Ο Ολυμπιακός θα βρει απόψε απέναντι του την Άλμπα και τον γηραιότερο εν ενεργεία Ευρωπαίο προπονητή μπάσκετ τουλάχιστον στο ψηλό επίπεδο. Ο Αλεξάνδρο Γκαρθία Ρενέσες ή Αϊτο, όπως τον έχουμε μάθει, είναι πλέον 74 ετών και σε μια ηλικία που οι υπόλοιποι της γενιάς του έχουν αποσυρθεί στα προπονητικά….ΚΑΠΗ του μπάσκετ συνεχίζει να κοουτσάρει απολαμβάνοντας τον σεβασμό και την εκτίμηση. Σεβασμό και εκτίμηση που κέρδισε με την αξία του μετά από σχεδόν μισό αιώνα ενεργής προπονητικής δράσης. Κλασικός δανδής παλαιάς κοπής, ευγενικός και προσιτός ο Αϊτο κουβάλησε για σχεδόν δύο δεκαετίες τη ρετσινιά του λούζερ! Και έγινε συνώνυμο της προπονητικής ηττοπάθειας πληρώνοντας βαρύ τίμημα για την κατάρα που κυνηγούσε όλο τον οργανισμό της Μπαρτσελόνα.
Μπορεί να είναι Μαδριλένος και να ξεκίνησε το μπάσκετ στην Εστουντιάντες αλλά ο Αϊτο συνέδεσε όσο κανείς άλλος το όνομα του με τη Μπαρτσελόνα και την πόλη της Βαρκελώνης. Εκεί έπαιξε τα τελευταία χρόνια της καριέρας του και προς γενική κατάπληξη το 1973 σε ηλικία μόλις 27 ετών αποφάσισε να σταματήσει το μπάσκετ και να ασχοληθεί με την προπονητική. Ανέλαβε την….επόμενη μέρα μια μικρή ομάδα της Βαρκελώνης, την Σιρκουόλο Κατόλικο Κοτονιφίτσιο την οποία το ίδιο γρήγορα μετέτρεψε σε μια αξιόμαχη ομάδα που ανταγωνιζόταν με αξιοπρέπεια τα μεγαθήρια του Ισπανικού μπάσκετ. Μετά από μια δεκαετία στον πάγκο της Κοτονιφίτσιο δούλεψε για δύο χρόνια στη Μπανταλόνα και το 1985 η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων ήταν να αναλάβει την τεχνική ηγεσία της Μπαρτσελόνα. Όχι πολύ αργότερα θα γινόταν ένα από τα….θύματα του Χέλμουτ Ντουκαντάμ! Ο κομήτης Ρουμάνος τερματοφύλακας έγινε ο πρωταγωνιστής μιας εκ των μεγαλύτερων εκπλήξεων στην ιστορία του Κυπέλλου Πρωταθλητριών όταν απέκρουσε τέσσερα πέναλτι στον τελικό της Σεβίλλης και η άσημη Στεάουα πήρε το τρόπαιο από τη Μπαρτσελόνα.
Η ‘’κατάρα’’ των τελικών είχε κτυπήσει για μια ακόμη φορά τη Μπαρτσελόνα. Είχε ήδη χάσει μια φορά πολύ παλαιότερα τον τίτλο (στον τελικό του 1961 από τη Μπενφίκα) και κάπου εκεί αρκετοί θυμήθηκαν και παραλλήλισαν τον Ντουκαντάμ με τον Λάρι Ράιτ, τον Αμερικάνο πλέι μέικερ που είχε στερήσει, σε μια άλλη τεράστια έκπληξη, τον τίτλο από τη Μπαρτσελόνα στον τελικό του 1984. Ο Ράιτ που είχε το παρατσούκλι ‘’ο μαύρος άγγελος της Ρώμης’’ είχε οδηγήσει το αουτσάιντερ της Μπάνκο Ρομα στη νίκη στον τελικό του 1984. Και ενώ η ποδοσφαιρική Μπαρτσελόνα θα έβρισκε τελικά τον δρόμο για το τρόπαιο, έξι χρόνια μετά το κάζο της Σεβίλλης στην επόμενη συμμετοχή της στον θεσμό η μπασκετική Μπαρτσελόνα δεινοπαθούσε προσθέτοντας νέα κεφάλαια στην κατάρα. Κέρδισε το Κύπελλο Κυπελλούχων το 1986, το Κόρατς την επόμενη χρονιά αλλά μόλις ξεκίνησαν τα φάιναλ φορ του Πρωταθλητριών ξύπνησαν τα….φαντάσματα του Ντουκαντάμ και του Ράιτ! Παταγώδης αποτυχία στο Μόναχο (4η θέση), δύο χαμένοι τελικοί στη σειρά το 19900 και το 1991 από τη Γιουγκοπλάστικα, με τον πρώτο να γίνεται επί Ισπανικού εδάφους (Σαραγόσα).
Δεν θέλει και….πολύ για να αποκτήσει ένας προπονητής τον χαρακτηρισμό του ηττοπαθή. Το μοναδικό ερωτηματικό της εποχής ήταν αν ο Αϊτο θα έχανε περισσότερα φάιναλ φορ από τον Γιάννη Ιωαννίδη ή το αντίστροφο! Ο Αϊτο έφυγε το 2001 από τη Μπαρτσελόνα μετά από τρεις διαφορετικές περιόδους στον πάγκο της χωρίς ποτέ να φτάσει στον υπέρτατο στόχο. Δύο χρόνια αργότερα ήταν γραφτό η Μπαρτσελόνα στο φάιναλ φορ που έγινε στην πόλη της και στο Παλαού Σεν Τζόρντι, στον λόγο του Μονζούικ να σπάσει και τη μπασκετική κατάρα αλλά ήδη ο Αϊτο είχε γυρίσει στη γειτονική Μπανταλόνα. Εκεί ήταν γραφτό να κερδίσει το πρώτο και τελευταίο φάιναλ φορ της καριέρας του αλλά λίγοι το….αντιλήφθηκαν και λίγοι δικαίωσαν τις πολύχρονες προσπάθειες του. Ο λόγος ήταν ότι η Μπανταλόνα κέρδισε το φάιναλ φορ της τρίτης –σε δυναμική- διοργάνωσης του FIBA Europe Cup το 2008! Σε εποχές όμως που ήδη γιγαντωνόταν η Ευρωλίγκα λίγοι θυμήθηκαν να δικαιώσουν την υπομονή και την επιμονή του Αϊτο. Το ίδιο καλοκαίρι θα έχανε ένα ακόμη τελικό, αυτή τη φορά με την εθνική Ισπανίας στον τελικό των Ολυμπιακών Αγώνων του Πεκίνο παρότι η χρυσή γενιά του Ισπανικού μπάσκετ έδωσε μάχη μέχρις εσχάτων με τους σταρ του ΝΒΑ και ‘’έπεσε’’ στο τελευταίο λεπτό!
Τα επόμενα οκτώ χρόνια ο Αϊτο δούλεψε σε τρεις ομάδες μεσαίας ταχύτητας του Ισπανικού μπάσκετ (Μάλαγα, Σεβίλλη, Γκραν Κανάρια) χωρίς να πάρει τίτλους αλλά κερδίζοντας τον σεβασμό των συναδέλφων του. Ο Ζέλιμιρ Ομπράντοβιτς είχε αποκαλύψει κάποτε ότι εφάρμοζε πολλά από τα επιθετικά συστήματα του Ισπανού και μάλιστα μια συγκεκριμένη εφαρμογή πικ εν ρολ που έπαιζε ο Παναθηναϊκός είχε την κωδική ονομασία ‘’Αϊτο’’ αφού ήταν παραλλαγή ενός συστήματος της Μάλαγα. Το 2016 φάνηκε ότι ήρθε το πλήρωμα του χρόνου. Σε ηλικία 69 ετών ο Αϊτο έμεινε για πάνω από ένα χρόνο εκτός γηπέδων και ήταν ορατό το ενδεχόμενο να ακολουθήσει στο δρόμο της εκούσιας συνταξιοδότησης τους συναδέλφους του. Η πρόσληψή του από την Άλμπα Βερολίνου ήρθε ως έκπληξη πρώτου μεγέθους. Κι΄ όμως ο αειθαλής ντιλετάντης των γηπέδων είχε κάτι ακόμη να δώσει. Κέρδισε το νταμπλ με την Αλμπα πέρσι, παρουσιάζει μια ομάδα που παίζει μπάσκετ sui generis, οι υπόλοιποι προπονητές θαυμάζουν ακόμη και σήμερα τα επιθετικά του συστήματα και ο ίδιος μοιάζει μέσα σε απόλυτη ηρεμία να απολαμβάνει αυτό τον τελευταίο χορό. Μπορεί η ιστορία να μην τον δικαίωσε, όπως και τον Γιάννη Ιωαννίδη, με την κατάκτηση ενός πρωταθλήματος Ευρώπης αλλά ο Αϊτο είναι ακόμη εδώ…
