Κλείσε τα μάτια. Φαντάσου πως ο Κωνσταντής Τζολάκης είναι αδερφός, φίλος ή παιδί σου. Πώς θα αντιδρούσες σε μια κακή του μέρα; Τι μήνυμα θα του έστελνες προσωπικά ή τι σχόλιο θα έκανες δημόσια; Ακόμα περισσότερο, αν ήσουν ο ίδιος ο Τζολάκης ή αν περνούσες μια δύσκολη μέρα στη δουλειά σου, τι αντιμετώπιση θα ήθελες να έχεις;
Ο παραμορφωτικός φακός
Ο Κωνσταντής Τζολάκης, τερματοφύλακας της Εθνικής Ελλάδας και του Ολυμπιακού, βρίσκεται σε μια φάση όπου η απόδοσή του παρουσιάζει σχετική κάμψη. Είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό για έναν αθλητή που αγωνίζεται σε υψηλό επίπεδο, όμως η πίεση του κοινού και κυρίως των social media περνά κάθε λάθος κάτω από μεγενθυντικό ή μάλλον παραμορφωτικό φακό.
Στις μέρες μας, οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης έχουν μετατρέψει τη σχέση κοινού και αθλητών σε μια ανοιχτή σκηνή, όπου ο καθένας έχει άποψη και λόγο, συχνά χωρίς φίλτρο ενσυναίσθησης. Πολλές φορές οι αθλητές επιζητούν αυτή τη “συνομιλία” και για εμπορικούς λόγους, ωστόσο συνήθως επιστρέφει σαν μπούμερανγκ. Ψυχολογικές μελέτες δείχνουν ότι, όταν ένας αθλητής περνάει περίοδο κάμψης, οι αντιδράσεις του κοινού τείνουν να είναι έντονες και πολλές φορές αρνητικές, όχι μόνο λόγω της απογοήτευσης από το αποτέλεσμα, αλλά και λόγω της ανάγκης για δημόσια εκτόνωση. Η ανωνυμία και η απόσταση που προσφέρει το διαδίκτυο κάνουν τους ανθρώπους πιο επιρρεπείς στην υπερβολή, στη σύγκριση, ακόμη και στη χαιρεκακία. Την ίδια ώρα το πεδίο ενασχόλησης με την εθνική ομάδα, καταπατείται από οπαδούς που κρίνουν με βάση τα συλλογικά τους πιστεύω. Μόνιμα αχρείαστοι και ακάλεστοι.
Μια πρόσφατη ελληνική μελέτη του Παντείου Πανεπιστημίου από τους Κατερίνα Κωνσταντοπούλου και Αλέξη Μπράϊλα, με τίτλο “The psychological impact of social media: FOMO, social comparison, and media fatigue”, δείχνει πως η συνεχής έκθεση στα social media ενισχύει το άγχος, τη σύγκριση με τους άλλους και τη λεγόμενη «κόπωση των μέσων». Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η διαρκής ανάγκη για επιβεβαίωση και η αρνητική κριτική μπορούν να οδηγήσουν σε συναισθηματική εξάντληση και μειωμένη αυτοεκτίμηση, φαινόμενα που συναντώνται έντονα στον χώρο του αθλητισμού. Να προλάβω ορισμένους, γιατί υπάρχει και η θεωρία του “Τόσα λεφτά παίρνουν, πρέπει να αντέχουν”. Όχι! Δεν είναι δουλειά του αθλητή να αντιμετωπίζει το κάθε οργίλο πληκτρολόγιο. Δουλειά του είναι να προπονείται, να ξεκουράζεται, να δυναμώνει σωματικά και πνευματικά, να θέτει στόχους και να τους πετυχαίνει μέσα από μια συνεπή ρουτίνα.
Να συχνάζουμε τους… ωραίους καφενέδες
Ελπίζω ο Τζολάκης να μην έχει άμεση επαφή με τα social media ή, αν τα χρησιμοποιεί, να το κάνει με περιορισμούς ή ακόμη καλύτερα, να μην τα χειρίζεται ο ίδιος καθόλου. Κανείς δεν έχει ανάγκη αυτή τη μάστιγα, ειδικά όταν η δουλειά του κρίνεται καθημερινά στο υψηλότερο επίπεδο. Μιλάμε για αθλητισμό, για ποδόσφαιρο, για ανθρώπινες αποδόσεις με καλές και κακές μέρες. Ας αδειάσουμε τους …καφενέδες της πομφόλογίας και ας γεμίσουμε πιο ουσιαστικούς διαδικτυακούς χώρους, όπου η συζήτηση θα γίνεται με γνώση, επίπεδο και σεβασμό.
Θα βγει πιο δυνατός
Οι αθλητές αντιδρούν καλύτερα στην υποστήριξη παρά στην δημόσια επίθεση. Η ψυχολογία της «μάζας» στα social media λειτουργεί σαν κύμα: ένα αρνητικό σχόλιο γεννά δεκάδες άλλα, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση ότι η κάμψη ενός παίκτη είναι κάτι μόνιμο ή ανεπανόρθωτο. Όμως η πραγματικότητα είναι πως κάθε αθλητής χρειάζεται χρόνο, πίστη και στήριξη, όχι επιθέσεις και ειρωνεία. Ο Κωνσταντής Τζολάκης είναι ένας νέος τερματοφύλακας με μεγάλο ταλέντο και σπάνιο ήθος. Όπως κάθε αθλητής, θα περάσει δύσκολες στιγμές, θα μάθει, θα ωριμάσει και είναι σίγουρο πως θα επιστρέψει πιο δυνατός. Και τότε θα πρέπει όλοι να μπορούμε να πούμε πως σταθήκαμε δίπλα του, όχι απέναντί του.
Τον Τζολάκη (και τον κάθε Τζολάκη) και τα μάτια σας (μας), λοιπόν! Με σεβασμό, με κατανόηση και με την ελπίδα ότι σύντομα ο αθλητισμός και τα social media θα συναντηθούν σε ένα πιο ανθρώπινο μονοπάτι.
