Σε πρώτο άκουσμα, η είδηση ήταν ελπιδοφόρα: οι ποδοσφαιριστές και το τεχνικό επιτελείο της Ρόμα αποφάσισαν να απαρνηθούν ένα μεροκάματο και να το δωρίσουν στο ίδρυμα Σπαλανζάνι προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για την αγορά κλινών ενταντικής θεραπείας και μηχανημάτων υποστήριξης του αναπνευστικού συστήματος. Το ποσό για μία μέρα ήταν 200.000 ευρώ, το οποίο ανέβασε το συνολικό συγκεντρωθέν μέσω ανάλογων ενεργειών ποσό στα 460.000 ευρώ, πολύ κοντά στον στόχο των 500.000 που είχε τεθεί.
Αλλά μετά η είδηση σε χτυπάει σαν πέτρα στο δόξα πατρί.
Ένα μεροκάματο ισούται με διακόσιες χιλιάδες ευρώ. Οκτώ κρεβάτια, πέντε μηχανικοί αναπνευστήρες. Περισσότεροι από 700 νεκροί το Σάββατο στην Ιταλία.
Κάτι πάει τελείως στραβά εδώ.
Τι πληρώνονται οι ποδοσφαιριστές στον κόσμο
Στην Ιταλία, οι μέσες ετήσιες απολαβές παίκτη που αγωνίζεται στην Serie A είναι κάτι λιγότερο από 2 εκατομμύρια ευρώ. Για να καταφέρει να συγκεντρώσει ο μέσος ποδοσφαιριστής το εισόδημα του μέσου Ιταλού (26.537 ευρώ) απαιτούνται 4 μέρες, 20 ώρες και 10 λεπτά, σύμφωνα με το vouchercloud.com.
Η ειρωνεία είναι πως την πρώτη θέση στην λίστα παίρνει η χώρα από την οποία ξεκίνησε η πανδημία του κορωνοϊού: στην Κίνα, ο μέσος ποδοσφαιριστής της πρώτης κατηγορίας χρειάζεται 2 μέρες, 6 ώρες και 43 λεπτά για να αποκομίσει όσα πληρώνεται ο μέσος εργαζόμενος της χώρας (160 φορές παραπάνω).
Στην Αγγλία, απαιτούνται μόλις 2 μέρες, 22 ώρες και 19 λεπτά, αφού ο μέσος ποδοσφαιριστής της Premier League πληρώνεται κατά μέσο όρο 115 φορές περισσότερο από το μέσο εργαζόμενο. Αυτό δεν φαίνεται να ενοχλεί καθόλου τους θεατές του πιο δημοφιλούς ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος στον κόσμο: πριν το κλείσιμο των γηπέδων λόγω κορωνοϊού, οι Άγγλοι ήταν έτοιμοι να σημειώσουν νέο ρεκόρ προσέλευσης στα γήπεδα τους, ακόμη κι αν οι τιμές είναι εξωφρενικές. Από τα ετήσια 3.43 δις ευρώ που προκύπτουν από τηλεοπτικά έσοδα, το 45.7% έρχεται εκτός του νησιού, σύμφωνα με την διαφωτιστική έρευνα «Global Sports Salaries Survey 2019».
Όλοι θέλουν να δουν Λίβερπουλ, Σίτι, Γιουνάιτεντ. Κανείς δεν ενοχλείται από τον χορό δισεκατομμυρίων, που έσπρωξε τις 20 ομάδες της Premier League να δαπανήσουν 1.57 δισεκατομμύρια ευρώ σε νέους παίκτες.
Την ίδια στιγμή, οι μάνατζερ παικτών αποκόμισαν 558 εκατομμύρια ευρώ σε προμήθειες, ποσό τέσσερις φορές μεγαλύτερο σε σχέση με το 2015, σύμφωνα με το BBC.
Ταξιδεύοντας στην Ιβηρική και ρίχνοντας μια ματιά στα ποσά των δύο γιγάντων του παγκόσμιου αθλητισμού, είναι δύσκολο να αποφύγεις την ζαλάδα. Με ετήσια έσοδα 1 δις ετησίως, η Μπαρσελόνα πλήρωσε 532 εκατομμύρια ευρώ σε μισθούς την περσινή αγωνιστική περίοδο. Κάθε εβδομάδα, το ποσό που πλήρωναν οι Καταλανοί σε μισθούς ήταν 211.672 ευρώ, ενώ το αντίστοιχο της Ρεάλ Μαδρίτης έφτανε τα 192.204 ευρώ. Φυσικά Ρεάλ και Μπάρσα είναι περισσότερο παγκόσμια παρά ισπανικά brands, απέχοντας έτη φωτός από τον εγχώριο ανταγωνισμό στην La Liga.
Αν μη τι άλλο, η μικρή εικόνα αντανακλά κοινωνίες ακμής, πλούτου, ευρωστίας. Ας δούμε όμως τι συμβαίνει σε σχέση με τις δαπάνες υγείας των πιο πάνω χωρών σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ιταλία είναι στην 15η θέση στην Ε.Ε σε ό,τι αφορά τις κατά κεφαλήν δημόσιες δαπάνες υγείας, δύο κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και έχει το 8ο ακριβότερο πρωτάθλημα στον κόσμο σε ό,τι αφορά τις δαπάνες σε μισθούς παικτών.
Η Ισπανία στην 16η θέση στην Ε.Ε και έχει το 7ο ακριβότερο πρωτάθλημα παγκοσμίως.
Η Αγγλία είναι στην 13η θέση στην Ε.Ε και έχει το 4ο ακριβότερο πρωτάθλημα παγκοσμίως.
Μεταξύ των μεγάλων ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου, μόνο η Γερμανία και η Γαλλία διαφέρουν. Η Γερμανία βρίσκεται στην 2η θέση σε δαπάνες υγείας και διαθέτει το 9ο μεγαλύτερο πρωτάθλημα του κόσμου, ενώ η Γαλλία είναι 7η στην υγεία και 10η σε αξία πρωταθλήματος.
Την ίδια στιγμή, από τις χώρες που καταλαμβάνουν τις 12 πρώτες θέσεις σε δαπάνες υγείας, οι 7 έχουν πρωταθλήματα δεύτερης ή τρίτης ταχύτητας: Νορβηγία, Αυστρία, Δανία, Λουξεμβούργο, Βέλγιο, Ιρλανδία, Φινλανδία.
Τι συμβαίνει στις Η.Π.Α.
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, το NBA κρατά αδιαμφισβήτητα τα πρωτεία σε μέσους κατά κεφαλήν μισθούς, με τους 440 παίκτες της λίγκας να πληρώνονται κατά μέσο όρο 7.4 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Με την εκτόξευση του σάλαρι καπ τα τελευταία χρόνια, το ετήσιο ποσό που ξοδεύτηκε πέρσι για μισθούς παικτών φτάνει τα 3.6 δις δολάρια.
Το αμερικανικό πρωτάθλημα Baseball βρίσκεται στην τρίτη θέση παγκοσμίως, με την NFL (αμερικανικό Football) να κατατάσσεται 5η . Συνολικά, οι ομάδες των τριών μεγάλων αθλημάτων στις Η.Π.Α ξόδεψαν περισσότερα από 12.6 δις δολάρια, μόνο σε μισθούς παικτών με την αξία των ομάδων τις περισσότερες φορές δεν μην έχει αντιστοιχία με τα επιτεύγματά τους στο παρκέ. Η πιο ακριβή ομάδα του ΝΒΑ αυτή τη στιγμή, οι Νικς, που αποτιμώνται στα 4.6 δις δολάρια, δεν έχουν κερδίσει τίποτα από την εποχή που ο Μάρβιν Γκέι κυκλοφορούσε το “Let’s get it on”.
Την ίδια στιγμή, έρευνα της Deloitte δείχνει ότι οι Αμερικανοί βρίσκονται στην τελευταία θέση σε σχέση με 10 ανεπτυγμένες χώρες στις υπηρεσίες υγείας. To αμερικανικό Κογκρέσο μπορεί να πέρασε νόμο που επιτρέπει σε όλους να κάνουν το τεστ για τον κορωνοϊό δωρέαν, αλλά η νοσοκομειακή περίθαλψη παραμένει υπόθεση για λίγους.
Ο φαύλος κύκλος και οι προτεραιότητες
Η βιομηχανία του αθλητισμού κολυμπά στις επιταγές του καπιταλισμού – τίποτα καινούριο εδώ. O χορός δισεκατομμυρίων ευρώ και δολαρίων συνεχίζει να τρέφει την στρεβλότητα ενός κόσμου που έχει από καιρό ξεχάσει να ιεραρχεί τις προτεραιότητές του. Ούτως ή άλλως, είναι ανούσιο και ανόητο να στρέφει κανείς τα βέλη του προς τις επαγγελματικές λίγκες, δηλαδή ιδιωτικούς οργανισμούς που χρησιμοποιούν νόμιμα ή παράνομα, ηθικά ή ανήθικα μέσα για την γιγάντωση τους. Η παγκόσμια και ευρωπαϊκή ηγεσία του ποδοσφαίρου έχει μετατραπεί τα τελευταία πολλά χρόνια σε ανέκδοτο: όργια διαφθοράς, football leaks, Μουντιάλ στο Κατάρ, από όλα έχει ο μπαξές. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο η συζήτηση του Financial Fair Play ξεκίνησε την κουβέντα, όμως τα βήματα που απαιτούνται είναι ακόμη αρκετά.
Την ίδια στιγμή, οι κυβερνήσεις δεν παύουν ποτέ να χρησιμοποιούν τα σπορ ως ηρεμιστικό των αποχαυνωμένων, απαίδευτων και παραιτημένων πολιτών τους. Στην Τουρκία ο Ερντογάν πλήρωσε αδρά τον Λάρκιν για να τον ντύσει με τη φανέλα της εθνικής Τουρκίας, στην Ελλάδα παραγγέλνονται φοροελαφρύνσεις για τους συλλόγους για να καταφέρουν να παραμένουν ανταγωνιστικές εν μέσω κρίσης. Τα κέρδη είναι μόνο δικά τους, αλλά οι υποχρεώσεις κοινές: όταν το πρωτάθλημα κινδύνευσε με αφανισμό, το ζεστό κρατικό χρήμα κράτησε και κρατά όρθιες χρεωκοπημένες ομάδες ενός πρωταθλήματος που συχνά διοργανώνεται σε συνθήκες υποκόσμου και μαφίας.
Αλλά αυτά τα ξέρετε ήδη. Η ραγδαία εμπορευματοποίηση του αθλητισμού δημιουργεί συσσώρευση πλούτου και οι αθλητές καρπώνονται δικαίως ένα γενναίο κομμάτι της πίτας. Όμως κοιτώντας όλο αυτό τον πλούτο, την δημιουργική και παραγωγική δυνατότητα του ανθρώπινου μόχθου, στα αλήθεια πιστεύετε ότι η επένδυση του ανθρώπινου είδους θα πρέπει να είναι σε μεταγραφές και αστέρια της κάθε είδους μπάλας;
Φυσικά η συζήτηση δεν αφορά μόνο τον κόσμο του αθλητισμού. Το ίδιο μπορεί να ειπωθεί για πολλές ακόμη βιομηχανίες που κυοφορούν το ίδιο άπληστο καρπό. Στο τέλος της ημέρας, οι προτεραιότητες καθορίζουν τα μεγέθη, οι δικές σου, οι δικές μου, οι δικές μας. Ο ταλαιπωρημένος, λοιδωρημένος γιατρός που διασωληνώνει ασθενείς, η κοπέλα που χτυπάει τα ψώνια σου στο σούπερμάρκετ, ο λογιστής να σου βγάλουν την αποζημίωση του κράτους, το αγόρι που θα σου φέρουν ντιλίβερι το βραδινό, αυτοί κι ένα σωρό άλλοι ξέρουν πως δεν θα γίνουν ποτέ όσο διάσημοι και πλούσιοι είναι οι τοπ ποδοσφαιριστές και μπασκετμπολίστες της χώρας, και δεν τους πειράζει, κι ας δουλεύουν τώρα βάζοντας σε κίνδυνο την υγεία τους. Δεν θα τους δεις κάθε Κυριακή στην τηλεόραση, δεν θα μάθεις τα νέα τους μέσα στην εβδομάδα, δεν θα τους ακούσεις να καυχιούνται μετά από μια κοπιαστική, αποδοτική μέρα στη δουλειά.
Τους θυμόμαστε τώρα, θα τους ξεχάσουμε όταν όλα τελειώσουν. Μέχρι την επόμενη δωρεά του ενός μεροκάματου.