Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι σε κάθε κλειστό αγώνα μπάσκετ ο ένας από τους δύο προπονητές θα παίρνει τη θέση του μυθικού ‘Αμλετ απαντώντας στο δικό του ‘’να ζει κανείς ή να μη ζει;’’. Με άλλα λόγια: ‘’Να κάνω φάουλ ή να μην κάνω φάουλ;’’. Στη σύγχρονη σημειολογία ο ‘Αμλετ έχει βαφτίσει όλους πια όλους τους αινιγματικούς και αμφιταλαντευόμενους ανθρώπους με το όνομα του. Και οι προπονητές του μπάσκετ αποτελούν τους τέλειους….αμλετικούς.
Στο ντέρμπι του ΟΑΚΑ οι δύο προπονητές απάντησαν διαφορετικά στο αιώνιο μπασκετικό δίλημμα. Ο Σφαιρόπουλος ανέλαβε το δύσκολο ρίσκο να στείλει τη γραμμή των βολών τον Νικ Καλάθη με 26’’ για τη λήξη και το σκορ ισόπαλο. Είναι ο ίδιος ακριβώς Σφαιρόπουλος που πριν από μερικούς μήνες στο Μπάμπεργκ σε ένα πολύ καθοριστικό παιχνίδι για την πορεία του Ολυμπιακού στο προηγούμενο ΤΟΠ-16 αποφάσισε να μην κάνει φάουλ και οι ερυθρόλευκοι έχασαν το παιχνίδι.
Είναι ο ίδιος ακριβώς Σφαιρόπουλος που όλοι ξέρουμε ότι σπάνια ‘’τζογάρει’’ στη διάρκεια ενός παιχνιδιού και δεν παίρνει σχεδόν ποτέ ρίσκα μη ελεγχόμενα. Ο Χρήστος Καούρης που βρισκόταν στο ένα μέτρο απόσταση για τις ανάγκες του ρεπορτάζ στη μετάδοση της Nova μας είπε μετά τον αγώνα ότι ο κόουτς του Ολυμπιακού αποφάσισε μόνος του μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτου, χωρίς να συμβουλευτεί κανένα συνεργάτη του και στη διάρκεια της μετάδοσης είπε στον αέρα (ο Καούρης όχι ο Σφαιρόπουλος) ότι φώναξε: ΄΄Κάντε φάουλ στον Καλάθη, θα χάσει τις βολές’’.
Ο Νικ Καλάθης έβαλε μόνο τη μια βολή και το δίλημμα άλλαξε στρατόπεδο. Ο Τσάβι Πασκουάλ αποφάσισε να μην κάνει φάουλ θέλοντας να κερδίσει το ντέρμπι μέσα από την άμυνα του και όχι μέσα από την επίθεση του. Ο Σπανούλης τράβηξε πάνω του όλη την άμυνα του Παναθηναϊκού, πάσαρε ιδανικά στον Πρίντεζη and the rest is history…Έστω και αν χρειάστηκε ο Πρίντεζης να βάλει τη δεύτερη βολή μιμούμενος τον…Σιγάλα που πριν από 22 ολόκληρα χρόνια στο Τορόντο είχε πάρει την ίδια εντολή από τον αείμνηστο Μάκη Δενδρινό αλλά για διαφορετικούς λόγους και αιτίες. Τότε θέλαμε να χάσουμε με μια….συγκεκριμένη διαφορά από τους Πορτορικάνους για να βρούμε βατό αντίπαλο στην τετράδα του παγκοσμίου. Τελικά, ο Σιγάλας έβαλε τη βολή (με…ταμπλό μάλιστα) και την ώρα που σκεφτόμαστε ότι δύσκολα θα προκρινόμαστε κόντρα στην….Ισπανία μαθαίναμε ότι οι διασταυρώσεις είχαν αλλάξει. Την ίδια ακριβώς στιγμή που ο Σιγάλας σημάδευε σωστά κατά….λάθος οι Κινέζοι νικούσαν τους Ισπανούς και έστελναν στον δρόμο της εθνικής τον….Καναδά, τον οποίο τελικώς νικήσαμε και μπήκαμε στην τετράδα του παγκοσμίου. Κάνε λοιπόν το σωστό και μη σε νοιάζει. Αλλά ποιο ακριβώς είναι το σωστό; Εδώ ακριβώς επιστρέφουμε στο βασικό δίλημμα…
Φάουλ δεν έκανε ούτε ο Πεδουλάκης τον περασμένο Μάιο και ο Παναθηναϊκός έχασε ένα πρωτάθλημα. Φάουλ δεν έκανε και στον 6ο τελικό του 2013 ο γκουρού Γκρεγκ Πόποβιτς με αποτέλεσμα να ‘’φάει’’ το τρίποντο του Ρέι Αλεν και στο τέλος της σειράς το Μαϊάμι να πανηγυρίσει την κατάκτηση του τίτλου. Όταν τον ρώτησαν γιατί δεν έκανε φάουλ ο Πόποβιτς δεν είχε δεύτερες σκέψεις. ‘’Διδάσκω τους παίκτες μου να παίζουν άμυνα. Αυτό ξέρουν και αυτό πρέπει να κάνουν. Φάουλ κάνουν στην….Ευρώπη, στο ΝΒΑ δεν κάνουμε το ίδιο’’. Σωστά μίστερ Πόποβιτς αλλά δεν κάνουν όλοι φάουλ στην Ευρώπη! Αν ήταν τόσο απλά τα πράγματα δεν θα το συζητάγαμε…
Δεν υπάρχει προπονητής του μπάσκετ που να μην έχει περάσει αυτό το….λούκι όχι μια αλλά δεκάδες φορές στην καριέρα του. Θυμάμαι ένα σημαντικό παιχνίδι του Παναθηναϊκού με την Παρτίζαν στο ΟΑΚΑ όπου ο Ομπράντοβιτς αποφάσισε να παίξει άμυνα και όχι να κάνει φάουλ. Οι Σέρβοι βρήκαν ένα ελεύθερο τρίποντο, δεν το έβαλαν και το ίδιο πάνω κάτω κοινό που χθες στο ΟΑΚΑ αναρωτιόταν γιατί δεν έκανε φάουλ ο Πασκουάλ αποθέωνε τον ‘’Ζοτς’’ γιατί δεν είχε κάνει φάουλ. Μόνο που ο ίδιος ήταν έξαλλος και δεν μιλιόταν στο τέλος του αγώνα, ενώ οι φωνές του ακούγονταν έξω από τα αποδυτήρια του Παναθηναϊκού. Τον ξεμονάχιασα λίγο αργότερα και τον ρώτησα γιατί τόσος εκνευρισμός. ‘’Το ματς το χάσαμε δεν το κερδίσαμε. Αποφασίσαμε να παίξουμε άμυνα και βρήκαν ελεύθερο τρίποντο. Για μένα αυτό μετράει και όχι αν το έβαλαν ή όχι’’, μου είπε.
Αν ακόμη δεν καταλάβατε το νόημα αυτού του κειμένου και την απάντηση στο Σαιξπηρικό μπασκετικό δίλημμας ας γυρίσουμε για λίγο πίσω το ρολόι του χρόνου. Κάποτε το δίλημμα των προπονητών του μπάσκετ δεν ήταν αν θα κάνουν φάουλ αλλά αν θα σουτάρουν βολές ή θα παίξουν τη μπάλα από τα πλάγια. Με τον προηγούμενο κανονισμό η ομάδα που ήταν στο μπόνους είχε δικαίωμα επιλογής αν θα εκτελέσει 1+1 βολές (βασική προϋπόθεση για να εκτελεστεί η δεύτερη βολή ήταν να είναι εύστοχη η πρώτη) ή θα έπαιζε τη μπάλα από τα πλάγια. Κάποτε, λοιπόν, στην Ιταλία ένας πιονιέρος της προπονητής ο Νέλο Παρατόρε απάντησε με το δικό του τρόπο. Ο αστικός μπασκετικός μύθος λέει ότι την πρώτη φορά που η ομάδα του βρέθηκε μπροστά στο δίλημμα έδωσε εντολή να εκτελεστούν οι βολές. Ο παίκτης του έχασε την πρώτη, οι αντίπαλοι σκόραραν και έχασε τον αγώνα. Την επόμενη μέρα ένας δημοσιογράφος της Gazetta στην κριτική του αγώνα τον κατέτασσε στους…άσχετους της προπονητικής υποστηρίζοντας ότι έπρεπε να παίξει τη μπάλα από τα πλάγια.
Το σκηνικό επαναλήφθηκε μερικές εβδομάδες αργότερα και ο Παρατόρε αποφάσισε να παιχτεί η μπάλα από τα πλάγια και να μην εκτελέσει βολές ο παίκτης του. Η αντίπαλη ομάδα έκλεψε τη μπάλα, σκόραρε και το παιχνίδι χάθηκε. Φυσικά, την επόμενη μέρα ο ίδιος δημοσιογράφος στην ίδια εφημερίδα έγραφε ότι ‘’ο Παρατόρε πήρε τη λάθος απόφαση γιατί έπρεπε να εκτελέσει βολές και όχι να ρισκάρει παίζοντας τη μπάλα από τα πλάγια’’.
Ο Παρατόρε δεν ξέχασε ούτε τις δύο ήττες, ούτε τα αντίστοιχα άρθρα. Και όταν κάποια στιγμή μετά από μήνες βρέθηκε πάλι στην ίδια κατάσταση προς γενική έκπληξη στη διάρκεια του τάιμ άουτ εγκατέλειψε τον πάγκο, πήγε στην εξέδρα, στάθηκε μπροστά στον επικριτή του και τον ρώτησε: ‘’Και τώρα παλιομαλάκα πες μου τι να κάνω; Δεν υπάρχει Τρίτη επιλογή για να τη δοκιμάσω’’. Απαθέστατος ο δημοσιογράφος της Gazetta του απάντησε το αμίμητο: ‘’Δικό σου είναι το πρόβλημα, εγώ θα σε κρίνω ανάλογα με το αποτέλεσμα’’.
Φτάσαμε λοιπόν στον επίλογο. Ο προπονητής την ώρα της κρίσιμης απάντησης δεν μπορεί να φερθεί όπως ο ηθοποιός Άρθουρ Μπράους στην θρυλική ταινία του Βιμ Βέντερς ‘’Ο φόβος του τερματοφύλακα πριν το πέναλτι’’. Μόνο στην κινηματογραφική εκδοχή των πραγμάτων ο Βέντερς βρήκε Τρίτη….λύση και έβαλε τον ήρωα του, ένα ποδοσφαιρικό τερματοφύλακα να εγκαταλείπει την εστία του πριν την εκτέλεση ενός πέναλτι και να ξεκινάει μια φαινομενικά άσκοπη περιπλάνηση στους Γερμανικούς δρόμους. Στο σύγχρονο μπάσκετ, ο προπονητής είναι ένας μοναχικός τύπος υποχρεωμένος μέσα σε δευτερόλεπτα και με την αδρεναλίνη ενός ντέρμπι να πλημμυρίζει τα εγκεφαλικά του κύτταρα να αποφασίσει αν θα κάνει φάουλ ή όχι. Στο τέλος όμως η κατάληξη είναι ακριβώς η ίδια: Θα κριθεί εκ του αποτελέσματος.