Μπορεί στους σύγχρονους φίλους του μπάσκετ το όνομα της Μακάμπι Τελ Αβίβ να είναι πια πολύ οικείο αλλά για τις παλιότερες γενιές μπασκετόφιλων συνδέεται στην ουσία με ένα παιχνίδι! Αυτό της 10ης Ιανουαρίου του 1979 που ουσιαστικά αντιπροσωπεύει την πρώτη μεγάλη Ευρωπαϊκή νίκη στην ιστορία του Ολυμπιακού.
Η Μακάμπι ακόμη και το μακρινό 1979 δεν ήταν άγνωστο όνομα για τους έλληνες φιλάθλους. Είχε ήδη περάσει από τη χώρα μας άλλες πέντε φορές. Μάλιστα, τις τρεις πρώτες είχε ηττηθεί αρχικά από την ΑΕΚ στον προκριματικό γύρο της σεζόν 1964-65 (η ΑΕΚ είχε πάρει και την πρόκριση). Τη δεύτερη φορά βρήκε μπροστά της τον Άρη που δύο δεκαετίες αργότερα θα γινόταν μόνιμος αντίπαλος της στο Κύπελλο Πρωταθλητριών. Στο ξεκίνημα της σεζόν 1966-67 όμως οι δύο ομάδες βρέθηκαν αντιμέτωπες στον πρώτο γύρο του Κυπέλλου Κυπελλούχων όπου η Μακάμπι είχε μια σπάνια συμμετοχή! Οι Ισραηλινοί είχαν κερδίσει με 30 πόντους διαφορά στο Τελ Αβίβ και ο Άρης έκανε μια ηρωική προσπάθεια ανατροπής στη Θεσσαλονίκη αλλά κατάφερε να κερδίσει μόνο με…20 πόντους διαφορά και τελικώς αποκλείστηκε.
Μερικά χρόνια αργότερα, η Μακάμπι που ήδη είχε αρχίσει να επενδύει σε Αμερικάνους παίκτες και είχε στις τάξεις της τον Στιβ Τσάμπιν (πρωταθλητής Ευρώπης με τη Σίμενταλ-νυν Αρμάνι-Μιλάνο το 1966), τον Ρον Ντάνλοπ και τον θρυλικό Ταλ Μπρόντι που είχε πάρει Ισραηλινή υπηκοότητα βρέθηκε στον δρόμο του Παναθηναϊκού στον δεύτερο προκριματικό γύρο του πρωταθλητριών. Ο Παναθηναϊκός με ένα μόνο Αμερικάνο στις τάξεις του, τον Γουίλι Κέρκλαντ κατάφερε να κρατήσει στο Τελ Αβίβ μια διαφορά 8 πόντων με την οποία είχε νικήσει στον ‘’Τάφο του Ινδού’’ στον πρώτο αγώνα και πήρε την πρόκριση καταλήγοντας να φτάσει στον ημιτελικό της διοργάνωσης πριν αποκλειστεί από την δυναστεία των 70’s την Ιταλική Βαρέζε.
Τις δύο επόμενες φορές που η Μακάμπι επισκέφθηκε την Ελλάδα έφυγε νικήτρια σε αγώνες προκριματικών γύρων ή ομίλων τόσο τη σεζόν 1974-75 κόντρα στον Παναθηναϊκό όσο και την περίοδο 1976-77 απέναντι στον Ολυμπιακό.
Φτάσαμε κάπως έτσι στη σεζόν 1978-79. Ο Ολυμπιακός πρωταθλητής Ελλάδος μερικούς μήνες αργότερα παίζει στο Κύπελλο Πρωταθλητριών όπου συνήθως η πορεία των ομάδων μας εκείνη την εποχή ήταν βραχύβια. Χωρίς τη δυνατότητα να έχουν καλούς ξένους στις τάξεις τους (οι αλλοδαποί δεν είχαν δικαίωμα συμμετοχής στο ελληνικό πρωτάθλημα) η πιθανότητα να περάσει τον προκριματικό όμιλο του πρώτου γύρου ήταν απειροελάχιστη. Οι ‘’ερυθρόλευκοι’’ όμως ενισχυμένοι με ένα ξερακιανό Αμερικάνο, τον Τζίμι Τζένκινς και με βάση τέσσερις Ελληνοαμερικάνους (Μελίνι, Γιατζόγλου, Καστρινάκης, Διάκουλας) κάνουν το θαύμα! Τερματίζουν πρώτοι στον προκριματικό όμιλο μπροστά από την πανίσχυρη πρωταθλήτρια Γαλλίας Λε Μαν, την πολωνική Γκντάνσκ και την….Συριακή Αλ Γιάαλα. Και παίρνουν το εισιτήριο για τον ημιτελικό όμιλο όπου προκρίνονταν οι έξι καλύτερες ομάδες του πρώτου γύρου.
Το πρώτο παιχνίδι της εξάδας ήταν κόντρα στη Μακάμπι και στο κλειστό του Πειραιά δεν έπεφτε….καρφίτσα! Οι θέσεις είχαν γεμίσει από νωρίς ενώ υπήρχαν στα πέριξ του γηπέδου τουλάχιστον άλλοι 1000 άνθρωποι που έψαχναν απεγνωσμένα ένα εισιτήριο! Το κλειστό του Πειραιά έδρα του Ολυμπιακού εκείνα τα χρόνια φτιαγμένο από τσίγκους και…λαμαρίνες έμεινε στην ιστορία και ως ‘’Παπαστράτειο’’. Εκείνη τη βραδιά έβραζε αφού ο κόσμος του Ολυμπιακού είχε πιστέψει στην ομάδα και στην πιθανότητα μιας ακόμη μεγαλύτερης Ευρωπαϊκής πορείας.
Το παιχνίδι ήταν ντέρμπι στο μεγαλύτερο διάστημα του και με φοβερή ένταση και πολλά νεύρα. Μάλιστα, λίγα λεπτά πριν τη λήξη του διεκόπη για αρκετή ώρα από επεισόδιο που δημιούργησε ο Αμερικάνος σέντερ της Μακάμπι Ολσι Πέρι. Ο Πέρι ήταν λαϊκός ήρωας στο Ισραήλ, ένα pop-icon της εποχής αλλά αργότερα βρέθηκε έγκλειστος στις Αμερικάνικες φυλακές εκτίοντας βαριά ποινή για σύσταση συμμορίας διακίνησης ναρκωτικών. Ο μύθος λέει ότι αποφυλακίστηκε με αίτημα του ίδιου του Ισραηλινού πρωθυπουργού Γιτζάκ Ράμπιν σε μια επίσκεψη του στις ΗΠΑ και σήμερα σε ηλικία 65 ετών ζει στο Τελ Αβίβ και είναι ιδιοκτήτης ενός εστιατορίου.
Ο Ολυμπιακός κατάφερε να πάρει τη νίκη με 79-77 (μετά από ένα ισόπαλο πρώτο ημίχρονο με 44-44) σε μια μεγάλη βραδιά του Γιώργου Κστρινάκη που σκόραρε 22 πόντους και είναι μέχρι σήμερα ο μοναδικός έλληνας παίκτης που έχει ξεπεράσει τους 20 πόντους στους 11 συνολικά αγώνες Ολυμπιακού-Μακάμπι που έγιναν στη χώρα μας. Πρώτος σκόρερ του Ολυμπιακού ήταν ο Τζένκινς με 23 πόντους, που ένα χρόνο νωρίτερα είχε παίξει και με τον Παναθηναϊκό στην ίδια διοργάνωση! Φεύγοντας από την Ελλάδα ο Τζένκινς ρίζωσε στην Αγγλία όπου μάλιστα κατάφερε στο τέλος της καριέρας του να γίνει ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του Αγγλικού πρωταθλήματος μπάσκετ και σήμερα είναι προπονητής σε γυμνασιακή ομάδα κάπου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η νίκη του Ολυμπιακού επί της Μακάμπι έγινε πρώτο θέμα στον αθλητικό τύπο της εποχής αφού οι Ισραηλινοί εκτός από τον Πέρι είχαν στις τάξεις τους αρκετούς ακόμη αμερικάνους μεγάλης ποιότητας όπως ο Λου Σίλβερ, ο Τζιμ Μποουτράιτ, ο Πολ Μακ Κράκεν, αλλά και δύο θρύλους του Ισραηλινού μπάσκετ. Τον Μίκι Μπέρκοβιτς και τον Μότι Αροέστι.
Η συνέχεια στον όμιλο των μεγαθηρίων δεν ήταν ανάλογη για τον Ολυμπιακό. Έχασε και τους επόμενους 9 αγώνες μένοντας τελευταίος πίσω από ομάδες με πολύ βαριά φανέλα όπως η Βαρέζε, η Ρεάλ Μαδρίτης και η Μπανταλόνα. Πάντως τον τίτλο του πρωταθλητή Ευρώπης δεν τον πήρε καμία από αυτές τις ομάδες αλλά η Μπόσνα Σαράγιεβο που διέψευσε όλα τα προγνωστικά! Με τον Μπόγκνταν Τάνιεβιτς στον πάγκο της, δύο σπουδαίους σκόρερ στην πεντάδα (Ντράγκαν Βάραιτς, Μίρζα Ντελίμπασιτς) και μερικούς ακόμη καλούς παίκτες όπως ο διεθνής Ράτκο Ραντοβάνοβιτς ή ο Πρέντραγκ Μπένατσεκ που δέκα χρόνια αργότερα έπαιξε στον Πανιώνιο και πήρε ελληνική υπηκοότητα και αναπληρωματικό τον Σβέτισλαβ Πέσιτς έκανε μια από τις μεγαλύτερες υπερβάσεις στην ιστορία του θεσμού.
Στον Ολυμπιακό πάντως έμεινε η ιστορική εκείνη νίκη και μια μακρά περίοδος προσμονής αφού χρειάστηκε να περάσουν 13 ολόκληρα χρόνια για να ξαναπαίξει στη μεγάλη Ευρωπαϊκή διοργάνωση!
Για την ιστορία οι συνθέσεις των δύο ομάδων στον αγώνα της 10ης Ιανουαρίου 1979…
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ (κόουτς Κώστας Μουρούζης): Γιατζόγλου 16, Καστρινάκης 22, Διάκουλας 10, Μελίνι 8, Τζένκινς 23, Μπαρλάς, Σισμανίδης.
ΜΑΚΑΜΠΙ (κόουτς Ράλφ Κλάιν): Μπέρκοβιτς 8, Σίλβερ 12, Μποουτράιτ 10, Πέρι 18, Μακ Κράκεν 15, Αροέστι 6, Σβάρτζ 6, Μένκιν 2.