τις δύο ομάδες μας να φτάσουν στο 19-11 κερδίζοντας μερικά οριακά παιχνίδια άλλο τόσο εύκολο μπορεί να αποδειχθεί να παλεύουν για την πρόκριση φλερτάροντας με το όριο των 14-16 νικών. Ας μην θεωρήσουμε τίποτε δεδομένο και κυρίως τίποτε εύκολο και σίγουρο. Οι 30 αγώνες συνιστούν ένα αυτόνομο πρωτάθλημα. Ας απολαύσουμε τη διαδρομή και ας ευχηθούμε απλά για τους δύο πρεσβευτές μας τα θρίλερ της φετινής σεζόν να γείρουν στην πλευρά τους και όχι στην πλευρά των αντιπάλων τους. Αλλά ο δρόμος για τις 16 νίκες (που είναι το πρώτο θεωρητικό μαξιλαράκι ασφαλείας) δεν είναι ούτε εύκολος, ούτε σύντομος.