Η εβδομάδα που ξεκίνησε είναι δεδομένο ότι στο τέλος της θα έχει ένα μάλλον φριχτό αποτέλεσμα: Θα ξαναδούμε διχασμένο το Ευρωπαϊκό μπάσκετ 16 ολάκερα χρόνια μετά την εποχή που η FIBA και η Ευρωλίγκα είχαν ξαναβγάλει τα μαχαίρια και είχαν βγει στο μονοπάτι του πολέμου. Τότε το τέλος της σεζόν 2000-01 βρήκε την Ευρώπη με δύο….πρωταθλητές και τον κόσμο παραξενεμένο να ψάχνει αν η Κίντερ ή η Μακάμπι ήταν ο αληθινός πρωταθλητής Ευρώπης. Τελικά και πολύ βολικά στα κιτάπια της μπασκετικής ιστορίας το 2001 έμεινε ως η χρονιά με τους δύο πρωταθλητές Ευρώπης και ξεμπερδέψαμε.
Οι παλαιότεροι ίσως θυμούνται τον τραγέλαφο εκείνης της χρονιάς όχι μόνο με την παράλληλη διεξαγωγή της πρώτης Ευρωλίγκα και της πρώτης (και τελευταίας) Σουπρολίγκα. Η Ευρωλίγκα έχοντας στο πλευρό της τον πρώτο σκληρό πυρήνα ομάδων-υποστηρικτών (τους οποίους ο Μπερτομέου βάφτισε μέτοχους υλοποιώντας στην ουσία ένα πάγκο αίτημα των προέδρων) μιλούσε επιθετικά σε βάρος της αναχρονιστικής και αρτηριοσκληρωτικής παγκόσμιας ομοσπονδίας. «Εμείς θα δώσουμε τα κλειδιά του μπάσκετ στους συλλόγους», έλεγαν εκείνα τα πρώτα χρόνια οι άνθρωποι της. «Και συμμετοχή στα κέρδη», διότι πάντοτε για τους προέδρους των ομάδων το έξτρα-τυράκι είναι το κέρδος.
Από την άλλη πλευρά ως ο πλέον σκληροπυρηνικός υποστηρικτής της παγκόσμιας ομοσπονδίας ο πρόεδρος της ΕΟΚ Γιώργος Βασιλακόπουλος ξιφουλκούσε εντός και εκτός συνόρων με κάθε υποστηρικτή της νέας τάσης. Έχω στο ογκώδες αρχείο μου ένα ολόκληρο φάκελο με δηλώσεις και συνεντεύξεις από εκείνη την περίοδο. Κάθε εβδομάδα προέβλεπε το τέλος της Ευρωλίγκα και κατηγορούσε τους Έλληνες δημοσιογράφους που έκαναν το….λάθος να γράψουν υπέρ της νέας διοργάνωσης ως «βαποράκια» και ως….πράκτορες των Ισπανών! Scripta manent αλλά μικρή σημασία έχουν όλα αυτά πλέον.
Α, ναι, το ξεχάσαμε…Φυσικά Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός που και τότε αντιπροσώπευαν, όπως σήμερα, τις μεγαλύτερες μπασκετικές δυνάμεις είχαν διαλέξει στρατόπεδα. Ο Παναθηναϊκός έπαιξε στη Σουπρολίγκα και πήρε το μέρος της ΦΙΜΠΑ, ο Ολυμπιακός πήγε με την πρώτη στο πλευρό του Μπερτομέου και έγινε μέχρι σήμερα μια από τις ομάδες που συνθέτουν τον βασικό πυρήνα της διοργάνωσης. Κρατείστε το, έχει σημασία…
Τα χρόνια που ακολούθησαν η ΦΙΜΠΑ έχασε το παιχνίδι. Σουπρόλίγκα δεν ξανάγινε, οι διοργανώσεις της ελάσσονος σημασίας διαδέχονταν η μια την άλλη χωρίς κανείς να ασχολείται και την ίδια εποχή η Ευρωλίγκα κατάφερε να γιγαντωθεί. Έγινε ένα αξιόπιστο πρωτάθλημα, κέρδισε την εμπιστοσύνη των σωματείων και φυσικά (επειδή δεν ξεχνάμε το….τυράκι) μάζεψε και το μεγαλύτερο μέρος της όχι μεγάλης πίττας εσόδων του Ευρωπαϊκού μπάσκετ. Πριν από δύο χρόνια η ΦΙΜΠΑ προσπάθησε επιστρέφοντας στο προσκήνιο να πείσει τις κορυφαίες ομάδες να πάρουν μέρος σε μια δική της αντί-Ευρωλίγκα. Δεν έπεισε κανένα γιατί σε μια επανάληψη παλαιών πρακτικών μιλούσε αόριστα για επενδυτές, την ώρα που ο Μπερτομέου σε μια κίνηση στρατηγικής σημασίας ανακοίνωνε τη συνεργασία με τον κολοσσό που ακούει στο όνομα IMG. Αλλά εκείνη η προσπάθεια της ΦΙΜΠΑ οδήγησε τουλάχιστον στη δημιουργία του Champions League που στέγασε ομάδες που δεν χωρούσαν στην «κλειστή» πια Ευρωλίγκα και έψαχναν μια διοργάνωση με σοβαρό ανταγωνισμό για να παίξουν.
Φαινομενικά τα πράγματα έμοιαζαν να έχουν παγιωθεί προς μια κατεύθυνση. Αλλά το νέο ζήτημα που προέκυψε είναι η διεξαγωγή προκριματικών αγώνων για τις εθνικές. Η ΦΙΜΠΑ όρισε τους αγώνες μέσα ή κοντά σε ημερομηνίες που υπάρχουν παιχνίδια της Ευρωλίγκα, ο Μπερτομέου αρνήθηκε να αλλάξει το δικό του καλεντάρι, κάθε μια πλευρά οχυρώθηκε πίσω από αίολα επιχειρήματα και φτάσαμε στο σημείο βρασμού. Την ερχόμενη Παρασκευή την ώρα που θα γίνονται παιχνίδια της Ευρωλίγκα θα παίζουν και οι εθνικές ομάδες. Την ώρα που ο Παναθηναϊκός θα αντιμετωπίζει τη Ρεάλ στο ΟΑΚΑ, η εθνική θα παίζει με τη Μεγάλη Βρετανία με μια σύνθεση «ανάγκης». Ατυχώς και ανεξάρτητα από το τι υποστηρίζουν οι μεγαλοπαράγοντες των δύο πλευρών νικητής δεν θα υπάρξει από αυτή τη μετωπική. Όπως το μπάσκετ έκανε αρκετά χρόνια να συνέλθει από το σχίσμα του 2001 έτσι και τώρα θα κάνει αρκετό καιρό να κλείσει τις πληγές του. Η ΦΙΜΠΑ με άξονα τις κατά τόπους ομοσπονδίες προσπαθεί να πιέσει τις ομάδες να αφήσουν τους παίκτες τους και να παίξουν στις εθνικές. Για το καλό του μπάσκετ λένε… Δηλαδή, ας γίνει παρωδία η Ευρωλίγκα αλλά να είναι πλήρεις οι εθνικές και αυτό είναι το καλό του μπάσκετ. Την ίδια ώρα βεβαίως υποκριτικά εξαιρεί χωρίς κανένα κίνδυνο τιμωρίας τους παίκτες του ΝΒΑ επειδή υπάρχει ένα μνημόνιο συνεργασίας από το 1990. Και στην τελική ακόμη και αν μια ομοσπονδία τιμωρήσει τον Αντετκούνμπο ή τον Νοβίτσκι ποιος θα ακούσει και θα εφαρμόσει την τιμωρία; Το ΝΒΑ. Κάπου εδώ στο βάθος ακούγονται τρανταχτά γέλια!
Η Ευρωλίγκα δεν δέχτηκε καμία κίνηση ή πρόταση που θα μπορούσε να διορθώσει την κατάσταση. Πριν από ένα μήνα περίπου όταν ο Μπερτομέου είχε καλέσει μερικούς έλληνες δημοσιογράφους σε μια άτυπη ενημέρωση ενώ βρισκόταν στην Αθήνα είπε και αυτός ότι «πρέπει οι εθνικές ομάδες να παίξουν πλήρεις σε άλλη εποχή του χρόνου». Για το καλό του μπάσκετ βεβαίως… Δεν το λέμε εμείς, εκείνος το είπε. Φυσικά το καλό του μπάσκετ τον ενδιαφέρει (και καλά κάνει) σε ότι έχει σχέση με τη δική του «επιχείρηση» και το μοναδικό του μέλημα ήταν να μην επιτρέψουν οι ομάδες στους παίκτες τους να παίξουν με τις εθνικές.
Με άλλα λόγια: Πως γίνεται αυτό που όλοι ευαγγελίζονται ως καλό του μπάσκετ να ανοίγει μια τεράστια πληγή στο κορμί του. Γιατί πολύ απλά για το καλό του μπάσκετ ενδιαφέρεται πολύ περισσότερο ο μέσος μπασκετόφιλος από οποιονδήποτε άλλο εμπλεκόμενο επαγγελματικά στον χώρο! Ξεκάθαρα πράγματα… Όποιος υποστηρίζει οτιδήποτε αντίθετο στα δικά μας μάτια είναι πρύτανης της υποκρισίας. Τελεία και παύλα.
Δεν τελειώσαμε… Στην Ελλάδα τίποτε δεν είναι απλό και τίποτε δεν είναι όπως δείχνει. Για καιρό τώρα δημοσιογράφοι φίλα προσκείμενοι στην ΕΟΚ υποστήριζαν ότι η ελληνική ομοσπονδία δεν σκοπεύει να προχωρήσει σε τιμωρίες παικτών που δεν θα ανταποκριθούν στο κάλεσμα. Άλλωστε το έχει πει και ο Γιώργος Βασιλακόπουλος, όπως πάλι λένε τα κιτάπια μου: Η παρουσία στην εθνική είναι εθελοντική και κανείς δεν μπορεί να σύρει ένα παίκτη με το ζόρι. Σωστό. Αλλά αρκετούς ξένισε η παράξενη αυτή συναινετική στάση…
Οι παίκτες του Ολυμπιακού έκαναν προ ημερών μια κοινή δήλωση (οι τέσσερεις που είχαν κληθεί) ότι δεν μπορούν να παίξουν με την εθνική. Ο σύλλογος δεν ανακατεύθηκε πουθενά επισήμως. Φυσικά, και παιδάκι δέκα ετών που δεν έχει ακούσει τη λέξη μπάσκετ μπορεί να καταλάβει ότι οι παίκτες υπάκουσαν στην επιθυμία των εργοδοτών τους και έκαναν αυτό που όλοι περιμέναμε. Παίζουν εκεί που πληρώνονται και μένουν πιστοί στα συμβόλαια τους. Φυσικά, όπως διαβάσατε και λίγο πιο πάνω ο Ολυμπιακός δεν έπαψε ποτέ από την εποχή που ο Σωκράτης Κόκκαλης διάλεξε πρώτος Ευρωλίγκα και όχι ΦΙΜΠΑ να είναι μέσα στον μικρό στενό κύκλο των ομάδων που αποτελούν τον σκληρό πυρήνα της διοργάνωσης.
Ξαφνικά σε μια κίνηση που αυτή τη φορά δεν έγινε για επικοινωνιακούς λόγους ο Παναθηναϊκός ανακοίνωσε ότι θα στείλει τους τρεις από τους 4 διεθνείς του (ο Μήτογλου είχε ούτως ή άλλως εξ αρχής εξαιρεθεί) μετά το παιχνίδι με τη Ρεάλ να παίξουν με την εθνική κόντρα στο Ισραήλ. Δεν θα παίξουν δηλαδή εναντίον της Αγγλίας στον πρώτο προκριματικό αγώνα. Εντελώς….τυχαία και με αιτιολογικό ότι το ελληνικό διαβατήριο του Ογκαστ δεν ήταν έτοιμο δύο μέρες νωρίτερα είχε κληθεί στην εθνική και ο Βουγιούκας. Με την κίνηση αυτή η διοίκηση του Παναθηναϊκού στέλνει ένα μήνυμα και περιμένει κάτι: Το μήνυμα πάει προς την κατεύθυνση του Μπερτομέου. Είναι γνωστό ότι με αποκορύφωμα τον αγώνα με τη Μπασκόνια στους κύκλους του Παναθηναϊκού έχει καλλιεργηθεί η δυσφορία για μια σειρά άσχημων διαιτησιών! Και το μήνυμα που έχει κατεύθυνση την Ευρωλίγκα είναι σαφές. Και δεκάχρονο παιδάκι που δεν ξέρει τη λέξη μπάσκετ το καταλαβαίνει. Όμως το όλο θέμα έχει ακόμη μεγαλύτερο βάθος. Τώρα είναι ο Παναθηναϊκός αυτός που απαιτεί και ενδεχόμενα θα το απαιτήσει και….δημόσια την τιμωρία των παικτών που δεν ανταποκρίθηκαν στο προσκλητήριο της εθνικής! Θα ζητήσει δηλαδή και την τιμωρία των δικών του παικτών; Ναι γιατί οι δικοί του παίκτες θα τιμωρηθούν με μια αγωνιστική αποκλεισμό κάτι που μπορεί αγωνιστικά να αντέξει στο ελληνικό πρωτάθλημα αλλά αν αντίστοιχα τιμωρηθούν με δύο οι παίκτες του Ολυμπιακού τότε ο μεγάλος του αντίπαλος θα παίξει χωρίς τέσσερις διεθνείς με την ΑΕΚ στο ΟΑΚΑ. Και δεν αποκλείεται να κριθεί κάπως έτσι η πρώτη θέση και το πλεονέκτημα έδρας στα πλέι οφ…
Ποσώς φυσικά μας ενδιαφέρουν όλα αυτά! Ενδιαφέρουν τους παράγοντες, τον προσωπικό ανταγωνισμό που έχει αναπτυχθεί μεταξύ των προέδρων των δύο ομάδων και φυσικά μια μικρή μάζα οπαδών που τη βρίσκουν με το παρασκήνιο, με τις ίντριγκες και όλα τα παρελκόμενα. Ο μέσος μπασκετόφιλος αδιαφορεί ψυχρά. Θέλει με την ίδια ζέση να βλέπει τις ελληνικές ομάδες να προχωράνε στην Ευρωλίγκα και να ξαναδεί την εθνική μετά από αρκετά στείρα χρόνια ξανά πρωταγωνίστρια. Α, ναι υπάρχει και το μπάσκετ. Δεν είναι ακριβώς το μέσο, ούτε ο σκοπός. Είναι ο λόγος που ασχολούμαστε και υπάρχουμε. Αυτό που ξεχνάμε συστηματικά είναι ότι το μπάσκετ υπήρχε από το 1891 που το ανακάλυψε ο Νέισμιθ και θα υπάρχει όταν θα έχουμε αποχωρήσει από τα εγκόσμια. Το μπάσκετ που το πληγώνουμε με κάθε τρόπο. Μετά από τέσσερις δεκαετίες στο δημοσιογραφικό μετερίζι έχω πεισθεί για το….μεταφυσικό του πράγματος. Το ελληνικό μπάσκετ καταφέρνει εδώ και τριάντα χρόνια που πήρε την πάνω βόλτα να αντέχει σε πείσμα όχι μόνο των σημερινών μεγαλοπαραγόντων αλλά και όλων των προηγούμενων. Μοιάζει με ένα….απέθαντο βαμπίρ που όσο και αν το πληγώνουν δεν μπορούν να το σκοτώσουν! Και θα βρει τρόπο ακόμη και από τα καίρια πλήγματα αυτής της μοιραίας εβδομάδας να ορθοποδήσει. Δεν ξέρω πως και με ποιο τρόπο. Αλλά έχει τόσο ισχυρά αντισώματα το καταραμένο που ότι και να κάνουμε θα μένει όρθιο. Ευτυχώς για όσους το αγαπάμε πέρα από κάθε σκοπιμότητα….