Την Πέμπτη 2 Απριλίου ήταν η Παγκόσμια μέρα για παιδιά με Αυτισμό. Υπό κανονικές συνθήκες και όχι αυτές που μας έχει επιβάλει ο κορωνοϊός, θα προβαλλόταν το ντοκιμαντέρ “Μην τα παρατάς ποτέ: Αθλητισμός και Αυτισμός.” Ένα ντοκιμαντέρ που ήταν στα μισά, όμως δεν κατάφερε, για την ώρα να ολοκληρωθεί εξαιτίας των πρωτόγνωρων συνθηκών που βιώνουμε όλοι. Αυτό θα γίνει όταν όλα επιστρέψουν στην κανονική τους ροή.
Όμως μέχρι τότε, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας αυτό το κείμενο, μέσα από το οποίο θα προσπαθήσω να σας μεταφέρω αυτό που “συνέβη” στο μυαλό μου, αλλά και συναισθηματικά στα γυρίσματα στα οποία βρέθηκα για τις ανάγκες του ντοκιμαντέρ.
Η “γέννηση” της ιδέας
Η ιδέα της παρουσίασης γεννήθηκε ύστερα από μία κουβέντα που είχα με έναν συνάδελφο που το παιδί του βρίσκεται στο φάσμα του αυτισμού. Μία καθημερινή συζήτηση, για την δική του “ρουτίνα” που ακούγοντάς την κατάλαβα πως αποτελεί δική μου ανηφόρα. Ανηφόρα και μάλιστα με εμπόδια, από εκείνα που πετιούνται ξάφνου μπροστά σου, σαν video game, τα οποία πρέπει να με δεξιοτεχνία να αποφύγεις καθώς κάθε τι απότομο, θορυβώδες, σε κάνει και… χάνεις credits. Χάνεις και “παίζεις” πάλι από την αρχή. Η δική του ρουτίνα, δική μου δύσκολη πίστα.
Εκεί κατάλαβα πως οι άνθρωποι αυτοί, οι γονείς, τα ίδια τα παιδιά χρειάζονται το φως μας, το φως της δημοσιότητας και όχι το σκοτάδι που μία ρατσιστική, έστω και άθελά της κοινωνία τα ρίχνει χωρίς δεύτερη σκέψη. Μέσα μου φούντωσε η επιθυμία να βγάλω στο φως τις ανάγκες τους, αλλά και τις ικανότητές τους. Να φανούν μπροστά στους γονείς λύσεις που ίσως να μην ήξεραν πως υπάρχουν.
Ξέρετε πολλές φορές στα προβλήματά μας υπάρχουν σωτήριες λύσεις που απλά δεν τις βλέπουμε γιατί δεν ξέρουμε που να κοιτάξουμε. “Φίλε, τελευταία υπάρχουν πολλά τμήματα σε διάφορα αθλήματα για παιδιά με αυτισμό. Είναι μεγάλη υπόθεση αυτό. Κοίταξέ το”, ήταν φράση που “ξεκλείδωσε” το μυαλό μου για το τι έπρεπε να κάνω.
Πρώτη σκέψη η google, αλίμονο, έχει γίνει ο δεύτερος εαυτός μας, όντως υπάρχουν τμήματα, υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν αυτή τη δουλειά. Άνθρωποι με το “Α” κεφαλαίο. Υπάρχουν κέντρα που επιστήμονες καθοδηγούν γονείς και παιδιά και μετά αθλήματα που δίνουν στα άτομα στο φάσμα του αυτισμού την διέξοδο που ψάχνουν.
Στον τηλεφωνικό κατάλογο του κινητού μου υπάρχουν κάποια τηλέφωνα που ανήκουν σε ανθρώπους που ξέρω πως θα σκαρφάλωναν σε δέντρα με αγκάθια για να με βοηθήσουν να κάνω αυτό που θέλω. Έτσι κι έγινε. Τα ποιοι, που, πώς δεν είναι επί της παρούσης.
Η πρώτη επαφή και οι πρώτες σκέψεις
Τα ραντεβού κλείνονται και τα γυρίσματα ξεκινούν. Το να βρεθείς στον ίδιο χώρο με παιδιά με αυτισμό είναι αχαρτογράφητα νερά για τους περισσότερους, έτσι και για εμένα. Δεν ήξερα τι να περιμένω. Στο πρώτο γύρισμα, σ’ ένα κέντρο για τέτοια παιδιά, πρότυπο λειτουργίας, τα παιδάκια είναι μικρής ηλικίας, όχι πολύ βαριές περιπτώσεις και τα περισσότερα χωρίς καθόλου νοητική υστέρηση. Γελάνε, παίζουν, κάνουν τις ασκήσεις που πρέπει και απλά καταλαβαίνεις ότι κάτι δεν πάει καλά, από επαναλαμβανόμενες λέξεις, κινήσεις ή από κομπιάσματα στην ομιλία και την αδυναμία τους να σταθούν στο ίδιο σημείο για περισσότερα από… 5 δευτερόλεπτα.
Το γύρισμα τελειώνει κι αισθάνεσαι μετά την κουβέντα με 4 επιστήμονες αλλά και με τα παιδάκια, πως έχεις κάνει πολλά λάθη με το δικό σου το παιδί, με τον ίδιο σου τον εαυτό. Όμως παίρνεις δύναμη, λες είναι σε καλά χέρια, είναι μικρά θα πάρουν μπρος, θα το δουλέψουν και στο τέλος θα έχουν κάνει το καθένα την προσπάθειά του.
Το σοκ μοιάζει με γροθιά στο σαγόνι
Το δεύτερο γύρισμα όμως είναι κάτι άλλο, εντελώς διαφορετικό. Δεν ξέρεις και πάλι που πας, τι θα δεις, ξέρεις πως εδώ τα παιδιά είναι μεγαλύτερης ηλικίας, είναι πιο βαριές περιπτώσεις, τα περισσότερα έχουν και ποσοστό νοητικής υστέρησης. Είναι ομάδα, με όλη τη σημασία της λέξης, ΤΑΕ ΚΒΟ ΝΤΟ. Όμως και πάλι δεν είσαι προετοιμασμένος για κάτι τέτοιο. Στο λέει ο δάσκαλός τους απ’ έξω, απ’ έξω, “μην κάνεις εσύ κίνηση να χαιρετίσεις, μην σηκώσεις το χέρι να ακουμπήσεις, άσε να κάνουν εκείνα την κίνηση” σου λέει, σχεδόν χαμηλόφωνα.
“Μία μέρα θα σε εκδικηθώ για το σημερινό” είναι μεταξύ σοβαρού και αστείου η ατάκα του σκηνοθέτη που ως γονιός κι αυτός αισθάνεται πως ο χώρος μικραίνει πως οι τοίχοι στενεύουν, πως το οξυγόνο στα πνευμόνια δεν φτάνει.
“Όταν το έμαθα, ήθελα να πέσω από τον τέταρτο όροφο”!
“Πέρα από το πρόβλημα αυτό μας… επισκέπτεται για δεύτερη φορά η λευχαιμία, θα τα καταφέρουμε όμως και πάλι”!
“Γύρναγα σπίτι, κι άκουγα φωνές, ουρλιαχτά, δυσκολεύτηκα να το συνηθίσω”!
“Τον χάσαμε για δύο ημέρες, άτομα σαν αυτόν δεν μπορούν να είναι ούτε δέκα λεπτά μόνα τους κι εκείνος έμεινε εκτός σπιτιού για 48 ώρες”!
Σοκάρεσαι είναι σαν να έχεις φάει γροθιά στο σαγόνι από πυγμάχο και μάλιστα χωρίς να την περιμένεις. Θες να βγεις έξω. Βγαίνεις, δεν μπορείς αλλιώς…
“Πάρε ανάσα. Βαθιά ανάσα. Μην δακρύζεις, συγκρατήσου. Κάνε το μετά, στο αυτοκίνητο, μόνος σου, όχι για τα παιδιά, αλλά για όλα τα “δεν μπορώ” που έχεις πει. Μην σκέφτεσαι το παιδί σου ή μήπως πρέπει; Δεν ξέρω. Συμμάζεψε τις σκέψεις σου, οι χτύποι της καρδιάς σου ακούγονται στην αίθουσα, συγκεντρώσου, πρέπει να κάνεις ερωτήσεις. Πάρε αέρα. Βαθιά ανάσα, ωραία, μπες μέσα πάλι, δυνατός, όπως εκείνοι. Έτοιμος…
“Τώρα όμως, τον βλέπω και δεν το πιστεύω, ο αθλητισμός, ο δάσκαλος, όλο αυτό που γίνεται εδώ, μας άλλαξε τη ζωή προς το καλύτερο”, σου λένε οι γονείς και μέσα σου αισθάνεσαι πως αναθάρρεψες, “αυτό θέλω να πετύχω, να δείξω στους γονείς πως υπάρχει ελπίδα, υπάρχει λύση, υπάρχει τρόπος”
Κλακέτα, 3,2,1 γράφουμε: “Μην τα παρατάς ποτέ: Αθλητισμός και Αυτισμός”, έρχεται στα κανάλια Novasports.
